200.000 ευρώ, σε εξαιρετικά χαλεπούς καιρούς, υπολογίζεται ότι θα δαπανήσει ο Δήμος Ρόδου προκειμένου να υποβάλει μέχρι την 23η Οκτωβρίου τον φάκελό του, για τη συμμετοχή του νησιού στην αξιολόγηση που θα γίνει μεταξύ των υποψηφίων για το χρίσμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης του 2021.
Ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει η Καλαμάτα, η Σύρος, ο Πειραιάς, η Τρίπολη, ο Βόλος, η Ξάνθη, η Καβάλα, τα Ιωάννινα, το Ναύπλιο, η Σαλαμίνα, η Ελευσίνα και το Μεσολόγγι (πληροφορίες αναφέρουν ότι η Σύρος πρόκειται να αποσύρει την υποψηφιότητά της).
Η δαπάνη για την υποβολή του φακέλου, έχει διχάσει τα μέλη της δημοτικής αρχής, γιατί δεν ακολουθήθηκε διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση του έργου σε εταιρεία με γνώσεις marketing, αλλά επιχειρείται να γίνει με αναθέσεις «εκ των έσω». Επιπλέον, φημολογείται εντόνως ότι η δαπάνη, θα καλυφθεί από έσοδα της «ΔΕΡΜ ΑΕ», αν και αρχικώς τα μέλη της πλειοψηφίας είχαν ενημερωθεί ότι το κόστος επρόκειτο να καλυφθεί από χορηγίες.
Αν τελικώς κινηθεί η διαδικασία ανάληψης του κόστους από τη «ΔΕΡΜ ΑΕ» θα πρέπει να αναμένονται αντιδράσεις από δημοτικούς συμβούλους της πλειοψηφίας, που θεωρούν ότι η συγκεκριμένη εταιρεία δεν επιτρέπεται από το καταστατικό της να επιχορηγεί τέτοιες δράσεις. Ανάλογες αντιδράσεις εκδηλώνονται και για το γεγονός ότι δαπανήθηκαν χρήματα για την φιλοξενία της γκαρνταρόμπας της αείμνηστης ηθοποιού Αλίκης Βουγιουκλάκη στην Καλλιθέα.
Σε κάθε περίπτωση, η όλη προσπάθεια ανάδειξης του νησιού σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021, δείχνει να διχάζει την πλειοψηφία και για τον πρόσθετο λόγο, ότι η δημοτική αρχή έχει καθυστερήσει τις διαδικασίες, με αποτέλεσμα να εκτιμάται ότι οι πιθανότητες να πετύχει τον στόχο της είναι εξαιρετικά μικρές.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα περισσότερες πιθανότητες έχουν ο Πειραιάς, η Σύρος και η Καλαμάτα. Μέχρι σήμερα λογότυπα/σήματα έχουν σχεδιάσει και δώσει στη δημοσιότητα η Σύρος, η Καλαμάτα, η Τρίπολη και η Σαλαμίνα.
Σε δημοσιεύματα σε ενημερωτικές ιστοσελίδες (http://www.protevousa.gr/, http://kalamatain.gr) αναφέρεται ότι η Ρόδος έχει καθυστερήσει.
Εν πάση περιπτώσει, σύμφωνα με την Απόφαση 445/2014/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Ελλάδα (μαζί με τη Ρουμανία) θα αναδείξουν τις δυο Πολιτιστικές Πρωτεύουσες για το 2021.
Τις υποψηφιότητες που θα υποβληθούν από την Ελλάδα και την Ρουμανία, θα κρίνει Ευρωπαϊκή Ομάδα από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες μέσα από διαδικασίες που ορίζονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και θα επιλέξει μια Πολιτιστική Πρωτεύουσα από την κάθε χώρα.
Ο πλήρης φάκελος θα πρέπει να υποβληθεί δέκα μήνες μετά την επίσημη προκήρυξη η οποία έγινε στις 9-12-2014 (Οκτώβριος 2015). Η επίσημη ανακήρυξη θα γίνει μέχρι τα τέλη του 2016.
Το θέμα της προετοιμασίας του φακέλου για την υποψηφιότητα της Ρόδου απασχόλησε τον Μάιο του 2015 το δημοτικό συμβούλιο Ρόδου.
