• Γ. Χατζημάρκος: Το τρίγωνο “Κεντρικό Κράτος-Περιφέρειες-Δήμοι” δεν μπορεί να λειτουργεί με λογικές του χθες – Η ομιλία του Περιφερειάρχη • Κυρίζογλου: Σημαντικό βήμα θεσμικού εκσυγχρονισμού ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης • Λιβάνιος: «Είναι μια μεγάλη ολιστική αλλαγή ο Κώδικας, βάση για όλες τις λειτουργίες της Αυτοδιοίκησης» • Σπανάκης: «Ο νέος Κώδικας είναι ένας νέος, σύγχρονος δρόμος για τους Δήμους και για τις Περιφέρειες»
Κοινή συνεδρίαση των Διοικητικών Συμβουλίων της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας πραγματοποιήθηκε χτες στην Αθήνα, με θέμα «Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης Διαφάνεια – Ευελιξία – Αποτελεσματικότητα», παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εσωτερικών, με επικεφαλής τον Υπουργό κ. Θοδωρή Λιβάνιο, την υφυπουργό κ. Βιβή Χαραλαμπογιάννη, τον υφυπουργό κ. Βασίλη Σπανάκη και τον γενικό γραμματέα κ. Σάββα Χιονίδη.
Τις εργασίες του συνεδρίου που διεξήχθη στο Caravel, άνοιξε ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ (και Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου) κ. Γιώργος Χατζημάρκος.
Σε χτεσινή του ανάρτηση, ο κ. Χατζημάρκος τονίζει μεταξύ άλλων ότι “το τρίγωνο “Κεντρικό Κράτος-Περιφέρειες-Δήμοι” δεν μπορεί να λειτουργεί με λογικές του χθες και αυτό είναι το αντικείμενο της κοινής συνεδρίασης ΕΝΠΕ και ΚΕΔΕ.
Αναλυτικά η δήλωση του κ. Γ. Χατζημάρκου:
«Σε μία εποχή ραγδαίων αλλαγών και σύνθετων προκλήσεων, η Ελλάδα καλείται να επανεφεύρει τον τρόπο που λειτουργεί το διοικητικό της σύστημα. Δεν πρόκειται για θεωρητική συζήτηση ούτε για διοικητική πολυτέλεια.
Είναι ζήτημα δημοκρατίας, αποτελεσματικότητας και, πάνω απ’ όλα, εμπιστοσύνης.
Το τρίγωνο “Κεντρικό Κράτος-Περιφέρειες-Δήμοι” δεν μπορεί να λειτουργεί με λογικές του χθες.
Αυτό είναι το αντικείμενο της κοινής συνεδρίασης των Διοικητικών Συμβουλίων της Ενωσης Περιφερειών Ελλάδος και της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδος με την παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υπουργού Θοδωρή Λιβάνιου, του Υφυπουργού Βασίλη Σπανάκη και της Υφυπουργού Βιβής Χαραλαμπογιάννη.
Οι συνθήκες είναι ώριμες, να δουλέψουμε μαζί για την Αυτοδιοίκηση Α’ & Β’ βαθμού που υπηρετεί μια πιο έξυπνη Ελλάδα».
ΚΥΡΙΖΟΓΛΟΥ: Σημαντικό βήμα θεσμικού εκσυγχρονισμού ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης
Την ικανοποίηση της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού για την κατάρτιση του νέου Κώδικα της Αυτοδιοίκησης, μέσα από μια διαδικασία διαλόγου που βρίσκεται σε εξέλιξη μετά από πρωτοβουλία του υπουργείου Εσωτερικών, εξέφρασε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Αμπελοκήπων Μενεμένης κ. Λάζαρος Κυρίζογλου.
Στην τοποθέτησή του ο κ. Κυρίζογλου επισήμανε πως «η ΚΕΔΕ, μέσα από αποφάσεις και ψηφίσματα τόσο των Συνεδρίων της, όσο και του Διοικητικού της Συμβουλίου, είχε ζητήσει να προχωρήσει η κωδικοποίηση σε ενιαίο νόμο των 500 περίπου νομοθετικών ρυθμίσεων (υπό τη μορφή Νόμων, Β.Δ. , Ν.Δ., Π.Δ., Υ.Α., ΚΥΑ, κ.λπ.) που αφορούν ζητήματα της Αυτοδιοίκησης.
