«…Εγώ μεν εβάπτισα υμάς εν ύδατι, αυτός βαπτίσει υμάς εν Πνεύματι Αγίω…»
(Μάρκου α΄ 8) Ρόδος MCDLXXXIV (1484)….
Μια μεγάλη πομπή από ιππότες ανεβαίνει την magna platea, δηλαδή τη σημερινή Σωκράτους της Μεσαιωνικής Πόλης.
Χιλιάδες λαού έχουν παραταχθεί δεξιά-αριστερά του δρόμου και με ευλάβεια προσκυνούν συγκινημένοι.
Ο μεγάλος Μάγιστρος Πιερ Ντ’ Ομπυσόν (Pierre d’Aubussson) έχει παραλάβει ένα πολύτιμο δώρο, που φυλασσόταν σε κόκκινο βελούδινο ύφασμα σε κυπαρισσένια θήκη, πλούσια στολισμένη απ’ έξω με πολύτιμες πέτρες.
Το δώρο έχει στείλει στον ηγούμενο ο Σουλτάνος Βαγιαζήτ, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη συνθήκη που έχουν υπογράψει οι δύο άνδρες.
Περιέχει το πολυτιμότερο κειμήλιο για τους Ιωαννίτες ιππότες.
Το δεξί χέρι του Ιωάννη του Βαπτιστή.
Του Προστάτη του Τάγματος.
Την αδιάφθορη του Προδρόμου που έδειξε και είπε: «…Ιδού ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ…»
Η συνθήκη που υπέγραψαν Βαγιαζήτ και Ντ’ Ομπυσόν αφορούσε –προσχηματικά- στο δικαίωμα της εμπορικής ελευθερίας για τον οθωμανικό στόλο.
Ουσιαστικά όμως, ήταν λύτρα (45.000 δουκάτα) για τον πρίγκιπα Τζεμ.
Αδελφό του σουλτάνου που διεκδικούσε το θρόνο και κρατούσε μακριά από την Κωνσταντινούπολη, ο Μεγάλος Μάγιστρος.
Πάπας και Βασιλιάδες διεκδικούν τον απόγονο των Οσμανλίδων, μα ο Ντ΄Ομπυσόν αναδεικνύεται ικανότερος διπλωμάτης, παρά ιερομόναχος…
Την αυθεντικότητα του ιερού λειψάνου επιβεβαίωσε ο απεσταλμένος του Μεγάλου Μάγιστρου, υποκαγκελάριος του τάγματος Γουλιέλμος Καουρσέν (G. Caoursin).
Ο Καουρσέν ήταν λόγιος, βαθιά μορφωμένος και τίμιος άνθρωπος.
Ρόδιος -Φλαμανδικής καταγωγής -έμενε κοντά στην εκκλησία της Παναγίας του Μπούργκου, στην σημερινή οδό Συμμίου, απέναντι από τη συναγωγή Καχάλ Σαλώμ, στη συνοικία της Οβριακής.
Το μαρμάρινο οικόσημό του- ζώνη με οκτάκτινο άστρο με τρία πουλιά- στέκεται αγέρωχο ακόμη πέντε αιώνες μετά.
Ο Καουρσέν αφού εξετάζει πολλά αξιόπιστα πρόσωπα που βρίσκονταν στην Πόλη, κατά την εποχή της Άλωσης, δεν έμεινε καμία αμφιβολία ότι το λείψανο ήταν το δεξί χέρι του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή.
Ο Καουρσέν επιστρέφει στο νησί, κλείνεται στο αρχοντικό του και γράφει την ιστορία του λειψάνου.
Ο Άγιος Λουκάς ο Ευαγγελιστής, αφού ασπάστηκε τη χριστιανική πίστη, συνέλαβε την ιδέα να πάρει κρυφά το σώμα του Αγίου Ιωάννη που ήταν θαμμένο στην πόλη Σεβάστεια.
Επειδή όμως σκέφτηκε ότι θα δυσκολεύονταν να μεταφέρουν ολόκληρο το σώμα χωρίς να γίνουν αντιληπτοί και να πιαστούν, έκοψε το χέρι που είχε βαφτίσει τον Χριστό, ως το πιο ιερό του σώματος και το μετέφερε στην Αντιόχεια.
Το χέρι του Αγίου Ιωάννη ήταν συνδεμένο με θαύματα, όπως αναφέρει ο Καουρσέν που επικαλείται τον Συμεών τον Μεταφραστή.
Το Άγιο λείψανο υπήρξε σίγουρο σημάδι για την αφθονία ή την ακαρπία της γης.
