Εντονος σκεπτικισμός επικρατεί στο Μέγαρο Μαξίμου αλλά και στο οικονομικό επιτελείο καθώς ο κλοιός σφίγγει, το αίτημα για έκτακτη Σύνοδο Κορυφής (άρα και πολιτική διαπραγμάτευση) έπεσε στο κενό και είναι φανερό ότι η «γραμμή Μαζινό» σύμφωνα με την οποία «δεν προβλέπεται προληπτική νομοθέτηση στην συμφωνία του Ιουλίου» δεν θα κρατήσει για πολύ. Επιπροσθέτως, βαραίνουν αρνητικά και τα συνεχή δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου τα οποία περιγράφουν με μελανά χρώματα την κατάσταση και αρκετά εκτιμούν ότι ο Πρωθυπουργός βρίσκεται κοντά στην παραίτηση.
Σε αυτό το βαρύ σκηνικό και ενώ η κυβέρνηση επέμενε ότι «η Αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί και όσοι επιδιώκουν μικροπολιτικά οφέλη από την αποτυχία της διαπραγμάτευσης θα διαψευσθούν» μία νέα εξέλιξη ήρθε να επιβαρύνει τη σκληρή παρτίδα διαπραγματεύσεων: η Ουάσινγκτον για πρώτη φορά τάχθηκε υπέρ του ΔΝΤ και, παρά τους πιο συγκαταβατικούς χειρισμούς του παρελθόντος, άφησε εκτεθειμένη την Αθήνα.
Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters μετέδωσε το απόγευμα της Μεγάλης Τετάρτης ότι το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών καλύπτει απόλυτα το ΔΝΤ, την ώρα που κορυφώνεται η διαμάχη με την ελληνική κυβέρνηση αλλά και με ευρωπαϊκούς κύκλους.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο αμερικανός υφυπουργός Οικονομικών Νάθαν Σιτς, σε ομιλία του στο Κογκρέσο, η Ελλάδα θα έχει πρόσβαση στη χρηματοδότηση του ΔΝΤ μόνο εάν προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις, δηλαδή τις περικοπές και τα πρόσθετα μέτρα που απαιτεί το Ταμείο. Ωστόσο, προέβλεψε πως κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί και έτσι το ΔΝΤ δεν θα δανείσει την Ελλάδα ούτε αναμένεται να παραμείνει τελικά στο ελληνικό πρόγραμμα.
Μάλιστα, ο κ. Σιτς εμφανίστηκε να στηρίζει απόλυτα τις θέσεις του ΔΝΤ και σημείωσε πως το ελληνικό πρόγραμμα είναι πλέον ξεπερασμένο και χρειάζεται επειγόντως αναπροσαρμογή. Υποστήριξε επίσης την επιμονή του ΔΝΤ στις απαιτήσεις του τόσο στο θέμα του χρέους που αφορά τους ευρωπαίους δανειστές όσο και στα σκληρά μέτρα που αφορούν την κυβέρνηση.
Σκοτσέζικο ντους από τον ολλανδό Ντάισελμπλουμ
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, τα νεύρα παραμένουν τεντωμένα παρά τις ποικίλες δηλώσεις αποφόρτισης. Χωρίς να δίνει σαφές χρονοδιάγραμμα για την πορεία της Αξιολόγησης έκανε δηλώσεις από το Παρίσι το βράδυ της Τετάρτης ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ. Υστερα από συνομιλία με τον γάλλο ομόλογό του, Μισέλ Σαπέν, δήλωσε -σε μία λογική σκοτσέζικου ντους είναι αλήθεια- ότι οι Θεσμοί βρίσκονται όλο και πιο κοντά σε συμφωνία με την Ελλάδα αν και «θεωρούν απαραίτητα τα προληπτικά μέτρα» και υπαινίχθηκε ότι η έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup για την Ελλάδα μπορεί να συγκληθεί την επόμενη ή τη μεθεπόμενη εβδομάδα. Σημείωσε μάλιστα ότι τις επόμενες ημέρες θα συζητηθούν ζητήματα που αφορούν στο ελληνικό χρέος.
Από την πλευρά του, ο κ. Σαπέν δήλωσε ότι η Γαλλία μπορεί να λειτουργήσει ως διαμεσολαβητής στη διαπραγμάτευση με την Ελλάδα.
