Η κατάρρευση της Thomas Cook και η ανάγκη για καλύτερη προστασία καταναλωτών κι εργαζομένων, ήταν ένα από τα βασικά ζητήματα που απασχόλησαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά τις εργασίες της Ολομέλειας που έλαβαν χώρα από τις 21 έως τις 24 Οκτωβρίου 2019, στο Στρασβούργο.
Οι δύο Ελληνίδες Ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας κ.κ. Ελίζα Βόζεμπεργκ – Βρυωνίδη και Μαρία Σπυράκη, που είναι μέλη σε επιτροπές αρμόδιες για τέτοια ζητήματα, μίλησαν στην ‘δημοκρατική’ για το θέμα.
ΕΛΙΖΑ ΒΟΖΕΜΠΕΡΓΚ – ΒΡΥΩΝΙΔΗ
«Το πρόβλημα που δημιουργήθηκε από την κατάρρευση της Thomas Cook είναι μεγάλο. Στην Ελλάδα, λένε ότι -σε πρώτη ανάγνωση- οι ζημιές ξεπερνούν τα 500εκ. ευρώ και μπορεί να ξεπεράσει τα 2δις. Είναι σίγουρα ένα γεγονός που τάραξε την Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι αφορά σε όλες τις χώρες και πρόκειται για την πτώχευση ενός μεγάλου οργανισμού που δεν το περίμενε κανείς. Αυτό όμως, αφύπνισε την Ε.Ε. για να σκεφτεί πώς να λειτουργεί προληπτικά, εφεξής. Διότι το γεγονός πως μία τέτοια κατάρρευση αιφνιδίασε τους πάντες, σημαίνει ότι δεν είχαν μελετηθεί σωστά και νωρίτερα τα οικονομικά μεγέθη αλλά και η σύνδεση που είχε με τους Τουρ Οπερέιτορ. Επομένως, η Ε.Ε. επειδή θα πρέπει να παίρνει διδάγματα από τέτοια έκτακτα περιστατικά, οφείλει να λειτουργήσει από τώρα και στο εξής προληπτικά, ώστε να μην έχουμε επανάληψη τέτοιων ανάλογων φαινομένων. Αν λάβουμε υπόψη ότι πλέον ο Τουρισμός, είναι μια εξειδικευμένη μορφή υπηρεσιών και πλουτισμού οικονομικών μεγεθών για κάθε κράτος – μέλος (και έχει γίνει και θεματικός σε πολλές μορφές του) από μια τέτοια κατάρρευση που αφορά στις μετακινήσεις των ευρωπαίων πολιτών και όχι μόνον, είναι μεγάλο χτύπημα και πρέπει στον τομέα της πρόληψης να υπάρξει μια πολύ συγκεκριμένη ευρωπαϊκή πολιτική».
ΜΑΡΙΑ ΣΠΥΡΑΚΗ
«Συζητήσαμε σε επίπεδο ολομέλειας το θέμα της κατάρρευσης της Thomas Cook και προχωρήσαμε στην έκδοση ενός ψηφίσματος το οποίο υιοθετήσαμε με συντριπτική πλειοψηφία ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στην παρέμβασή μου επισήμανα τα εξής: Πρώτον, είναι υπέρτατη ανάγκη, η Ε.Ε. να εντάξει στον μηχανισμό επιτήρησης και τους μεγάλους Τουρ Οπερέιτορ, όπως ακριβώς, επιτηρεί τις μεγάλες επιχειρήσεις οι οποίες δεσπόζουν στους μεγάλους κλάδους. Αυτό που κάνουμε δηλαδή για την Google και την Amazon στο πεδίο των ψηφιακών υπηρεσιών, πρέπει να το κάνουμε και για τους Τουρ Οπερέιτορ οι οποίοι κυριαρχούν στην αγορά, ώστε να ξέρουμε από νωρίς τι συμβαίνει και να μπορούμε να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα. Δεύτερον, είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι η Κομισιόν έχει ήδη εγκρίνει κρατικές ενισχύσεις και φοροαπαλλαγές για βραχίονες της Thomas Cook, οι οποίοι ήταν κερδοφόροι και μπορούν να επιβιώσουν. Και βεβαίως, έχει εγκρίνει και τα μέτρα των κυβερνήσεων εκείνων, οι οικονομίες των οποίων υπέστησαν συνέπειες από την κατάρρευση. Το τρίτο όμως που για μένα είναι σημαντικό, είναι η ανάγκη να δημιουργηθεί ένα Ταμείο Εγγυοδοσίας