Μπροστά σε μια νέα μεταναστευτική/προσφυγική κρίση βρίσκεται η Ελλάδα, δεδομένου ότι τα νησιά του Αιγαίου συνεχίζουν να δέχονται καθημερινά εκατοντάδες αιτούντες άσυλο από την Τουρκία, ενώ τους δύο τελευταίους μήνες και οι αφίξεις από την πλευρά του Εβρου έχουν αυξηθεί.
Προτεραιότητα της κυβέρνησης αποτελεί η αποσυμφόρηση των νησιών με τη δημιουργία 20.000 νέων θέσεων φιλοξενίας στην ενδοχώρα, οι 10.000 εκ των οποίων μέχρι το τέλος του χρόνου, σε ξενοδοχεία σε όλη τη χώρα. Οι υπόλοιπες σχεδιάζεται να δημιουργηθούν σε δεύτερο χρόνο, στις αρχές του νέου έτους σε εγκαταλελειμμένα κτίρια και στρατόπεδα τα οποία αναζητούνται ή έχουν ήδη εντοπιστεί, με την τοποθέτηση αρχικά μεγάλων σκηνών ώστε να στεγαστούν περίπου 10.000 άτομα. Δεν είναι άλλωστε καθόλου τυχαίο ότι την προηγούμενη εβδομάδα στη θέση του συντονιστή για τη μετακίνηση και μετεγκατάσταση προσφύγων στο εσωτερικό της χώρας, ορίστηκε ο υφυπουργός Εθνικής Αμυνας Αλκιβιάδης Στεφανής. Πρόκειται για τον άνθρωπο ο οποίος τον Μάιο του 2016 είχε πρωτοστατήσει στην επιχείρηση απομάκρυνσης των προσφύγων και μεταναστών, οι οποίοι είχαν συγκεντρωθεί στην Ειδομένη και τη διάλυση του άτυπου καταυλισμού που είχε στηθεί τότε στα σύνορα Ελλάδας – ΠΓΔΜ.
Στις αρχές του μήνα το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δημοσιοποίησε πρόσκληση ενδιαφέροντος για τη μίσθωση ξενοδοχείων ώστε να στεγαστούν οι αιτούντες άσυλο, σε μια προσπάθεια να δημιουργηθούν άμεσα νέες θέσεις φιλοξενίας. Το κόστος είχε οριστεί στα 12 ευρώ το άτομο ανά ημέρα. Πριν από 15 ημέρες όμως όσοι είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον έλαβαν ειδοποίηση ότι θα έπρεπε να απευθύνουν την αίτησή τους στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ). Οπως γρήγορα έγινε αντιληπτό, οι διαδικασίες μέσω του Δημοσίου χρειάζονταν μήνες για να ολοκληρωθούν, ενώ ο ΔΟΜ όπως και όλοι οι διεθνείς οργανισμοί δεν υπόκεινται στους ίδιους κανόνες για τη σύναψη συμβάσεων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ιδιοκτήτες δύο ξενοδοχείων στη Βόρειο Ελλάδα, τα οποία είχε νοικιάσει το υπουργείο Μετανάστευσης πέρυσι, δεν έχουν ακόμα εξοφληθεί. Επίσης στους διαγωνισμούς του ΔΟΜ δεν υπάρχει η δυνατότητα να γίνει ένσταση από ενδιαφερόμενο οπότε και να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο η διαδικασία.
Ο ΔΟΜ άλλωστε είχε «τρέξει» και το προηγούμενο πρόγραμμα φιλοξενίας σε ξενοδοχεία, το οποίο είχε ξεκινήσει πέρυσι το φθινόπωρο από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για τη στέγαση όσων τότε μεταφέρθηκαν από τα νησιά στην ενδοχώρα, περίπου 6.000 άτομα, καθώς και τότε είχαν δημιουργηθεί συνθήκες ασφυξίας στα νησιά από τις αφίξεις του καλοκαιριού. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είχε επιλεγεί ως λύση ανάγκης καθώς, όπως είχαν επισημάνει οι Βρυξέλλες, το κόστος του ήταν υψηλό. Χωρίς να έχει ανακοινωθεί επισήμως, υπολογιζόταν στα 40 ευρώ το άτομο ανά ημέρα.
Στελέχη του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη διαβεβαιώνουν πάντως την «Κ» ότι αυτή τη φορά το κόστος μίσθωσης προβλέπεται να μειωθεί κατά πολύ, δεδομένου ότι ισχύει η τιμή που είχε προαναγγελθεί, δηλαδή 12 ευρώ το άτομο ανά ημέρα. Μάλιστα από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αναφέρουν ότι πρόκειται για μειοδοτικό διαγωνισμό, οπότε μπορεί το τελικό κόστος να διαμορφωθεί και χαμηλότερα. Η μίσθωση των «νέων» ξενοδοχείων αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα, από τις αρχές Νοεμβρίου και θα έχει διάρκεια έξι μηνών με δυνατότητα ανανέωσης, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές.
Νέες αφίξεις
Την ίδια στιγμή ήδη στην Ελλάδα περίπου 25.000 αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες στεγάζονται σε διαμερίσματα μέσω προγράμματος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, ενώ λειτουργούν σε πολλές περιοχές 27 καταυλισμοί όπου υπολογίζεται ότι διαμένουν άλλοι 25.000 αιτούντες άσυλο.
Η αποσυμφόρηση των νησιών όμως, ακόμα και αν δημιουργηθούν θέσεις στην ενδοχώρα, τελικά δεν αποτελεί καθόλου εύκολη υπόθεση όπως αποδεικνύεται στην πράξη. Μόλις ένας «σεβαστός» αριθμός ανθρώπων μεταφέρεται στην ενδοχώρα, μέσα σε λίγες ημέρες οι «κενές» θέσεις αναπληρώνονται από νέες αφίξεις.
Οι αφίξεις από ξηρά και θάλασσα το 2019 (15 Σεπτεμβρίου) ανήλθαν σε 46.100, αυξημένες κατά 24% σε σχέση με το 2018, ενώ οι αφίξεις μόνο διά θαλάσσης αυξήθηκαν κατά 54%. Συγκεκριμένα από τον Ιανουάριο έως και τα μέσα Σεπτεμβρίου 2019 έφθασαν 36.141 άτομα. Μάλιστα οι αφίξεις παρουσιάζουν συνέχεια αυξητική τάση δεδομένου μάλιστα ότι και η καλοκαιρία συνεχίζεται. Μόνο μέσα στον τελευταίο μήνα έχουν φθάσει πάνω από 12.000 πρόσφυγες και μετανάστες. Το μεγαλύτερο ποσοστό των αφιχθέντων είναι πλέον σε σταθερή βάση Αφγανοί, ενώ οι Σύροι βρίσκονται στη δεύτερη θέση των αφίξεων όσον αφορά τη χώρα προέλευσης.
Ενδεικτικά την προηγούμενη εβδομάδα από 14-20 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, έφθασαν στα ελληνικά νησιά 2.214 άτομα, ενώ την ίδια εβδομάδα πέρυσι είχαν φθάσει 1.191 άτομα.