Αποκλειστική συνέντευξη παραχώρησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην Αντριάνα Παρασκευοπούλου και το Νίκο Αλιάγα, για την ΕΡΤ, στο Μουσείο του Λούβρου.
Ο πρωθυπουργός στην ερώτηση για την αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία είπε ότι οι σχετικές ανακοινώσεις θα γίνουν την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου. Ανέφερε ότι θα έχει εκτενή συζήτηση με τον πρόεδρο Μακρόν, σημειώνοντας ότι υπάρχει «εμβάθυνση της συνεργασίας μας με την Γαλλία».
Για τις σχέσεις με την Τουρκία ο κ. Μητσοτάκης είπε: «Είχα κάνει μια πρόβλεψη την άνοιξη ότι θα έχουμε ένα ήσυχο καλοκαίρι και δεν βλέπω το λόγο γιατί να μην έχουμε ένα ήσυχο φθινόπωρο και μετά έναν ήσυχο χειμώνα. Πιστεύω ότι και η Τουρκία έχει αντιληφθεί ότι η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν εξυπηρετεί τελικά κανέναν». Και συμπλήρωσε ότι μόνο εργαλείο επίλυσης είναι το Διεθνές Δίκαιο.
Οι μεγάλες διαφορές μας μπορούν να λυθούν μόνο με πρόσβαση στο Διεθνές Δίκαιο, σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Ερωτηθείς για την αντίδραση της Ελλάδας σε ενδεχόμενες νέες προκλήσεις της Άγκυρας, απάντησε ότι «θα αντιδράσουμε όπως αντιδράσαμε πάντα», «με αποτελεσματικότητα και αυτοπεποίθηση», προσθέτοντας ότι δεν του αρέσει να βλέπει πάντα το αρνητικό σενάριο.
«Η Τουρκία γνωρίζει πάρα πολύ καλά ποια είναι τα όριά μας, δεν είναι μόνο όρια της Ελλάδας, είναι όρια της Ευρώπης. Έχουμε αυτή τη στιγμή συγκεκριμένες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θέτουν την Τουρκία προ των ευθυνών της. Προτιμώ πάντα να βλέπω τη θετική πλευρά των πραγμάτων. Ταυτόχρονα, όμως, η Ελλάδα έχει μια υποχρέωση να ενισχύει την αποτρεπτική της δυνατότητα. Και το κάνουμε αυτό με τρόπο πολύ συστηματικό και ουσιαστικό, στα πλαίσια πάντα των δημοσιονομικών περιορισμών μας» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.
«Δεν έχω καμία διάθεση να μπω σε μία κούρσα εξοπλισμών με την Τουρκία. Δεν είναι αυτή η πρόθεσή μου. Υπάρχουν όμως καίρια ζητήματα εκσυγχρονισμού των ενόπλων δυνάμεων, μετά από μια δεκαετία κρίσης, τα οποία έχω την ευθύνη να αντιμετωπίσω και να παραδώσω στη συνέχεια στον διάδοχό μου ή στην διάδοχό μου, γιατί ξέρετε ότι αυτές είναι οι μεγάλες αποφάσεις για τα εξοπλιστικά προγράμματα που έχουν μεγάλο ορίζοντα υλοποίησης- Ένοπλες Δυνάμεις πολύ πιο ισχυρές από αυτές που παρέλαβα εγώ» τόνισε ο πρωθυπουργός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε το επιτακτικό αίτημα για στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης και την ανάγκη να φυλάσσονται τα σύνορα ως ευρωπαϊκά.
Για τις διεθνείς σχέσεις της χώρας μας, τόνισε ότι «έχουμε πετύχει να χτίσουμε πλέγμα συμμαχιών, πολυδιάστατο και ταυτόχρονα ισχυρό».
Υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα είναι μια χώρα η άποψη της οποίας μετρά στην Ευρώπη», μια χώρα που έχει «αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στις δυνατότητές της» και πως βρίσκεται στην πρώτη γραμμή διεθνώς για την αντιμετώπιση προκλήσεων όπως η κλιματική αλλαγή.
Ερωτηθείς για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου στην Ε.Ε, απάντησε ότι δεν είναι πολύ αισιόδοξος ότι θα επιτευχθεί εύκολα μια συμφωνία, «γιατί υπάρχουν κράτη – μέλη, τα οποία δεν δέχονται επί της αρχής ότι πρέπει να εκφράζουν οποιαδήποτε αλληλεγγύη και ότι πρέπει να υπάρχει οποιοσδήποτε καταμερισμός ευθυνών στη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα».
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε, επίσης, ότι οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές έχουν μειωθεί κατά 90% στην Ελλάδα.
