Σε τεστ αντοχής (!) στις μακροχρόνιες ελλείψεις στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) υποβλήθηκαν και οι εγκαυματίες από τις φονικές πυρκαγιές στην Ανατολική Αττική, καθώς υποχρεώθηκαν να παραμένουν διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ και μεταφέρθηκαν σε μονάδες άλλων νοσοκομείων, όταν στις τελευταίες εκκενώθηκαν κρεβάτια. Τα «λουκέτα» στα 150 κρεβάτια ΜΕΘ, λόγω πρωτίστως ελλείψεων νοσηλευτικού προσωπικού, διόγκωσαν, μετά τις φονικές πυρκαγιές, το καθημερινό φαινόμενο να αναζητούνται 30-40 κρεβάτια σε ΜΕΘ στα νοσοκομεία του λεκανοπεδίου Αττικής, σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας.
Υπήρξε εγκαυματίας –τα στοιχεία είναι στη διάθεση της εφημερίδας μας– που παρέμεινε διασωληνωμένος στο νοσοκομείο Σισμανόγλειο, εκτός ΜΕΘ, για δύο εικοσιτετράωρα – από τη Δευτέρα το βράδυ μέχρι την Τετάρτη το βράδυ. Τότε μεταφέρθηκε στη ΜΕΘ του ΚΑΤ. Στη λίστα του ΕΚΑΒ με τους ασθενείς που αναμένουν να βρουν κρεβάτι σε ΜΕΘ –όπως είθισται– δεν μπήκε ποτέ, απλώς ζητήθηκε από το Κέντρο την Τετάρτη το βράδυ η μεταφορά του.
Το περιστατικό που μεταφέρθηκε στο ΚΑΤ δεν είναι το μοναδικό. Ακόμα «τρεις εγκαυματίες –βαριά περιστατικά– μεταφέρθηκαν την επόμενη ημέρα των γεγονότων στη ΜΕΘ του “Γ. Γεννηματά” από το Σισμανόγλειο», λέει απαντώντας σε ερώτημα της «Εφ.Συν.» η Ματίνα Παγώνη, πρόεδρος της Ενωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας-Πειραιά (ΕΙΝΑΠ).
Στην ερώτηση αν έφτασαν τα κρεβάτια σε ΜΕΘ για τους εγκαυματίες της φωτιάς, το υπουργείο Υγείας απάντησε καταφατικά. Την ίδια στιγμή ο αριθμός των διασωληνωμένων εγκαυματιών σε ΜΕΘ παρέμενε σταθερός, ενώ άρχισαν να καταλήγουν ασθενείς και να απελευθερώνονται κρεβάτια. Οταν θέσαμε στο υπουργείο το ερώτημα πώς οι διασωληνωμένοι παραμένουν εκτός ΜΕΘ ενώ αδειάζουν κρεβάτια, η απάντηση ήταν: «Δημιουργήθηκε νέα ανάγκη». Δηλαδή, οι διαχειριστές των διακομιδών των εγκαυματιών κάλυπταν εκ των ενόντων τις ανάγκες, χωρίς αυτό να αποτυπώνεται και με επίσημο τρόπο.
«Είναι κλειστά 150 κρεβάτια. Το συζητάμε 15 χρόνια. Οταν τις συνηθισμένες μέρες έχουμε λίστα αναμονής 30-40 άτομα στο ΕΚΑΒ, αντιλαμβάνεστε ότι δεν έχουμε καμία δυνατότητα αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών, τα οποία προστίθενται στη λίστα», λέει στην «Εφ.Συν.» ο καθηγητής Εντατικής Θεραπείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Απόστολος Αρμαγανίδης, διευθυντής της Β’ πανεπιστημιακής κλινικής Εντατικής Θεραπείας του «Αττικόν».
«Οτιδήποτε συμβεί τώρα ή στο μέλλον, δεν υπάρχουν κρεβάτια, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη και αν δεν υπάρξει θα κινούμαστε με ημίμετρα – θα ανοίγουν ορισμένα κρεβάτια από τα κλειστά κ.λπ. Στο μέλλον θα πρέπει να φτιάξουμε μια τέτοια υποδομή που θα λειτουργήσει σε έκτακτη ανάγκη. Να το συζητήσουμε πριν, γιατί μετά δεν έχει νόημα».
Ελλείψεις στα νοσοκομεία
Ενδεικτικό της ανετοιμότητας είναι ότι το Λάτσειο Κέντρο Εγκαυμάτων, που δημιουργήθηκε μετά το εργοδοτικό έγκλημα της «Πετρόλα» το 1992 με τους 14 νεκρούς, δεκατριάμισι χρόνια μετά τα εγκαίνιά του δεν επιστρατεύτηκε για την περίθαλψη των εγκαυματιών από τις φωτιές στο Μάτι και τη Ραφήνα.
Η πρότυπη αυτή μονάδα εξειδικευμένης φροντίδας για την αντιμετώπιση περιστατικών εγκαυμάτων και τραύματος, που υπάγεται οργανικά στο Θριάσιο, όπως υπογράμμισε την εφημερίδα μας ο Μανώλης Βαρδαβάκης, πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων του νοσοκομείου, υπολειτουργεί. Η Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας εξακολουθεί να λειτουργεί στο 60% της δυναμικότητάς της – λειτουργούν μόνο τα 10 από τα 18 κρεβάτια λόγω έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού και υπάρχει ανάγκη αντικατάστασης εξοπλισμού.