Το μεσημέρι της Μεγάλης Τετάρτης, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ αρνήθηκε να σχολιάσει το αίτημα του Αλέξη Τσίπρα για πολιτική διαπραγμάτευση και για έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, και είχε πετάξει το… μπαλάκι στον Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος είναι ο μόνος που μπορεί να ορίσει το πότε θα γίνει το επόμενο Eurogroup.
Ο Τουσκ είχε μιλήσει ξεκάθαρα για ημέρες και όχι για εβδομάδες, δείχνοντας την κρισιμότητα της κατάστασης. Με το tweet του, ο πολωνός πολιτικός ξεκαθαρίζει πως τα πάντα θα κριθούν σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών. Μάλιστα, Τουσκ και Τσίπρας είχαν τηλεφωνική επικοινωνία, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο πως η ελληνική πλευρά άκουσε το «δέξου τα μέτρα και έλα στο Eurogroup».
Σε επίπεδο νομικών κλιμακίων συνάντηση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Γιώργου Χουλιαράκη με τους Θεσμούς ήταν σε εξέλιξη το απόγευμα της Μεγάλης Τετάρτης στο Χίλτον για την πρόταση της κυβέρνησης σχετικά με τα προληπτικά μέτρα ώστε να μπορέσει να κλείσει η Αξιολόγηση.
Στις 19:00 ο κ. Χουλιαράκης εθεάθη εκτός του ξενοδοχείου και ρωτήθηκε από δημοσιογράφους αν κατατέθηκε νέα πρόταση, αλλά αρνήθηκε να απαντήσει.
Η συνάντηση του κ. Χουλιαράκη με τους Θεσμούς τελείωσε λίγο μετά τις 19:30. Οι επικεφαλής των Θεσμών εξήλθαν από την αίθουσα των διαπραγματεύσεων και, σύμφωνα με πληροφορίες, αναχωρούν από την Αθήνα το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης.
Η συμφωνία του Ιουλίου δεν προβλέπει προληπτική νομοθέτηση
Η συμφωνία του περασμένου Ιουλίου σε καμία περίπτωση δεν προβλέπει προληπτική νομοθέτηση συγκεκριμένων μέτρων, επαναλαμβάνουν κύκλοι του Μεγάρου Μαξίμου, τονίζοντας πως «αυτοί που επιδιώκουν μικροπολιτικά οφέλη από την αποτυχία της διαπραγμάτευσης θα διαψευσθούν».
Οι ίδιες κυβερνητικές πηγές διαψεύδουν δημοσιεύματα βάσει των οποίων «η λήψη πρόσθετων μέτρων σε περίπτωση αποκλίσεων από τους στόχους είναι γνωστή από την συμφωνία του περασμένου Ιουλίου» και υπογραμμίζουν εκ νέου ότι η προληπτική νομοθέτηση είναι αντίθετη με το ελληνικό Σύνταγμα και τις αρχές του δικαίου.
Οπως επισημαίνουν οι ίδιοι κύκλοι, η πρόταση της ελληνικής πλευράς για μόνιμο μηχανισμό αυτόματης διόρθωσης των δημοσιονομικών μεγεθών, υλοποιεί τις αρχές που έθεσε το τελευταίο Eurogroup (αξιοπιστία, αντικειμενικότητα, αυτοματισμός, θεσμοθέτηση). Επιπλέον, τονίζουν ότι ο μηχανισμός αυτός κατοχυρώνει την πρόβλεψη της Συμφωνίας του περασμένου Ιουλίου, για το ενδεχόμενο απόκλισης από τους στόχους.
Νωρίτερα, τo έντονο παρασκήνιο ανάμεσα στην ΕΕ, το ΔΝΤ και την Αθήνα συνεχιζόταν το απόγευμα της Μεγάλης Τετάρτης. Σε εξέλιξη βρίσκονταν διαρκείς προσπάθειες προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα, με σημαντικότερο εμπόδιο τον χαρακτήρα των μέτρων-ρεζέρβα και αν θα νομοθετηθούν προληπτικά.
Σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιήθηκε συνάντηση ανάμεσα στους επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων και τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Χουλιαράκη. Ο στόχος της συνάντησης ήταν να επιτευχθεί μία συμφωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές η οποία θα επιτρέψει τη σύγκλιση του Eurogroup την Τρίτη, 3 Μαΐου. Συνεπώς, στο επίκεντρο της συζήτησης θα βρισκόταν η κυβερνητική πρόταση σχετικά με το πακέτο των «προληπτικών μέτρων» ύψους 3,6 δισ. ευρώ.
Το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ) επικαλούμενο υψηλόβαθμους ευρωπαίους αξιωματούχους, μεταδίδει ότι παρότι η Κομισιόν εμφανίζεται ενοχλημένη για τις εξαιρετικά άκαμπτες θέσεις του ΔΝΤ σε σχέση με τα ελληνικά δημοσιονομικά ζητήματα, θεωρεί ότι οι διαφορές με το Ταμείο μπορούν να γεφυρωθούν.
Σε αυτό το μήκος κύματος ήταν και η παρέμβαση του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος τοποθετήθηκε ξεκάθαρα υπέρ της ελληνικής θέσης κάνοντας λόγο για παράλογες και αντισυνταγματικές αξιώσεις από την πλευρά του ΔΝΤ, λέγοντας μάλιστα πως υπονομεύει την Ευρωζώνη.
Σε τοποθέτησή του στο Κολλέγιο των Επιτρόπων, τόνισε ότι «η ελληνική κοινωνία δεν αντέχει άλλα μέτρα» και κάλεσε τους Ευρωπαίους να βοηθήσουν την Ελλάδα.
«Πρέπει να σταθούμε δίπλα στους Ελληνες και να βοηθήσουμε», τόνισε ο κ. Γιούνκερ, ο οποίος -σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους- ζήτησε την άμεση σύγκληση έκτακτου Eurogroup, στο ίδιο μήκος κύματος με τον Ντόναλντ Τουσκ.
«Εχει γίνει σημαντική πρόοδος, αλλά απομένει αρκετή δουλειά», τονίζει ο Μοσκοβισί
Ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών υποθέσεων Πιέρ Μοσκοβισί δήλωσε στο περιθώριο της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πως είναι «η θέση της Επιτροπής πως μπορεί να βρεθεί συμφωνία στα ανοιχτά ζητήματα» και πως απομένει αρκετή δουλειά αλλά «έχει γίνει σημαντική πρόοδος».
Στη συνέχεια ο γάλλος επίτροπος τόνισε πως πρέπει να γίνει «κάθε προσπάθεια για να αποφευχθεί μια νέα πιθανή κρίση» και εξέφρασε την ελπίδα του για εύρεση συμφωνίας.
«Θα εργαστούμε προς τη κατεύθυνση μιας συμφωνίας ήρεμα και συγκροτημένα» είπε ο κ. Μοσκοβισί και προσέθεσε πως «θέλουμε να ενδυναμώσουμε και να μεταρρυθμίσουμε την Ελλάδα για να επιστρέψει στην ανάπτυξη και την δημιουργία θέσεων εργασίας».
Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, ο επίτροπος Οικονομικών υποθέσεων θεωρεί πως το πακέτο Γιούνκερ και οι επενδύσεις της Ευρωπαϊκής Επενδυτικής Τράπεζας θα αποτελέσουν «σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη σε όλη την Ευρωζώνη».
Τέλος για τον Πιέρ Μοσκοβισί σημαντικό είναι να ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις το συντομότερο δυνατό και με θέληση, έτσι ώστε να φανούν τα αποτελέσματα του πακέτου Γιούνκερ που «κινείται προς την σωστή κατεύθυνση».
