Αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Ολοκαρδίως σας απευθύνομεν από της έδρας του Οικουμενικού Πατριαρχείου τον χαρμόσυνον χαιρετισμόν «Χριστός Ανέστη!». Η Ανάστασις του Χριστού είναι το κέντρον της Ορθοδόξου Πίστεώς μας. Χωρίς την Ανάστασιν η πίστις ημών είναι «κενή» (Α’ Κορ. ιε , 14). Ο Θεός Λόγος με την Ανάστασίν Του αφθαρτοποίησε και εθέωσε τον τετραυματισμένον και αμαυρωμένον από την αμαρτίαν κατ εἰκόνα Θεού πλασθέντα άνθρωπον, και έδωκεν εις αυτόν και πάλιν την δυνατότητα του καθ ὁμοίωσιν, του οποίου απεστερήθη δια της παρακοής.
Τι σημαίνει, όμως, η εορτή του Πάσχα, η νίκη της ζωής κατά του θανάτου, μέσα εις ένα κόσμον βίας και πολέμων, εν ονόματι μάλιστα της θρησκείας και του Θεού;
Πολλοί σοφοί προσεπάθησαν να εξεύρουν λύσιν εις το πρόβλημα του θανάτου και να το υπερβούν δια διαφόρων θεωριών. Ημείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί εορτάζομεν την ανάστασιν του Χριστού εκ των νεκρών και κηρύσσομεν ευθαρσώς την κατάργησιν του θανάτου. Γνωρίζομεν ότι χορηγός της ζωής είναι ο Λογος του Θεού, εν τω Οποίω «ζωή ην» (Ιωάν. α’, 4). Έχομεν την χαροποιόν εμπειρίαν της Εκκλησίας, ότι ενικήθη ο θάνατος δια της Αναστάσεως του Χριστού. «Χαράς τα πάντα πεπλήρωται, της αναστάσεως την πείραν ειληφότα». Αυτή η πίστις καταυγάζει όλας τας εκφάνσεις της εκκλησιαστικής ζωής, συμπυκνούται δε εν τη Θεία Ευχαριστία. Το γεγονός ότι εις τον χριστιανικόν κόσμον κυρίως η Ορθόδοξος Εκκλησία διέσωσε την Θείαν Ευχαριστίαν ως κέντρον της ζωής και της πνευματικότητός της είναι αρρήκτως συνδεδεμένον με το ότι η Ανάστασις είναι ο πυρήν της πίστεως, της λατρείας και του εκκλησιαστικού ήθους. Δια τον λόγον τούτον η ευχαριστιακή λειτουργία είναι πάντοτε πανηγυρική και χαρμόσυνος και συνδέεται πρωτίστως με την Κυριακήν, την ημέραν της Αναστάσεως του Κυρίου.
Η πλέον συγκλονιστική έκφρασις και ερμηνεία της Αναστάσεως και της καινοποιητικής δυνάμεώς της είναι η εικών της καθόδου του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού εις τον Άδην όπως την θαυμάζομεν εις την ενταύθα Μονήν της Χώρας. Ο Κύριος της δόξης κατελθών μέχρις Άδου ταμείων και συντρίψας τας Πύλας αυτού, αναδύεται νικηφόρος συνανιστών εαυτώ τον Αδάμ και την Εύαν, ολόκληρον δηλαδή το ανθρώπινον γένος απ ἀρχῆς και μέχρι των Εσχάτων. «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια». Η κτίσις διαβαίνει από το ζοφερόν βασίλειον του θανάτου εις το ανέσπερον φως της Βασιλείας του Θεού. Ο πιστός, Αναστάσεως κοινωνός, καλείται να κηρύξη το Ευαγγέλιον της εν Χριστώ ελευθερίας «έως εσχάτου της γης» (Πραξ. α , 8).
Η Μήτηρ Εκκλησία, βιούσα το μυστήριον του σταυρού και της ανα-στάσεως συγχρόνως, μας καλεί σήμερον να «προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι» και να «συνεορτάσωμεν Πάσχα Θεού το σωτήριον».