Ερωτηθείς κατά πόσο θα επηρεάσει την Ελλάδα ενδεχόμενη ανάληψη της καγκελαρίας στη Γερμανία από τον Όλαφ Σολτς, έναν μετριοπαθή Σοσιαλδημοκράτη, στο βασικό θέμα που την αφορά, που είναι το Σύμφωνο της Σταθερότητας και αν περιμένει να γίνει επαναδιαπραγμάτευσή του, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι η χώρα μας θα συνεργαστεί με οποιαδήποτε γερμανική κυβέρνηση προκύψει από τις διαβουλεύσεις των κομμάτων.
«Κυβέρνηση θα έχουμε ανάλογα με τις διαπραγματεύσεις που θα γίνουν μεταξύ των κομμάτων. Αν όμως ο κ. Σολτς είναι τελικά καγκελάριος προσβλέπω σε μια πολύ γόνιμη συνεργασία μαζί του» σημείωσε, προσθέτοντας: «Και ένα είναι βέβαιο: ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας χρειάζεται επαναδιαπραγμάτευση. Είναι αδύνατον να επιστρέψουμε στους αυστηρούς – ανούσιους τολμώ να πω – δημοσιονομικούς κανόνες οι οποίοι έρχονται από μια εποχή η οποία έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Πιστεύω ότι ο κ. Σολτς το αναγνωρίζει αυτό. Πιστεύω ότι και η κυρία Μέρκελ το αναγνώριζε αυτό, εξ ου και η στροφή της και η αποδοχή της σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης, την ανάγκη δηλαδή η Ευρώπη να δανείζεται ευρωπαϊκά για να στηρίζει μέσα από επιδοτήσεις τα κράτη-μέλη».
Ακολουθεί ολόκληρη η Συνέντευξη του Πρωθυπουργού από το Μουσείο του Λούβρου, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ και στους δημοσιογράφους Νίκο Αλιάγα και Αντριάνα Παρασκευοπούλου:
Α. Παρασκευοπούλου: Καλησπέρα σας κύριε Πρόεδρε. Βρισκόμαστε στο Μουσείο του Λούβρου μαζί με τον Νίκο Αλιάγα, όπου σε πολύ λίγο με τον Γάλλο Πρόεδρο θα εγκαινιάσετε την έκθεση «Αθήνα – Παρίσι, Γέννηση της σύγχρονης Ελλάδος». Τα θέματα στο διεθνές προσκήνιο είναι πολλά. Η νέα αμυντική συνεργασία, γερμανικές εκλογές, τουρκική παραβατικότητα. Θα τα συζητήσουμε στη συνέχεια για να δούμε πόσο μας αφορούν και πόσο μας επηρεάζουν. Θα ήθελα όμως να σταθούμε εδώ, στη Νίκη της Σαμοθράκης. Γιατί ουσιαστικά αυτή η έκθεση που γίνεται με αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση δεν αφορά μόνο στο παρελθόν μία χώρας, αλλά είναι η εδραίωση μία Ευρωπαϊκής συμμαχίας. Τι συμβολίζει για εσάς και γιατί χρειαζόμαστε νέες συμμαχίες;
Κ. Μητσοτάκης: Κατ’ αρχάς, δεν μπορώ να μην εκφράσω το θαυμασμό μου για το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε μέσα στο μοναδικό Μουσείο του Λούβρου με θέα αυτό το καταπληκτικό άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης. Θα έχουμε την ευκαιρία όντως, σε λίγο, να εγκαινιάσουμε μια σημαντική έκθεση με τον Πρόεδρο Μακρόν, η οποία σηματοδοτεί τους άρρηκτους δεσμούς Ελλάδας και Γαλλίας και αποτελεί μία διαδρομή στο χρόνο, μία υπενθύμιση ότι η Ελληνική Επανάσταση, η οποία οδήγησε στη γέννηση του Ελληνικού κράτους, υπήρξε ουσιαστικά μία Ευρωπαϊκή επανάσταση, μία επανάσταση των πανανθρώπινων αξιών της ελευθερίας, του κράτους δικαίου, της αξιοπρέπειας του ανθρώπου. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτές οι ιδέες γεννήθηκαν εδώ στη Γαλλία, στη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης. Επομένως οι σχέσεις Ελλάδος και Γαλλίας έρχονται από μακριά, πηγαίνουν μακριά και ακριβώς αυτό σηματοδοτεί και η κοινή μας παρουσία με τον Πρόεδρο Μακρόν στα εγκαίνια αυτής της Έκθεσης.