Ανυποχώρητος ο Ρέγκλινγκ
Ωστόσο, ακόμη και το Eurogroup είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα πραγματοποιηθεί. «Το Eurogroup μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή υπάρξει πρόοδος», τόνισε στο Eurogroup ο Κλάους Ρέγκλινγκ από τον ESM, με τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης να παραδέχεται πως με τα μέχρι στιγμής δεδομένα δεν συντρέχει λόγος να γίνει έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών. «Μερικά από αυτά τα πράγματα δεν είναι εύκολο να γίνουν. Οι μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό είναι πάρα πολύ δύσκολες ακόμη και στις καλύτερες οικονομίες. Είναι τεχνικά περίπλοκες και πολιτικά ευαίσθητες», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά της, η Ολγα Γεροβασίλη πήρε θέση για όλα τα παραπάνω, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών. «Η κυβέρνηση τηρεί κατά γράμμα όσα συμφωνήθηκαν με τους θεσμούς τον Ιούλιο. Αντίθετα, το ΔΝΤ προβάλλει απαιτήσεις εκτός συμφωνίας», τόνισε και συμπλήρωσε πως «η νομοθέτηση υπό αίρεση μέτρων κινείται εκτός συνταγματικού πλαισίου». Μάλιστα, η κυβερνητική εκπρόσωπος επιτέθηκε στην αξιωματική αντιπολίτευση, λέγοντας πως η ΝΔ «πρέπει να αποφασίσει αν έχουμε πει ναι σε όλα ή αν οδηγούμε τη χώρα στα βράχια». Κλείνοντας, η κυρία Γεροβασίλη αποκάλυψε πως η συζήτηση για το Ασφαλιστικό θα γίνει στην Ολομέλεια της Βουλής, μετά το Πάσχα.
Γιώργος Κουμουτσάκος: Να παραιτηθεί ο Αλέξης Τσίπρας, μη αποδεκτά τα πρόσθετα μέτρα
«Πυρά» κατά της κυβέρνησης εκτοξεύει ο εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας Γιώργος Κουμουτσάκος, καταλογίζοντάς της «ανευθυνότητα» και «αναξιοπιστία, καθώς και ότι «έδωσε “χώρο” στους πιστωτές και το ΔΝΤ να απαιτούν πρόσθετα δυσβάστακτα – μη αποδεκτά από τη Νέα Δημοκρατία – μέτρα».
Απαντώντας στην κυβερνητική εκπρόσωπο Ολγα Γεροβασίλη, ο κ. Κουμουτσάκος χρεώνει στην κυβέρνηση ότι «κατηγορεί αντί να απολογείται» και «επιμένει, αντί να ζητήσει συγγνώμη», ενώ επισημαίνει ότι «ο βαρύς για τους Ελληνες λογαριασμός των 5,4 + 3,6 δισ. ευρώ, είναι αποτέλεσμα των ερασιτεχνικών χειρισμών της ανίκανης κυβέρνησης Τσίπρα».
Ο εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ εκτιμά ότι η κυβέρνηση εγκλωβίστηκε «στο ολέθριο για τη χώρα δίλλημα: “βαριά συνθηκολόγηση ή καταστροφική ρήξη”», καθώς και ότι «έχει την ευθύνη των πολύ αρνητικών για τη χώρα εξελίξεων».
«Τώρα, μάλιστα, δεν αποκλείει ούτε και το καταστροφικό σενάριο ενός δεύτερου δημοψηφίσματος μέσα σε 10 μήνες. Ο κίνδυνος για το παρόν και το μέλλον της χώρας, από τα ανόητα μικροπολιτικά τους παιχνίδια, είναι τεράστιος» συμπληρώνει ο κ. Κουμουτσάκος και συνεχίζει: «Εχουν χάσει το μέτρο και την κοινή λογική».
Καταλήγοντας, καλεί εκ νέου τον Πρωθυπουργό να παραιτηθεί.
Τι ισχύει με τις παραιτήσεις
Την ώρα που η Αθήνα προσπαθεί να ξεπεράσει το «όχι» του Γερούν Ντάισελμπλουμ για την πραγματοποίηση έκτακτης συνεδρίασης του Eurogroup τη Μεγάλη Πέμπτη και ελάχιστες ώρες μετά την είδηση πως ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, μερίδα του γερμανικού Τύπου έρχεται να αυξήσει την πίεση προς την Αθήνα και να μιλήσει ακόμη και για παραίτηση του Πρωθυπουργού.
Συγκεκριμένα, η Die Welt κάνει λόγο για πιθανή παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος χρησιμοποιεί αυτό το ενδεχόμενο ως… όπλο στη διαπραγμάτευση. Στην περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο, στην Ευρώπη θα επικρατήσει αναβρασμός, κάτι που θέλουν να αποφύγουν οι δανειστές.
Την ίδια ώρα, η Bild επικεντρώνεται στην τακτική του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος ζήτησε έκτακτη Σύνοδο Κορυφής από τον Ντόναλντ Τουσκ, σε μία προσπάθεια να μεταφέρει σε πολιτικό επίπεδο τη διαπραγμάτευση.