Για αυτόν ακριβώς το λόγο ανταποκρίθηκε άμεσα στο κάλεσμα του Υπουργείου Εσωτερικών και έθεσε σε λειτουργία τις επιτροπές της, οι οποίες με τη συνδρομή υπηρεσιακών στελεχών και συμβούλων, απέστειλαν όλο το διάστημα που προηγήθηκε προς τις αντίστοιχες επιτροπές του ΥΠΕΣ, τις απόψεις της ΚΕΔΕ πάνω στα σχέδια άρθρων και διατάξεων που θα περιλαμβάνονται στον νέο κώδικα».
Η ΚΕΔΕ μέσω του Προέδρου της εξέφρασε την ικανοποίηση της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού για το γεγονός ότι μέσα σε σύντομο σχετικά χρόνο, μια δέσμευση της Κυβέρνησης απέναντι στην Αυτοδιοίκηση γίνεται πράξη. Η παρουσία του Θ. Λιβάνιου στη θέση του υπουργού των Εσωτερικών ήταν αυτή που φαίνεται ότι κάνει τη διαφορά.
Για την ΚΕΔΕ ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης αποτελεί ένα πρώτο, αναγκαίο βήμα που αφορά στον εκσυγχρονισμό του πλαισίου λειτουργίας των δήμων, αλλά από μόνο του αυτό το βήμα δεν αρκεί. Πρέπει ακόμη να γίνουν πολλά, με άξονα ένα νέο σύστημα διοικητικής οργάνωσης της χώρας.
• Ο νέος Κώδικας δεν αντιμετωπίζει τα αδιέξοδα που δημιουργεί στην ομαλή λειτουργία των Δήμων η συστηματική υπο-χρηματοδότηση από το Κεντρικό Κράτος. Γι’ αυτό ζητά η ΚΕΔΕ να αποδοθούν οι αναγκαίοι οικονομικοί πόροι, για να μπορούν να ασκούν τις αρμοδιότητες που τους έχουν δοθεί.
• Ο νέος Κώδικας δεν αντιμετωπίσει το ζήτημα της αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων τους μεταξύ των φορέων του Κράτους, που ευθύνεται για μια σειρά από προβλήματα, που καθιστούν δύσκολη τη διαχείριση των προβλημάτων της καθημερινότητας των πολιτών. Όπως επισήμανε ο Λ. Κυρίζογλου, «οι δήμαρχοι δεν φοβόμαστε να αναλάβουμε ευθύνες και να λογοδοτούμε στους πολίτες για τις πράξεις μας.
Αλλά αρνούμαστε να λογοδοτούμε για ευθύνες και λάθη άλλων».
• Επιπλέον, ο νέος Κώδικας, δεν επιλύει το πρόβλημα της υποστελέχωσης των δημοτικών υπηρεσιών. Δεν μπορούν να λειτουργούν οι Δήμοι χωρίς να διαθέτουν το απαραίτητο προσωπικό. Χρειάζονται άμεσα νέο προσωπικό, αφού στα τελευταία χρόνια έχουν φύγει από τους δήμους σχεδόν το 25% του προσωπικού που διέθεταν.
Η ΚΕΔΕ μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατάρτισης και ψήφισης του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης, θέτει ξεκάθαρα τις νέες προτεραιότητές της, όπου θα δώσει βάρος στο επόμενο διάστημα. Προτεραιότητες όπως
• το ξεκαθάρισμα των ευθυνών κι αρμοδιοτήτων,
• το προσωπικό,
• η αύξηση και ο σαφής προσδιορισμός των οικονομικών πόρων,
• η αναβάθμιση της καταστατικής θέσης του πολιτικού προσωπικού της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού,
• η επίλυση των προβλημάτων των μικρών ορεινών και νησιωτικών δήμων,
• η υλοποίηση των προτάσεων για νομοθετική ρύθμιση που έγιναν στα τελευταία πέντε έτη και εκκρεμούν,
• η Μητροπολιτική Διοίκηση Αθήνας-Θεσσαλονίκης στον Α’ βαθμό,
• το ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων λόγω της συνύπαρξης ΔΚΚ, Καλλικράτη και Κλεισθένη,
• η επανεξέταση των αρμοδιοτήτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και η μεταφορά αρμοδιοτήτων τους στις Περιφέρειες και τους Δήμους,
• η απλούστευση διαδικασιών για να χτυπηθεί η γραφειοκρατία.