Ν. Αλιάγας: Κύριε Πρόεδρε, πού συνδέεται η Ελλάδα, η διαχρονική Ελλάδα που ενέπνευσε τους Γάλλους με τη σύγχρονη Ελλάδα;
Κ. Μητσοτάκης: Ένα νήμα ιστορίας συνδέει την αρχαία, την κλασική Ελλάδα, γενέτειρα της δημοκρατίας, της φιλοσοφίας, της ομορφιάς, της τέχνης, με την Ελλάδα της επανάστασης, στην οποία συνενώθηκαν από τη μία η ανάγκη της χώρας να βρει τον ευρωπαϊκό της
βηματισμό, χωρίς όμως να χάσει την ιδιαίτερη εθνική της ταυτότητα. Το προϊόν, λοιπόν, αυτής της ώσμωσης είναι η σύγχρονη Ελλάδα, η Ελλάδα του 2021. Μία χώρα βαθιά Ευρωπαϊκή, όμως, μια χώρα εξαιρετικά υπερήφανη για τη δική της ξεχωριστή εθνική ταυτότητα και ακριβώς σε αυτή την ώσμωση νομίζω συνίσταται και η πρόκληση του πως μπορούμε να είμαστε ταυτόχρονα Έλληνες και Ευρωπαίοι.
Ν. Αλιάγας: Μιλήσατε πριν για τις νέες συμμαχίες, Ανδριάνα, με τη Γαλλία…
Α. Παρασκευοπούλου: Ακριβώς γιατί, κύριε Πρόεδρε, παραγγέλνουμε Rafale, συζητάμε για υπερσύγχρονες φρεγάτες. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Είμαστε πιο κοντά; Είμαστε ένα βήμα πριν την υπογραφή μiας αμυντικής συμφωνίας με τη Γαλλία;
Κ. Μητσοτάκης: Θα σας ζητούσα λίγη υπομονή. Θα έχω την ευκαιρία σήμερα το βράδυ να συναντηθώ και να συζητήσω εκτενώς με τον Πρόεδρο Μακρόν και αύριο το πρωί θα υπάρχουν ανακοινώσεις οι οποίες θα γίνουν στο Μέγαρο των Ηλυσίων. Αυτό το οποίο μπορώ να σας πω είναι ότι κατευθυνόμαστε προς μία ουσιαστική εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδος – Γαλλίας. Τα υπόλοιπα θα έχουμε την ευκαιρία να τα πούμε αύριο.
Α. Παρασκευοπούλου: Αυτό μπορεί να μεταφραστεί πέρα από εξοπλιστικά προγράμματα και σε συνδρομή της Γαλλίας προς εμάς;
Κ. Μητσοτάκης: Κάντε λίγη υπομονή. Θα έχουμε την ευκαιρία αυτά να τα δούμε αύριο. Αυτό το οποίο μπορώ να πω, είναι αυτό το οποίο είχα την ευκαιρία να αναφέρω και στην ομιλία μου στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, στη Νέα Υόρκη: ότι το αίτημα για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης είναι πια απολύτως επιτακτικό. Μία Ευρώπη, δηλαδή, η οποία θα ευθυγραμμίσει τη γεωπολιτική της ισχύ με την οικονομική της δύναμη. Πιστεύω ότι και η Ελλάδα και η Γαλλία είναι δυο χώρες οι οποίες θα βρεθούν τους επόμενους μήνες, τα επόμενα χρόνια, στην πρώτη γραμμή αυτής της ευρωπαϊκής προσπάθειας. Η οποία -να τονίσω- δεν είναι μόνο μία προσπάθεια η οποία καθ΄ οιονδήποτε τρόπο υπονομεύει τις ευρωατλαντικές σχέσεις, ούτε το ΝΑΤΟ. Όσο πιο ισχυρή είναι αμυντικά η Ευρώπη, τόσο περισσότερα θα έχει να συνεισφέρει τελικά στο ΝΑΤΟ.
Ν. Αλιάγας: Εσείς λέτε μπορούν να συνυπάρξουν λοιπόν και ιδιαίτερες σχέσεις με τους Γάλλους, τους Ευρωπαίους, και την Αμερική;
Κ. Μητσοτάκης: Είναι επιβεβλημένο να συνυπάρχουν, αλλά πάλι μπορεί να σκεφτεί κανείς αποστολές, ενδεχομένως, στη Μέση Ανατολή ή στο Σαχέλ -το οποίο τόσο μας ενδιαφέρει και την Ελλάδα και τη Γαλλία- στην Ανατολική Μεσόγειο. Αποστολές της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις οποίες δεν θα συμμετέχει ούτε το ΝΑΤΟ, ούτε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών. Και βέβαια η ανάγκη να φυλάσσονται τα ευρωπαϊκά σύνορα ως ταυτόχρονα εθνικά και ευρωπαϊκά σύνορα είναι μία αρμοδιότητα, είναι μια ευθύνη η οποία βαραίνει αποκλειστικά την Ευρώπη.
