Ο Σάββας Καρατζιάς είναι συνθέτης και διευθυντής του Ωδείου Α. Κορέλλι. Γεννήθηκε στη Ρόδο. Ξεκίνησε τις σπουδές του στην κλασική κιθάρα με καθηγήτρια την Μαλαματή Παρασκευή στο Ωδείο A. Κορέλλι το 1995 και απ’ τον Ιούνιο του 2014 είναι διπλωματούχος κλασικής κιθάρας με «Άριστα».
Απ’ το 1991 έως το 1996 παρακολούθησε μαθήματα μονωδίας στο Ωδείο A. Κορέλλι στην τάξη του Πετρίδη Νικόλαου, συμμετέχοντας σε διάφορα μουσικά δρώμενα σε όλη την Ελλάδα. To 2012 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη σχολή Ανώτερων Θεωρητικών στο τμήμα ειδικού Αρμονίας και Αντίστιξης στο Ωδείο A. Κορέλλι, αποκτώντας τα πτυχία του με βαθμό «Άριστα Παμψηφεί». Παράλληλα, συνεχίζει τις σπουδές του στα γνωστικά αντικείμενα: Ενορχήστρωση και Σύνθεση με καθηγητή έναν από τους πιο σημαντικούς Έλληνες συνθέτες, τον κ. Νίκο Χαριζάνο. Εμφανίστηκε στη δισκογραφία σαν συνθέτης το 2015, στο δίσκο «Echomonologues». Έχει συμμετάσχει ως σολίστ κιθάρας με τη Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το 2011 και σε διάφορα μουσικά κονσέρτα και συναυλίες από το 1996 έως και σήμερα.
Ως συνθέτης έχει συνεργαστεί με την Χρυσή Ολυμπιονίκη χορωδία Ροζάρτε, τη Συμφωνική Ορχήστρα Αγ. Πετρούπολης, τη Φιλαρμονική Ορχήστρα La Marquise, το Μουσικό Σύνολο Όπερας Νέων, το μουσικό σύνολο Ars Nova Ensemble, τον καλλιτεχνικό διευθυντή των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ Αναστάσιο Σημεωνίδη, τη Ρόζη Μαστροσάββα, τον Anton Kholodenko, την Olga Kim, τον Παναγιώτη Γώγο, τον Αναστάσιο Στέλλα, την Δανάη Κιουπούρογλου, τον Δημήτρη Καμαριανίδη κ.α. Επίσης, έχει πάρει μέρος στον παγκόσμιο διαγωνισμό σύνθεσης για κλασική κιθάρα «World GuitarCompetition» το 2012 στο Novi Sad της Σερβίας, με το έργο Four errant icons, περνώντας στην τελική φάση του διαγωνισμού. Το 2016 συνέθεσε το μουσικοθεατρικό έργο με τίτλο «Ο κύκλος του 10», το οποίο παρουσιάστηκε στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και έχει συνεργαστεί με πολύ σημαντικούς σκηνοθέτες, ηθοποιούς και χoρογράφους. Το 2017 συνέθεσε το Ορατόριο «Θεοφάνης ο Έλληνας» θεμελιωτής της Ρωσικής αγιογραφίας, ένα έργο υπό την αιγίδα της βουλής των Ελλήνων, όπου παρουσιάστηκε στην Ρόδο, στον Ιερό ναό του Ευαγγελισμού. Τέλος, είναι διευθυντής και καθηγητής ανώτερων θεωρητικών και κλασικής κιθάρας στο Ωδείο Α. Κορέλλι Ρόδου από το 2008 έως και σήμερα. Πρόσφατα, ακολουθώντας μια διαδρομή πολιτισμικής γεωγραφίας και μουσικής διπλωματίας, ο συνθέτης Σάββας Καρατζιάς παρουσίασε το ορατόριο «Θεοφάνης ο Ελληνας» στην Πινακοθήκη Τρετυακόφ της Μόσχας, σε μια συναυλία με εξαιρετικούς συντελεστές και θερμή υποδοχή.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Καρατζιά, πρόσφατα παρουσιάσατε το έργο σας «Θεοφάνης ο Έλληνας» στην Μόσχα. Μιλήστε μας για την σχέση σας με την ρωσική πρωτεύουσα και τις εντυπώσεις σας από την παρουσίαση.
