«Κάποιοι προσπαθούν να αυτοκτονήσουν. Η κατάσταση στη Λέρο είναι τραγική για εμάς», λέει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ένας 24χρονος πρόσφυγας, ο οποίος μένει τον τελευταίο χρόνο στο hotspot της Λέρου, ξεκαθαρίζοντας πως δεν ζει σε κέντρο φιλοξενίας αλλά σε μία «καλοστημένη φυλακή». Ο δρόμος του για την Ελλάδα δεν ήταν ποτέ στρωμένος με ροδοπέταλα, καθώς o Σύρος πρόσφυγας έφυγε από τη χώρα του για ένα καλύτερο αύριο αλλά πλέον είναι εγκλωβισμένος στη χώρα μας.
Οταν περιγράφει το ταξίδι του, λυγίζει. «Ξεκινήσαμε με τα πόδια. Περπατούσαμε μερόνυχτα για να φτάσουμε στην Τουρκία. Νηστικοί, μέσα στο κρύο. Οι δουλέμποροι μας είχαν υποσχεθεί ότι θα φτάσουμε στην Ευρώπη με κόστος περίπου 2.000 ευρώ. Ξεκινήσαμε νύχτα. Μπήκαμε στη βάρκα περίπου 16 άτομα, ανάμεσά τους και μικρά παιδιά. Μόλις φτάσαμε στα διεθνή ύδατα εγκατέλειψαν τη βάρκα και μας περισυνέλεξαν οι ελληνικές αρχές. Αντί για την Ευρώπη, βρεθήκαμε εδώ. Δεν ξέρω τι να κάνω…», ανέφερε ο 24χρονος.
Ολα αυτά την ώρα που οι προσφυγικές ροές στα ελληνικά νησιά έχουν αυξηθεί κατά πολύ και μέρα με τη μέρα έρχονται ολοένα και περισσότεροι πρόσφυγες με βάρκες από τις τουρκικές ακτές. Τον Οκτώβριο έφτασαν στην Ελλάδα 1.700 άτομα, αριθμός σχετικά… μειωμένος συγκριτικά με τις ροές των προηγούμενων μηνών. Τον Ιούνιο έφτασαν στην Ελλάδα 2.000 πρόσφυγες, τον Αύγουστο 3.600 ενώ τον Σεπτέμβριο ο αριθμός τους έφτασε τους 5.000. Συνολικά, τον τελευταίο χρόνο οι αφίξεις μέσω θαλάσσης στην Ελλάδα έφτασαν τις 20.000, με τους περισσότερους πρόσφυγες και μετανάστες να προέρχονται από τη Συρία ή το Ιράκ.
«Βοηθήστε μας σας παρακαλώ. Αντί να σωθούμε βρεθήκαμε σε φυλακές στη Λέρο. Είμαστε πίσω από τα συρματοπλέγματα, θέλουμε να φύγουμε και δεν μπορούμε. Εμείς δεν ήρθαμε στην Ελλάδα για να μείνουμε αλλά για να πάμε σε άλλες χώρες της Ευρώπης και να βρούμε τους συγγενείς μας. Είμαστε φυλακισμένοι και δεν μπορούμε να πάμε ούτε στην πατρίδα μας ούτε στην Ευρώπη», συνεχίζει ο Σύρος πρόσφυγας. «Οι συνθήκες εδώ είναι άθλιες. Πολλοί είναι άρρωστοι. Το φαγητό είναι λιγοστό. Κάποιοι επιχείρησαν να αυτοκτονήσουν. Το hotspot είναι υπερπλήρες. Σας παρακαλώ μεταφέρετε την κατάσταση μήπως και ευαισθητοποιηθεί κάποιος αρμόδιος», λέει ο Σύρος.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΟΛΛΙΑΣ, ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΛΕΡΟΥ: «Δεν μπορούμε να φιλοξενήσουμε άλλους»
Οριακή είναι η κατάσταση στο νησί, σύμφωνα με τα όσα περιγράφει ο δήμαρχος Λέρου, Μιχάλης Κόλλιας, ο οποίος εξήγησε στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής πως οι πρόσφυγες δεν θέλουν να μείνουν εκεί αλλά να αναζητήσουν την τύχη τους στο εξωτερικό, ωστόσο αυτό είναι αδύνατο. «Η κατάσταση δεν είναι τραγική. Οι εγκαταστάσεις είναι ανθρώπινες και προσπαθούμε να προσφέρουμε όσο το δυνατόν καλύτερη φιλοξενία σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Ομως η κατάσταση είναι οριακή. Με τις τελευταίες ροές έχουν έρθει αρκετοί μετανάστες με αποτέλεσμα να έχουν γεμίσει τα hotspots. Οι πρόσφυγες θέλουν να φύγουν. Αν τους δοθεί η ευκαιρία, αυτοί θα φύγουν την πρώτη στιγμή», λέει ο κ. Κόλλιας και προσθέτει: «Μέχρι τώρα με υπεράνθρωπες προσπάθειες έχουμε καταφέρει πολλά και δεν φωνάζουμε για να μη δημιουργούμε πρόβλημα. Σε τουριστικό επίπεδο πήγαμε πολύ καλά φέτος το καλοκαίρι. Oμως αν αυξηθούν οι ροές, θα υπάρξει πρόβλημα γιατί δεν θα υπάρχουν ούτε κρεβάτια για αυτούς τους ανθρώπους. Αν αυξηθούν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, δεν θα χωράνε πλέον στις δομές. Δεν μπορούμε να φιλοξενήσουμε άλλους».
