Κατακόρυφη αύξηση παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια διεθνώς ο τουρισμός κρουαζιέρας, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που τα ναυπηγεία και τα λιμάνια δεν μπορούν πλέον να ανταποκριθούν στην τεράστια ζήτηση. Εξαίρεση η Ελλάδα.
“Εάν μπορούσαμε, θα κατασκευάζαμε περισσότερα πλοία”, είπε πρόσφατα ο επικεφαλής της Tui Φρίντριχ Γιούσεν προς την εφημερίδα Euro am Sonntag. “Τα μεγάλα ναυπηγεία όμως δεν αναλαμβάνουν νέες εργολαβίες”. Στην πραγματικότητα στην Ευρώπη υπάρχουν σήμερα μόλις τέσσερις μεγάλοι ναυπηγοί οι οποίοι είναι σε θέση να κατασκευάσουν κρουαζιερόπλοια τύπου σειράς Mein Schiff της Tui: πρόκειται για τα ναυπηγεία της Μάγερ στο Πάπενμπουργκ και στο Τουρκού της Φινλανδίας, της ιταλικής Fincantieri στην Τεργέστη καθώς και της γαλλικής STX France στο St. Nazaire.
Υστερούν τα ασιατικά ναυπηγεία
Τα δε ασιατικά ναυπηγεία δεν πληρούν ακόμη τα υψηλά στάνταρ ποιότητας που θέτουν οι ευρωπαϊκές ναυτιλιακές εταιρίες. Η κατασκευή δυο πλοίων Aida στα ιαπωνικά ναυπηγεία της Mitsubishi κατέληξε σε ένα πανάκριβο φιάσκο.
Παρά ταύτα όμως ο τουρισμός κρουαζιέρας παραμένει ένας οικονομικά ανερχόμενος κλάδος. Μόνον φέτος κάνουν την επίσημη πρώτη τους στις θάλασσες του κόσμου 12 νέα κρουαζιερόπλοια, με τα επτά από αυτά να έχουν χωρητικότητα 2.500 επιβατών.
Το 2016 περίπου 6,7 εκατομμύρια Ευρωπαίοι επέλεξαν τα κρουαζιερόπλοια για τις διακοπές τους. Πρόκειται για έναν αριθμό αυξημένο κατά 3,4% σε σχέση με το 2015. Η αγορά αναμένεται να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο, όπως εκτιμούν ειδικοί του κλάδου.
Προβλήματα και στα λιμάνια
Προβλήματα δεν παρατηρούνται όμως μόνον στη διαθεσιμότητα νέων πλοίων αλλά και στους ίδιους τους τουριστικούς προορισμούς. Στο Ντουμπρόβνικ κατέφτασαν στις αρχές Ιουνίου μόλις σε μια μέρα περισσότεροι από 9.000 τουρίστες με κρουαζιερόπλοια, μολονότι η μικρή παλιά πόλη μπορεί να υποδέχεται, σύμφωνα με ειδικούς, μόλις 7.000 τουρίστες ημερησίως.
Σε κανέναν άλλο προορισμό όμως το πρόβλημα δεν είναι τόσο μεγάλο όσο στην πανέμορφη Βενετία. Η πόλη ζει μεν από τον τουρισμό, αλλά υποφέρει από τις μάζες των τουριστών που κατακλύζουν καθημερινά τα θαλάσσια στενά της. Οι κάτοικοι διαμαρτύρονται εδώ και χρόνια, ο ΟΗΕ επιχειρεί να επιβάλει απαγορεύεις, αλλά μέχρι στιγμής όλα μάταια.
Οργισμένοι εμφανίζονται και οι Μαλτέζοι κάθε φορά που οι θαλάσσιοι κολοσσοί προσεγγίζουν τη Βαλέτα. Η Μάλτα γνωρίζει αυτό το διάστημα μια πρωτοφανή τουριστική ανάπτυξη. Αυτό οφείλεται και στην πολιτική αβεβαιότητα που επικρατεί σε παραδοσιακούς τουριστικούς προορισμούς, όπως την Τυνησία, την Αίγυπτο και την Τουρκία. Αυτό ωφελεί σε μεγάλο βαθμό και την Ελλάδα, όχι όμως και τον τουρισμό κρουαζιέρας στα ελληνικά νησιά αφού η πολιτική ένταση στη γειτονική Τουρκία οδήγησε πολλές εταιρίες στο να αναπροσαρμόσουν τα πακέτα τους, εξαιρώντας από αυτά όχι μόνον τουρκικούς, αλλά κατά συνέπεια, και ελληνικούς προορισμούς.
“Βουλιάζει” η Βαρκελώνη
Στην Ισπανία αντίθετα οι κρουαζιέρες δεν αυξάνονται απλώς, αλλά πολλαπλασιάζονται: το 2016 καταγράφηκε ο αριθμός ρεκόρ των 3.918 κρουαζιερόπλοιων από τα οποία κατέβηκαν και “εισέβαλαν” στις ισπανικές πόλεις περίπου 8,5 εκατομμύρια τουρίστες. Δημοφιλέστερος προορισμός ήταν η Βαρκελώνη με περίπου 2,7 εκατομμύρια τουρίστες να προέρχονται από κρουαζιερόπλοια. Ένας αριθμός αυξημένος κατά 6% περίπου σε μια πόλη που είναι ούτως ή άλλως ένας από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς στον κόσμο. Με την ίδια ταχύτητα αυξάνεται όμως και ο αριθμός των αντιπάλων της κρουαζιέρας που βλέπουν επιπτώσεις για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής στα κέντρα των πόλεων. Σε αρκετές συνοικίες της Βαρκελώνης η ζωή για τους κατοίκους έχει γίνει ανυπόφορη.
Σε αυτό το πρόβλημα πάντως δεν διαφαίνεται άμεση λύση. “Οι ναυτιλιακές θα έπρεπε να συντονιστούν καλύτερα”, εκτιμά ο Ματίας Ρίγκερ από το Κέντρο Κρουαζιέρας του Αμβούργου. Εντούτοις οι εταιρίες προγραμματίζουν συνήθως τα δρομολόγιά τους αρκετά χρόνια πριν και δεν τα δημοσιοποιούν. Απομένει ίσως στους ίδιους τους τουριστικούς προορισμούς να επιβάλουν ορισμένους περιορισμούς που θα φέρουν όμως και λιγότερα έσοδα στα ταμεία τους.
Έκαρντ Γκίνκε (dpa) / Κώστας Συμεωνίδης
Πηγή: Deutsche Welle