Θα έλεγα πως είναι μία σχέση, ιδιαίτερη, αναμνήσεων, αγάπης, αλλά και αναζήτησης. Πρώτη φορά βρέθηκα στη Μόσχα το 1995-96 στα δεκαπέντε μου, από τότε αποτελεί έναν σημαντικό προορισμό για μένα, έχω ζήσει από κοντά όλη αυτή τη μεγάλη αλλαγή της «Ρωσικής Αρκούδας…»
Η τελευταία μου επίσκεψη πριν λίγες μέρες για την παρουσίαση του «Θεοφάνη του Έλληνα» μου έδωσε την εντύπωση πως έχουν αλλάξει πάρα πολλά, από τότε, ένιωσα πως έχουν Ευρωπαϊστεί περισσότερο και υπάρχει μία απίστευτη ανάπτυξη. Η Μόσχα από μόνη της έχει μία χαοτική ομορφιά, αλλά και επιβλητικότητα λόγω ίσως της αρχιτεκτονικής και των κτηρίων της που εμένα μου ταιριάζει.
Μέσα σ’ αυτήν την όμορφη αισθητική που αναπνέει σαν πόλη, είχα την χαρά να παρουσιάσω στις 9 Ιουλίου και σε έναν απίστευτο χώρο τέχνης: την Πινακοθήκη Τρετυακόφ το έργο μου «Θεοφάνης ο Έλληνας». Σε πιάνει ένα δέος μπαίνοντας μέσα στους χώρους της Πινακοθήκης αντικρίζοντας όλα αυτά τα σπουδαία έργα τέχνης, άλλωστε εκεί βρίσκονται και μερικά από τα σπουδαιότερα έργα του Θεοφάνη, όπως η Μεταμόρφωση του Ιησού και η Παναγιά του Ντον.
Γι’ αυτό το λόγο το να παρουσιάσω το έργο μου μέσα σε αυτό το χώρο αποτελούσε ένα όνειρο για μένα και μάλιστα χωρίς να το επιδιώξω ιδιαίτερα, ήταν μία πρόταση της Συνοδικής Χορωδίας της Μόσχας. Μία βραδιά μαγική αλλά και συγκινητική για εμένα. Κάποια συναισθήματα όταν είναι τόσο δυνατά δεν γίνεται να τα περιγράφεις, τα κρατάς κλειστά μέσα σου σαν επτασφράγιστο μυστικό.
Θα πω απλά το να βλέπεις να ερμηνεύεται το έργο σου με μία από τις καλύτερες χορωδίες παγκοσμίως, σε έναν τέτοιο χώρο κατάμεστο και στο τέλος ο κόσμος να μην σταματά το χειροκρότημα, αυτό δεν το ζεις κάθε μέρα…
Το συγκινητικό για μένα είναι ότι άκουσα το έργο μου όπως το γέννησα ( αν και δεν θεωρώ πως τα έργα μου είναι τα παιδιά μου, μάλλον εγώ είμαι παιδί αυτών) και αυτό είναι ωραίο συναίσθημα για έναν συνθέτη. Είναι σημαντικό να αναφέρω πως η Πινακοθήκη Τρετυακόφ χαρακτήρισε την συγκεκριμένη παρουσίαση ως μία από τις σημαντικότερες των τελευταίων ετών στο συγκεκριμένο χώρο.
• Πότε και πώς ξεκίνησε ο «Θεοφάνης ο Έλληνας»; Ποια είναι η ιστορία του;
Όλα ξεκίνησαν πριν τέσσερα χρόνια περίπου και μέσα απ΄την ταινία του Αντρέι Ταρκόφσκι «Αντρέι Ρουμπλιόφ», εκεί είδα για πρώτη φορά την μορφή του Θεοφάνη και η σκηνή που ο Θεοφάνης αναφέρει ένα απόσπασμα από την Βίβλο λέγοντας: «Η πολλή σοφία φέρνει πολλή θλίψη, η οποία αυξάνει την γνώση…» Αυτή η δήλωση είναι βαθιά και σε πολλά διαφορετικά επίπεδα και με στοιχειώνει ακόμα και σήμερα. Αυτή ήταν η αφορμή για να ξεκινήσω να γράφω τις πρώτες μου νότες, βέβαια όσο ανακάλυπτα την σπουδαιότητα της τέχνης του Θεοφάνη τόσο μου έδινε ώθηση για να συνεχίσω.