Στη Λέρο υπάρχουν δύο δομές με 1.018 πρόσφυγες. Η μία είναι στα Λέμπιδα, όπου φιλοξενούνται 847 άνθρωποι, ενώ η δεύτερη βρίσκεται στο Λαγγί, όπου διαμένουν 111 άτομα. Την ίδια στιγμή 60 άτομα διαμένουν σε σπίτια τα οποία έχουν νοικιαστεί από τη ΜΚΟ «Αρσις». Το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει μόλις 10 επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών στην Τουρκία, καθώς δεν μπόρεσαν να πάρουν άσυλο και να μεταβούν στην Αθήνα και από εκεί σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα της αρεσκείας τους. Τον Σεπτέμβριο έφτασαν στη Λέρο 300 άτομα, γεγονός που αυτομάτως έκανε την κατάσταση ακόμη πιο ασφυκτική και δύσκολη ακόμη και για τους ίδιους τους πρόσφυγες.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: «Αρνητικές οι περισσότερες κυβερνητικές αποφάσεις»
Μεγαλύτερο βάρος από όσο τους αναλογεί έχουν σηκώσει οι τοπικές κοινωνίες των νησιών του Νοτίου Αιγαίου σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος (φωτό), ο οποίος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τους επόμενους μήνες και την κατάσταση που θα επικρατήσει αν συνεχίσουν να αυξάνονται με τον ίδιο ρυθμό οι προσφυγικές ροές.
«Εχουμε τρία hotspots στο Νότιο Αιγαίο, το ένα είναι στην Κω και τα άλλα δύο στη Λέρο. Αυτή τη στιγμή όλα είναι στα όρια της χωρητικότητάς τους. Το τελευταίο διάστημα οι προσφυγικές ροές έχουν αυξητική τάση και αν συνεχιστεί, τα πράγματα θα δυσκολέψουν περισσότερο», μας είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζημάρκος.
«Οι τοπικές κοινωνίες αντιδρούν στο γεγονός πως οι περισσότεροι πρόσφυγες μεταφέρονται στα συγκεκριμένα νησιά και δεν μοιράζονται σε όλη την Ελλάδα όπως θα έπρεπε. Οι κάτοικοι ζητούν από την κυβέρνηση να λάβει αποφάσεις. Το μεγαλύτερο βάρος έχει πέσει στα νησιά και σίγουρα είναι κατά πολύ μεγαλύτερο από αυτό που μας αναλογεί. Ολα τα νησιά παρά τα προβλήματα εξακολουθούν να σηκώνουν το βάρος. Χρειάζεται άμεσα κυβερνητική απόφαση», πρόσθεσε ο περιφερειάρχης.
Δεν δίστασε ακόμη να αναφερθεί και στην πολιτική βούληση που πρέπει να έχει η κυβέρνηση ούτως ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου. «Χρειάζεται μία κυβερνητική απόφαση γιατί τα νησιά μας δεν αντέχουν άλλο. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης καθώς πρέπει να στηθούν δομές και στην υπόλοιπη χώρα. Τα μέτρα τα οποία εφαρμόζονται και αφορούν στα νησιά είναι τιμωρητικά μέτρα γιατί τα νησιά προσφέρουν σημαντικά στο ΑΕΠ της χώρας. Ωστόσο, οι περισσότερες κυβερνητικές αποφάσεις είναι αρνητικές όσον αφορά στο συγκεκριμένο ζήτημα των προσφύγων και των μεταναστών», τόνισε ο κ. Χατζημάρκος.
