Συνέντευξη
στη Μαίρη Φώτη
Η Φρόσω, η Δικαία, η Αγγελίνα και η Κική μοιράζονται τις ίδιες αγωνίες, τους ίδιους φόβους και τα ίδια όνειρα. Είναι γονείς που περνούν μαζί με τα παιδιά τους τον Γολγοθά της απεξάρτησης των ναρκωτικών ουσιών, και ανοίγοντας την καρδιά τους στην «δημοκρατική», δείχνουν πως υπάρχει δρόμος για έξοδο από τον εφιάλτη.
Οι οικογένειές τους δοκιμάστηκαν, πάλεψαν, λύγισαν, ξανασηκώθηκαν και με την βοήθεια του ΚΕΘΕΑ μπορούν να κάνουν ξανά όνειρα για τα παιδιά τους, που παλεύουν με τους δικούς τους δαίμονες, για να σταθούν πάλι στα πόδια τους.
Οι τέσσερις μανάδες, με δύναμη που καθηλώνει, μιλούν σήμερα για την πορεία προς την λύτρωση, για την ευκαιρία να «ξαναγεννήσουν» τα παιδιά τους και καλούν την κοινωνία της Ρόδου να κοιτάξει κατάματα το πρόβλημα και να ταρακουνηθεί.
Τα ναρκωτικά, λένε, δεν αφορούν μόνο περιθωριοποιημένα άτομα όπως λανθασμένα πιστεύεται, αλλά πρόκειται για τα παιδιά της διπλανής πόρτας και όσο νωρίτερα αντιληφθούμε ως κοινωνία το πρόβλημα, τότε η ελπίδα για να σωθούν τα παιδιά και να βγουν δυνατά και καθαρά στην κοινωνία, ισχυροποιείται…
ΦΡΟΣΩ: «Τα ναρκωτικά
στη Ρόδο είναι σε έξαρση»
• Κυρία Φρόσω, πώς αντιληφθήκατε ότι το παιδί σας είναι χρήστης;
Πέρασαν πάρα πολλά χρόνια για να αντιληφθούμε και να μπορέσουμε να το αποδεχθούμε. Ο γιος μου ήταν στην χρήση, περίπου 10 χρόνια, ξεκίνησε με τσιγάρο και τα υπόλοιπα ήρθαν σταδιακά. Όταν το αντιλήφθηκα, δεν μπορούσα να το αποδεχθώ. Δεν φανταζόμουν ότι ο δικός μου γιος είναι στα ναρκωτικά. Στην αρχή έκανα πράγματα που δεν είχαν αποτέλεσμα. Από την στιγμή που εντάχθηκα στις ομάδες, αρχικά στους Ανώνυμους και μετά στο ΚΕΘΕΑ, τότε κατάλαβα ότι έπρεπε να αλλάξω πρώτα εγώ. Αυτό είναι το πιο σημαντικό… Αν δεν αλλάξει ο γονιός, ο χρήστης θα μείνει αβοήθητος. Από την στιγμή που υπάρχει το ΚΕΘΕΑ εδώ, είναι κρίμα να μην κινητοποιηθούν οι γονείς που έχουν έστω την υποψία ότι το παιδί τους είναι στα ναρκωτικά. Εμείς περάσαμε πολλά, δεν ξέραμε τι είναι, τι έχουμε μπροστά μας, πώς λειτουργεί η κοινότητα. Κάθισα έναν μήνα στον Πειραιά, τότε δεν υπήρχε το ΚΕΘΕΑ στη Ρόδο. Μεγάλη αγωνία… Βέβαια, για να μπει ο γιος μου στο πρόγραμμα, έπρεπε να βάλω πολύ αυστηρά όρια… Κανένας χρήστης από μόνος του δεν πρόκειται να αποφασίσει να θεραπευτεί.
• Αρα ουσιαστικά, θεραπευόμενος δεν είναι μόνον ο χρήστης.
Ολη η οικογένεια είναι στην εξάρτηση.
• Ηταν δύσκολη η περίοδος της απεξάρτησης;
Πάρα πολύ. Πρέπει ο γονιός να φτάσει στα όριά του.
