Η Ροδιακή Έπαυλη, ένα ιστορικό και αρχιτεκτονικό κόσμημα της Ρόδου, βρίσκεται σήμερα σε κατάσταση σοβαρής εγκατάλειψης. Μετά την αποχώρηση του εργολάβου τα έργα για την αναστήλωση του κτηρίου έμειναν στάσιμα, με τα προβλήματα φθοράς να διογκώνονται με την πάροδο του χρόνου. Το κτήριο έχει υποστεί βανδαλισμούς, ενώ η ελλιπής συντήρηση έχει οδηγήσει σε σοβαρές φθορές.
Και η εργολαβία αποκατάστασης του κήπου διακόπηκε στη μέση, αφήνοντας τον χώρο σε τραγική κατάσταση, αφρόντιστο και εγκαταλελειμμένο. Τα μονοπάτια και τα διακοσμητικά στοιχεία έχουν υποστεί μεγάλες φθορές, ενώ η έλλειψη συστηματικής συντήρησης έχει καταστήσει τον χώρο μη επισκέψιμο.
Παρότι η Ροδιακή Έπαυλη έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο κτήριο από το υπουργείο Περιβάλλοντος, η δημοτική αρχή δεν έχει δείξει την απαιτούμενη δέσμευση για τη διάσωσή της, με αποτέλεσμα να απειλείται από πλήρη απαξίωση. Οργανώσεις, όπως η RICHeS, έχουν αναδείξει την ανάγκη άμεσων παρεμβάσεων και την κήρυξη της Έπαυλης ως μνημείου για την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ειδικότερα, η RICHeS κατέθεσε αίτημα στην Υπηρεσία Νεότερων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Δωδεκάνησου, του Υπουργείου Πολιτισμού, για να εξασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή προστασία για το εμβληματικό αυτό κτήριο. Η υπηρεσία επιβεβαίωσε ότι η διαδικασία χαρακτηρισμού ξεκινάει. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, ζητήθηκε σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής» επισήμως από τον ιδιοκτήτη του κτηρίου, τον δήμο Ρόδου, να προσκομίσει τα απαραίτητα έγγραφα, μελέτες και στοιχεία για την αναγνώριση του κτηρίου ως μνημείου. Η επιπλέον αυτή προστασία θα ενισχύσει τη θεσμική θωράκιση του κτηρίου.
Υπενθυμίζεται ότι μέσω ειδικού χρηματοδοτικού προγράμματος διασφαλίστηκε συνολική χρηματοδότηση ύψους 3,5 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση της Ροδιακής Έπαυλης. Το έργο κατανεμήθηκε σε δύο εργολαβίες. Για την αναβάθμιση του αύλειου χώρου διατέθηκαν 1,7 εκατ. ευρώ και 1,78 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση του ίδιου του κτηρίου.
Η αποκατάσταση της Ροδιακής Έπαυλης έχει ουσιαστικά «βαλτώσει», προκαλώντας έντονη ανησυχία και αγανάκτηση στους πολίτες. Αξίζει να τονιστεί ότι η απόκτηση του μνημείου από τον δήμο Ρόδου υπήρξε αποτέλεσμα πολυετών διεκδικήσεων απέναντι στην κεντρική κυβέρνηση. Παρόλα αυτά, δεν κατέστη εφικτό να συντηρηθεί και να αποκατασταθεί το κτήριο και ο περιβάλλων χώρος ώστε να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στους κατοίκους του νησιού αλλά και στους επισκέπτες.
Ο χαρακτηρισμός του κτηρίου ως μνημείου θα παρέχει αυξημένη θεσμική προστασία, εξασφαλίζοντας τη διατήρηση της πολιτιστικής του αξίας, ενώ παράλληλα θα επιτρέψει την εφαρμογή αυστηρότερων κανόνων για τη συντήρηση και την αποκατάστασής του. Θα αποτελέσει όχι μόνο μία ενισχυμένη θεσμική προστασία, αλλά και τη μόνη ουσιαστική και θετική εξέλιξη για την προστασία και διάσωση αυτού του ιστορικού, εμβληματικού κτηρίου, ενώ παράλληλα θα αναδείξει τη σημασία του ως σημαντικού συμβόλου της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ρόδου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η δημοτική αρχή εξετάζει το ενδεχόμενο να απευθυνθεί στον επιλαχόντα εργολάβο ή να προχωρήσει σε νέο διαγωνισμό. Και οι δύο επιλογές συνεπάγονται αναπόφευκτα καθυστερήσεις στη διαδικασία αποκατάσταση του κτηρίου. Ωστόσο εδώ και έναν χρόνο από την ανάληψη των καθηκόντων της, δεν προέβη σε καμία ουσιαστική ενέργεια για την αποκατάσταση του κτηρίου, επιτρέποντας στον χρόνο να κυλά, ενώ το κτήριο συνεχίζει να καταρρέει και να υποβαθμίζεται, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να αποτελέσει καταφύγιο μεταναστών.