«Με τις φωτιές μεταφέρθηκε προσωπικό για να ανοίξει επιπλέον ένα κρεβάτι ΜΑΦ», προσθέτει. Να σημειωθεί ότι Μονάδα Εγκαυμάτων υπάρχει μόνο στο Θριάσιο, στην οποία όμως νοσηλεύονται και μη εγκαυματίες. «Δεν υπάρχει η πολυτέλεια να νοσηλεύονται μόνο εγκαυματίες, λόγω των μεγάλων ελλείψεων σε κρεβάτια ΜΕΘ», λέει ο Απ. Αρμαγανίδης.
Στον «Ευαγγελισμό», που σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος των τραυματιών από τη φωτιά, από τα 30 κρεβάτια ΜΕΘ είναι ανοιχτά τα μισά. Ο Σπύρος Ζακυνθινός, διευθυντής της ΜΕΘ του «Ευαγγελισμού», μιλά για την ανάγκη στελέχωσης των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας καθώς και της ανάπτυξης αντίστοιχων ΜΕΘ Εγκαυμάτων προκειμένου να αντιμετωπίζονται εξειδικευμένα οι ασθενείς με εγκαύματα.
Σαν ακρωτηριασμός
«Το έγκαυμα είναι η πιο βαριά τραυματική κάκωση που μπορεί να υποστεί ο άνθρωπος», είχε πει ο αείμνηστος Ι. Ιωάννοβιτς, υπεύθυνος της Κλινικής Πλαστικής Χειρουργικής του Νοσοκομείου «Γ. Γεννηματάς». «Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα έγκαυμα (ολικού πάχους) που αφορά το 20% της επιφάνειας του σώματος εμφανίζει την ίδια βαρύτητα για το άτομο σαν να έχει υποστεί ακρωτηριασμό των δύο κάτω άκρων στο ύψος των μηρών από ένα τρένο», έλεγε.
Κάθε χρόνο στην Ελλάδα περίπου 800 άνθρωποι παθαίνουν βαριάς μορφής εγκαύματα και, σύμφωνα με τους επιστήμονες, το ένα τέταρτο αυτών, δηλαδή 200 άνθρωποι, πιθανόν να χρειαστούν διασωλήνωση. Στην Αττική, πέρα από το Λάτσειο, δεν υπάρχουν άλλες Μονάδες Εγκαυμάτων. Ετσι, για τη νοσηλεία των εγκαυματιών γίνεται αναζήτηση σε κοινές κλίνες ΜΕΘ στα νοσοκομεία της Αττικής.
Η νοσηλεία τους γίνεται σε συνθήκες ηρωικές, αλλά χωρίς την αναγκαία σύγχρονη υποδομή. Χωρίς να λαμβάνεται καμία ειδική μέριμνα και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιάζουσες ανάγκες του εγκαύματος (απομόνωση, ειδικά κρεβάτια-στέρνες, σχολαστική αποστείρωση για αποφυγή μολύνσεων κ.λπ.).
Συνθήκες που έχουν πολύ μεγάλη σημασία, καθώς, όπως λέει ο Απ. Αρμαγανίδης, «αν το έγκαυμα αντιμετωπιστεί σωστά, δεν αφήνει καμία αναπηρία ή μικρότερης βαρύτητας από κοινωνικής και οικονομικής πλευράς. Αντίθετα, η ανορθόδοξη και έξω από τους καθιερωμένους κανόνες αντιμετώπισή του δημιουργεί μεγάλους κινδύνους τόσο για τη ζωή του εγκαυματία όσο και για την παραπέρα αποκατάστασή του στον κοινωνικό και εργασιακό χώρο (δυσμορφίες, αναπηρίες κ.λπ.)».
Ενδεικτικό είναι ότι τα έξι από τα 11 σοβαρά περιστατικά εγκαυματιών από τη φωτιά πήγαν στον «Ευαγγελισμό», που διαθέτει υπερσύγχρονη ΜΕΘ, αλλά όχι εξειδικευμένη για τα εγκαύματα. Μόνο δύο διασωληνωμένοι ασθενείς νοσηλεύονται στο Λάτσειο.
«Για ακόμη μία φορά επιβεβαιώθηκε ότι οι γιατροί των δημόσιων νοσοκομείων με αυταπάρνηση και σε δύσκολες συνθήκες έκαναν το καθήκον τους, να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους προκειμένου να αντιμετωπιστούν άμεσα πολλοί ασθενείς και με σύνθετα προβλήματα», λέει η Αφροδίτη Ρέτζιου, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ).
«Τόσο από την εμπειρία των καταστροφικών πλημμυρών του περασμένου χειμώνα όσο και με τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές αποδεικνύεται ότι το κράτος πρέπει να γίνει απλόχερο, να διαθέσει επαρκή κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό για να στελεχωθούν και να εξοπλιστούν όλες οι δημόσιες μονάδες Υγείας. Τίποτα που συνδέεται με την υγεία και τη ζωή του ανθρώπου δεν αποτελεί σπατάλη. Οι εργαζόμενοι έκαναν και κάνουν το καθήκον τους. Να κάνουν το ίδιο το κράτος και η κυβέρνηση».