Συνέντευξη στην
Πέγκυ Ντόκου
Για όλους και για όλα μιλάει σήμερα στην «δημοκρατική» ο κ. Ιωάννης Μπρας, CEO της 5-Senses Consulting & Development Project Manager Δικτύου Υδατοδρομίων Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.
Αναφέρεται κυρίως, στην πορεία της Κρουαζιέρας, στο δίκτυο υδατοδρομίων στα οποία δίνει μεγάλη σημασία η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, καθώς και στο project με την διασύνδεση των λιμανιών των νησιών στην περιοχή μας.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Μπρα, πώς βλέπετε το μέλλον της κρουαζιέρας, σε γενικότερο επίπεδο με δεδομένο ότι σημειώνει μια μεγάλη πτώση τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας; Εκτιμάτε ότι απαιτείται εθνικός και κατ’ επέκταση τοπικός σχεδιασμός για την βελτίωση της κατάστασης;
Καταρχάς να εκφράσω την βαθιά μου λύπη και συμπαράσταση στις οικογένειες των θυμάτων της πρόσφατης πυρκαγιάς στην Αττική.
Η κρουαζιέρα παγκοσμίως και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια αυξάνεται ως μέσο διακοπών και αν αναλογιστεί κανείς και τις παραγγελίες πλοίων μέχρι το 2027 μπορεί με ασφάλεια να συμπεράνει ότι αυτός ο τρόπος διακοπών ήρθε για να μείνει. Έτσι από 386 κρουαζιερόπλοια που σήμερα κυκλοφορούν με περίπου 27 εκ. επιβάτες θα φτάσουμε το 2017 στα 472 πλοία (παραγγελίες μέχρι στιγμής) με περίπου τους 50 εκ επιβάτες, μια αύξηση 22% για τα πλοία και 185% για τους επιβάτες. Τα παραπάνω στατιστικά δείχνουν καθαρά ότι η αναλογία πλοίων προς επιβάτες μεγαλώνει με ολοένα και μεγαλύτερα πλοία να προστίθενται στις δυναμικές των εταιρειών κρουαζιέρας. Η χώρα μας αποτελεί μια αξιόπιστη επιλογή που όμως έχει σαφώς γεωπολιτικές ιδιαιτερότητες καθώς τα ζητήματα χρήσης ζωνών εκτός Σένγκεν καθιστούν πολλές φορές τις επισκέψεις μόνο σε ελληνικούς προορισμούς ασύμφορους για τις εταιρείες (αν ένα πλοίο δεν προσεγγίσει λιμάνι εκτός Σένγκεν κατά την διάρκεια του κυκλικού του ταξιδιού χάνει την δυνατότητα για taxfree προμηθειών, καταστημάτων κτλ.). Το 2016 κάποιοι ‘’πανηγύριζαν’’ για τα προβλήματα στην Τουρκία που προσωρινά έδωσαν νούμερα στους Ελληνικούς προορισμούς. Στην συνέχεια το 2017 αλλά και το 2018 είδαμε και βλέπουμε μειώσεις σε πολλούς προορισμούς. Είναι πλέον φανερό ότι η έλλειψη Εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού αλλά και η αδυναμία των προορισμών να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις οργάνωσής και marketing βυθίζουν τις προσδοκίες και για τα επόμενα χρόνια. Οργανωμένο στρατηγικό σχέδιο σημαίνει να κατανοήσουμε τον τρόπο λειτουργίας και να προσφέρουμε έμπρακτες λύσεις χωρίς φανφάρες και τυμπανοκρουσίες. Σημαίνει να υπάρχει πλήρης γνώση των δυνατοτήτων του κάθε προορισμού, να υπάρχει συγκεκριμένη τεχνική αποτύπωση των υποδομών, να έχει γίνει έρευνα για το είδος και το μέγεθος των εταιρειών και πλοίων που μπορούν να προσεγγίσουν και έπειτα να γίνει στοχευμένη προσέγγιση αυτών των εταιρειών, φυσικά με ορίζοντα τριετίας. Σημαίνει να υπάρχουν και να πραγματοποιούνται κάθε χρόνο μετρήσεις απόδοσης των προορισμών και να υπάρξει πλάνο για την μετάλλαξη των προορισμών από παροχέων υπηρεσιών σε παροχέων εμπειριών. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να προσεγγίσουμε τον μέσο όρο ξοδέματος ανά επιβάτη των 65 Ευρώ. Για μένα τα Λιμενικά Ταμεία θα πρέπει να αναζητήσουν μέσω των Περιφερειών, που έχουν την δυνατότητα χρηματοδοτήσεων, την δημιουργία Clusters κρουαζιέρας που με κοινό παρονομαστή θα αναζητήσουν μέσα από κοινές δράσεις και εκπαιδεύσεις την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων αλλά και την οικονομία κλίμακας. Χωρίς ένα τέτοιο σχεδιασμό, που σε άλλες χώρες έχει γίνει εδώ και πολλά χρόνια, δεν μπορώ να δω πως θα μπορέσει αυτή η εξίσωση να βρει λύση καθώς ακόμα και σήμερα σε επίπεδο κυβέρνησης δεν είναι ξεκάθαρο ποιος έχει την απόλυτη ευθύνη για την κρουαζιέρα συνολικά.