Όσον αφορά στο ζήτημα της αλλαγής του εκλογικού νόμου, που τέθηκε από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών, ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ επισήμανε ότι αυτό θα συζητηθεί πρώτα στο εσωτερικό της Αυτοδιοίκησης. Αυτή τη στιγμή προέχει η προώθηση πολιτικών λύσεων πάνω στις βασικές προτεραιότητες που έχουμε θέσει.
Όπως τόνισε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ «η Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού εμπιστεύεται τη σημερινή πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, που δείχνει ότι έχει τη διάθεση να συμβάλει πραγματικά στο θεσμικό και λειτουργικό εκσυγχρονισμό της αυτοδιοίκησης. Αντιλαμβανόμαστε όμως ότι για το εγχείρημα της μεταρρύθμισης δεν αρκεί μόνον η βούληση του Υπουργού, όσο ειλικρινής κι αν είναι. Διαχρονικά το πολιτικό σύστημα δεν αντιμετώπισε την Αυτοδιοίκηση με το σεβασμό που το ίδιο το Σύνταγμα προβλέπει».
Οι βασικοί στόχοι των προτάσεων της ΚΕΔΕ για την επόμενη μέρα είναι:
• η ποσοτική και ποιοτική βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις,
• η διεύρυνση της οικονομικής και της διοικητικής αυτοτέλειας και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης(ΟΤΑ),
• η προώθηση της περιφερειακής και της τοπικής ανάπτυξης με σκοπό την χωρική και κοινωνική συνοχή και, γενικότερα,
• η αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Πολιτειακό σύστημα της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, υπέβαλε μια σειρά από θέσεις και προτάσεις κατά τη διαβούλευση και τις εργασίες σύνταξης του νέου Κώδικα, κατά πεδίο πολιτικής.
Κλείνοντας την τοποθέτησή του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ τόνισε πως «Σήμερα γίνεται ένα αποφασιστικό βήμα μπροστά, το οποίο όλοι μας οφείλουμε να αναγνωρίσουμε.
Όπως όλοι οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως έχουν γίνει βήματα από τη σημερινή Κυβέρνηση, για να είμαστε σήμερα ως Δήμοι πιο δυνατοί, όπως η αλλαγή του εκλογικού συστήματος, ο νέος τρόπος κατανομής των ΚΑΠ από 1.1.2024 κ.λπ. Αλλά δεν πρέπει να αρκεστούμε σε αυτά. Τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα είναι μπροστά μας. Έχουμε την ιστορική ευθύνη να βάλουμε τα δυνατά μας για να γίνει πράξη μια πραγματική μεταρρύθμιση, που θα λειτουργήσει ως ένα νέο συμβόλαιο εμπιστοσύνης, μεταξύ Κράτους, Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ Βαθμού και κοινωνίας των πολιτών.
Για ένα Κράτος και μια Αυτοδιοίκηση που θα λειτουργούμε με Διαφάνεια, Ευελιξία και Αποτελεσματικότητα, τις τρεις έννοιες που αποτελούν και το πολιτικό μήνυμα της σημερινής μας κοινής συνεδρίασης».
Θ. Λιβάνιος: «Είναι μια μεγάλη ολιστική αλλαγή ο Κώδικας»
Ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Θοδωρής Λιβάνιος, παρουσίασε τις βασικές προτάσεις για την αλλαγή του Ενιαίου Κώδικα αυτοδιοίκησης, στην κοινή συνεδρίαση ΕΝΠΕ και ΚΕΔΕ.
