Σε όλο τον κόσμο τα μουσεία αναζητούν τρόπους προκειμένου να αυξήσουν τον αριθμό των επισκεπτών τους, να ελέγξουν τα έσοδά τους και να τα πολλαπλασιάσουν. Κάτι που σχετίζεται με τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Από ελκυστικές εκθέσεις μέχρι ελκυστικά πωλητήρια, με έξυπνα προϊόντα και ενθύμια που μπορούν να μεταφερθούν και, κυρίως, να ικανοποιήσουν τον καταναλωτισμό των επισκεπτών. Αλλά, πάνω απ’ όλα, εκείνες τις παροχές που θα κάνουν την παραμονή τους στο μουσείο εύκολη, γρήγορη, συναρπαστική, χωρίς ταλαιπωρία. Και ακόμη ευκολότερη την περιήγηση στους αρχαιολογικούς χώρους, ειδικά το καλοκαίρι όπου δεν επιτρέπεται να χάνουν χρόνο με ουρές στα ταμεία κάτω από τον καυτό ήλιο για την αγορά ενός εισιτηρίου.
Στον 21ο αιώνα, η Ελλάδα ακόμη παλεύει να εφαρμόσει στα μουσεία και στους χώρους της το σύστημα των ηλεκτρονικών εισιτηρίων, προκειμένου η «βαριά βιομηχανία της χώρας», όπως τη χαρακτηρίζουν οι εκάστοτε κυβερνώντες, να γίνει πράγματι ανταποδοτική. Δηλαδή το αυτονόητο. Να μειώσει όσο είναι δυνατόν τον χρόνο αναμονής των επισκεπτών στα ταμεία και πάνω απ’ όλα –ιδίως σε τέτοιους καιρούς», να περιορίσει τα διαφυγόντα κέρδη.
Τα σχέδια του υπουργείου Πολιτισμού για την εφαρμογή του συστήματος των ηλεκτρονικών εισιτηρίων στην Ακρόπολη και έξι ακόμη γειτονικούς χώρους (Αρχαία Αγορά, Ολυμπιείο, Θέατρο του Διονύσου, Κεραμεικός) δεν εφαρμόστηκαν όπως τα υπολόγιζαν. Ο Ιούνιος πέρασε χωρίς να δοθεί αυτή η ευκολία στους τουρίστες έστω του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης, ενώ ανάλογος θα είναι και ο Αύγουστος. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, το πρόγραμμα θα επεκτεινόταν σε 13 ακόμη αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία, όπως το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, τα Αρχαιολογικά Μουσεία Ηρακλείου, Χανίων, η Κνωσός, η Λίνδος, οι Μυκήνες, το Ασκληπιείο στην Κω κ.ά.
Ομως, τι συνέβη ακριβώς; «Ο πρώτος μειοδοτικός διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος, διότι υπήρξε μόνο ένας ενδιαφερόμενος», λέει στην «Κ» ο αν. υπουργός Νίκος Ξυδάκης. Παρότι για την ελληνική οικονομία αλλά και την ασφυξία των δημόσιων μουσείων η εφαρμογή του συστήματος θα ήταν μια γερή ένεση εσόδων ειδικά φέτος, δυστυχώς χάθηκε κι αυτό το καλοκαίρι. Χάσαμε χρόνο, έσοδα, αλλά μας έμεινε πάλι η ελπίδα.