• Παρουσιάσατε το έργο σας και στην Κωνσταντινούπολη κι έπειτα στην Μόσχα. Ποιος είναι ο επόμενος σταθμός;
Πράγματι πήγα στην Κωνσταντινούπολη ύστερα από πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, έπειτα στο Παρίσι και στο College Notre Dame France και ακολούθησε η Μόσχα.
Για το 2019 οι επόμενοι σταθμοί είναι στις 20 Οκτωβρίου στην Αίγυπτο, στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας στην αίθουσα Great Hall και στο πλαίσιο του μεγάλου συνεδρίου «Friends of Bibliotheca Alexandrina» και το έργο τελεί υπό την αιγίδα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.
Ένα πολύ σημαντικό γεγονός για εμάς, καθώς ήδη δουλεύουμε και προετοιμαζόμαστε με τους συνεργάτες μου, τεράστια η πρόκληση.
Τελευταίος σταθμός για το 2019 είναι στις 14 Δεκεμβρίου, στη Νέα Υόρκη, με την στήριξη της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, στον καθεδρικό ναό της Αγίας Τριάδας.
• Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Αυτή την εποχή βρίσκομαι σε δημιουργική διαδικασία καθώς συνθέτω ένα καινούριο έργο που θα κάνει πρεμιέρα το Φεβρουάριο του 2020 στην Ελλάδα και στο πλαίσιο του «Φεστιβάλ Ευρωπαϊκή Πολυφωνία» και εδώ θα ήθελα να σταθώ σε αυτήν την πραγματικά πολύ σημαντική προσπάθεια που γίνεται σε συνεργασία με τον Γαλλικό Οργανισμό Arts Spostanes και τον συνεργάτη μου και συν-καλλιτεχνικό διευθυντή του φεστιβάλ, Χρύσανθο Αντωνίου.
Τον Φεβρουάριο που μας πέρασε είχαμε την χαρά να απολαύσουμε την 1η έκδοση του φεστιβάλ στην Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, με πραγματικά σπουδαίες συμμετοχές όπως την Γαλλική χορωδία Mikrokosmos τον πιανίστα Παναγιώτη Γώγο, την Μικτή χορωδία Ρόδου και την παιδική χορωδία Amabile.
Τον Φεβρουάριο και τον Οκτώβριο του 2020 θα γίνει η 2η και η 3η έκδοση του φεστιβάλ και για μας αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα, καθώς προσπαθούμε να δώσουμε μέσα από το φεστιβάλ μία διαφορετική αισθητική, γι’ αυτό επιλέξαμε να το παρουσιάσουμε τον Φεβρουάριο μια περίοδο οκνηρή για το νησί μας. Το να μπορεί το κοινό της Ρόδου να παρακολουθεί τόσο υψηλού αισθητικού και καλλιτεχνικού επιπέδου συναυλίες, το να μεταμορφώνεται η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου σε ένα εργαστήρι τέχνης, αλλά και η προοπτική πολιτιστικού τουρισμού τον χειμώνα, αποτελεί για εμάς έναν μεγάλο στόχο. Μία γέφυρα πολιτισμού ανάμεσα στο Παρίσι και την Ρόδο.
• Τι μήνυμα θα στέλνατε σε όσους διαβάσουν την συνέντευξή σας;
Δεν θεωρώ πως είμαι ο κατάλληλος για να περάσω μηνύματα και σίγουρα δεν είμαι ήρωας όπως θα νομίζουν πολλοί επειδή βρίσκομαι σε αναπηρικό αμαξίδιο, απλά κάνω αυτό που αγαπάω και έχω σπουδάσει, μακριά από εμένα οι λέξεις ήρωες ή με την δύναμη της ψυχής… Θα πω μόνο αυτό που κάνω στην καθημερινότητά μου, το σημαντικό για εμένα είναι να αποφασίσεις τι να μην κάνεις στην καθημερινότητά σου και να πιστεύεις στη ζωή και σε αυτό που κάνεις, μην ξεχνάμε πως τα χρόνια είναι πολλά αλλά η ζωή σύντομη…
Σ. Kαρατζιάς: «Η πολλή σοφία φέρνει πολλή θλίψη, η οποία αυξάνει την γνώση…»