Ο Υπουργός ξεκαθάρισε πως κεντρική απόφαση είναι η εκλογή σε ένα γύρο και κατάργηση της επαναληπτικής διαδικασίας της δεύτερης Κυριακής, με εξασφαλισμένη πλειοψηφία 3/5 για το Δήμαρχο και τον Περιφερειάρχη οι οποίοι θα έχουν επίσης αυξημένη νομιμοποίηση.
Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με όσα είχε αναφέρει πρόσφατα ο Υπουργός, το ποσοστό που θα δίνει απευθείας εκλογή στον πρώτο συνδυασμό θα κινείται στα πλαίσια του 43%, αν και έχουν ακουστεί ποσοστά όπως το 42% ή και το 40%, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα της δεύτερης επιλογής στα ψηφοδέλτια η οποία θα χρησιμοποιείται για την ανάδειξη Δημάρχων και Περιφερειαρχών εφόσον δεν καλυφθεί το παραπάνω ποσοστό.
Οι εκλογείς θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στην ψηφοφορία και με ηλεκτρονικό τρόπο, ενώ στους Δήμους εάν οι συνδυασμοί το επιθυμούν θα μπορεί να εκλεγούν από 1 έως 3 δημοτικοί σύμβουλοι χωρίς σταυρό. Η πρόβλεψη αυτή θα είναι υποχρεωτική στις Περιφέρειες για 2 ή 3 μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Οι εκλογικές περιφέρειες για την ανάδειξη δημοτικών συμβούλων καταργούνται, όπως επίσης καταργείται το δικαίωμα της απόσπασης στον τόπο εκλογής των δημοσίων υπαλλήλων. Ο κ. Λιβάνιος άφησε ανοιχτό παράθυρο για μικρές δημοτικές κοινότητες.
Παράλληλα μπαίνουν περιορισμοί στις δημόσιες εμφανίσεις σε ΜΜΕ από την ανακήρυξη των εκλογών και μετά, οι οποίες το 2028 θα διεξαχθούν στις 26 Νοεμβρίου, ενώ οι συνεδριάσεις θα μπορούν να είναι υβριδικές, με τηλεδιάσκεψη και δια ζώσης χωρίς περιορισμούς.
Στους Δήμους θα δίνεται η δυνατότητα διεξαγωγής δημοψηφισμάτων για τοπικά ζητήματα, το αποτέλεσμα των οποίων θα είναι γνωμοδοτικό.
«Είναι μια μεγάλη ολιστική αλλαγή ο Κώδικας, βάση για όλες τις λειτουργίες της αυτοδιοίκησης. Αποτελεί όχημα για ενίσχυση της αυτοδιοίκησης, αρχή μιας νέας σελίδας, βελτίωση λογοδοσίας και ενίσχυση της διαφάνειας», τόνισε στην ομιλία του ο Υπουργός Εσωτερικών.
Όπως επεσήμανε ξεκινάει ένας εξαντλητικός διάλογος για όλες τις αλλαγές, οι οποίες περιλαμβάνουν θέματα αρμοδιοτήτων, καταστατική θέση αιρετών, πόρους κ.α. ώστε πριν τις διακοπές του καλοκαιριού να ψηφιστεί ο νόμος που θα αποτελέσει την «αρχή μιας ωραίας νέας διαδικασίας».
Ο Υπουργός τόνισε ότι με τον νέο Κώδικα δεν αλλάζουν τα όρια και ο αριθμός των Δήμων και Περιφερειών. Ο νέος Κώδικας θεωρείται εργαλείο για την καλύτερη λειτουργία των τοπικών και περιφερειακών διοικήσεων της χώρας και χαρακτηρίζεται ως μία νέα σελίδα που θα βοηθήσει στην εξάλειψη προβλημάτων που προκύπτουν από την πολυνομία.
Ο Κώδικας θα αποτελείται από τέσσερα βιβλία:
-Το Εκλογικό Σύστημα.
-Η Διακυβέρνηση και Εποπτεία.
-Οι Αρμοδιότητες.
-Η Οικονομική Διαχείριση στους Δήμους και τις Περιφέρειες.
Επιπλέον, θα επανακαθοριστεί ο χαρακτήρας των Δήμων, όπως ορεινοί, ημιορεινοί και μητροπολιτικοί, προκειμένου να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.