• Φτάσατε εσείς στα όριά σας;
Τα ξεπέρασα πολλές φορές. Ξεπέρασα τα όρια ως άνθρωπος, ως μάνα, ως γυναίκα… Εστίασα εκεί και έβαλα στον γιο μου όρια. Χρειάστηκε ένας μήνας για να μπει στην κοινότητα. Κάθε μέρα έπρεπε να πηγαίνει στο συμβουλευτικό κέντρο. Ημουν κι εγώ μαζί. Μέναμε στον Πειραιά. Πολύ άγχος, αγωνία… Ευτυχώς υπήρχαν ομάδες του ΚΕΘΕΑ για γονείς και παράλληλα με τον γιο μου, πήγαινα κι εγώ. Εμείς χρειάστηκε να μετακομίσουμε στον Πειραιά, γιατί τότε δεν υπήρχε εδώ το ΚΕΘΕΑ.
• Στους γονείς, που δεν μπορούν να αποδεχθούν ότι το παιδί τους είναι στα ναρκωτικά ή δεν ξέρουν πώς να το αντιμετωπίσουν, τι θα τους συμβουλεύατε;
Από την στιγμή που θα αντιληφθούν ότι κάτι δεν πάει καλά, να τρέξουν αμέσως για βοήθεια οι ίδιοι. Μπορούν να σώσουν τα παιδιά τους και είναι πολύ τυχεροί που είναι εδώ το ΚΕΘΕΑ. Ως γονιός θέλω να τους ταρακουνήσω και πολλές φορές, στην ομάδα, λέω «κουνηθείτε, τώρα που είναι νωρίς…». Είναι πολύ σημαντικό ότι το ΚΕΘΕΑ προσφέρει τις υπηρεσίες του δωρεάν και έχει μεγάλο ποσοστό επιτυχίας.
• Το παιδί σήμερα, σε ποια φάση της ζωής του είναι;
Είναι στην αποφοίτηση, τελειώνει το πρόγραμμα. Βρήκε δουλειά, ζει μόνος του στην Αθήνα… Πήρε τη ζωή στα χέρια του.
• Τι σας λέει σήμερα;
Σήμερα, είναι ένα άλλο παιδί. Είμαι υπερήφανη γι’ αυτό που κατάφερε ο ίδιος αλλά και γι’ αυτά που κατάφερα κι εγώ… Απευθύνω έκκληση στους γονείς χρηστών της Ρόδου να χτυπήσουν την πόρτα του ΚΕΘΕΑ για να σώσουν τα παιδιά τους. Τα ναρκωτικά στη Ρόδο είναι σε έξαρση… Να ταρακουνηθεί η κοινωνία. Σήμερα είναι το δικό μου παιδί, αύριο θα είναι του διπλανού…
• Οι γονείς που έρχεστε εδώ, στο ΚΕΘΕΑ, είστε δεμένοι;
Ναι. Υπάρχει δέσιμο. Όπως αντίστοιχα συμβαίνει και στα παιδιά που είναι στο ΚΕΘΕΑ.
• Υπήρχαν φορές που λυγίσατε;
Πάρα πολλές φορές. Σημασία δεν έχει πώς πέφτεις αλλά πόσο γρήγορα σηκώνεσαι.
• Αρα είναι ένας αδιάκοπος αγώνας.
Βέβαια. Συνεχής αγώνας ακόμα και μετά την απεξάρτηση. Τα ναρκωτικά, δεν είναι αρρώστια. Είναι καθαρή επιλογή του χρήστη.
• Ετσι όμως έχουμε μάθει, ότι ο χρήστης είναι άρρωστος…
Δεν είναι αρρώστια, είναι μια λάθος επιλογή.
ΔΙΚΑΙΑ: «Οι χρήστες, δεν είναι τα παιδιά που γέννησες»
• Πόσων χρονών είναι η κόρη σας;
Είναι 26 χρονών. Το παιδί μένει στο σπίτι μου, έχει κάνει τεράστια προσπάθεια η ίδια με την στήριξη του ΚΕΘΕΑ και των θεραπευτών, ακολουθώντας ένα ανοικτό πρόγραμμα. Όμως, σε αυτόν τον χώρο, δεν είναι δυνατόν να γίνουν πολλά πράγματα. Ερχονται παιδιά που είναι καθαρά και δίπλα ακριβώς βλέπουν εξαρτημένους να παίρνουν την δόση τους, που είναι συνηθισμένες και καθημερινές εικόνες. Αυτό κάνει πολύ δύσκολη την προσπάθεια γι’ αυτό πρέπει να φύγουμε από εδώ. Δεν μπορεί να γίνει σωστά η θεραπεία εδώ μέσα, δεν είναι κατάλληλος ο χώρος.
• Πόσα χρόνια ήταν στην χρήση η κόρη σας;
Απ΄ότι κατάλαβα, περίπου από 15 ετών.