Ν. Αλιάγας: Η Γαλλία ξεκινάει την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε λίγους μήνες. Ένα από τα θέματα είναι το αμυντικό θέμα και για τη Γαλλία όχι μόνο για εμάς, και για την πραγματικότητα της περιοχής μας. Εσείς θεωρείτε ότι η πρόταση του κ. Μακρόν, κύριε Πρόεδρε, να στηρίξει, να οικοδομηθεί ένας ευρωπαϊκός στρατός, κάτι που δεν υπάρχει μέχρι στιγμής, είναι προτεραιότητα;
Κ. Μητσοτάκης: Είναι ώριμη πρόταση πια. Είναι ώριμη πρόταση διότι αναγνωρίζει την πολυπλοκότητα των διεθνών σχέσεων. Και το γεγονός τελικά ότι εμείς οι Ευρωπαίοι είμαστε καθ’ ύλην αρμόδιοι να ασχοληθούμε με την ασφάλεια της περιοχής μας. Τονίζω, η Ευρωατλαντική Συμμαχία αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα, αμυντικό πυλώνα που θα ενώνει πάντα άρρηκτα τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Όμως, η Ευρώπη έχει την υποχρέωση να μπορεί εφόσον το επιθυμεί να μπορεί να δρα αυτόνομα, χωρίς κατ’ ανάγκη να χρειάζεται την άδεια ή τη συναίνεση οποιουδήποτε άλλου, εάν κρίνεται ότι η Ευρώπη, αν κρίνουν τα κράτη-μέλη της Ευρώπης ότι υπάρχουν ζωτικά συμφέροντα της Ευρώπης, άρα των κρατών-μελών της Ευρώπης τα οποία η Ευρώπη πρέπει να υπερασπιστεί.
Α. Παρασκευοπούλου: Σε αυτή την ώριμη απόφαση σε τι επίπεδο θα συμμετείχε η Ελλάδα;
Κ. Μητσοτάκης: Σε πολύ ενεργό επίπεδο. Ξέρετε, δεν μπορούμε να απαιτούμε ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, χωρίς να είμαστε εμείς οι ίδιοι διατεθειμένοι να συμμετέχουμε σε προσπάθειες ευρωπαϊκές, έκφρασης αλληλεγγύης προς την Ευρώπη ή προς άλλα κράτη-μέλη. Μια ενεργή εξωτερική και αμυντική πολιτική επιβάλλει να μην ζητάμε μόνο στήριξη, αλλά και να είμαστε σε θέση -και πρέπει να είμαστε σε θέση, γιατί θυμίζω ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα η οποία ξοδεύει άνω του 2% του ΑΕΠ της στην άμυνα- να μπορεί αυτήν την ισχύ της να την αξιοποιεί προς όφελος της Ευρώπης.
Και βέβαια, μια μεγάλη συζήτηση στην Ευρώπη είναι η συζήτηση περί της διαλειτουργικότητας των οπλικών συστημάτων. Εμείς επιλέξαμε, παραδείγματος χάρη, να αγοράσουμε αεροσκάφη Rafale από τη Γαλλία. Αυτό σημαίνει ότι η συνεργασία η δική μας με τη Γαλλία, με άλλες χώρες -όπως είναι η Κροατία ας πούμε η οποία και αυτή πρόσφατα αποκτά αεροσκάφη Rafale- θα είναι πολύ πιο εύκολη, διότι ουσιαστικά θα χρησιμοποιούμε κοινά οπλικά συστήματα.
Ν. Αλιάγας: Πάντως μιλήσατε για αλληλεγγύη. Είναι δεδομένη στα αλήθεια σήμερα όταν εμείς ζούσαμε επεισόδια θερμά στην περιοχή μας στο Αιγαίο όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδίκαζαν κατά κάποιο τρόπο, αλλά, κάποιοι έμεναν ουδέτεροι.
Μήπως τελικά χτίσαμε μια Ευρώπη και άλλαξε πρόσωπο γιατί στην ουσία τα πρώτα, τα θεμέλια ήταν για ειρήνη και αλληλεγγύη.
Κ. Μητσοτάκης: Θα έλεγα ότι οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με το τι έγινε στην Ανατολική Μεσόγειο τους τελευταίους 18 μήνες και συγκεκριμένα ως προς τις σχέσεις Ευρώπης-Τουρκίας αποτελούν τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Αποτελούν σημαντικές αποφάσεις, διότι θέτουν το πλαίσιο των σχέσεων στην Ανατολική Μεσόγειο μέσα από το πρίσμα το ευρωπαϊκό.
