Στη Σύνοδο Κορυφής υπήρξε αντιπαράθεση ανάμεσα στις δυνάμεις που θέλουν μια Ευρωπαϊκή συλλογική λύση στη βάση της συνευθύνης και της αλληλεγγύης στο μεταναστευτικό/προσφυγικό ζήτημα, που συνιστά άλλωστε μια ευρωπαϊκή πρόκληση και σε αυτές που επιλέγουν να κινηθούν στη βάση της περιχαράκωσης και των μονομερών ενεργειών και όχι στη βάση του συμμερισμού της ευθύνης, η οποία προκύπτει από τη συμμετοχή τους στην Ευρωπαϊκή οικογένεια, ανέφεραν κυβερνητικές πηγές μετά το πέρας της πολύωρης διαπραγμάτευσης για το μεταναστευτικό στις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στη Σύνοδο η Ελλάδα από κοινού με την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Σουηδία, την Πορτογαλία και τη Μάλτα, βρέθηκαν – σε μια μαραθώνια συνεδρίαση που ολοκληρώθηκε στις 5 το πρωί -απέναντι στις γνωστές θέσεις που εκφράζουν η Αυστρία και οι χώρες του Visegrad, και οδηγούν σε μια Ευρώπη φρούριο.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι “ενώ και η Ιταλία παρά τις αρχικές ενστάσεις της σε μια συλλογική αντιμετώπιση του ζητήματος, εν τέλει προσχώρησε σε αυτή τη λογική”.
“Ο κίνδυνος που αποφεύχθηκε ήταν στο ζήτημα των πρωτογενών ροών στην κεντρική Μεσόγειο να προκριθεί μια απόφαση που θα ανέφερε ρητά τη δημιουργία κλειστών κέντρων στην Αφρική”, σημειώνουν.
Σε ό,τι αφορά την πρόκληση των δευτερογενών ροών που για κάποιους θα μπορούσε να επιλυθεί με συνοριακούς ελέγχους και τη defacto δημιουργία ενός μικρού Schengen, οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι “αυτός ήταν ένας κίνδυνος που είχε επισημάνει ο Έλληνας Πρωθυπουργός και κατά την άτυπη συνάντηση της Κυριακής”. Απετράπη ωστόσο, “όπως απετράπη επίσης η προοπτική αναθεώρησης του Δουβλίνου σε μια δίκαιη κατεύθυνση να μετατεθεί στις Καλένδες με πραγματικό σκοπό – για όσους το εισηγούντο – μετά τις ευρωεκλογές του 2019 να αποτύχει”.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, μπροστά σ’ αυτούς τους κινδύνους η Ελλάδα “έθεσε στην πρώτη γραμμή τις αξίες της αλληλεγγύης και της συνευθύνης, που αποτελούν, ή θα έπρεπε να αποτελούν, το θεμέλιο της Ευρώπης”.
Σημειώνεται δε ότι επομένως στο πλαίσιο αυτό εξασφαλίστηκαν τα εξής:
1. Η Ευρωπαϊκή προσέγγιση στη διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών πρέπει να είναι ολοκληρωμένη, δηλαδή να αφορά και τις τρεις διαστάσεις του ζητήματος: την εξωτερική (σχέσεις με τρίτες χώρες), τη διαχείριση των συνόρων, και την εσωτερική διάσταση.
2. Τονίστηκε η σημασία της αποτελεσματικής συνεργασίας με την Τουρκία, στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης ΕΕ/Τουρκίας. Παράλληλα συμφωνήθηκε η χορήγηση της δεύτερης δόσης της χρηματοδοτικής διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες στην Τουρκία. Μια χώρα που φιλοξενεί 3,5 εκατομμύρια πρόσφυγες. Καθώς επίσης και την ανάγκη η Τουρκία να εφαρμόσει τη διμερή συμφωνία επανεισδοχής με την Ελλάδα, την οποία έχει αναστείλει και τη συμφωνία επανεισδοχής ΕΕ/Τουρκίας.
3. Τα Συμπεράσματα επίσης τονίζουν ότι ο κανονισμός του Δουβλίνου πρέπει να αναθεωρηθεί στη βάση της αλληλεγγύης και της συνευθύνης.
“Η Ελλάδα τηρώντας στάση αρχών και αξιών και όντας μια από τις χώρες που έμπρακτα έχει αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν – στην πραγματικότητα πολύ περισσότερες από αυτές – κατόρθωσε μαζί με τις χώρες που τήρησαν ανάλογη στάση, συνέβαλε καθοριστικά ώστε να μπει φρένο σε μια βαθιά συντηρητική στροφή του ευρωπαϊκού εγχειρήματος”, καταλήγουν οι κυβερνητικές πηγές.