• Πώς το αντιληφθήκατε;
Το αντιλήφθηκα δύο χρόνια μετά. Είχε αναπτύξει άλλη συμπεριφορά… Είναι διαφορετικοί άνθρωποι οι χρήστες, δεν είναι τα παιδιά που γέννησες. Πέρασα πάρα πολύ δύσκολα… Εκανα αρκετές προσπάθειες από αυτά που έμαθα εδώ μέσα. Με βοήθησε η ομάδα στο ΚΕΘΕΑ, για να ξεκαθαρίσω στο μυαλό μου κάποια πράγματα και να πάρω αποφάσεις.
• Οι δεσμοί της οικογένειας διαταράσσονται σε αυτές τις περιπτώσεις;
Βέβαια. Διαρρηγνύονται, δεν διαταράσσονται απλώς. Ενας από τους παράγοντες που οδηγούν τα παιδιά στη χρήση είναι και η οικογένεια. Πρέπει να είναι δεμένη η οικογένεια για να ληφθούν οι σωστές αποφάσεις.
• Το κορίτσι σας σε ποια φάση της ζωής της είναι σήμερα;
Είναι σε ανοικτό πρόγραμμα εδώ στο ΚΕΘΕΑ.
• Τι σας λέει;
Στην αρχή με έβριζε, όταν ήταν στην χρήση. Σήμερα μου λέει «μαμά σε ευχαριστώ γι’ αυτά που έκανες». Ολοι μας θέλουμε πολλή δουλειά ακόμα, ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για κάτι. Σήμερα είμαστε καλά, αύριο δεν ξέρει κανείς… Εχουμε αλλάξει πάρα πολύ προς το καλύτερο με την βοήθεια του ΚΕΘΕΑ. Εχω μάθει να βάζω όρια και να τα τηρώ πλέον, κάτι που δεν συνέβαινε πριν. Προσπαθούσαμε να σώσουμε τα παιδιά μας με λάθος τρόπο.
• Τι όνειρα έχετε για την κόρη σας;
Το κορίτσι μου αυτή τη στιγμή, έχει ένα παιδάκι. Εχει γίνει και η ίδια μαμά. Τα όνειρα, θέλω να τα κάνει μόνη της από εδώ και στο εξής. Θέλω να κάνει καθαρά όνειρα και να προχωρήσει μπροστά. Να κερδίσει τα χρόνια που έχασε από την ζωή της όσο ήταν στην χρήση και να ζήσει…
ΑΓΓΕΛΙΝΑ: «Ο δρόμος της απεξάρτησης είναι
στρωμένος με αγκάθια»
• Το δικό σας παιδί, έχει αποφοιτήσει πλέον.
Ναι, δόξα τω Θεώ. Ο γιος μου είναι 38 ετών…
• Πόσο δύσκολη ήταν η διαδρομή;
Τίποτα δεν ήταν εύκολο και απλό. Εχει πέσει πολύ κλάμα εδώ μέσα, πολύς θυμός, μεγάλη αγωνία. Εγώ εκλιπαρώ τους γονείς να μην ντρέπονται, όπως κάναμε εμείς όταν πρωτομάθαμε για τα παιδιά μας… Είναι δώρο Θεού το ΚΕΘΕΑ στη Ρόδο. Εμείς δεν το είχαμε αυτό. Ο σύζυγός μου έμεινε 45 ημέρες στην Αθήνα μέχρι ο γιος μου να μπει στο πρόγραμμα. Οι περισσότεροι γονείς που πέρασαν αυτή την πόρτα, ήρθαν για να κάνουν το παιδί τους καλά. Εδώ μέσα μάθαμε όμως ότι έπρεπε πρώτα να κάνουμε καλά τον εαυτό μας.
• Το παιδί σας σήμερα, μετά την αποφοίτηση, τι κάνει;
Είναι 2,5 χρόνια που έχει το δικό του σπίτι και την δουλειά του. Εχει ρυθμίσει τις υποχρεώσεις του… Εχει ακόμα σχέσεις με το ΚΕΘΕΑ, πηγαίνει και βοηθάει τα άλλα παιδιά που είναι στο στάδιο της απεξάρτησης. Είμαστε υπερήφανοι για όσα κατάφερε. Η αποφοίτηση ήταν πολύ συγκινητική. Αποφοίτησαν 137 παιδιά τον περασμένο Δεκέμβριο. 137 παιδιά σώθηκαν, δεν πέθαναν…
• Ο ίδιος τι λέει;
Εκείνος είναι υπερήφανος για εμάς, για την οικογένειά του.