Υπατη Αρμοστεία ΟΗΕ: «Βελτιώστε τις συνθήκες»
Με ανακοίνωση που εξέδωσε η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες κάλεσε τις ελληνικές αρχές να επιταχύνουν τις διαδικασίες ενίσχυσης των δομών στα νησιά του Αιγαίου, καθώς αυξάνονται οι αφίξεις την ώρα και ο χειμώνας είναι προ των πυλών.
«Η Υ.Α. κάνει έκκληση για δράση στα νησιά με στόχο τη μείωση του υπερπληθυσμού, τη βελτίωση των καταλυμάτων, την προμήθεια και διανομή κατάλληλων και επαρκών βασικών ειδών πρώτης ανάγκης», αναφέρει ο Φιλίπ Λεκλέρκ, αντιπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε, λόγω των νέων αφίξεων εκατοντάδες παιδιά, γυναίκες και άνδρες αναγκάζονται να κοιμούνται σε μικρές σκηνές και σε καταλύματα ακατάλληλα για το χειμώνα.
Την ίδια ώρα, αντίστοιχα προβλήματα παρατηρούνται και στα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου. Στη Σάμο διαμένουν 2.760 άνθρωποι σε ανεπαρκή καταλύματα, εκ των οποίων το ένα τρίτο κατασκηνώνουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Στη Μόρια της Λέσβου η εικόνα είναι αποκαρδιωτική καθώς βρίσκονται σε αυτοσχέδια καταλύματα ή σκηνές περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι. Μάλιστα, πριν από δύο εβδομάδες σημειώθηκαν νέα επεισόδια μεταξύ μεταναστών στο νησί, καταδεικνύοντας πως η κατάσταση είναι οριακή, καθώς σε αυτό βρίσκονται εγκλωβισμένα 7.181 άτομα. Στη Χίο παρατηρούνται επίσης υπερσυνωστισμός και κακές συνθήκες διαβίωσης για τους 2.031 πρόσφυγες που μένουν στο νησί. Αναφορικά με την Κω, σε δομές φιλοξενίας διαμένουν 1.205 άτομα.
Ανησυχία για την αύξηση των ροών, άφαντος ο Μουζάλας
Αμεση συνάντηση με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα με θέμα το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα ζήτησε πριν από δύο εβδομάδες με επιστολή του ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) Γιώργος Πατούλης (φωτό).
Οπως δήλωσε ο κ. Πατούλης, με αφορμή τη σχετική επιστολή, «η τοπική αυτοδιοίκηση εκφράζει την ανησυχία της για την αύξηση των προσφυγικών ροών. Για το λόγο αυτό είναι επιτακτική η ανάγκη ενός ολοκληρωμένου εθνικού σχεδίου για την αποτελεσματική διαχείριση του προβλήματος. Η κυβέρνηση αντί να εκχωρεί άκριτα αρμοδιότητες και κονδύλια σε ΜΚΟ θα πρέπει να καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δίνοντας πόρους στην αυτοδιοίκηση».
Πάντως, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, παρά τις εκκλήσεις και τις προειδοποιήσεις της Υπατης Αρμοστείας και της ΚΕΔΕ, που έκρουσαν των κώδωνα του κινδύνου για την οριακή κατάσταση στα νησιά, παραμένει… άφαντος. Αρκέστηκε μόνο σε γενικόλογες δηλώσεις πριν από μερικές ημέρες κατά την αναχώρηση με ειδική πτήση τσάρτερ 234 προσφύγων, από το «Ελευθέριος Βενιζέλος» για τη Λυών της Γαλλίας, στο πλαίσιο του προγράμματος μετεγκατάστασης της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ) – Γραφείο Ελλάδας. Εκεί επισήμανε στους δημοσιογράφους πως η Ευρώπη πρέπει να δέχεται πρόσφυγες και από άλλες χώρες, όχι μόνο από τη Συρία και να σταματήσουν οι διακρίσεις «με βάση την υπηκοότητα». Ζήτησε ακόμη από την Ευρωπαϊκή Ενωση να κάνει μετεγκατάσταση προσφύγων κατευθείαν από εκεί που βρίσκονται ήδη πρόσφυγες, όπως η Τουρκία, η Ιορδανία και ο Λίβανος, όχι μόνο από τις χώρες υποδοχής της Ε.Ε. «Μόνο έτσι θα χτυπήσουμε το κύκλωμα των διακινητών» είπε ο κ. Μουζάλας.
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΗΣ-Ελεύθερος Τύπος
