Τα μέτρα της κυβέρνησης δεν επαρκούν για την επίλυση του προβλήματος της ακρίβειας, καθώς μιλάμε για μία πρόσκαιρη ανακούφιση.
Αυτό υπογραμμίζει σε συνέντευξή του προς την ‘δημοκρατική’ ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και άνθρωπος που γνωρίζει καλά την αγορά, κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, τονίζοντας πως η τακτική των επιδοτήσεων δεν βοηθά επί της ουσίας.
Σχετικά με την εικόνα της αγοράς, την χαρακτηρίζει «ανησυχητική» ενώ για τον τουρισμό, δηλώνει ότι παραμένει η «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδας και πρέπει όλοι μας να τον προστατεύσουμε και να τον αναπτύξουμε ακόμα περισσότερο!!
• Κύριε Χατζηθεοδοσίου, οι αυξήσεις στην ενέργεια και στα καύσιμα, δεν έχουν… οροφή. Πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε και σαν χώρα και σαν καταναλωτές (νοικοκυριά, επιχειρήσεις, επαγγελματίες κ.λπ.); Αρκούν οι μικρές κινήσεις που κάνει το κράτος και μέχρι πότε θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση;
Μόλις πριν από λίγες ημέρες είχαμε τις κυβερνητικές ανακοινώσεις για την νέα επιδότηση στα καύσιμα, ενώ περιμένουμε να εφαρμοστεί και η παρέμβαση που θα έχει ως στόχο την αναστολή της επιβολής της ρήτρας αναπροσαρμογής, η οποία έχει προκαλέσει και τις τεράστιες αυξήσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος.
Κατά κοινή παραδοχή όμως, τα μέτρα αυτά δεν επαρκούν για την επίλυση του προβλήματος της ακρίβειας, καθώς μιλάμε για μία πρόσκαιρη ανακούφιση. Το κόστος διαβίωσης έχει ανέλθει σε πολύ μεγάλα ύψη για τα νοικοκυριά, ενώ και οι επιχειρήσεις δεν μένουν ανεπηρέαστες.
Γιατί έχουν να αντιμετωπίσουν και το αυξημένο κόστος λειτουργίας αλλά και τον περιορισμό της κατανάλωσης, κάτι που οπωσδήποτε επηρεάζει αρνητικά τους τζίρους τους. Και επειδή οι άνθρωποι της αγοράς εκτιμούμε ότι αυτή η κατάσταση θα συνεχιστεί, θεωρούμε αναγκαίο να ληφθούν επιπλέον μέτρα, όχι όμως με τη μορφή των επιδοτήσεων, αλλά με στόχο να υπάρξει πραγματική μείωση των τιμών.
Τέτοια μέτρα είναι η μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα, τουλάχιστον στο ποσοστό της αύξησης που καταγράφεται στους τελευταίους δύσκολους μήνες, καθώς και η μείωση του ΦΠΑ από το 13% στο 6% στα βασικά αγαθά που δεν πρέπει να λείπουν από κανένα νοικοκυριό.
Η τακτική των επιδοτήσεων δεν βοηθά στο να δούμε χαμηλότερες τιμές στα σούπερ μάρκετ, στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, στα πρατήρια καυσίμων.
Ειδικά οι κάτοικοι των νησιών επιβαρύνονται πάρα πολύ από τις αυξημένες τιμές που οδεύουν ολοταχώς προς τα 3 ευρώ το λίτρο για την αμόλυβδη βενζίνη. Αν δεν υπάρξουν πιο δραστικές παρεμβάσεις, φοβάμαι ότι μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων της χώρας –κυρίως μικρομεσαίες- δεν θα αντέξουν και να αναγκαστούν να βάλουν λουκέτο. Κάτι που θα είναι καταστροφικό και για την απασχόληση και για την πορεία των δημοσίων εσόδων.
• Πώς είναι η εικόνα της αγοράς μέχρι αυτή την ώρα; Θα καταφέρουν οι επιχειρήσεις να αποπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους; Βοήθησαν οι επιστρεπτέες προκαταβολές και οι ενισχύσεις;
Αν ήθελα να χρησιμοποιήσω μία λέξη για την εικόνα της αγοράς, θα επέλεγα τον χαρακτηρισμό «ανησυχητική». Από τη μία έχουμε τους μικρομεσαίους που προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον και από την άλλη έχουμε τα διαρκώς μειούμενα εισοδήματα των καταναλωτών. Και όταν δεν κινείται το χρήμα στην αγορά, τότε μοιραία ξεκινάνε και τα προβλήματα. Και ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της επιχειρηματικής κοινότητας είναι βέβαια η έγκαιρη αποπληρωμή των υποχρεώσεων τους. Όχι μόνο αυτών που προκύπτουν από τους αυξημένους λογαριασμούς ρεύματος, φυσικού αερίου και προμηθειών αλλά και αυτών που έρχονται από το παρελθόν.