• Όταν ξεκίνησε ο Γολγοθάς, πιστεύατε ότι θα φτάνατε εδώ σήμερα;
Όχι βέβαια. Ο δρόμος είναι στρωμένος με αγκάθια. Σου φαίνεται βουνό αυτό που έχεις να αντιμετωπίσεις. Όμως στο ΚΕΘΕΑ είδαμε ότι υπάρχει διέξοδος.
ΚΙΚΗ: «Να ζητήσουν βοήθεια οι γονείς, να μην ντρέπονται»
• Βλέπετε φως στο τούνελ;
Υπάρχει φως στο τούνελ των ναρκωτικών… Εγώ όταν πρωτοήρθα σε ομάδα, δεν μπορούσα να μιλήσω. Μόνο έκλαιγα. Αυτή τη στιγμή όμως γελάω, χαίρομαι την ζωή μου, χαίρομαι το παιδί μου. Είμαστε πολύ τυχεροί που έχουμε δύο θαυμάσιους θεραπευτές, την Ευδοκία και τον Αποστόλη, που δίνουν όλη τους την ψυχή εδώ στο ΚΕΘΕΑ. Αν είχαμε τον κατάλληλο χώρο, θα γινόταν ακόμα καλύτερη δουλειά. Ο χώρος που στεγάζεται το ΚΕΘΕΑ είναι ακατάλληλος και πρέπει οπωσδήποτε να στεγαστούμε αλλού.
• Τι σας έχει πει ο Δήμος Ρόδου για την μεταστέγαση;
Μόνο υποσχέσεις ακούμε και θα, θα, θα… Ξεκάθαρη απάντηση δεν έχουμε. Τίποτα δεν έχει γίνει. Παλαιότερα μας είχαν δώσει μια αίθουσα, πήγαμε οι γονείς την καθαρίσαμε, την βάψαμε και μετά την έδωσαν αλλού!
• Το παιδί σας σε ποια φάση της ζωής του είναι;
Ερχεται εδώ στο ΚΕΘΕΑ και παίρνει βοήθεια από τον Αποστόλη και την ομάδα. Είμαι πολύ περήφανη για τον γιο μου και για την προσπάθεια που κάνει, παράλληλα όμως προσπαθώ κι εγώ πολύ. Πολλές φορές ευχαρίστησε κι εμένα και τον πατέρα του που είμαστε δυνατοί, που του βάλαμε όρια και μπόρεσε να ζητήσει ο ίδιος βοήθεια. Αν ο γονιός δεν είναι δυνατός, δεν μπορεί να βοηθήσει το παιδί του.
• Πώς νιώσατε όταν μάθατε ότι το παιδί είναι χρήστης;
Στην αρχή έλεγα, αποκλείεται ο δικός μου ο γιος να παίρνει ναρκωτικά, όπως λένε όλοι. Δεν ήξερα πού να απευθυνθώ. Η πρώτη μου αντίδραση ήταν να απευθυνθώ σε έναν ψυχίατρο, ο οποίος του έγραψε χάπια. Ο ψυχίατρος μου είπε: «αυτός είναι καμένο χαρτί…» Αυτό μου έκανε κλικ και λέω δεν θα μου πει κανένας εμένα ότι το παιδί μου είναι καμένο χαρτί. Θα ήθελα σήμερα να πω σε αυτόν τον ψυχίατρο «έλα να δεις τι κατάφερε το “καμένο χαρτί”». Όταν ήρθα εδώ στο ΚΕΘΕΑ, διαπίστωσα ότι εδώ γίνεται δουλειά και αποφάσισα να μείνω και να το παλέψω.
• Πόσων χρονών είναι ο γιος σας;
Είναι 39 ετών και είναι μια χαρά. Το παλεύει ακόμα βέβαια, αλλά όλοι είμαστε πιο δυνατοί σήμερα. Παλαιότερα το μόνο που έκανα είναι να κλαίω όλη μέρα… Μετά από πολλούς αγώνες που κάναμε οι γονείς, διότι δεν είχαμε βοήθεια από πουθενά, ήρθε το ΚΕΘΕΑ στη Ρόδο. Πρέπει να μείνει εδώ το ΚΕΘΕΑ για να σωθούν κι άλλα παιδιά. Να ζητήσουν βοήθεια οι γονείς, να μην ντρέπονται. Εδώ υπάρχει ανωνυμία… Στηρίζουμε ο ένας τον άλλον, όλοι έχουμε το ίδιο πρόβλημα και τις ίδιες αγωνίες. Τα ναρκωτικά δεν κάνουν διακρίσεις…
