Με κομμένη την ανάσα ολόκληρη η Ευρώπη παρακολουθεί την πρωτοφανή πολιτική κρίση στην Ιταλία. Μια κρίση που μπορεί να τινάξει στον αέρα την Ευρωπαϊκή Ενωση και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια οικονομική κρίση ανεξέλεγκτων διαστάσεων.
Σήμερα ο πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τον οικονομολόγο Κάρλο Κοταρέλι, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου πιθανότατα για να του αναθέσει τον σχηματισμό «κυβέρνησης του προέδρου» που θα αναλάβει την οργάνωση των νέων εκλογών.
Την ίδια στιγμή οι κατηγορίες που εξαπολύουν εναντίον του κυρίως από τη Λέγκα και οι μηνύσεις που κάνουν στον Πρόεδρο για εσχάτη προεδρία είναι πρωτοφανείς.
Ο πρόεδρος Ματαρέλα, πρώην δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου και αυστηρός τοποτηρητής του Συντάγματος, αρνήθηκε να υποκύψει σε αυτό που ήδη από την Πέμπτη θεωρούσε «επιβολή» των πολιτικών κομμάτων, αντίθετη κατά την γνώμη του με τα συμφέροντα της Ιταλίας.
«Ο ορισμός του υπουργού Οικονομίας συνιστά πάντοτε ένα άμεσο μήνυμα εμπιστοσύνης ή συναγερμού προς τους οικονομικούς και χρηματοπιστωτικούς παράγοντες», εξήγησε ο πρόεδρος Ματαρέλα στους δημοσιογράφους.
«Ζήτησα για το υπουργείο αυτό έναν πολιτικό εκπρόσωπο της πλειοψηφίας που να συνάδει με την προγραμματική συμφωνία … που να μην εκλαμβάνεται ως υποστήριξη προς μία γραμμή που θα μπορούσε να προκαλέσει την αναπόφευκτη έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ», πρόσθεσε.
Η αυστηρή στάση του προέδρου προκάλεσε τη οργή του επικεφαλής του Κινήματος των 5 Αστέρων Λουίτζι Ντι Μάιο, που χαρακτήρισε «ακατανόητη» την άρνηση του προέδρου και αργά το βράδυ δήλωσε ότι θα ζητήσει να κινηθεί η διαδικασία καθαίρεσης του Σέρτζιο Ματαρέλα.
Η προεκλογική εκστρατεία στην Ιταλία δεν τελείωσε στην πραγματικότητα ποτέ και προδιαγράφεται πολύ σκληρή. «Il palazzo contre la piazza» (τα παλάτια της εξουσίας κατά του δρόμου»: αυτό θα είναι, σύμφωνα με τους πολιτικούς αναλυτές το leitmotiv μίας καμπάνιας που μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες.
Ηδη ο Σαλβίνι έδωσε τον τόνο σε αποψινή συγκέντρωση: «Εάν ένας υπουργός ενοχλεί τις ισχυρές εξουσίες που μάς κατέσφαξαν, αυτό σημαίνει ότι είναι ένας καλός υπουργός».
«Μείνετε στο πλευρό μας, έχουν εναντίον μας ανθρώπους στους επάνω ορόφους, αλλά και πολλούς άλλους που μας υποστηρίζουν», είπε ο Ντι Μάιο απευθυνόμενος στους υποστηρικτές του.
Οι αγορές σε συναγερμό
Μία ατμόσφαιρα που καθόλου δεν καθησυχάζει τις αγορές, εξαιρετικά νευρικές ήδη από την περασμένη εβδομάδα. Την Παρασκευή, το χρηματιστήριο του Μιλάνου έκλεισε με νέα πτώση 1,54%. Το spread έφθασε κατά την διάρκεια της ημέρας τις 217 μονάδες βάσης, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 2013, για να κλείσει στις 206 μονάδες.
Υπενθυμίζεται ότι χθες ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Τζουσέπε Κόντε παρέδωσε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης απέναντι στην άρνηση του προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα να εγκρίνει τον διορισμό του υπουργού των Οικονομικών ο οποίος επελέγη από τον συνασπισμό ακροδεξιών-λαϊκιστών.
Ο Τζιουσέπε Κόντε παρουσίασε απόψε την λίστα των μελών της κυβέρνησής του, αλλά προσέκρουσε στην άρνηση του προέδρου Ματαρέλα να διορίσει έναν ευρωσκεπτικιστή οικονομολόγο επικεφαλής του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών.
Ο Πάολο Σαβόνα , 81 ετών, υποστηρίχθηκε με μεγάλη επιμονή από τον αρχηγό της Λέγκα Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος προτίμησε να ρισκάρει την πρόκληση θεσμικής κρίσης με τον πρόεδρο της χώρας παρά να υποχωρήσει.
«Είτε μπορούμε να εργασθούμε καλά για να ξαναδώσουμε ένα μέλλον στην χώρα αυτή και στα παιδιά μας ή τότε στην δημοκρατία, εάν είμαστε ακόμη σε δημοκρατία, δεν υπάρχει παρά ένα πράγμα για να γίνει: να δώσουμε τον λόγο στους Ιταλούς», δήλωσε ο Σαλβίνι πριν ακόμη ο Κόντε καταθέσει την εντολή.
Ο μεγάλος νικητής
Σύμφωνα με άρθρο του Thomas Schmid αν ο σχηματισμός κυβέρνησης στην Ιταλία αποτύχει πραγματικά, θα υπάρξει ένας νικητής εκτός από αρκετούς ηττημένους: η Λέγκα. Ο ηγέτης της Ματέο Σαλβίνι είναι ένας έμπειρος πολιτικός. Διστακτικά, βλέποντας τον εαυτό του ως τον ηγέτη του ιταλικού λαϊκισμού, ξεκίνησε μια συμμαχία με το Κίνημα των Πέντε Αστέρων. Έπρεπε να το κάνει αυτό επειδή το κόμμα του ειχε παρει μόλις πάνω από τις μισές ψήφους από το ποσοστό που τα Πεντε Αστέρια ειχαν συγκεντρώσει.
Μια κυβέρνηση από τα δύο βασικά ασυμβίβαστα κόμματα πιθανότατα δεν έδινε ποτέ την ευκαιρία να ηγηθεί στον αρχηγό της Λέγκα. Τώρα μάλλον η χώρα κατευθύνεται σε νέες εκλογές, από τις οποίες ο Σαλβίνι ελπίζει να βγει νικητής ο ίδιος και το κόμμα του. Ο Πρόεδρος Ματαρέλα διορίζει έναν τεχνοκράτη πρωθυπουργό, ο διορισμός του οποίου θα τροφοδοτήσει πάλι τη λαϊκιστική υποψία ότι οι ελίτ έκαναν τα πράγματα μόνες τους, ανεξάρτητα από τον λαό.