• Πού βρίσκεται η υπόθεση με τα υδατοδρόμια και το νομοσχέδιο; Είχατε καταθέσει μαζί με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, παρατηρήσεις και προτάσεις πριν από την ψήφισή του στην Βουλή. Μιλήστε μας γι’ αυτές πιο αναλυτικά.
Η υπόθεση των Υδατοδρομίων είναι κάτι που πρώτη η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (ΠΝΑΙ) με τον περιφερειάρχη κ. Χατζημάρκο είχε αναγνωρίσει ως το ‘’μεγαλύτερο μικρό project’’σε επίπεδο συνεισφοράς άρσης αποκλεισμού των νησιών και ειδικά αυτών που δεν διαθέτουν αεροδρόμιο. Σήμερα, 688 μέρες από την λήξη της διαβούλευσης (09/09/2016) περιμένουμε ακόμα να πάει το νομοσχέδιο για ψήφιση. Η ΠΝΑΙ έχει καταθέσει 35 παρατηρήσεις πριν την λήξη της διαβούλευσης και άλλες 10 πριν από κάποιο διάστημα που της ζητήθηκε ξανά.
Σε ό,τι μπορούμε να γνωρίζουμε το τελευταίο σχέδιο νόμου έχει υιοθετήσει τις πιο πολλές από αυτές τις παρατηρήσεις αλλά υπάρχουν ακόμα αρκετά σημεία που αν δεν αλλάξουν θα θέσουν σε κίνδυνο την επιχειρησιακή λειτουργία και άρα το όλο εγχείρημα πριν καν αρχίσει. Τέτοια είναι η δημιουργία Ηλεκτρονικής Υπηρεσίας κατάθεσης των αιτήσεων με ορίζοντα λειτουργίας της μέχρι και ένα χρόνο μετά από την ψήφιση χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα κατάθεσης αιτήσεων μέχρι τότε, αλλά και ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις πτήσεις τσάρτερ των υδροπλάνων στα υδάτινα πεδία που αν δεν αλλάξουν θα δημιουργήσουν αθέμητο ανταγωνισμό σε σχέση με την λειτουργία των ελικοπτέρων αλλά και με το γεγονός ότι προβλέπεται η άρση αδειοδότησης αν ένα υδατοδρόμιο δεν έχει πτητικό έργο για 2 χρόνια που όμως αν δεν δημιουργηθεί ένα σοβαρό δίκτυο πια εταιρεία θα φέρει και να επενδύσει σε υδροπλάνα. Τα παραπάνω σημεία είναι μονάχα μερικά από αυτά που η ΠΝΑΙ έγκαιρα και αναλυτικά έχει αποστείλει στο Υπουργείο Ναυτιλίας όπως της ζητήθηκε στις 30/05/2018.