Οι χριστιανοί της Αντιόχειας συνήθιζαν να κάνουν λιτανεία έξω από την πόλη την ημέρα της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού.
Ο Πατριάρχης κρατούσε τη θήκη με το χέρι του Προδρόμου κι όταν έφταναν σ’ ένα μικρό ύψωμα απ’ όπου φαινόταν η ύπαιθρος, έβγαζε από τη θήκη το ιερό λείψανο και το σήκωνε πολύ ψηλά για να δει όλος ο λαός.
Αν η χρονιά θα’ ταν καλή, το άγιο χέρι έμενε τεντωμένο και ακίνητο, αλλά αν η χρονιά θα΄ταν κακή και άκαρπη, το χέρι έκλεινε μόνο του.
Όταν τη βυζαντινή αυτοκρατορία κυβερνούσε ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος, ηγεμόνας πιστός και πολύ αφοσιωμένος στον Χριστό, του γεννήθηκε η επιθυμία να αποκτήσει το άγιο λείψανο.
Το όργανο τόσων θαυμάτων που η φήμη τους είχε εξαπλωθεί σε όλη την Ανατολή.
Ο Κωνσταντίνος Ζ’ το τοποθέτησε στην εκκλησία του Αγ. Ιωάννη της Πέτρας.
Το άγιο λείψανο παρέμεινε στη μονή, ως την Άλωση της Πόλης από τον Μωάμεθ Β΄ τον Πορθητή.
Τότε με εντολή του τοποθετήθηκε στο αυτοκρατορικό θησαυροφυλάκιο μαζί με άλλα ιερά λείψανα που οι θήκες τους ήταν πολύτιμες.
Από κει το πήρε ο Βαγιαζήτ για να το προσφέρει στο Μεγάλο Μάγιστρο.
Στη Ρόδο μόλις βεβαιώθηκαν ότι το άγιο λείψανο ήταν αυθεντικό, ο Ντ’ Ομπυσόν σκέφτηκε να το μεταφέρει με πομπή στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη.
Σε Συμβούλιο αποφασίστηκε η τελετή να γίνει στις 23 Μαΐου, την ημέρα που τέσσερα χρόνια πριν η πόλη είχε πολιορκηθεί από τους Οθωμανούς.
Στη μεγάλη πλατεία είχε στηθεί μεγαλόπρεπος θρόνος με ουρανό, που τα σκαλοπάτια του ήταν σκεπασμένα με χρυσά χαλιά.
Ο πριόρης της εκκλησίας ανέβηκε στην εξέδρα, ξεγύμνωσε το χέρι που ήταν τυλιγμένο με κόκκινο ύφασμα και το έδειξε στο λαό, προτρέποντάς τον με λίγα λόγια να γίνει άξιος της ιερής αυτής κατάθεσης, με ενάρετη ζωή- και τον ευλόγησε τρεις φορές με το άγιο χέρι.
Στην λειτουργία που ακολούθησε στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Κολλακίου, κλήρος, ιππότες και λαός ασπάστηκαν το άγιο χέρι που βάφτισε τον Ιησού Χριστό.
Πέρασαν χρόνια, πολιορκίες, μπόρες, σεισμοί, λιμοί, καταστροφές.
Το ιερό λείψανο, το τμήμα του Τιμίου Σταυρού και η Παναγία της Φιλερήμου, προστάτευαν Ρόδιους και Φράγκους.
Τριάντα οκτώ χρόνια αργότερα, το MDXXII (1522) ο εγγονός του σουλτάνου Βαγιαζήτ, Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής πολιορκεί και κατακτά τη Ρόδο.
Ανήμερα Πρωτοχρονιάς του 1523 (μετά από 213 χρόνια παραμονής τους στο νησί) οι ιππότες και 5000 Ροδίτες ανέβηκαν στις γαλέρες και έκαμαν πανιά σε -μια μακρά όπως αποδείχτηκε- μελαγχολική πορεία.
Σπιναλόγκα, Χάνδακας, Φρασκιά (Κρήτη) Μεσσήνη, Ποτσουόλι (Νάπολη) Τσιβιταβέκια, Ρώμη, Βιτέρμπο, Κορνέτο, Βιλαφράνκα, Νίκαια, Συρακούσες (Σικελία) ως ότου δέσουν μόνιμα στο λιμάνι της Μάλτας το 1530.
Οι αιώνες κυλούν και οι Ιωαννίτες ιππότες εκδιώκονται από τον Ναπολέοντα και τη Μάλτα το 1798.
Παραμένουν όμως οι Ροδίτες, που στερούνται τα τρία ιερά κειμήλια.
Έχουν προνοήσει όμως, να κτίσουν εκκλησιές για να στεγάσουν τις Παναγίες της εξορίας.