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έγιναν ουσιαστικά ευρωτουρκικές και αυτό είναι κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό. Δεν μπορώ, όμως, να μην αναγνωρίσω ότι υπήρχαν χώρες όπως η Γαλλία, οι οποίες προσέφεραν απτή στήριξη στην πατρίδα μας όταν την χρειάστηκε και μέσα από γαλλική στρατιωτική παρουσία στην Ελλάδα, στην ξηρά, στον αέρα και στις θάλασσές μας.
Ν. Αλιάγας: Άρα, το μότο κύριε Πρόεδρε της εθνικής μοναξιάς, που επανέρχεται, που ακούμε, είναι μυθοπλασία ή πραγματικότητα;
Κ. Μητσοτάκης: Δεν υπάρχει εθνική μοναξιά. Και όσο εμείς περιχαρακωνόμαστε σε μια αντίληψη εθνικής μοναξιάς, τόσο η εθνική μοναξιά γίνεται αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Μια Ελλάδα με αυτοπεποίθηση, μια Ελλάδα ισχυρή, η οποία πατάει καλά στα πόδια της δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της μέσα από αυτό το πλέγμα. Αν κάτι, πιστεύω, έχουμε πετύχει αυτούς τους 26 μήνες που ο ελληνικός λαός μας έχει εμπιστευτεί τις τύχες του τόπου, είναι ακριβώς να χτίσουμε ένα πλέγμα συμμαχιών το οποίο είναι εξαιρετικά πολυδιάστατο αλλά και ταυτόχρονα ισχυρό.
Εξαιρετικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ανάμειξη της Ευρώπης στα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου, νέες συμμαχίες με χώρες της Μέσης Ανατολής, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, ισχυροποίηση της συμμαχίας μας με την Αίγυπτο. Αρχίζουμε να έχουμε μια παρουσία στην Αφρική- μια ήπειρο η οποία είναι τόσο κοντά μας- σε πρώτη φάση μέσα από μια διπλωματία των εμβολίων. Ανοίγματα μεγάλα τα οποία κάνουμε προς την Ινδία.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα η γνώμη και η άποψη της οποίας σήμερα μετρά. Μετρά στην Ευρώπη. Βρίσκεται στην πρώτη γραμμή στην αντιμετώπιση προκλήσεων όπως η κλιματική αλλαγή με τολμηρές πολιτικές οι οποίες, νομίζω, ότι έχουν τύχει της προσοχής όλων των χωρών που ενδιαφέρονται για την αντιμετώπιση αυτής της μεγάλης πρόκλησης. Είναι με άλλα λόγια μια χώρα η οποία πάνω από όλα έχει αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στις δυνατότητές της.
Α. Παρασκευοπούλου: Κύριε Πρόεδρε, δεν συναντηθήκατε στην Αμερική, τελικά με τον Τούρκο Πρόεδρο, όπως προϊδέαζε τουλάχιστον ο ίδιος γι’ αυτή τη συνάντηση. Και μετά από ένα σύντομο -η αλήθεια είναι- χρονικό διάστημα νηνεμίας, η Τουρκία επανέρχεται στη γνωστή της τακτική. Στην τακτική των προκλήσεων. Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο να έχουμε ένα θερμό επεισόδιο;
Κ. Μητσοτάκης: Είχα κάνει μια πρόβλεψη την άνοιξη ότι θα έχουμε ένα ήσυχο καλοκαίρι και δεν βλέπω το λόγο γιατί να μην έχουμε ένα ήσυχο φθινόπωρο και μετά έναν ήσυχο χειμώνα. Πιστεύω ότι και η Τουρκία έχει αντιληφθεί ότι η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν εξυπηρετεί τελικά κανέναν.
Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι υπερασπίζεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα με αποτελεσματικότητα και με αυτοπεποίθηση. Και προτιμώ πάντα να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο. Και μισογεμάτο σημαίνει ότι υπάρχουν κοινές προκλήσεις όπως τα ζητήματα -ας πούμε- της κλιματικής αλλαγής ή της μετανάστευσης, όπου μπορούμε να συνεργαστούμε με την Τουρκία. Υπάρχουν ζητήματα οικονομικής συνεργασίας, τα οποία μπορούν να προχωρήσουν μέσα από μια καλή διάθεση.
Αυτό προϋποθέτει βέβαια -πάνω από όλα- σεβασμό του γείτονα, σχέσεις καλής γειτονίας. Και μια επί της αρχής συμφωνία ότι οι μεγάλες διαφορές μας με σημαντικότερη, κυριότερη, το ζήτημα της οριοθέτησης των Θαλασσίων Ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο μπορούν να λυθούν μόνο με πρόσβαση στο ένα εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας για την επίλυση τέτοιων θεμάτων, που είναι το Διεθνές Δίκαιο.