• Πώς εξελίσσεται το project με την διασύνδεση των λιμανιών των νησιών στην περιοχή μας; Είναι γνωστό ότι υπάρχουν καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατίας κ.λπ. Είστε αισιόδοξος;
Θέλουμε… χρειαζόμαστε τον νέο νόμο, χθες. Ακόμα και με τον νέο νόμο πολύ δύσκολα θα προλάβει να ολοκληρωθεί η διαδικασία για την σεζόν του 2019, καθώς για να προλάβει να υπάρξει επαρκές δίκτυο που θα αδειοδοτηθεί, θα πρέπει να γίνουν οι διαγωνισμοί για την λειτουργία του και να βρεθούν επενδυτές εταιρείες υδροπλάνων που θα κάνουν πτητικό έργο καθώς χρειάζονται: τουλάχιστον 9 μήνες για την άδεια ίδρυσης μαζί με την ΜΠΕ που εάν βάλεις και τον διαγωνισμό για την προμήθεια και εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού άλλους 3-4, αλλά και τον διαγωνισμό για την λειτουργεία από ιδιώτες τουλάχιστον άλλους 3-4 αλλά και την πιστοποίηση από ΥΠΑ των εργαζομένων άλλους 3 τουλάχιστον έχουμε σύνολο στην καλύτερη των περιπτώσεων 18 μήνες από σήμερα. Άρα η σεζόν του 2019 έχει ουσιαστικά χαθεί και τώρα θα παλέψουμε για την σεζόν του 2020. Σε κάθε περίπτωση πέραν των παραπάνω μαθηματικών, πρέπει να δούμε την ουσία των άρθρων έτσι ώστε να γίνει ένας λειτουργικός νόμος που θα αυξάνει την ανταγωνιστικότητα των νησιών και δεν θα γίνει ξανά τροχοπέδη στην ανάπτυξη.
Σήμερα δυναμικά η ΠΝΑΙ έχει προχωρήσει στην προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου για τους τεχνικούς φακέλους των 26 Υδατοδρομίων, φέρνοντας έτσι ένα βήμα πιο κοντά την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας που η αλήθεια να λέγεται είχε πολλά μα πολλά εμπόδια να υπερβεί…
Αν ο νόμος ψηφιστεί άμεσα τότε το 2020 μπορούμε να είμαι αισιόδοξος ότι θα έχουμε πτήσεις στα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες. Αν όμως έχουμε και νέες καθυστερήσεις τότε την ευθύνη για ότι συμβεί φέρει αποκλειστικά η κυβέρνηση.
Θέλω να είμαι αισιόδοξος συμμεριζόμενος το όραμα του Περιφερειάρχη για μια νέα ποιοτική παροχή υπηρεσιών που θα διασυνδέει ακριτικά νησιά αλλά και θα προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες εκδρομών για VIPπελάτες αλλά και στους επιβάτες των κρουαζιερόπλοιων.
• Ποια θα είναι τα οφέλη από τη λειτουργία των υδατοδρομίων για τους νησιώτες;
Τα υδατοδρόμια θα δημιουργήσουν από μόνα τους μία νέα δυναμική χωρίς να ανταγωνίζονται στην ουσία την ακτοπλοΐα ή τα συμβατικά αεροπλάνα καθώς το maxμέγεθος τους μπορεί να μεταφέρει 19 επιβάτες. Όπως μπορείτε να δείτε και στον χάρτη οι προοπτικές διασύνδεσης μεταξύ των νησιών αλλά και με την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, την Εύβοιααλλά και την Κρήτη είναι τεράστιες.
Με την λειτουργία των υδατοδρομίων και την έναρξη των πτήσεων, θα δημιουργηθούν αρκετές τοπικές άμεσες και έμμεσες νέες θέσεις εργασίας αλλά ουσιαστικότερα θα μπορούν να νιώσουν τα γειτονικά νησιά πραγματικά κοντύτερα τους. Οι νησιώτες θα πρέπει να στηρίξουν το εγχείρημα του περιφερειάρχη Γ. Χατζημάρκου και να πιέσουν με όλα τα μέσα που διαθέτουν να τελειώνουμε με τον νόμο και χωρίς εμπόδια να γίνει πράξη το όραμα για πραγματική διασύνδεση των νησιών μας.