Σε κάθε περίπτωση, όλα τα παραπάνω εντάσσονται σε μία σειρά δημοσιευμάτων του γερμανικού Τύπου, τα οποία αυξάνουν την πίεση προς την Αθήνα. Εξάλλου δεν έχουν περάσει πολλές ώρες από την ώρα που όλα τα media της χώρας της Ανγκελας Μέρκελ μιλούσαν για αποχώρηση του Ευκλείδη Τσακαλώτου από το υπουργείο Οικονομικών.
Τι ισχύει ως τώρα
Οπως σημειώνει η Bild, αν και προβλέπονταν να υπάρξει συμφωνία με τους θεσμούς μέχρι αύριο Πέμπτη, δεν διαφαίνεται λύση, διότι ο έλληνας πρωθυπουργός «δεν θέλει και δεν μπορεί» να συμφωνήσει σε όλες τις μεταρρυθμίσεις που ζητούν οι δανειστές.
Ο διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Ζαχαριάδης τονίζει την ίδια ώρα προς την Bild ότι η ελληνική κυβέρνηση «δεν πρόκειται να φέρει πρόσθετες μεταρρυθμίσεις στο κοινοβούλιο». Κατά τον κ. Ζαχαριάδη το ελληνικό σύνταγμα και οι νόμοι δεν επιτρέπουν τη νομοθέτηση τέτοιων προληπτικών μέτρων στο πεδίο των μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες της Deutsche Welle από τις Βρυξέλλες, οι πιθανότητες να γίνει δεκτό το αίτημα του έλληνα πρωθυπουργού για τη σύγκληση έκτακτης συνόδου για το ελληνικό ζήτημα, είναι μηδαμινές.
Την ίδια ώρα και από τη Γαλλία οι πληροφορίες είναι παρόμοιες. Καμία συμφωνία μέχρι την Κυριακή αναφέρει η Le Monde.
«Λεφτά μέχρι τον Ιούνιο»
Σε μία άλλη εξέλιξη αίσθηση και ανησυχία έχει προκαλέσει η ξαφνική κίνηση της κυβέρνησης να μεταφέρει τα αποθέματα Ταμείων και φορέων στην Τράπεζα της Ελλάδας. Μία μέρα αφότου γνωστοποιήθηκε ότι το ελληνικό Δημόσιο καταφεύγει για μία ακόμη φορά στα ταμειακά αποθέματα, κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters ότι αυτά τα ποσά επαρκούν μέχρι τον Ιούνιο. Αν μέχρι τότε δεν λάβει δόση η χώρα «έρχεται η χρεοκοπία», φέρεται να δήλωσε ο ίδιος. «Η κατάσταση δεν είναι ευχάριστη, αλλά δεν είναι τόσο δραματική όσο πέρυσι», δήλωσε, επισημαίνοντας, όμως, ότι, «όσο περνά ο καιρός χωρίς να καταλήγει η αξιολόγηση, θα μπορούσαμε να βρεθούμε με την πλάτη στον τοίχο». Πάντως, ο ίδιος σημείωσε ότι αν χρειαστεί η κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιήσει και τα ταμειακά αποθέματα φορέων του Δημοσίου προκειμένου να πληρώσει τις υποχρεώσεις της.
Γραφείο Προϋπολογισμού: Γιατί καθυστέρησε η διαπραγμάτευση
Και ενώ η κατάσταση δείχνει ότι εκτροχιάζεται για άλλη μία φορά, μία ακόμη νότα… απαισιοδοξίας ήρθε με την τριμηνιαία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, η οποία κάνει λόγο για πολιτικά παιχνίδια που καθυστέρησαν την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης με αποτέλεσμα να φορτωθούν επιπρόσθετα μέτρα οι έλληνες φορολογούμενοι.
Οι συντάκτες της νέας τριμηνιαίας έκθεσης Ιανουάριος – Μάρτιος 2016 αφιερώνουν ξεχωριστό κεφάλαιο με τίτλο «το κόστος της καθυστέρησης» στο οποίο αναφέρουν ότι η κυβέρνηση «υποτίμησε» το δημοσιονομικό κόστος της παρατεταμένης διαπραγμάτευσης έναντι του «πολιτικού οφέλους».