Μετά τη θεαματική στροφή στην πολιτική διαχείριση της εθνικής τραγωδίας που σηματοδότησε η ομιλία του πρωθυπουργού στο Υπουργικό Συμβούλιο, άνοιξε η συζήτηση στην κυβέρνηση για τις θεσμικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν, προκειμένου να αποφευχθούν ανάλογα γεγονότα στο μέλλον.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Newpost, η κυβέρνηση δρομολογεί σχέδιο για την πλήρη ανασυγκρότηση του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Το σχέδιο αποτελεί αντικείμενο επεξεργασίας από το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Τα προβλήματα του μηχανισμού
Στην εθνική τραγωδία παρουσιάστηκαν στην πλέον οξυμένη μορφή τους μια σειρά από προβλήματα του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Συγκεκριμένα:
- Στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών εμπλέκεται μεγάλος αριθμός φορέων (Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Πυροσβεστική, Αστυνομία, ΕΚΑΒ, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Ένοπλες Δυνάμεις, εθελοντές) των οποίων ο συντονισμός παρουσιάζει σημαντικές δυσκολίες. Η σύγχυση στην επικοινωνία και οι καθυστερήσεις στην κινητοποίηση των επιμέρους τμημάτων του μηχανισμού δεν είναι σπάνια φαινόμενα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της θεσμικής περιπλοκότητας το ότι ενώ η Τοπική Αυτοδιοίκηση γενικά υπάγεται στο υπουργείο Εσωτερικών, ειδικά στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών (όπου έχει σημαντικές αρμοδιότητες) , υπάγεται στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
- Ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας (το πρόσωπο κλειδί στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών) έχει ισχνή θεσμική θωράκιση και δεν είναι αυτός που έχει το γενικό πρόσταγμα της κινητοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας δεν έχει πρόσβαση στις κάμερες ασφαλείας των εθνικών δρόμων που θα μπορούσαν να δώσουν εικόνα σε πραγματικό χρόνο για το τι συμβαίνει στο πεδίο.
- Η κλιματική αλλαγή κάνει πιο συχνά τα ακραία καιρικά φαινόμενα που υπερβαίνουν τις προβλέψεις του υπάρχοντος σχεδιασμού. Να σημειωθεί ότι η ΕΕ έχει εκδώσει οδηγία που ζητεί την εκπόνηση σχεδίων ανασυγκρότησης των μηχανισμών Πολιτικής Προστασίας μέχρις το τέλος του Ιανουαρίου του 2019.
- Η αυθαίρετη δόμηση σε συνδυασμό με τις αλλαγές που συντελούνται τα τελευταία χρόνια στην ελληνική κοινωνία, έχουν δημιουργήσει στην Αττική και τη Χαλκιδική το φαινόμενων των «πόλεων μέσα στα δάση». Όπως φάνηκε στο Μάτι, δεν υπάρχει επεξεργασμένος σχεδιασμός για μια δασική πυρκαγιά που εξελίσσεται σε πυρκαγιά πόλης.
- Ο εξοπλισμός της Πυροσβεστικής είναι γερασμένος και έχει κλείσει το κύκλο του. Η δρακόντεια δημοσιονομική προσαρμογή των τελευταίων ετών δεν έχει επιτρέψει την ανανέωσή του. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι μπορεί να απαιτηθεί αναπροσαρμογή του εξοπλισμού και όχι απλώς ανανέωσή του.
- Παρά το ότι η υπαγωγή της δασοπυρόσβεσης στην Πυροσβεστική θεωρείται απολύτως επιτυχημένη και δεν τίθεται εν αμφιβόλω, εντούτοις, εκφράζεται η άποψη ότι η γνώση και η εμπειρία των δασοπόνων μπορεί να αξιοποιηθεί καλύτερα στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.
Οι αλλαγές
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Newpost, χτες στο Υπουργικό Συμβούλιο άνοιξε η συζήτηση για την πλήρη ανασυγκρότηση της Πολιτικής Προστασίας, με βάση της προτάσεις του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Οι προτάσεις αυτές, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο προτάσεις αυτές είναι:
- Θεσμοθέτηση υφυπουργείου Πολιτικής Προστασίας με ισχυρή θερμική θωράκιση.
- Συγκρότηση μόνιμου Ανώτατου Συμβουλίου Πολιτικής Προστασίας στο οποίο θα συμμετέχουν οι επιχειρησιακοί υπεύθυνοι τω φορέων που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
- Θεσμοθέτηση επιχειρησιακού επικεφαλής του Ανώτατου Συμβουλίου Πολιτικής Προστασίας. Το πρόσωπο αυτό θα έχει το γενικό πρόσταγμα των επιχειρήσεων αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών.
- Οργανική ενσωμάτωση των Ενόπλων Δυνάμεων στην Πολιτική Προστασία. Εκτιμάται ότι αυτή τη στιγμή μένει αναξιοποίητο τόσο το εξαιρετικά εκπαιδευμένο στρατιωτικό προσωπικό (ιδιαίτερα των Ειδικών Δυνάμεων) όσο και ο πλούσιος εξοπλισμός των Ενόπλων Δυνάμεων. Η θετική συμβολή που μπορεί να έχουν οι Ένοπλες Δυνάμεις φάνηκε στην από θαλάσσης εκκένωση του Ματιού και του Κόκκινου Λιμανιού.
- Επανακαθορισμός του σχεδιασμού της Πολιτικής Προστασίας, προκειμένου να συμπεριλάβει τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή και οι μεταβολές στον οικιστικό ιστό.
- Πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του εξοπλισμού της Πυροσβεστικής, με όσα δημοσιονομικά περιθώρια υπάρχουν.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Newpost, ο Πάνος Καμμένος πιέζει για να είναι ανώτερος αξιωματικός των Ενόπλων Δυνάμεων ο επιχειρησιακός επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας.