για τέτοιου είδους περιπτώσεις. Όπως πολύ καλά ξέρετε, η Thomas Cook είχε 3 εκατομμύρια τουρίστες σε διακίνηση στην Ελλάδα που είναι η δεύτερη αγορά της Thomas Cook μετά την Ισπανία. Αυτό αφορούσε 8 νησιά –πολλά από αυτά και στα Δωδεκάνησα. Είναι λοιπόν απαραίτητο να έχουμε ένα σύστημα ώστε όταν προκύπτει ‘συστημικός’ κίνδυνος όπως τώρα, να αντιμετωπιστεί άμεσα. Η εταιρεία διέθετε 68 ξενοδοχεία στην Ελλάδα, το 12 % των ελληνικών ξενοδοχείων δηλαδή, κυρίως σε οκτώ νησιά και έφερνε τρία εκατομμύρια τουρίστες. Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Ερευνών και Προβλέψεων του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδας, θα έχουμε το 2020, εξαιτίας της κατάρρευσης της Thomas Cook, απώλεια εσόδων 2,5 δις ευρώ. Η κατάρρευση αυτή είναι πλέον συστημικός κίνδυνος για τον ελληνικό τουρισμό. Κάποιοι μιλάνε για τη Lehman Brothers του ελληνικού τουρισμού. Δεδομένου ότι υπάρχει η βούληση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Επιτροπής να επιτρέψει κρατικές ενισχύσεις για την αντιμετώπιση αυτού του μεγάλου προβλήματος και αφού είδαμε την αρχή που έκανε η Γερμανία, οφείλουμε, μέσω αυτού του ψηφίσματος που σήμερα συζητούμε εδώ, να πάμε παρακάτω, να εξετάσουμε ένα ευρύτερο πλαίσιο υποστήριξης για τις οικονομίες των χωρών που πλήττονται, το οποίο θα μπορούσε να περιλαμβάνει κρατικές ενισχύσεις, φοροελαφρύνσεις, ίσως και τη δημιουργία ενός Ταμείου Εγγυοδοσίας για την αντιμετώπιση παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον. Κυρίως όμως, θα μπορούσε να αποτελέσει μια πρόταση προς διερεύνηση ο έλεγχος αυτών των μεγάλων εταιρειών που δεσπόζουν στην αγορά του τουρισμού, όπως και άλλες μεγάλες εταιρείες».
Τι αποφάσισε
το Ευρωκοινοβούλιο
Αναλυτικότερα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρότεινε τα εξής:
Το ΕΚ καλεί τις χώρες της ΕΕ να αξιοποιήσουν πλήρως τα διαθέσιμα μέσα της ΕΕ προκειμένου να μετριαστεί ο αντίκτυπος της χρεοκοπίας της Thomas Cook.
Σε ψήφισμα που ενέκρινε το ΕΚ με ανάταση χειρός εκφράζει την ανησυχία του για τα 600.000 άτομα που εγκλωβίστηκαν μακριά από το σπίτι τους, τις χιλιάδες απώλειες θέσεων εργασίας, τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς επίσης και για τις ζημίες στον τουριστικό τομέα.
Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για να βοηθήσουν τους εργαζόμενους που απολύθηκαν και τις επιχειρήσεις που έπληξε η κατάρρευση του ταξιδιωτικού ομίλου και η Επιτροπή θα πρέπει να προσδιορίσει τα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ που θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν τη ζημία που προκλήθηκε στον κλάδο.
Προσθέτουν ακόμη ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι θα υπάρχουν εγγυήσεις για τα δεδουλευμένα και τις συνταξιοδοτικά δικαιώματα των εργαζομένων που πλήττονται από τη χρεοκοπία.
Βελτίωση της αντίδρασης
σε περίπτωση
μελλοντικών κρίσεων
Το ΕΚ επισημαίνει ότι 32 αεροπορικές εταιρείες χρεοκόπησαν από το 2017 και επιθυμεί να αξιολογήσει η Επιτροπή αν χρειάζονται νέα μέτρα για την πρόληψη τέτοιων καταστάσεων.