Διότι, δια της Αναστάσεως του Σωτήρος εγίναμεν ένας λαός η ανθρωπότης˙ ηνώθημεν εις εν σώμα. Με τον Σταυρόν και την Ανάστασίν Του ο Χριστός εθανάτωσεν οριστικώς την υπάρχουσαν έχθραν. Τοιουτοτρόπως, η Ορθόδοξος Εκκλησία μας, η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, είναι η Εκκλησία της συμφιλιώσεως των πάντων, η Εκκλησία της αγάπης προς πάντας, φίλους και εχθρούς. Όλοι συμφιλιωμένοι, πλήρεις νέας ζωής, ζωής αληθινής, γινόμεθα συμπολίται των αγίων και οικείοι του Θεού (πρβλ. Εφ. β , 15-20).
Ατυχώς, σήμερον η τρομοκρατία, οι πόλεμοι και γενικώτερον η αφαίρεσις της ζωής ανθρώπων συνεχίζονται. Ο θρήνος και η αγωνία των θυμάτων, διαδιδόμενοι μάλιστα ταχύτατα δια των συγχρόνων τεχνολογικών μέσων, διασχίζουν την ατμόσφαιραν και σπαράσσουν την καρδίαν μας. Δια τούτο οι ηγέται της ανθρωπότητος, πολιτικοί και πνευματικοί και εκκλησιαστικοί, έχομεν καθήκον και χρέος αγάπης να ενεργώμεν παν ο,τι ενδείκνυται δια την αποφυγήν αυτών των εκρύθμων καταστάσεων.
Εν μέσω αυτού του σημερινού «κόσμου του παραλόγου», ημείς οι Ορθόδοξοι χριστιανοί καλούμεθα να δώσωμεν την καλήν μαρτυρίαν της αγάπης και της προσφοράς προς τον συνάνθρωπον, αγάπης και μόνον.
Το Πάσχα δεν είναι δια τους Ορθοδόξους πιστούς μία στιγμιαία απόδρασις από την στυγνήν πραγματικότητα του κακού εν τω κόσμω, είναι η ακλόνητος βεβαιότης ότι ο θανάτω θάνατον πατήσας και αναστάς εκ νεκρών Χριστός είναι μεθ ἡμῶν «πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος» (Ματ. κη , 20).
Αυτό, τέκνα και αδελφοί, είναι και εφέτος το αναστάσιμον μήνυμα του Αγιωτάτου Αποστολικού και Πατριαρχικού Οικουμενικού Θρόνου, του Ιερού της Ορθοδοξίας Κέντρου, προς όλους τους συνανθρώπους μας: ότι ανέστη Χριστός και κατήργηται το κράτος του θανάτου˙ το κράτος της εξουσίας του ισχυρού επί του αδυνάτου˙ και ότι μόνον «ζωή πολιτεύεται» και αγάπης θαλπωρή και ελέους άβυσσος και Χάριτος ακενώτου του Αναστάντος Χριστού, η οποία καλύπτει πάσαν την οικουμένην, απ᾿ ἄκρου εις άκρον˙ αρκεί οι άνθρωποι να κατανοήσωμεν ότι ο Ιησούς Χριστός είναι το φως το αληθινόν και ότι εν αυτώ ζωή ην, και η ζωή ην το φως των ανθρώπων (πρβλ. Ιωάν, α , 3-4). Αυτό είναι το μήνυμα ημών προς πάντας τους πολιτικούς και πνευματικούς ηγέτας του κόσμου τούτου.
Δεύτε, λοιπόν, λάβετε, φως εκ του ανεσπέρου φωτός του Φαναρίου, το οποίον, ως φως Χριστού, ως φως αγάπης, φαίνει πάσι˙ και εν Αυτώ «σκοτία ουκ έστιν ουδεμία» (πρβλ. Α Ἰωάν. α , 5). Ας ενωτισθώμεν, αδελφοί και τέκνα, το Ευαγγέλιον τούτο της χαράς και της αγάπης και ας απαλύνωμεν οι Ορθόδοξοι τον πόνον της συγχρόνου ανθρωπότητος, με την ιδικήν μας αγάπην και θυσίαν.
Δόξα τω χορηγώ της ζωής, τω δείξαντι το φως και την αγάπην και την ειρήνην εις τον κόσμον και εις ένα έκαστον των ανθρώπων προσωπικώς, δόξα τω Βασιλεί της δόξης Ιησού Χριστώ, τω Νικητή του θανάτου και αρχηγώ της ζωής.
Φανάριον, Άγιον Πάσχα, βις´
† Ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος
διάπυρος προς Χριστόν Αναστάντα ευχέτης πάντων υμών.
