Την νομιμοποίηση της πορνείας όσον αφορά στον «πωλητή» αλλά την ποινικοποίησή της όσον αφορά στον αγοραστή ψήφισαν, μετά από έντονες συζητήσεις, οι ευρωβουλευτές, την Τετάρτη, με 343 ψήφους υπέρ, 139 κατά και 102 αποχές. Η λογική της απόφασης αντανακλά, ουσιαστικά, το λεγόμενο «σκανδιναβικό μοντέλο», όπου γυναίκες και άνδρες που εκπορνεύονται δεν αντιμετωπίζουν ποινικές κυρώσεις αλλά τις αντιμετωπίζουν όσοι επιζητούν τις υπηρεσίες τους. Την πρόταση είχε φέρει προς συζήτηση στο κοινοβούλιο τον Ιανουάριο η επιτροπή δικαιωμάτων των γυναικών υποστηρίζοντας ότι η πορνεία, της οποίας συχνά προηγείται η διαδικασία του trafficking συνιστούν θεμελιώδεις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η υιοθέτηση της πρότασης την μετατρέπει ουσιαστικά σε «ευρωπαϊκή στάση», που σημαίνει ότι μπορούν ν’ ασκηθούν πιέσεις από τις Βρυξέλλες προκειμένου να «συμμορφωθούν» σταδιακά οι ξεχωριστές εθνικές νομοθεσίες.
Η Σουηδία ήταν η πρώτη χώρα που εφάρμοσε τη συγκεκριμένη νομική φόρμουλα στην Ευρώπη, το 1999, και έκτοτε μια σειρά από χώρες (Νορβηγία, Ισλανδία και τελευταία η Γαλλία) έχουν ακολουθήσει. Η κυρίαρχη άλλη στάση είναι αυτή που τηρείται στη Γερμανία και στην Ολλανδία, όπου έχει πλήρως νομιμοποιηθεί η πορνεία και δεν απειλείται με ποινική δίωξη ούτε ο πελάτης ούτε ο εκπορνευόμενος.
Το σκεπτικό πίσω από την υποστήριξη του «σκανδιναβικού μοντέλου» είναι ότι η πορνεία είναι εκ των πραγμάτων εκμετάλλευση και ως εκ τούτου η απειλή της άσκησης ποινικής δίωξης κατά του πελάτη θα οδηγήσει σε πτώση του «κύκλου εργασιών», άρα και σε μείωση της πορνείας αφού το επάγγελμα δεν θα είναι προσοδοφόρο. Κατά τους υποστηρικτές της συγκεκριμένης τακτικής με τον τρόπο αυτό πλήττεται η πραγματικά ουσία της διαδικασίας της αγοραπωλησίας ανθρώπων (trafficking) γιατί μειώνονται τα κέρδη. Με δύο λόγια, το σκεπτικό τους βασίζεται στο ότι αν μειωθεί η ζήτηση, αναγκαστικά θα μειωθεί και η προσφορά.
Την λογική αυτή δεν συμμερίζονται πολλοί άλλοι, μεταξύ των οποίων και πολλές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται κατά της εμπορίας ανθρώπων (trafficking). Οι 450 τέτοιες οργανώσεις και οι 45 ερευνητές που ασχολούνται με το θέμα εκτιμούν ότι η ποινικοποίηση της αγοράς σεξ όχι μόνο δεν θα είναι αποτελεσματική ως προς την μείωση της εμπορίας ανθρώπων αλλά αντίθετα θα εντείνει το trafficking καθώς θα οδηγήσει σταδιακά στο να περάσει η όλη ιστορία στην παρανομία, γεγονός που θα κλιμακώσει τις πιέσεις που δέχονται τα θύματα της εμπορίας από τα κυκλώματα, ενώ ταυτόχρονα μεγιστοποιείται το κοινωνικό στίγμα σε βάρος τους. Και όσο πιο στιγματισμένος τόσο πιο περιθωριοποιημένος είσαι άρα και τόσο πιο αβοήθητος, καταλήγουν οι επικριτές του «σκανδιναβικού» μοντέλου. Ουσιαστικά, εκτιμούν, τα θύματα της εμπορίας ανθρώπων καθίστανται με τον τρόπο αυτό πιο ευάλωτα και πιο αδύναμα απέναντι στους δυνάστες τους.
Με βάση τα στοιχεία της Europol, το 96% των θυμάτων των κυκλωμάτων εμπορίας ανθρώπων είναι γυναίκες και κορίτσια, και το 91% των περιπτώσεων προορίζονται για σεξουαλική εκμετάλλευση. Η πλειοψηφία δε των γυναικών αυτών μεταφέρονται σε χώρες που η πορνεία είναι καθόλα νόμιμη και δεν ισχύει το «σκανδιναβικό» μοντέλο.
