Το 66% των Ελλήνων δεν επιθυμεί η χώρα να κλείσει τα σύνορα της και τάσσεται υπέρ της ενσωμάτωσής τους στην ελληνική κοινωνία, σύμφωνα με έρευνα της διαΝΕΟσις για προσφυγικό. 1 στους 2 Έλληνες θέλει η χώρα να δεχθεί για εγκατάσταση λιγότερους από 10.000 πρόσφυγες.
Άγνοια για το μέγεθος του προσφυγικού προβλήματος έχουν 8 στους 10 Έλληνες ενώ 4 στους 10 πιστεύουν ότι η προσφυγική κρίση είναι ένα πρόβλημα “προσωρινό”. Ακόμη και έτσι όμως περισσότεροι από 5.000.000 συμπολίτες μας έχουν εκφράσει έμπρακτα την αλληλεγγύη τους στους πρόσφυγες, προσφέροντας τρόφιμα (39%), ρούχα (31%), χρηματική βοήθεια (10%) και βοηθώντας εθελοντικά (4%).
Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από έρευνα του μη-κερδοσκοπικού ερευνητικού οργανισμού “διαΝΕΟσις” που δημοσιοποιήθηκε σήμερα Κυριακή.
Ακόμη πιο ενδιαφέροντα είναι τα στοιχεία που προκύπτουν για το ποιος ευθύνεται για την προσφυγική κρίση και το τι πρέπει να γίνει. Με βάση την έρευνα κοινής γνώμης την οποία υλοποίησε στα μέσα Ιανουαρίου του 2016 η εταιρεία δημοσκοπήσεων Public Issue με τηλεφωνικές συνεντεύξεις σε δείγμα 1220 ατόμων από όλη την Ελλάδα, οι μισοί Έλληνες πιστεύουν ότι για την προσφυγική κρίση φταίνε οι ξένες χώρες της Δύσης. Την ίδια ώρα οι πολίτες δίνουν πολύ χαμηλό βαθμό στις προσπάθειες της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του προβλήματος (4,2 στα 10), και πολύ υψηλό βαθμό στη στάση των κατοίκων των νησιών του Αιγαίου (8,9), του λιμενικού (8,44) και των ΜΚΟ που δουλεύουν για την υποδοχή των προσφύγων (7,5), ενώ πιστεύουν καθολικά (σε ποσοστό 92%) ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν στηρίζει την Ελλάδα στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
Ποσοστό 84% πιστεύει ότι η είσοδος των προσφύγων “πρέπει να ελέγχεται από κοινού με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, παρ’ όλο που ποσοστό 36% συμφωνεί πως αυτός ο έλεγχος σημαίνει “απώλεια εθνικής κυριαρχίας”. Οι μισοί πολίτες πιστεύουν ότι η διαδικασία ταυτοποίησης των προσφύγων πρέπει να γίνεται με τη συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ ένας στους δύο επίσης πιστεύει ότι η Ελλάδα πρέπει να ζητήσει “σημαντική οικονομική και τεχνική βοήθεια για την υποδοχή των προσφύγων”.
Τι πρέπει όμως να ζητήσει η Ελλάδα ως αντάλλαγμα από τους Ευρωπαίους; Το 53% του δείγματος απάντησε σημαντική οικονομική και τεχνική βοήθεια για την υποδοχή των προσφύγων, 9% χαλάρωση των όρων του Μνημονίου και διαγραφή/ρύθμιση του ελληνική χρέους 22%.
Ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα της έρευνας είναι η έντονα θετική άποψη που έχουν για τους πρόσφυγες οι ερωτηθέντες, και μάλιστα σε μια σειρά από ερωτήσεις. Ποσοστό 58% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι έχουν εκφράσει έμπρακτα την αλληλεγγύη τους στους πρόσφυγες, προσφέροντας τρόφιμα (39%), ρούχα (31%), χρηματική βοήθεια (10%) και βοηθώντας εθελοντικά (4%). Η Public Issue έκανε μια προβολή του αποτελέσματος στο γενικό πληθυσμό και κατέληξε στο συμπέρασμα πως, αν οι απαντήσεις είναι ειλικρινείς, περισσότεροι από 5.000.000 συμπολίτες μας βοήθησαν με κάποιον τρόπο τους πρόσφυγες το προηγούμενο διάστημα. Αν ισχύει αυτό, όπως σημειώνεται στην έρευνα, ίσως πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις αλληλεγγύης στη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού κράτους, όπως σημειώνεται στην έρευνα.