Οι λόγοι που οδήγησαν στην κατάρρευση της Thomas Cook θα πρέπει να μελετηθούν, υπογραμμίζει το ΕΚ, τονίζοντας ότι η οικονομική κατάσταση της εταιρείας ήταν ήδη γνωστή στις βρετανικές αρχές και ότι οι κανόνες θα μπορούσαν να αλλάξουν για την καλύτερη παρακολούθηση της οικονομικής κατάστασης των αεροπορικών εταιρειών.
Το ΕΚ προσθέτει επίσης ότι, ως έσχατη λύση, θα μπορούσαν να εξεταστούν μέτρα κρατικών ενισχύσεων για να μετριαστεί ο αρνητικός οικονομικός αντίκτυπος.
Καλύτερη προστασία
των καταναλωτών και
των εργαζομένων
Για να ενισχυθεί η προστασία των καταναλωτών σε περίπτωση κατάρρευσης, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στους κανόνες που ορίζουν δικαιώματα των επιβατών υποχρεώσεις για τη σύσταση ταμείων εγγυήσεων ή τη σύναψη σχετικών ασφαλιστικών συμβάσεων από τις αεροπορικές εταιρείες. Οι εν λόγω κανόνες βρίσκονται υπό αναθεώρηση και αναμένεται η υιοθέτηση της θέσης των κρατών μελών.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης από την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση σχετικά με το δικαίωμα των εργαζομένων να πληροφορούνται για τις διαβουλεύσεις και να συμμετέχουν σε αυτές, αλλά και στην πρόβλεψη και διαχείριση των διεργασιών αναδιάρθρωσης, σύμφωνα με το ψήφισμα που ενέκρινε το ΕΚ τον Ιανουάριο του 2013.
Μια ευρωπαϊκή στρατηγική
στον τομέα του τουρισμού
Τέλος, το ΕΚ τονίζει ότι ο τουριστικός τομέας, ο οποίος υπέστη σοβαρές ζημίες λόγω της κατάρρευσης της Thomas Cook, παράγει πάνω από το 10% του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ και λειτουργεί ως κίνητρο και για άλλους τομείς. Ως εκ τούτου, πρέπει να συμπεριληφθεί στις προτεραιότητες της Επιτροπής και να διατεθεί κονδύλιο στον επόμενο προϋπολογισμό της Ε.Ε.
ΤΙ ΔΗΛΩΣΕ Η ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ Marianne Thyssen
Η επίτροπος Marianne Thyssen σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι η Επιτροπή ανησυχεί βαθύτατα για την πρόσφατη αφερεγγυότητα της Thomas Cook. «Ο τουρισμός αποτελεί σημαντική οικονομική δραστηριότητα για την Ε.Ε. Συνεισφέρει -άμεσα και έμμεσα- στο 10% του ΑΕΠ της ΕΕ και απασχολεί περισσότερα από 25 εκατομμύρια άτομα. Αυτό αντιστοιχεί στο 11% της απασχόλησης στην Ε.Ε. Για ορισμένες ευρωπαϊκές περιφέρειες, ο τουρισμός είναι η κύρια οικονομική δραστηριότητα. Ο τομέας του τουρισμού είναι επίσης αλληλένδετος με άλλες οικονομικές δραστηριότητες… από τις 2,2 εκατομμύρια επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται, το 90% είναι μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων καθιστά την τουριστική βιομηχανία όχι μόνο πολύπλοκη, αλλά και στενά συνδεδεμένη με άλλους τομείς της οικονομίας, τους οποίους και επηρεάζει. Δείχνει για μια ακόμη φορά ότι ο τουρισμός και η ταξιδιωτική βιομηχανία απαιτούν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σε διάφορες ευρωπαϊκές πολιτικές. Είμαστε σε επαφή με τα κράτη μέλη για να αξιολογήσουμε τις επιπτώσεις σχετικά με τον αριθμό των επιχειρήσεων, τις θέσεις εργασίας και τους ταξιδιώτες που πλήττονται στην περιφέρειά τους και για να ανταλλάξουμε πληροφορίες σχετικά με την ευρωπαϊκή στήριξη που είναι διαθέσιμη για την αντιμετώπιση αυτών των επιπτώσεων. Τα ευρωπαϊκά μέσα διατίθενται σε διάφορους τομείς πολιτικής και μπορούν να κινητοποιηθούν για την υποστήριξη των κρατών μελών».