Δεν υπάρχουν άλλοι κανόνες για να λύνονται αυτά τα ζητήματα, παρά μόνο το Διεθνές Δίκαιο. Εμείς αποδείξαμε και στην περίπτωση της Ιταλίας, και στην περίπτωση της Αιγύπτου ότι μπορούμε να κάνουμε τέτοιου είδους συμφωνίες. Συμφωνίες που απαιτούν, ναι, θα το πω ανοιχτά και κάποιες αμοιβαίες υποχωρήσεις, προκειμένου να μπορούμε να πετύχουμε τελικά λύσεις που θα είναι προς όφελος όλων.
Α. Παρασκευοπούλου: Πάντως, αυτή η καλή διάθεση εκ μέρους της Τουρκίας δεν εκδηλώνεται ούτε με το να αμφισβητεί τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, ούτε με τις αυξημένες παραβιάσεις που έχουμε, τουλάχιστον τις τελευταίες εβδομάδες, ούτε με την εκτόξευση απειλών για έρευνες στην ΑΟΖ. Εμείς πως θα αντιδράσουμε; Θα αντιδράσουμε διαφορετικά;
Κ. Μητσοτάκης: Θα αντιδράσουμε όπως αντιδράσαμε πάντα και πιστεύω ότι το κάναμε μέχρι στιγμής με αποτελεσματικότητα και αυτοπεποίθηση όπως σας είπα. Πλην όμως δεν μου αρέσει- το τονίζω- να βλέπω πάντα το αρνητικό σενάριο. Η Τουρκία γνωρίζει πάρα πολύ καλά ποια είναι τα όριά μας, τα οποία όπως σας είπα δεν είναι μόνο όρια της Ελλάδος, είναι όρια της Ευρώπης. Έχουμε αυτή τη στιγμή πολύ συγκεκριμένες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θέτουν την Τουρκία προ των ευθυνών της. Προτιμώ πάντα να βλέπω τη θετική πλευρά των πραγμάτων, ταυτόχρονα όμως η Ελλάδα έχει μια υποχρέωση: να ενισχύει την αποτρεπτική της δυνατότητα. Και το κάνουμε αυτό με τρόπο πολύ συστηματικό και ουσιαστικό, στα πλαίσια πάντα των δημοσιονομικών περιορισμών μας. Δεν έχω καμία διάθεση να μπω σε μια κούρσα εξοπλισμών με την Τουρκία. Δεν είναι αυτή η πρόθεσή μου.
Υπάρχουν όμως καίρια ζητήματα εκσυγχρονισμού των Ενόπλων Δυνάμεων μετά από μια δεκαετία κρίσης, την οποία έχω την ευθύνη να αντιμετωπίσω και να παραδώσω στη συνέχεια στον διάδοχό μου ή στη διάδοχό μου- γιατί ξέρετε πολύ καλά ότι αυτές είναι αποφάσεις, μεγάλες αποφάσεις για τα εξοπλιστικά προγράμματα που έχουν μεγάλο ορίζοντα υλοποίησης- Ένοπλες Δυνάμεις πολύ πιο ισχυρές από αυτές που παρέλαβα εγώ.
Ν. Αλιάγας: Κύριε Πρόεδρε, τι περιμένετε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως προς το νέο Σύμφωνο για το μεταναστευτικό;
Κ. Μητσοτάκης: Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος κ. Αλιάγα, αγαπητέ μου Νίκο, ότι θα μπορέσουμε να βρούμε εύκολα μία συμφωνία με την Ευρώπη.
Ν. Αλιάγας: Γιατί;
Κ. Μητσοτάκης: Διότι υπάρχουν κράτη-μέλη τα οποία δεν δέχονται επί της αρχής ότι πρέπει να εκφράζουν οποιαδήποτε αλληλεγγύη και δεν δέχονται επί της αρχής, ότι πρέπει να υπάρχει οποιοσδήποτε καταμερισμός ευθυνών στη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος. Και αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα αυτή στιγμή για την Ευρώπη. Διότι όπως ξέρετε, απαιτείται ομοφωνία για επίτευξη τέτοιων σημαντικών αποφάσεων, η οποία σήμερα πολύ απλά θα σας το πω, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν υπάρχει. Αυτό σημαίνει ότι εμείς έχουμε μία υποχρέωση να κάνουμε αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε. Να φυλάμε τα σύνορά μας.
Ν. Αλιάγας: Άρα εκεί είμαστε μόνοι.
Κ. Μητσοτάκης: Όχι, δεν είμαστε μόνοι, διότι…
Ν. Αλιάγας: Ήρθαν και Αυστριακοί, μας βοήθησαν.