Υπενθυμίζω ότι η χώρα πέρασε μία σκληρή δεκαετία οικονομικής κρίσης και μνημονίων, ακολούθησε αμέσως μετά η πανδημία και τώρα πρέπει να αντιμετωπιστεί το κύμα της ακρίβειας που πλήττει όλη την ελληνική κοινωνία.
Υπό αυτές τις συνθήκες είναι πραγματικά από δύσκολο έως αδύνατο να αντέξει μία μικρομεσαία επιχείρηση καθώς έχουν εξαντληθεί οι αντοχές της. Να γιατί ως Επιμελητήριο κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι χωρίς κραταιές επιχειρήσεις, μειώνονται δραματικά οι πιθανότητες ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Θεωρώ λοιπόν ότι είναι θέμα εθνικού συμφέροντος να προστατευθούν οι επιχειρήσεις της χώρας και να τους δοθεί η δυνατότητα να αναπτυχθούν ακόμα περισσότερο.
Για να επιτευχθεί όμως αυτός ο στόχος απαιτούνται στοχευμένες κινήσεις, όπως η αύξηση των δόσεων στις 120 για το σύνολο των οφειλών που υπάρχουν, ώστε να υπάρξει ο χρόνος για να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους χωρίς να αισθάνονται την πίεση που τους ασκείται σήμερα. Παράλληλα, πρέπει να δημιουργηθούν τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητά τους και κυρίως να αξιοποιηθούν τα κοινοτικά κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, ώστε να υπάρξει μία ουσιαστική ενίσχυση προς τους μικρομεσαίους. Αν αυτοί οι πόροι κινηθούν μόνο προς τις μεγάλες επιχειρήσεις και αποκλειστούν οι μικρότερες, οι συνέπειες θα είναι τραγικές για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, η οποία δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας.
Καλή η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, όμως πρέπει να εφαρμοστεί με σχέδιο και χωρίς να υπάρξουν αποκλεισμοί επιχειρήσεων.
• Μετά την διετή κρίση που δημιούργησε η πανδημία του covid ήρθε να προστεθεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Πώς επηρεάζει την οικονομία τώρα και στο επόμενο διάστημα; Η χώρα μας, έχει επάρκεια προϊόντων και πρώτων υλών;
Η ενεργειακή κρίση και η επέλαση του κύματος της ακρίβειας είχαν ξεκινήσει πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Η πολεμική σύρραξη που βλέπουμε τους τελευταίους 4 μήνες ήρθε να κάνει ακόμα δυσκολότερη την κατάσταση και να αυξήσει την αβεβαιότητα σε όλα τα επίπεδα. Όταν διεξάγεται ένας πόλεμος στη «γειτονιά» μας –εννοώ μέσα στην Ευρώπη- όλα γίνονται δυσκολότερα, ειδικά για ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχουν τόσο ισχυρή οικονομία, όπως δηλαδή είναι η Ελλάδα. Και όσο δεν τελειώνει αυτή η κατάσταση, τόσο θα αυξάνονται τα προβλήματα. Ήδη βλέπετε τι γίνεται με το θέμα της ενεργειακής τροφοδοσίας. Αναζητούνται εναλλακτικές λύσεις οι οποίες όμως μπορεί να αυξήσουν το συνολικό κόστος, κάτι που θα πλήξει τους πληθυσμούς των ευρωπαϊκών χωρών.
Παράλληλα εντείνεται η ανησυχία για μία επισιτιστική κρίση και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι δεν θα υπάρξουν κάποιες ελλείψεις στην αγορά. Για να είμαι ειλικρινής, δε νομίζω ότι ως χώρα θα αντιμετωπίσουμε τόσο μεγάλο πρόβλημα σχετικά με την επάρκεια κάποιων αγαθών. Φοβάμαι όμως ότι θα δούμε ακόμα περισσότερες αυξήσεις στις τιμές προϊόντων, που ενδεχομένως να οφείλονται και σε τεχνητές ελλείψεις στην αγορά. Γιατί δυστυχώς πάντα υπάρχουν επιτήδειοι και καιροσκόποι που προσπαθούν να εκμεταλλευθούν καταστάσεις από έναν πόλεμο, στοχεύοντας στον εύκολο και άμεσο πλουτισμό. Η Πολιτεία οφείλει να είναι σε εγρήγορση για να υπάρξει μία τάξη στην αγορά και να μην εμφανιστούν φαινόμενα αισχροκέρδειας σε βάρος των καταναλωτών και της υγιούς επιχειρηματικότητας.