Ο αντιδήμαρχος κ. Τ. Χατζηιωάννου είχε επισημάνει, σε εισήγησή του, τα εξής:
«Η προετοιμασία το Φακέλου Υποψηφιότητας αποτελεί εξαιρετικά επίπονη και λεπτομερή διαδικασία, που απαιτεί πλήρως τεκμηριωμένα στοιχεία τα οποία θα αποδεικνύουν την ικανότητα της πόλης να διοργανώσει ένα θεσμό με διεθνή διάσταση. Οικονομικά, οργανωτικά, τεχνικά και κυρίως καλλιτεχνικά και πολιτιστικά κριτήρια, πρέπει να συμπεριληφθούν με τρόπο απόλυτα διαυγή και εμπεριστατωμένο. Πρόκειται για μια διαδικασία που απαιτεί ομάδες εργασίας με συμμετοχή ως επί το πλείστον τοπικού δυναμικού, που θα κινηθούν με ταχύτητα, συντονισμό και θα υποστηρίζονται από ισχυρή πολιτική βούληση.
Σύμφωνα με την παραπάνω προκήρυξη, τα στοιχεία που ζητούνται αφορούν στο πολιτιστικό πρόγραμμα, στην ενίσχυση των υποδομών, στον ακριβή προϋπολογισμό που θα απαιτηθεί, στις κατανομές των ποσών στους διάφορους τομείς, στην αναζήτηση των πόρων (χρηματοδοτήσεων και χορηγιών), στην επικοινωνιακή στρατηγική, στην ανάπτυξη τουριστικής πολιτικής, στους τρόπους κινητοποίησης και συμμετοχής του τοπικού δυναμικού, στον εθελοντισμό, στη διοικητική δομή του οργανισμού που θα αναλάβει τη διοίκηση και κάθε άλλη πληροφορία που παρέχει μια όσο τον δυνατόν πιο διάφανη και αντικειμενική εικόνα του όλου εγχειρήματος.
Η σωστή προετοιμασία του φακέλου υποψηφιότητας απαιτεί όχι μόνο σημαντικά κονδύλια και εξειδικευμένες γνώσεις από τα στελέχη που θα επιλεγούν, αλλά και μια ξεκάθαρη προσέγγιση του πολιτισμού ως εργαλείου τοπικής οικονομικής και κοινωνικής και τουριστικής ανάπτυξης.
Ο φάκελος υποψηφιότητας δεν πρέπει να είναι ένα τεχνοκρατικό κείμενο, αλλά η αποτύπωση του οράματος της πόλης μας και κυρίως των πολιτών της, αφού η πόλη που αναλαμβάνει ένα τέτοιο θεσμό έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει και να αναδείξει εξαιρετικά αποτελεσματικά το διεθνές προφίλ της και πριν απ’ όλα, να αποδείξει ότι ο πολιτισμός είναι μια διαδικασία όχι πολυτέλειας και σπατάλης, αλλά κοινωνική, αναπτυξιακή και καταλυτική, ιδιαίτερα στην τόσο δύσκολη οικονομικά και κοινωνικά εποχή μας. Μια διαδικασία που θα διασφαλίζει την Ευρωπαϊκή διάσταση του Πολιτισμού και τη συμβολή της πόλης σε αυτήν, αλλά κυρίως θα ενισχύει δράσεις που θα έχουν μακροπρόθεσμη επίδραση στην ανάπτυξη της πόλης, πράγμα που σημαίνει έργα υποδομής και μόνιμους θεσμούς.
Η διαγωνιστική διαδικασία για την απονομή του τίτλου του 2021 πρέπει να ξεκινήσει τουλάχιστον 6 χρόνια νωρίτερα, δηλαδή εντός του 2015. Τα οφέλη της συμμετοχής της πόλης μας είναι τεράστια και σύμφωνα με στατιστικές, έχει αποδειχθεί ότι ακόμα και οι μη πετυχημένες υποψηφιότητες – εάν έχουν γίνει με σωστή προετοιμασία – αποφέρουν πολλαπλά οφέλη και επιστροφή της επένδυσης που έκανε μια πόλη.
Ο θεσμός της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας δεν είναι λύση σωτηρίας για την πόλη μας, αλλά ένα σπουδαίο εργαλείο που στα σωστά χέρια και δομημένα μυαλά μπορεί να αποφέρει τεράστια πνευματικά και υλικά οφέλη στην περιοχή».
Το δημοτικό συμβούλιο είχε αποφασίσει την ανάθεση στην Αντιδημαρχία Πολιτισμού (αρμόδια Δ/νση Πολιτισμού),στον ΔΟΠΑΡ, στην Δ.Ε.Ρ.Μ.Α.Ε και στη ΡΟΔΑ, των αρμοδιοτήτων που θα χρειαστούν για την διεκπεραίωση των απαιτούμενων ενεργειών και την εξασφάλιση της χρηματοδότησης των απαραίτητων υπηρεσιών, προκειμένου να συνταχθεί ο Φάκελος Υποψηφιότητας της Πόλης της Ρόδου για την Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021.