Κ. Μητσοτάκης: Όχι, δεν είμαστε μόνοι. Υπάρχουν πολλές χώρες οι οποίες μας υποστηρίζουν σε διμερές επίπεδο. Υπάρχει η Frontex, η οποία και αυτή μας υποστηρίζει, υπάρχουν ευρωπαϊκοί πόροι. Παραδείγματος χάριν, θα βρεθώ τις επόμενες μέρες στη Σάμο. Στη Σάμο εγκαινιάσαμε προ ημερών ένα υποδειγματικό κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης προσφύγων το οποίο παρέχει συνθήκες διαβίωσης αξιοπρεπείς στους ανθρώπους οι οποίοι φτάνουν στην πατρίδα μας. Και κλείνουμε αυτό τον άθλιο χώρο στο Βαθύ που αποτελούσε ντροπή, προσβολή για τη χώρα, για τους Σαμιώτες αλλά και για τους ίδιους τους πρόσφυγες οι οποίοι έμεναν σε αυτό τον ανοργάνωτο χώρο, χωρίς ζεστό νερό, χωρίς βασικές υποδομές.
Άρα η Ελλάδα είναι μία χώρα η οποία υπερασπίζεται τα σύνορά της. Το κάνει με πολύ ξεκάθαρους κανόνες. Σέβεται πάνω από όλα την προστασία της ανθρώπινης ζωής, σώζει ανθρώπους στη θάλασσα. Έχει πια γρήγορες διαδικασίες απονομής ασύλου. Και έχει τη δυνατότητα να φιλοξενεί αιτούντες άσυλο στα νησιά της, σε χώρους οι οποίοι έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίοι τολμώ να πω ότι είναι υποδειγματικοί και σίγουρα παρέχουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης σε κατατρεγμένους ανθρώπους.
Ν. Αλιάγας: Αν έρθουν αύριο όμως δεκάδες χιλιάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες μετά τα γεγονότα τα γεωπολιτικά στο Αφγανιστάν και αλλού, είμαστε έτοιμοι;
Κ. Μητσοτάκης: Δεν πιστεύω ότι θα βρεθούμε αντιμέτωποι μ’ ένα τέτοιο γεγονός. Σε κάθε περίπτωση αυτό το οποίο θέλω να τονίσω είναι ότι οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές έχουν μειωθεί κατά 90%. Θα επαναλάβω: κατά 90%.
Παραλάβαμε ένα πρόβλημα σε έξαρση και σήμερα βρίσκεται σε απόλυτη ύφεση. Δεν μπορώ να είμαι προφήτης να ξέρω τι θα γίνει, αλλά σίγουρα δεν υπάρχει καμία σχέση σήμερα, αν πάτε στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, με αυτό το οποίο παραλάβαμε όταν ήρθαμε στα πράγματα πριν από 26 μήνες.
Α. Παρασκευοπούλου: Κύριε Πρόεδρε, οι γερμανικές κάλπες βάζουν σε δεύτερο πλάνο τον Συνασπισμό της Κεντροδεξιάς μετά από 16 χρόνια που βρισκόταν στο τιμόνι η Άγκελα Μέρκελ. Όλα δείχνουν, λοιπόν, ότι ο Όλαφ Σολτς, ένας μετριοπαθής σοσιαλδημοκράτης θα είναι ο νέος Καγκελάριος της Γερμανίας. Αυτό πόσο θα επηρεάσει εμάς στο βασικό θέμα που μας αφορά που είναι το Σύμφωνο της Σταθερότητας. Περιμένετε να γίνει επαναδιαπραγμάτευσή του;
Κ. Μητσοτάκης: Κατ’ αρχάς πρέπει να πω ότι θα συνεργαστούμε με οποιαδήποτε γερμανική Κυβέρνηση προκύψει μέσα από τις διαβουλεύσεις των κομμάτων. Διότι, όπως ξέρετε πράγματι με βραχεία κεφαλή κέρδισε ο κ. Σολτς, αλλά δεν υπάρχει στη Γερμανία συνταγματική υποχρέωση να λάβει εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης το πρώτο κόμμα.
Κυβέρνηση θα έχουμε ανάλογα με τις διαπραγματεύσεις που θα γίνουν μεταξύ των κομμάτων. Αν όμως ο κ. Σολτς είναι τελικά Καγκελάριος προσβλέπω σε μια πολύ γόνιμη συνεργασία μαζί του.
Και ένα είναι βέβαιο: ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας χρειάζεται επαναδιαπραγμάτευση. Είναι αδύνατον να επιστρέψουμε στους αυστηρούς- ανούσιους τολμώ να πω- δημοσιονομικούς κανόνες οι οποίοι έρχονται από μια εποχή η οποία έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Πιστεύω ότι ο κ. Σολτς το αναγνωρίζει αυτό. Πιστεύω ότι και η κυρία Μέρκελ το αναγνώριζε αυτό, εξ ου και η στροφή της και η αποδοχή της σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης, την ανάγκη δηλαδή η Ευρώπη να δανείζεται ευρωπαϊκά για να στηρίζει μέσα από επιδοτήσεις τα κράτη-μέλη.