• Η τουριστική περίοδος άνοιξε και μάλιστα με πάρα πολύ καλή κίνηση στις τουριστικές περιοχές και στα νησιά. Βοηθάει αυτό το κλίμα για την οικονομία;
Ο τουρισμός παραμένει η «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδας και πρέπει όλοι μας να τον προστατεύσουμε και να τον αναπτύξουμε ακόμα περισσότερο. Όλα δείχνουν ότι μετά από δύο χρόνια πανδημίας, με απαγορεύσεις στις μετακινήσεις αλλά και φόβο από πολλούς που ήθελαν να επισκεφθούν τη χώρα μας, είμαστε έτοιμοι να υποδεχθούμε ένα μεγάλο τουριστικό ρεύμα, ανάλογο με αυτό του 2019. Και αυτό αναμφίβολα θα είναι θετικό για την οικονομία μας και θα βοηθήσει στη βελτίωση της ψυχολογίας μας και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Παραμένει όμως το ερώτημα αν και τα έσοδα θα κινηθούν το ίδιο καλά με τις αφίξεις. Το αναφέρω γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και οι επισκέπτες που θα επιλέξουν τη χώρα μας για τις διακοπές τους, προέρχονται από κράτη που αντιμετωπίζουν προβλήματα παρόμοια με τα δικά μας. Αναφέρομαι κυρίως στην ακρίβεια. Οπότε δεν θα είναι περίεργο αν δούμε να υπάρχει μία διστακτικότητα στο θέμα της κατανάλωσης. Οπότε καλή είναι η αισιοδοξία σχετικά με το θέμα των αφίξεων, όμως θεωρώ ότι πρέπει να κρατήσουμε κάποιες επιφυλάξεις σχετικά με το πόσο θα ενισχυθούν τα έσοδα της χώρας από τον τουρισμό. Στο τέλος της σεζόν θα γίνει η αποτίμηση και μακάρι να έχουν πάει όλα όπως τα θέλουμε και ελπίζουμε.
Πάντως σχετικά με το θέμα του τουρισμού, πρέπει να εργαστούμε στοχευμένα για να συνεχίσει και τα επόμενα χρόνια τις «υψηλές πτήσεις», ενισχύοντας παράλληλα κρίσιμους τομείς της οικονομίας μας όπως την πρωτογενή παραγωγή, την εστίαση και το λιανεμπόριο. Για παράδειγμα θα πρέπει να δούμε πώς μπορεί μεγαλύτερο μέρος της πρωτογενούς παραγωγής να κατευθύνεται στις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες της χώρας. Ή πως θα κάνουμε ακόμα πιο ελκυστικό το τουριστικό προϊόν.
Εμείς στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών έχουμε εκπονήσει ένα πρότζεκτ, το «Agora Athens», που στοχεύει στην ανάδειξη του ιστορικού εμπορικού κέντρου της Αθήνας, δηλαδή την περιοχή Πλάκα-Μοναστηράκι, ώστε και περισσότερους επισκέπτες να έχουμε αλλά και να αναπτυχθεί πολύ περισσότερο η τοπική επιχειρηματικότητα. Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με τον ΕΟΤ, εργαζόμαστε για την αναβίωση του «Ήχος και Φως», μίας πολιτιστικής εκδήλωσης που διεξαγόταν στην περιοχή της Ακρόπολης και που έχει λείψει από την Αθήνα. Πλέον θα μεταφερθεί στην περιοχή της Ρωμαϊκής Αγοράς και είμαι σίγουρος ότι θα αποτελέσει πόλο έλξης για πάρα πολλούς επισκέπτες.
Αν όλοι μας, Πολιτεία, πολιτικά κόμματα, επιμελητήρια, φορείς, κοινωνικοί εταίροι, επιδείξουμε ειλικρινή διάθεση συνεργασίας με στόχο την ανάδειξη των δυνατοτήτων που έχουμε στον τουρισμό και τις πολλές εναλλακτικές επιλογές που μπορούμε ως χώρα να προσφέρουμε στον επισκέπτη, μόνο θετικές εξελίξεις μπορούμε να έχουμε.
