Με το βλέμμα στραμμένο στους σκληρούς δείκτες του κορωνοϊού στη χώρα και τις πιθανές αρνητικές «παρενέργειες» και κινδύνους σε πανευρωπαϊκό επίπεδο λόγω της μετάλλαξης «Ομικρον» κινείται η κυβέρνηση, με το επόμενο δεκαπενθήμερο να θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμο για την πορεία της πανδημίας και τη στρατηγική που θα υιοθετηθεί για τη διαχείρισή της.
Στο κυβερνητικό επιτελείο επικρατεί ανησυχία και προβληματισμός για την ιδιαίτερα μεγάλη διασπορά του ιού, αλλά και για τον υψηλό αριθμό των ημερήσιων θανάτων, με το βασικό σενάριο εργασίας να προβλέπει την κορύφωση του τέταρτου κύματος της πανδημίας περί τα μέσα Δεκεμβρίου. Εκτιμάται, πάντως, ότι παρά τη συνεχώς αυξανόμενη πίεση στο σύστημα υγείας, η κατάσταση μπορεί να παραμείνει ελεγχόμενη. Ετσι, η προοπτική ενός γενικευμένου lockdown απορρίπτεται με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο, όπως έχει διαμηνύσει κατ’ επανάληψη ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης, με βασικές προτεραιότητες να παραμείνουν ανοικτές η αγορά και η εκπαίδευση όλων των βαθμίδων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ως σχέδιο «εκτάκτου ανάγκης» μπορούν να εξεταστούν μόνο ορισμένοι τοπικοί περιορισμοί στις «κατακκόκινες» περιοχές της χώρας. Ειδικότερα, στις συγκεκριμένες περιφέρειες μπορεί να ακολουθηθεί το μοντέλο άλλων ευρωπαϊκών χωρών που προβλέπει περιορισμούς στο ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων εστίασης και διασκέδασης σε συνδυασμό με την απαγόρευση της μουσικής και των ορθίων. Αντιθέτως, απορρίπτονται ως αντιπαραγωγικά άλλα «εργαλεία», όπως οι πρόσθετοι περιορισμοί στους ανεμβολίαστους ή η επέκταση της υποχρεωτικότητας.
Επί της ουσίας, λοιπόν, η κυβέρνηση θα επιμείνει στο τρίπτυχο της κατά το δυνατόν αύξησης των εμβολιασμών, της εντατικοποίησης των ελέγχων για αυστηρή τήρηση των μέτρων, που άρχισαν να εφαρμόζονται από την περασμένη Δευτέρα, και της ενίσχυσης του ΕΣΥ με εφεδρείες από τον ιδιωτικό τομέα. Επισημαίνεται ότι το ποσοστό θετικότητας τις τελευταίες επτά ημέρες είναι σταθερό και κυμαίνεται σε επίπεδα από 1,78% έως 1,81%. Αντιστοίχως, ο επταήμερος κυμαινόμενος μέσος όρος κρουσμάτων κυμαίνεται σε σταθερά επίπεδα την τελευταία εβδομάδα με περίπου 6.700 κρούσματα, ενώ ο μέσος όρος των εισαγωγών για νοσηλεία το ίδιο διάστημα είναι 447 ασθενείς. Κυβερνητικά στελέχη υπενθυμίζουν, μάλιστα, ότι την περασμένη άνοιξη η πίεση στο σύστημα υγείας ήταν πολύ μεγαλύτερη και οι διασωληνωμένοι είχαν φθάσει, τον Απρίλιο, τους 841. Ενώ, προσθέτουν πως –με εξαίρεση το πρώτο καθολικό lockdown τον Μάρτιο του 2020– οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στη συνέχεια είχαν ιδιαίτερα επιβαρυντικές συνέπειες για την οικονομία, αλλά μάλλον πενιχρά αποτελέσματα στην προσπάθεια ανάσχεσης του κορωνοϊού.
Η μεταβλητή της «Ομικρον», το άνοιγμα συζήτησης για μείωση πρωτογενών πλεονασμάτων και ο δημοσιονομικός χώρος για νέες φοροελαφρύνσεις.
Το Μέγαρο Μαξίμου θεωρεί πως εάν η οικονομία παραμείνει ανοικτή το επόμενο δύσκολο τετράμηνο, είναι δυνατόν να επιτευχθούν ρυθμοί ανάπτυξης άνω του 8% εφέτος και 5% το 2022. Οπως αναφέρουν συνομιλητές του κ. Μητσοτάκη, τους επόμενους μήνες αναμένεται πως θα είναι διαθέσιμο στη φαρέτρα της αντιμετώπισης της πανδημίας και το χάπι κατά του κορωνοϊού, καθιστώντας τον –μετά μια εφιαλτική διετία– «διαχειρίσιμη» ασθένεια, με αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικός στόχος η απογείωση της ελληνικής οικονομίας με βασικό μοχλό τον τουρισμό. Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι οι προβλέψεις του προϋπολογισμού για έλλειμμα λίγο πάνω από το 1% είναι εξαιρετικά μετριοπαθείς και είναι πολύ πιθανό το επόμενο έτος να δημιουργηθούν οι όροι για νέες σημαντικές φοροελαφρύνσεις.
Τα απόνερα της στήριξης
Σημειώνεται πως περί τον Φεβρουάριο ή Μάρτιο θα ανοίξει στην Ευρωπαϊκή Ενωση η συζήτηση για τις δημοσιονομικές πολιτικές των επόμενων χρόνων, με την Αθήνα να σχεδιάζει να φέρει στο προσκήνιο την ανάγκη μείωσης των συμφωνηθέντων υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων. Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμάται πως ούτως ή άλλως η Ε.Ε. και για το 2023 –ακόμη και εάν δεν επέλθουν ανατροπές λόγω της νέας μετάλλαξης– θα προκρίνει σχετικά ήπιες δημοσιονομικές πολιτικές, καθώς τα «απόνερα» της μεγάλης πίεσης από τα μέτρα στήριξης πολιτών και επιχειρήσεων το 2020 και το 2021, σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, θα είναι παρόντα. Παράλληλα, επικρατεί αισιοδοξία πως η συζήτηση και για το δημοσιονομικό πλαίσιο των επόμενων χρόνων είναι δυνατόν να γίνει με ιδιαίτερα θετικούς όρους για τη χώρα.
Πρώτον, η Αθήνα προσβλέπει στη στήριξη σημαντικών «παικτών» στην ευρωπαϊκή σκακιέρα, και συγκεκριμένα της Ιταλίας και της Γαλλίας. Δεύτερον, παρά την περί του αντιθέτου φιλολογία, είναι θετική η πρώτη αποτίμηση για την κυβέρνηση συνασπισμού στη Γερμανία. Οπως σημειώνουν κυβερνητικές πηγές, η νέα κυβέρνηση εμφανίζεται ανοικτή στην αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων, ενώ στην προγραμματική συμφωνία των τριών εταίρων του συνασπισμού παραμένει ανοικτή η προοπτική της μεταρρύθμισης του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Τέλος, αναφορικά με τις ανησυχίες ότι το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών μπορεί να τηρήσει «αυστηρή» στάση έναντι της Ελλάδας, υπογραμμίζεται πως η γραμμή του Βερολίνου θα διαμορφωθεί ενιαία από τη γερμανική κυβέρνηση που θα πρέπει να λάβει υπόψη και τις ισορροπίες εντός της Ε.Ε.
