Ως το τέλος του 2017 το 85% των ηλεκτρικών αναγκών θα καλύπτονται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
Ενα βραβείο σε πρώτο πλάνο πίσω από το γραφείο της «συμπυκνώνει» τις αρχές της δημάρχου Τήλου κυρίας Μαρίας Καμμά-Αλιφέρη. Πρόκειται για το «Βύρων Αντύπας», το οποίο απονέμει η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης σε όσους αποδεδειγμένα συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος. Η κυρία Αλιφέρη έχει κρατήσει μια θέση και για την επόμενη διάκριση. Το νησί βρίσκεται άλλωστε ανάμεσα στους τρεις φιναλίστ στην κατηγορία «Ενεργειακά Νησιά» των Ευρωπαϊκών Βραβείων Βιώσιμης Ενέργειας (EU Sustainable Energy Awards) για το καινοτόμο έργο TILOS, το οποίο είναι υποψήφιο και για το βραβείο κοινού.
Το έργο έχει προχωρήσει και αν όλα πάνε καλά έως το τέλος του έτους το 85% των ηλεκτρικών αναγκών του νησιού θα καλύπτεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) καθώς το σύστημα θα έχει τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία. «Το έργο έχει προχωρήσει πολύ. Να, αυτή την ώρα τοποθετούν έξυπνο μετρητή στο σπίτι μου. Εχουν ήδη μπει στα δημόσια κτίρια του νησιού και σε πολλά σπίτια» σημειώνει η δήμαρχος.
«Αποφεύγουμε τα blackouts»
Συνολικά θα εγκατασταθούν 158 έξυπνοι μετρητές, οι οποίοι θα καταγράφουν τη ζήτηση στα νοικοκυριά και θα «επεμβαίνουν» ώστε να εξισορροπούν την παραγωγή με τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Αποτελούν μέρος ενός υβριδικού συστήματος ΑΠΕ, του πρώτου με μπαταρία στη Μεσόγειο. Για αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επιλέξει το έργο «Tilos» ως υποψήφιο για βράβευση. Θα αποτελείται από μία ανεμογεννήτρια ισχύος 800 KW, ένα φωτοβολταϊκό σύστημα ισχύος 160 ΚW και δύο μπαταρίες που θα αποθηκεύουν την περίσσεια ενέργειας, η οποία θα χρησιμοποιείται τις ώρες που το σύστημα, λόγω έλλειψης ηλιοφάνειας και χαμηλών ανέμων, δεν θα λειτουργεί.
Το συγκεκριμένο υβριδικό σύστημα υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Horizon 2020» από 13 εταίρους (από επτά χώρες της ΕΕ), υπό την αιγίδα του ΑΤΕΙ Πειραιά. Από ελληνικής πλευράς συμμετέχουν ο ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας), η εταιρεία ΑΠΕ Eunice και η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς. «Με αυτό το πρόγραμμα θα μειώσουμε την εξάρτηση του νησιού από το ρυπογόνο και ακριβό πετρέλαιο και θα λύσουμε το πρόβλημα των blackouts που αντιμετωπίζει συχνά το νησί προκαλώντας μεγάλες ζημιές στις ηλεκτρικές συσκευές των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων» σημειώνει η κυρία Καμμά-Αλιφέρη. Σήμερα η Τήλος τροφοδοτείται με ηλεκτρική ενέργεια από τον πετρελαϊκό σταθμό της Κω μέσω υποβρύχιας διασύνδεσης.
Πρότυπο και για άλλα νησιά
Υβριδικά συστήματα σαν αυτά της Τήλου «μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν το πρότυπο και για άλλα νησιά του Αιγαίου, ειδικά αυτά των οποίων η διασύνδεση με το ηπειρωτικό δίκτυο δεν προβλέπεται στο εγγύς μέλλον» επισημαίνει ο υπεύθυνος ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής, WWF Ελλάς, κ. Νίκος Μάντζαρης. Οπως αναφέρει, η εγκατάσταση παρόμοιων συστημάτων θα γλιτώσει τη χώρα από τις ρυπογόνες πετρελαϊκές μονάδες των οποίων οι εκπομπές σε οξείδια του αζώτου και θείου βρίσκονται εντελώς εκτός ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις μεγάλες μονάδες καύσης. Επίσης, «δεν πρόκειται να αυξήσει τον λογαριασμό ρεύματος από τις χρεώσεις ΥΚΩ καθώς το σχετικό κόστος ηλεκτροπαραγωγής κυμαίνεται χαμηλότερα από το αντίστοιχο πετρελαϊκών μονάδων» σημειώνει ο ίδιος.
Η ιδέα για τη μετατροπή της Τήλου σε «πράσινο» νησί δεν είναι καινούργια.
