Διατηρούνται και τον Μάρτιο οι πιέσεις στο μέτωπο των καταθέσεων, καθώς, όπως εκτιμούν οι τράπεζες, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα –επιχειρήσεων και νοικοκυριών– καταγράφουν νέα μείωση κατά περίπου 3 δισ. ευρώ.
Η νέα μείωση έρχεται σε συνέχεια των απωλειών καταθέσεων κατά 7,6 δισ. ευρώ τον περασμένο Φεβρουάριο, κατά 12,2 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο, ενώ κατά 4 δισ. ευρώ μειώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2014. Συνολικά από τα τέλη Νοεμβρίου μέχρι σήμερα οι καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά περίπου 27 δισ. ευρώ, ενώ οι τράπεζες εκφράζουν την ανησυχία τους ότι αν δεν υπάρξει οριστική και ξεκάθαρη συμφωνία κυβέρνησης εταίρων (η οποία, μάλιστα, θα συνοδευθεί από εκταμίευση σημαντικών κεφαλαίων προς την Ελλάδα), τότε η φθίνουσα πορεία των καταθέσεων θα συνεχιστεί. Από το επίπεδο των 237 δισ. ευρώ που ήταν οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα τον Δεκέμβριο του 2009, «κατέρρευσαν» στα 150 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2012, εν συνεχεία ανέκαμψαν στα 165 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2014 για να καταρρεύσουν εκ νέου στα 140,4 δισ. ευρώ τον περασμένο Φεβρουάριο, αποτέλεσμα της πολιτικής αβεβαιότητας και της δυστοκίας στη διαπραγμάτευση.
Οπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, η παρατεταμένη ανησυχία, ουσιαστικά από τον περασμένο χειμώνα, και η αδυναμία συνεννόησης της κυβέρνησης με τους δανειστές έχουν επιφέρει μεγάλα πλήγματα στην αξιοπιστία, κάτι που θα πάρει καιρό να θεραπευθεί. Τονίζουν ότι υπάρχουν πολλές εκατοντάδες πολίτες που έχουν προθεσμιακές καταθέσεις, οι οποίοι μόλις ολοκληρώνεται η περίοδος δέσμευσης μεταφέρουν τα λεφτά είτε στο εξωτερικό είτε σε αμοιβαία κεφάλαια και ομόλογα ξένων κρατών.
Την κατάσταση επιδεινώνουν δραστικά οι συνεχείς δηλώσεις Ελλήνων και Ευρωπαίων αξιωματούχων. Χθες, τη σκυτάλη πήρε ο αναπληρωτής υπουργός Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος σημείωσε ότι η Ελλάδα εργάζεται εντατικά για μια συμφωνία με τους εταίρους, ωστόσο «πρέπει να ξέρουν ότι εμείς είμαστε έτοιμοι για μια ρήξη, αλλιώς δεν διαπραγματεύεσαι». Είχε προηγηθεί ανάλογη αναφορά του υπουργού Οικονομικών Γ. Βαρουφάκη ο οποίος, μιλώντας σε πολίτες στο περιθώριο των εορτασμών της 25ης Μαρτίου, σημείωσε: «Να μας στηρίξετε και μετά τη ρήξη».
Οι συνεχείς εκροές καλύπτονται από τη χρηματοδότηση του ευρωσυστήματος. Την προηγούμενη εβδομάδα η ΕΚΤ προχώρησε σε νέα αύξηση του ορίου για την παροχή ρευστότητας μέσω του μηχανισμού έκτακτης ρευστότητας (ELA) στα 71 δισ. ευρώ από 69,8 δισ. ευρώ. Η αύξηση του ορίου δεν συνδέεται με την επιδίωξη της κυβέρνησης για την αύξηση του ορίου αγοράς εντόκων γραμματίων από τις ελληνικές τράπεζες, απαγόρευση που η ΕΚΤ έχει καταστήσει «νομικά δεσμευτική» προς τις διοικήσεις.
Πάντως, παρά τα μεγάλα προβλήματα ρευστότητας τον περασμένο Φεβρουάριο, έπειτα από πολύ καιρό, η καθαρή ροή χρηματοδότησης ήταν θετική, αντανακλώντας τη θετική δυναμική της οικονομίας. Η καθαρή ροή δανείων ανήλθε στα 74 εκατ. ευρώ, βελτιώνοντας τον ρυθμό πιστωτικής επέκτασης από -2,9% τον Ιανουάριο σε -2,5% τον Φεβρουάριο. Οι χορηγήσεις δανείων αυξήθηκαν προς τις επιχειρήσεις, ενώ, αντίθετα, μειώθηκαν προς τα νοικοκυριά. Οπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, αν δεν υπήρχε η αβεβαιότητα του τελευταίου τριμήνου, το τραπεζικό σύστημα θα «έτρεχε» με σημαντικά θετικό ρυθμό το 2015, για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης.
Τρεις λόγοι κρατούν την Ελλάδα εκτός Q.E.
Σε τρεις βασικούς λόγους απέδωσε την απόφαση της ΕΚΤ να μην πραγματοποιήσει αγορές ελληνικών ομολόγων στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης ο πρόεδρός της Μάριο Ντράγκι. Οπως τόνισε, κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό στις περιπτώσεις που μια χώρα βρίσκεται σε πρόγραμμα χρηματοδότησης με το ΔΝΤ και την Ε.Ε., του οποίου η αξιολόγηση προόδου εκκρεμεί. «Οπως γνωρίζετε, η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος δεν έχει ολοκληρωθεί», σημείωσε ο κ. Ντράγκι. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ ανέφερε ότι υπάρχουν δύο ακόμη εμπόδια για την αγορά ελληνικών ομολόγων: η πολύ χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση των ελληνικών ομολόγων και το γεγονός ότι η ΕΚΤ κινδυνεύει να καταστεί ο μεγαλύτερος πιστωτής της χώρας. Σημειώνεται ότι το ευρωσύστημα έχει διαθέσει πάνω από 100 δισ. ευρώ για τη ρευστότητα των εγχωρίων τραπεζών.
Καθημερινή