Ο νέος εκλογικός νόμος προβλέπει τη δυνατότητα εκλογής δημάρχων και περιφερειαρχών με έναν γύρο και σε μία μόνο Κυριακή, ενώ καθιερώνεται και η ηλεκτρονική ψηφοφορία, διευκολύνοντας την διαδικασία της εκλογής.
Βασικές αρχές είναι:
Ηλεκτρονική ψηφοφορία για όποιον την επιθυμεί για την ανάδειξη δημάρχων και περιφερειαρχών, δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων.
Ανάλογα με τον αριθμό μελών συμβούλων, 1,2 ή 3 δημοτικοί σύμβουλοι μπορεί αν εκλέγονται χωρίς σταυρό. Στις περιφέρειες υποχρεωτικά 2 ή 3.
-Κατάργηση εκλογικών περιφερειών για την ανάδειξη δημοτικών συμβούλων.
-Ενιαίο παράβολο συνδυασμών για υποβολή υποψηφιότητας ανάλογα με τον πληθυσμό κάθε ΟΤΑ ανεξαρτήτως αριθμού υποψηφίων.
-Κατάργηση αποσπάσεων στον τόπο εκλογής δημοσίων υπαλλήλων.
-Απλοποίηση κωλύματος λόγω οφειλών.
-Επικαιροποίηση κωλυμάτων και ασυμβιβάστων αιρετών.
-Ο νέος νόμος θα δίνει απόλυτη πλειοψηφία σε όποιον εκλεγεί καθώς θα παίρνει τα 3/5 των εδρών στα περιφερειακά και δημοτικά συμβούλια. Επίσης, προβλέπει αυξημένη δημοκρατική νομιμοποίηση του δημάρχου και του περιφερειάρχη.
Στόχος είναι πριν την διακοπή της Βουλής για θερινές διακοπές να έχει ψηφιστεί ο νέος νόμος για την λειτουργία της αυτοδιοίκησης.
Β.Σπανάκης: «Το ΥΠΕΣ είναι δίπλα στην Αυτοδιοίκηση»
Στην ομιλία του, ο κ. Βασίλης Σπανάκης επισήμανε μεταξύ άλλων ότι «θεωρώ ότι το να είσαι αυτοδιοικητικός είναι τίτλος τιμής! Είναι μια μοναδική εμπειρία να υπηρετείς την Τ.Α. που σε μαθαίνει να αναδεικνύεις τα προβλήματα και να δίνεις λύσεις στα θέματα της καθημερινότητας. Είναι βασικό το πέρασμα μέσα από την Τ.Α. Ο νέος Κώδικας είναι ένας νέος, σύγχρονος δρόμος για τους δήμους και για τις περιφέρειες. Έχουμε να κάνουμε πολλά και να δουλέψουμε πολύ για την Τ.Α. Ο ρόλος της είναι σημαντικός στην ζωή των πολιτών. Ο νέος κώδικας έχει και πολλά πλεονεκτήματα: μειώνει την μεγάλη γραφειοκρατία για όλους και προπάντων για τους πολίτες. Θα αποσαφηνιστούν οι αρμοδιότητες και θα διευκολύνει τους πολίτες. Επίσης ενισχύει την διαφάνεια ενώ ξεκαθαρίζει το νομικό πλαίσιο για τον Α’ κ Β’ βαθμό Τ.Α. Από τώρα ανοίγει ένας νέος δρόμος για την Τ.Α. Όλοι εμείς έχουμε μια υποχρέωση να χτίσουμε τον δρόμο για το μέλλον των παιδιών μας και να γίνει πιο αγαπητή για τις επόμενες γενιές, να ασχοληθούν με την Τ.Α. Επίσης, δημιουργεί δικλείδες ασφαλείας για όσους έχουν ευθύνες και βεβαίως να μην υπάρχουν αδικίες για όσους εκλέγονται και ασκούν διοίκηση».
Δεσμεύτηκε ακόμη ότι το ΥΠΕΣ θα είναι δίπλα στους δήμους και στις περιφέρειες στηρίζοντας κάθε προσπάθειά τους.
Ακολούθησαν οι παρεμβάσεις από τα μέλη της ΕΝΠΕ και της ΚΕΔΕ.