Ωστόσο, ο αν. υπουργός έχει άλλη άποψη. «Ο διαγωνισμός σχεδιάζεται για τον Σεπτέμβριο και μάλιστα θα προχωρήσει γρήγορα», υπογραμμίζει κατηγορηματικά τονίζοντας: «Οι συζητήσεις με μεγάλο ίδρυμα – χορηγό της χώρας, που θα αναλάβει την εγκατάσταση δύο συστημάτων, έχουν προχωρήσει πολύ». Με την υποστήριξη του χορηγού ο σχεδιασμός θα γίνει σε μεγαλύτερη κλίμακα. Θα περιλαμβάνει την εφαρμογή ηλεκτρονικού εισιτηρίου σε 20 χώρους, ίσως και περισσότερους, αλλά και κεντρικό σύστημα ελέγχου εγκατεστημένο στο ΤΑΠ. «Ενας κεντρικός έλεγχος που επιθεωρεί όλες τις πύλες εισπράξεων, ακόμη και εκείνες των πωλητηρίων. Θα έχουμε ανά πάσα στιγμή και εικόνα. Ουσιαστικά είναι ένα κεντρικό σύστημα πωλήσεων, το οποίο θα βοηθήσει το ταμείο, το οποίο τώρα δεν έχει ούτε μηχανογραφημένο λογιστήριο ούτε λογιστή!».
Αν μάλιστα δεν υπάρξουν νέες δυσάρεστες εκπλήξεις, τότε σε δεύτερη φάση η διάθεση ηλεκτρονικών εισιτηρίων θα επεκταθεί σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία της περιφέρειας. Τέλος Μαρτίου του 2016, σκοπός είναι το σύστημα να υπάρχει σε όλους τους μεγάλους χώρους και τα μουσεία, υποσχόταν το υπουργείο τον περασμένο Απρίλιο. «Είναι μια μηχανή που καίει κάρβουνο ακόμη, και δεν λειτουργεί όπως πρέπει», είχε πει τότε ο αν. υπουργός Πολιτισμού για το ΤΑΠ, εξαγγέλλοντας μεταξύ άλλων και τα σχέδια βελτίωσης των πωλητηρίων των αρχαιολογικών χώρων, που αποτελούν τις άμεσες προτεραιότητες της νέας διοίκησής του. Ομως η αναβάθμιση των υποδομών φαίνεται πως δεν είναι εύκολη υπόθεση. Το ΥΠΠΟ, πάντως, στο πλαίσιο αναζήτησης δράσεων με χορηγικό πόρο εξετάζει τώρα και έργα βελτιώσεως σε διάφορα μουσεία.
Χαμένα έσοδα
Και όλα αυτά όταν ο τουρισμός εξακολουθεί να αυξάνεται, μαζί με τους επισκέπτες των μουσείων. Αύξηση των επισκεπτών τους παρουσιάζεται, σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία, σε ποσοστό 12,1%, το τρίμηνο Ιανουαρίου – Μαρτίου του 2015 καθώς και ενίσχυση των εισπράξεων κατά 21,4% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014. Το ίδιο διάστημα, στους αρχαιολογικούς χώρους εμφανίζεται αύξηση των επισκεπτών κατά 21,3%, καθώς και των εισπράξεων σε ποσοστό 17,6%, σε σχέση με τον αντίστοιχο διάστημα του περασμένου χρόνου.
Η ελληνική κυβέρνηση, ήδη από τον Φεβρουάριο, όταν και είχε στείλει την πρώτη λίστα των μεταρρυθμίσεων στους δανειστές, έχει δεσμευτεί για έσοδα από μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους της τάξεως των 130 εκατ. ευρώ κατ’ έτος. Αλλοι θεωρούν ότι τα έσοδα από τη «μηχανή πολιτισμού» θα μπορούσαν να αγγίξουν τα 300 εκατ. ευρώ. Σήμερα φτάνουν τα 54,5 εκατ. ευρώ με ελάχιστες παροχές. Το να πιάσουμε αυτό τον στόχο σε κάποιους φαντάζει ουτοπικό. Ομως, αν αναλογιστούμε τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία που διαχειρίζεται το ΥΠΠΟ και τις δυνατότητες που έχουν αυτά να λειτουργήσουν ενισχυτικά στον προϋπολογισμό του, τότε φαντάζει πολύ πιο ρεαλιστικό. Αρκεί να εστιάσουν οι αρμόδιοι στις αναπτυξιακές δυνατότητες του ΤΑΠ.
Καθημερινή
