Στην καλλιέργεια ξεχασμένων… ελαιόδεντρων και σε χωράφια που οι ιδιοκτήτες τους μέχρι πρότινος είχαν παρατημένα, στρέφονται οι καταναλωτές προκειμένου να εξασφαλίσουν έστω και λίγο ελαιόλαδο η τιμή του οποίου έχει εκτοξευθεί στα ύψη!
Πολλοί Ροδίτες επιστρέφουν στην καλλιέργεια και στη συγκομιδή της ελιάς αφού η αγορά του ελαιόλαδου κοστίζει πλέον μια μικρή περιουσία και το αγαθό που μέχρι πρότινος έρεε άφθονο και ξοδευόταν αλόγιστα, τώρα αναδεικνύεται σε είδος πολυτελείας για το καθημερινό οικογενειακό τραπέζι. Με την τιμή του ελαιόλαδου να τραβά την ανηφόρα, τα ακαλλιέργητα πατρογονικά χωράφια απέκτησαν ξανά «αξία» και ο προγραμματισμός για το μάζεμα της ελιάς έχει ήδη ξεκινήσει, θυμίζοντας εικόνες μιας άλλης εποχής στη Ρόδο, τότε που η ελαιοκομική περίοδος σηματοδοτούσε τον κάματο των οικογενειών για να μαζέψουν το λάδι της χρονιάς. Ειδικά στα χωριά, στη Ρόδο των περασμένων δεκαετιών ακόμα και τα παιδιά σταματούσαν από το σχολείο για να βοηθήσουν στη συγκομιδή. Κι ενώ το φαινόμενο αυτό στα τελευταία χρόνια αφορούσε κυρίως στους παραγωγούς αλλά και σε όσους καλλιεργητές έχουν πολλά ελαιόδεντρα, οι συνθήκες έχουν ανατρέψει αυτό το καθεστώς και οδηγούν ξανά τους Ροδίτες πίσω στη γη προκειμένου να εκμεταλλευτούν ένα προνόμιο το οποίο είχαν παραμελήσει. Με δεδομένο μάλιστα το γεγονός ότι η φετινή ελαιοκομική περίοδος, σε αντίθεση με την περσινή, δεν είναι καθόλου καλή, αφενός λόγω των καιρικών συνθηκών και αφετέρου λόγω της πυρκαγιάς που κατέστρεψε περισσότερα από 50.000 ελαιόδεντρα -για τα οποία δεν έχουν καταβληθεί ακόμα οι αποζημιώσεις- η τιμή του ελαιολάδου στη Ρόδο αναμένεται να «τσιμπήσει» κι άλλο, με την τιμή του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου, να είναι σαφώς υψηλότερη σε σχέση με άλλες χρονιές. Ο βαθμός δυσκολίας ωστόσο ανεβαίνει με δεδομένο το γεγονός πως η ανομβρία έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει καρπός στις ελιές, γεγονός που θα πυροδοτήσει και νέες αυξήσεις με τις πρώτες εκτιμήσεις να θέλουν την τιμή του ελαιόλαδου να ξεκινά από τα 8 ευρώ ενώ η τιμή στο ράφι αναμένεται να ξεπεράσει τα 12 – 14 ευρώ ανά λίτρο. Το «πρώτο» ελαιόλαδο νέας σοδειάς έφυγε από τους παραγωγούς με τιμή αυξημένη κατά 120% σε σύγκριση με το 2021, «αγγίζοντας» τα 9,25 ευρώ ανά λίτρο και επιβεβαιώνοντας τα σενάρια που θέλουν το προϊόν να πωλείται εφέτος στα 10 ευρώ το λίτρο, όσον αφορά στην αγορά χονδρικής Την ίδια ώρα, καταγράφεται έντονη ανησυχία των ιδιοκτητών ελαιόδεντρων και των παραγωγών στη Ρόδο για το μάζεμα καρπών της ελιάς από… επιτήδειους που μπαίνουν σε ξένα χωράφια και κλέβουν τον καρπό αλλά και τον κόπο των ιδιοκτητών, για να επωφεληθούν! Επί του παρόντος, δεν έχει παρατηρηθεί ακόμα αυτό το φαινόμενο στη Ρόδο, αλλά υπάρχει ο φόβος ότι αν δεν ληφθούν μέτρα εγκαίρως δεν αποκλείεται να συμβεί αυτό που σε άλλες περιοχές της ηπειρωτικής χώρας με μεγαλύτερη παραγωγή είναι ήδη γεγονός, να κλέβουν δηλαδή είτε ελιές από τα χωράφια είτε ελαιόλαδο από αποθήκες σε χωριά. Η φετινή κατάσταση δεν θυμίζει σε τίποτα, το 2020 που η παραγωγή ελαιολάδου στη Ρόδο και γενικότερα στα Δωδεκάνησα είχε καταγράψει ρεκόρ 15ετίας. Στη Ρόδο μόνο το 2020 είχαν παραχθεί 1.478.928,8 κιλά έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και 647.466,1 κιλά παρθένο ελαιόλαδο. Η περίοδος αυτή, μόλις τρία χρόνια πριν, φαντάζει πολύ μακριά από την σημερινή πραγματικότητα. Από την πανδημική κρίση, περάσαμε στην ενεργειακή και πλέον στην «κρίση του ελαιολάδου» που είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την κατάσταση κατά την οποία το ελαιόλαδο αυξάνεται με εκρηκτικούς ρυθμούς, με αποτέλεσμα πλέον το λάδι να είναι ένα πανάκριβο αγαθό στα ράφια της ελληνικής αγοράς. Το ελληνικό ράφι είναι σημαντικά ακριβότερο, 2,245 €/λίτρο, 30% κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με τις άλλες μεσογειακές χώρες. Η διαφορά επιβαρύνεται και λόγω του σημαντικά υψηλότερου ΦΠΑ, ύψους 13%, που ισχύει στην Ελλάδα. Η έκφραση ότι «πληρώνουμε χρυσό το λάδι» παύει να είναι ένα κλισέ υπερβολής. Με μέση τιμή στα 8.500 δολάρια -125% ακριβότερο σε σχέση με πέρυσι- ένας μετρικός τόνος ελαιολάδου κοστίζει σήμερα τουλάχιστον 10 φορές περισσότερο από έναν μετρικό τόνο «μαύρου χρυσού», αργού πετρελαίου δηλαδή, και είναι ακριβότερος κατά 6 φορές σε σχέση με το 2019. Αν τα πράγματα συνεχίσουν έτσι, θα εκτοξευτεί σε τόσο δυσθεώρητα ύψη που θα μετατρέψει τον «υγρό χρυσό», όπως αποκαλείται ξανά πια (αλλά για άλλους λόγους) το ελαιόλαδο, σε σπάνιο προϊόν υπερπολυτελείας, καθώς οι παραγωγοί δεν βλέπουν βελτίωση των συνθηκών για την επόμενη διετία – τριετία!
Το λάδι αναδεικνύεται σε είδος πολυτελείας για το οικογενειακό τραπέζι