Την Δαμασκηνή και την Ελεημονήτρα.
Προς βοήθεια οι ιππότες του τάγματος απευθύνονται στην δυναστεία των Ρομανώφ αναζητώντας επίγειο προστάτη.
Ο τσάρος Παύλος Α΄ εκλέγεται Μέγας Άρχων του Τάγματος και στο Εθνόσημο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας προστίθεται η εικόνα του Σταυρού της Μάλτας.
Ο οκτάγωνος σταυρός συμβολίζει τους αντίστοιχους μακαρισμούς, της Επί του Όρους ομιλίας του Ιησού Χριστού.
Οι τέσσερις ακίδες που δείχνουν προς το κέντρο συμβολίζουν τις τέσσερις αρετές: Σοφία, Δικαιοσύνη, Θάρρος, Μετριοφροσύνη.
Ο Τσάρος δολοφονείται και τα ίχνη των ιερών κειμήλιων χάνονται…
Το 1978 το ανεξάρτητο πλέον κράτος του Μαυροβούνιου παρουσιάζει στον κόσμο, τα τρία ιερά λείψανα της Ρόδου.
Ο αμύθητος θησαυρός δεν είχε χαθεί.
Το κουβάρι ξετυλίγεται και «αποκαλύπτεται» ο ταραχώδης δρόμος που ακολούθησαν στην ιστορία.
Μάλτα, Τεργέστη, Αγία Πετρούπολη, Μόσχα, Κοπεγχάγη, Βερολίνο, Βελιγράδι.
Λίγο μετά τους βομβαρδισμούς των Γερμανών στο Βελιγράδι τον Απρίλιο του 1941, ο Βασιλιάς Πέτρος Β’ Καρατζόρντσεβιτς μεταφέρει τα ιερά λείψανα στο μοναστήρι του Oστρογκ, πριν εγκαταλείψει τη χώρα.
Όταν ο Μέγας Ναπολέων κατέλαβε τη Μάλτα το 1798, κατά τις επιθέσεις των ληστών στα παλάτια και τις εκκλησίες, αφαιρέθηκαν από τα τρία ιερά κειμήλια τα πολύτιμα καλύμματά τους.
Όταν έφθασαν στη Ρωσία, ο οίκος των Ρομανώφ τα υποδέχτηκε με τιμές.
Στα κειμήλια τοποθετήθηκαν νέα χρυσά καλύμματα, που διακοσμήθηκαν με πολύτιμα διαμάντια, ρουμπίνια και ζαφείρια.
Το 1978 η κυβέρνηση του Μαυροβουνίου παρέδωσε τα δεξί χέρι του Προδρόμου και το τμήμα του Τιμίου Σταυρού στην Μητρόπολη (σήμερα βρίσκονται στο μοναστήρι του Τσέτινιε – Cetinje) ενώ την εικόνα την παρέδωσε στο μουσείο.
Ιούνιος 2006, για μια περίοδο δύο εβδομάδων, το δεξί χέρι του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή ταξιδεύει στη Ρωσία και εκτίθεται στον καθεδρικό ναό Χριστού Σωτήρα στη Μόσχα.
Πληβείοι και πένητες, μικρά παιδιά και ηλικιωμένοι, χιλιάδες άνθρωποι στήνονται ατέλειωτες ώρες στην ουρά για να προσκυνήσουν το δεξί χέρι του Αγίου Ιωάννη.
Τους πλημμυρίζει, το ασίγητο πάθος ενός χριστιανικού λαού που σταυροκοπιέται με κατάνυξη και λιβανίζει με ευλάβεια τα ιερά και όσια της πίστεως του.
Μετά τη Μόσχα, το άγιο χέρι του Προδρόμου προσκύνησαν και σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ρωσίας, Λευκορωσίας και Ουκρανίας.
Αιώνες μετά τον δρόμο της προσφυγιάς, οι προβληματισμοί ως προς την έκθεση των ιερών κειμήλιων στο Μαυροβούνιο, συνεχίζονται.
Εκκλησία και Κράτος ερίζουν και για την ιδιοκτησία των λατρευτικών αντικείμενων, καθώς τόσο η συμβολική, όσο και η οικονομική τους αξία είναι ανυπολόγιστη.
Τα αγιασμένα κειμήλια, μνημεία πίστης και μέρος της πολιτιστικής παράδοσης της Ρόδου και της Χριστιανοσύνης φωτίζουν τις καρδιές των ανθρώπων.
Καντήλια ελπίδας και προσδοκίας.
Το δεξί χέρι του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, συγκλονίζει…