Αυτή η συζήτηση, λοιπόν, θα ανοίξει στα σοβαρά στην Ευρώπη το 2022 και είμαι βέβαιος ότι όποιος κι αν είναι καγκελάριος θα δεχθεί τη βασική αρχή ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας χρειάζεται αλλαγές.
Α. Παρασκευοπούλου: Είναι η σωστή ώρα τώρα να αλλάξει; Και θεωρείτε ότι είναι και εφικτό και ρεαλιστικό να αλλάξει στο προσεχές διάστημα;
Κ. Μητσοτάκης: Είναι απολύτως επιβεβλημένο να αλλάξει, δεν μπορεί να μείνει έτσι. Αυτό νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο αναγνωρίζεται από όλους. Το πώς θα αλλάξει ακριβώς, το ποιο θα είναι το πλαίσιο το οποίο ταυτόχρονα θα δίνει μεγαλύτερους βαθμούς ευελιξίας για να αντιμετωπίζουμε μια κρίση χωρίς να θέτει σε κίνδυνο όμως την δημοσιονομική σταθερότητα μιας ζώνης όπου όλα τα κράτη-μέλη που συμμετέχουν σε αυτή μοιράζονται το ίδιο νόμισμα, αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση και αυτή είναι η δυσκολία αυτής της άσκησης.
Ν. Αλιάγας: Τι σας ενώνει με τον κ. Εμανουέλ Μακρόν, κύριε Πρόεδρε; Με τον Γάλλο Πρόεδρο πού τα έχετε βρει, πέρα από τη συνεργασία των δύο χωρών;
Κ. Μητσοτάκης: Καταρχάς πρέπει να σας πω ότι έχουμε μια πολύ ανθρώπινη, τολμώ να πω φιλική σχέση με τον Εμανουέλ Μακρόν. Τον εκτιμώ πολύ, είναι ένας άνθρωπος με βαθιά σκέψη, που σκέφτεται πριν μιλήσει, με βαθιά παιδεία.
Είχαμε μια πολύ όμορφη επίσκεψη- την οποία κρατήσαμε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας- την προηγούμενη Παρασκευή όπου ανεβήκαμε μαζί με τις συζύγους μας στην Ακρόπολη, αργά το βράδυ. Μια πολύ δυνατή εμπειρία.
Είναι ένας άνθρωπος τον οποίο αισθάνομαι ότι μπορώ ανά πάσα στιγμή να πάρω τηλέφωνο και ξέρω ότι θα ανταποκριθεί. Ανταποκρίθηκε ας πούμε το καλοκαίρι όταν τον κάλεσα στο τηλέφωνο και ζήτησα βοήθεια για τις καταστροφικές πυρκαγιές. Και πιστεύω ότι μπορούμε να κάνουμε πράξη το επόμενο βήμα. Και θα είναι ένα σημαντικό βήμα στη στρατηγική συμμαχία μεταξύ των δύο χωρών μας.
Ν. Αλιάγας: Σας ευχαριστούμε κύριε Πρωθυπουργέ για τη συνέντευξη που μας παραχωρήσατε, εδώ, στο Μουσείο του Λούβρου, για την Ελληνική Τηλεόραση με την Αντριάνα.
Α. Παρασκευοπούλου: Σας ευχαριστούμε πολύ γιατί ήταν και περιορισμένος ο χρόνος λόγω των εγκαινίων που ακολουθούν σε πολύ λίγο. Και γι’ αυτό επειδή περισσότερο συζητήσαμε τα διεθνή θέματα και τα γεωστρατηγικά θα ήθελα να δεσμευτείτε και στους δυο μας ότι όλα αυτά τα τεκταινόμενα που αφορούν την εσωτερική επικαιρότητα θα έχουμε την ευκαιρία να τα συζητήσουμε την επόμενη φορά στην Αθήνα.
Κ. Μητσοτάκης: Με μεγάλη χαρά. Σας ευχαριστώ πολύ.
Ν. Αλιάγας : Και ένα τελευταίο κύριε Πρόεδρε. Τι μας λέει σήμερα η Νίκη της Σαμοθράκης; Το 2021, τι μας λέει;
Κ. Μητσοτάκης: Νομίζω είναι η νίκη της ελπίδας απέναντι στον φόβο. Ένα άγαλμα που παρότι δεν βρήκαμε ποτέ το πρόσωπό του νομίζω από την ίδια τη στάση του σώματος εκπέμπει μια έμφυτη αισιοδοξία που νομίζω ότι πρέπει όλους μας να μας διακρίνει παρά τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.
Ν. Αλιάγας: Ευχαριστώ.