Και οι άλλες απαντήσεις του δείγματος υπογραμμίζουν αυτό το αποτέλεσμα, με πιο σημαντική ίσως ότι το 66% του δείγματος απάντησε πως δεν επιθυμεί η Ελλάδα να κλείσει τα σύνορά της -και άρα να διακόψει τις προσφυγικές ροές-, όπως κάνουν -ή προτίθενται να κάνουν- άλλες χώρες της Ευρώπης. Αντίστοιχο ποσοστό 66%, συμφωνεί με την άποψη ότι “οι πρόσφυγες θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία επειδή οι περισσότεροι είναι οικογενειάρχες και φιλήσυχοι άνθρωποι” και το 61% με την άποψη ότι “θα μπορούσαν να κάνουν την Ελλάδα δεύτερη πατρίδα τους.
Από την άλλη πλευρά πάντως, ποσοστό 53% των πολιτών θέλουν η χώρα να δεχτεί για εγκατάσταση λιγότερους από 10.000 πρόσφυγες (το 17% επιλέγει “κανέναν”), αριθμό χαμηλότερο από αυτόν που έχει δεσμευτεί να φιλοξενήσει. Το 60% ωστόσο πιστεύει ότι οι πρόσφυγες που θα μείνουν θα πρέπει να μένουν σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και όχι σε ειδικούς καταυλισμούς, ενώ ένα 81% πιστεύει ότι πρέπει να τους δοθεί άδεια εργασίας.
Οι απαντήσεις των πολιτών στις περισσότερες ερωτήσεις της έρευνας ήταν παρόμοιες για όλες τις κατηγορίες του πληθυσμού, σε όλες τις ηλικίες και τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, είτε οι ερωτηθέντες είχαν προσφυγική καταγωγή είτε όχι, με μικρές διαφοροποιήσεις. Η σημαντικότερη διαφοροποίηση εμφανίστηκε με τη μορφή μιας κλιμάκωσης σχεδόν σε όλες τις απαντήσεις ανάλογα με την ιδεολογική αυτοτοποθέτηση. Για παράδειγμα, ένα 45% των “δεξιών” επιθυμεί το κλείσιμο των συνόρων και την παύση των προσφυγικών ροών (έναντι 30% του γενικού πληθυσμού και 10% των “αριστερών”). Οι “δεξιοί” διχάζονται πλήρως στο πού πρέπει να εγκατασταθούν οι πρόσφυγες που θα παραμείνουν στην Ελλάδα, με τους μισούς να επιθυμούν να μείνουν σε ειδικούς καταυλισμούς. Το αντίστοιχο ποσοστό σ’ αυτούς που αυτοπροσδιορίζονται ως “αριστεροί” είναι 21%. Οι δε “δεξιοί” είναι η μόνη πληθυσμιακή ομάδα που εκφράζει περισσότερες αρνητικές γνώμες για την πολυτισμικότητα (45%) από ό,τι θετικές.
Αυτές οι διαφοροποιήσεις, ωστόσο, όπως επισημαίνεται στην έρευνα, δεν αμβλύνουν τη γενική εικόνα, η οποία είναι, θα έλεγε κανείς, μια εικόνα ανοχής, αλληλεγγύης και υπομονής, η εικόνα ενός πληθυσμού που αντιμετωπίζει το πρόβλημα με συμπάθεια, απογοητευμένου από τη στάση των κέντρων λήψης αποφάσεων (εγχώριων και ξένων) που τον εκπροσωπούν, αλλά πρόθυμου να βοηθήσει και να συνεισφέρει, παρ’ όλο που δεν έχει πολύ σαφή εικόνα του μεγέθους του προβλήματος.