«Το 2012 είχαμε υποβάλει μια πρόταση, σε συνεργασία πάλι με το ΤΕΙ Πειραιά, σε μια πρόσκληση του ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) για τα “πράσινα” νησιά. Στόχος ήταν η επίτευξη μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για το νησί. Απευθυνόταν αρχικά σε κοινωνίες κάτω των 1.000 κατοίκων αλλά μετά η… βεντάλια άνοιξε και χάθηκε η… μπάλα» λέει χαρακτηριστικά η δήμαρχος. Και προσθέτει:
«Το σχέδιο περιελάμβανε αυτοκίνητα με ηλεκτροκίνηση, αλλαγή των κουφωμάτων, μονώσεις, αλλαγή του οδοφωτισμού με λάμπες εξοικονόμησης κ.λπ. Πολύ ωραία πρόταση. Να… Την έχω εδώ μπροστά μου και τη διαβάζω. Και λέω τι κρίμα. Τέλος πάντων. Το υπόβαθρο υπήρχε. Οταν άνοιξε το “Horizon”, με παίρνουν από το ΤΕΙ Πειραιά και με ρωτούν αν ενδιαφέρομαι. “Με χίλια” τους λέω. Ετσι ξεκινήσαμε». Η ιδέα βγήκε πρώτη πανευρωπαϊκά ανάμεσα σε άλλες 83, αφήνοντας πολύ πίσω άλλες προτάσεις πολύ μεγάλων ευρωπαϊκών εταιρειών.
Δήμαρχος και νησί μπροστά από την εποχή τους
Το νησί των 829 μόνιμων κατοίκων έχει μακρά παράδοση στις καλές πρακτικές για το περιβάλλον. Είναι 100% Natura, έχει καταφύγιο άγριας ζωής και πέντε υγροβιότοπους, ενώ το κυνήγι έχει απαγορευθεί εδώ και 30 χρόνια. Ηταν μια δύσκολη απόφαση που είχε πάρει ο τότε δήμαρχος Τάσος Αλιφέρης, αν και κυνηγός ο ίδιος. «Οταν άνοιγε το κυνήγι γινόταν επιδρομή στην Τήλο. Αν δεν σταματούσε δεν θα υπήρχε σήμερα ούτε… φτερό στο νησί» αναφέρει η δήμαρχος του νησιού. Και συνεχίζει μιλώντας για έναν άνθρωπο που ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του: «Ο Αλιφέρης ήταν έναν άνθρωπος-πρότυπο για όλα τα παιδιά της γενιάς μου. Ηρθε για να κάνει το αγροτικό του ως γιατρός. Ερωτεύθηκε το νησί, αλλά τον αγάπησε και όλο το νησί. Για να καταλάβετε, όταν ήταν να ορκισθεί οι κάτοικοι δεν τον άφησαν να πάει στη Ρόδο. Ορκίσθηκε τηλεφωνικά στο Ευαγγέλιο. Ηταν δήμαρχος και όλη την ημέρα έτρεχε και μοίραζε τα φάρμακα στους ασθενείς. Πριν έρθει νιώθαμε ως “παιδιά ενός κατώτερου θεού”. Αποκλεισμένοι και ξεχασμένοι από όλους και όλα. Εκείνος μάς έκανε να τα δούμε όλα διαφορετικά. “Είστε ευλογημένοι” μας έλεγε. Μας έπαιρνε τα μεσημέρια από το σχολείο και μας πήγαινε εκδρομές με τα πόδια ή με το καΐκι για να μάθουμε τον τόπο μας, τη φύση του, να τον αγαπήσουμε. Μεγαλώσαμε με αυτόν τον εμπνευσμένο άνθρωπο. Είδαμε τη ζωή μας με διαφορετικά μάτια. Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα οι κάτοικοι της Τήλου έχουν τόση ευαισθησία για το περιβάλλον, για κοινωνικά θέματα, για το Προσφυγικό».
Ηταν ο Τάσος Αλιφέρης που το 2008 τέλεσε τους πρώτους γάμους ομοφυλοφίλων στην Ελλάδα, στο όνομα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Αγκάλιαζε όλον τον κόσμο. Δεν θα μπορούσαμε κι εμείς σήμερα, με τις αρχές που μας δίδαξε, να μην καλωσορίσουμε τους πρόσφυγες που ξεβράστηκαν στο νησί μας. Φτιάξαμε με δική μας πρωτοβουλία το Κέντρο Φιλοξενίας, μια ανοιχτή δομή. Κανείς δεν μας το επέβαλε. Φιλοξενούμε σήμερα 10 οικογένειες με παιδιά, με την αρωγή της Solidarity Now και της Υπατης Αρμοστείας. Τα παιδιά παρακολουθούν μαθήματα και σήμερα μιλούν και ελληνικά και αγγλικά. Εχουμε βγάλει ΑΜΚΑ και ΑΦΜ σε όσους πρόσφυγες θέλουν να εργασθούν. Ηδη ορισμένοι εν όψει του καλοκαιριού θα απασχοληθούν νόμιμα σε επιχειρήσεις του νησιού» σημειώνει η κυρία Αλιφέρη.
Και επειδή οι καλές πράξεις και πρακτικές δεν περνούν απαρατήρητες, εφέτος τρία μεγάλα ξένα τουριστικά πρακτορεία αποφάσισαν να εντάξουν την Τήλο στα προγράμματά τους για εναλλακτικό τουρισμό. Αλλωστε το 90% των τουριστών στο νησί είναι φυσιοδίφες και οι περισσότεροι επισκέπτονται σταθερά το νησί τα τελευταία 30 χρόνια. Παρ’ όλα αυτά, πολλά προβλήματα παραμένουν άλυτα στο ακριτικό νησί των Δωδεκανήσων – το νησί μετά τον θάνατο του δημάρχου-γιατρού Τάσου Αλιφέρη δεν έχει γιατρό και το πλοίο της γραμμής περνάει μόλις τέσσερις ημέρες την εβδομάδα.
BHMA
