Στη διαχείριση των φυσικών πόρων, ειδικά του νερού και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τοπικές αρχές, λόγω κλιματικών αλλαγών και ανομβρίας, αναφέρθηκε με δηλώσεις του στη «δ», ο γενικός γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής Μανώλης Κουτουλάκης.
Ο κ. Κουτουλάκης εκφράζει την ανάγκη της τοπικής αυτοδιοίκησης για ειλικρινή διάλογο με τους κατοίκους, τονίζοντας ότι δεν πρέπει να επιβαρύνονται οικονομικά χωρίς αντίστοιχα οφέλη ή έργα υποδομής, στα προβλήματα της ανομβρίας που απαιτούν παρεμβάσεις στις υποδομές και στο Ταμείο Απανθρακοποίησης που παρουσίασε προ ημέρων ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης από τη Νάξο για βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Η υλοποίηση αυτών των σχεδίων φαίνεται να εξαρτάται από τη συνεργασία μεταξύ κεντρικών και τοπικών αρχών, καθώς και από την εξασφάλιση της εμπιστοσύνης των πολιτών. Έργα όπως φράγματα και δεξαμενές είναι κρίσιμα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ανομβρίας, ενώ οι καινοτόμες προσεγγίσεις που συνδυάζουν ενέργεια και φυσικούς πόρους μπορεί να προσφέρουν μακροπρόθεσμες λύσεις.
Κλιματική αλλαγή
κι ελλείψεις υποδομών
«Το θέμα του νερού πλέον, όπως αντιλαμβανόμαστε όλοι, δεν είναι απλώς μια συζήτηση περί κλιματικής αλλαγής, γενικά και αόριστα. Θα είναι κάτι (η έλλειψη νερού) το οποίο θα δημιουργήσει συγκεκριμένα προβλήματα. Έτσι, για να τα λέμε τα πράγματα με τον όνομα τους. Άρα, το κομμάτι της υδροδότησης ή της παροχής επαρκούς και ποιοτικού νερού είναι κάτι το οποίο προσδιορίζει το επίπεδο και το βιοτικό επίπεδο ανάπτυξης των κατοίκων. Αλλά, πολλώ δε μάλλον, για το Νότιο Αιγαίο και τα Δωδεκάνησα, μια άκρως τουριστική περιοχή. Αντιλαμβάνεστε τι σημαίνει μια κρίση του νερού και τι επιπτώσεις δημιουργεί στην προβολή της εικόνας ενός προορισμού, θέλω να το βλέπουμε πάντα συνδυαστικά και προς Θεού, μακριά από εμάς, συζητήσεις περί υπερτουρισμού. Το ότι πρέπει να διαχειριστούμε κατάλληλα τις υποδομές μας για να αντιμετωπίσουμε την εποχικότητα ή την αυξημένη ζήτηση που έχουμε συνήθως στο καλοκαίρι, δεν σημαίνει ότι πρέπει να πυροβολούμε τα πόδια μας.
Συμμερίζομαι την άποψη και του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργου Χατζημάρκου, αλλά και του πρωθυπουργού που το έλεγαν πολύ ξεκάθαρα. Το ότι έχουμε χωρικά και χρονικά εντοπισμένες πιέσεις, δεν σημαίνει ότι πρέπει να συζητάμε για περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας. Όταν έχουμε δύο μήνες σεζόν σε κάποια νησιά, δεν μπορούμε να μιλάμε για υπερτουρισμό. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήνουμε το χρόνο να περνά σε συζητήσεις οι οποίες είναι ατελέσφορες. Αυτό όμως το οποίο πρέπει να κάνουμε και όπως έχω πει και πρόσφατα, πρέπει να προνοήσουμε, δεν χρειάζεται να φτάνουμε στο “και πέντε” για να μπορέσουμε να πάρουμε ορθολογικές αποφάσεις. Δεν μπαίνω στη διαδικασία αυτή τη στιγμή να συζητήσουμε για τις αλλαγές οι οποίες έρχονται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και που θεωρώ ότι κινούνται στη σωστή κατεύθυνση σε σχέση με την παρένεση ως προς την τοπική αυτοδιοίκηση και τους παρόχους ύδατος να κάνουν σωστά την δουλειά τους» αναφέρει ο κ. Κουτουλάκης.
Κοστοβόρες
οι αφαλατώσεις
«Σε κάθε περίπτωση, επειδή γνωριζόμαστε πάρα πολύ καλά με την τοπική αυτοδιοίκηση και τους δημότες, ξέρουν ότι πάντα με ειλικρίνεια συζητάμε. Δεν συζητάμε να επωμιστεί ο κάτοικος ή ο μόνιμος κάτοικος, αν θέλετε, το βάρος της εποχικότητας. Ούτε συζητάμε για υπέρογκες αυξήσεις ή αυξήσεις εν γένει. Δεν πρέπει να φτάνουμε στο σημείο να αυξάνουμε τέλη, χωρίς να υλοποιούμε και τίποτα. Νομίζω ότι ο κόσμος θα είναι σε θέση να πληρώσει και να κατανοήσει ότι πρέπει να πληρώσει, να καταβάλει ένα επαρκές τίμημα, για να απολαύσει το αγαθό. Όταν δεν το απολαμβάνει, προφανώς, έχει τη δυσπιστία έναντι της διοίκησης. Τα λέω αυτά, γιατί το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίσαμε φέτος πέρα από την ανομβρία είναι μια κλιματική συνθήκη.
Η ανομβρία είναι κάτι που δυστυχώς το ζούμε, τους κύκλους αυτούς τους έχουμε ξαναζήσει. Φαίνεται ότι μεγαλώνουν αυτοί οι κύκλοι της ανομβρίας. Βροχοπτώσεις οι οποίες δεν υπάρχουν. Τα έργα τα οποία δεν υπάρχουν για να συγκρατήσουν ενδεχομένως αυτές τις λίγες βροχές. Φράγματα, λιμνοδεξαμενές που έχουν διάφορα προβλήματα, κάποιες ατέλειες θα αποκατασταθούν, ώστε να υπάρξει ένα είδος μπαταρίας, όποτε βρέξει. Αντιλαμβάνεστε ότι όταν τα υπόγεια ύδατα είναι ούτως ή άλλως λίγα, με μια ξηρασία και με μια θερμοκρασία η οποία εξαντλεί και τα αποθέματα, νομίζω πρέπει να κινηθούμε λίγο ολοκληρωμένα. Από την άλλη έχεις αντικειμενικές συνθήκες. Παράδειγμα η Νίσυρος ό,τι και να κάνουμε, λόγω του γεωλογικού και ηφαιστειογενούς υποβάθρου θα πρέπει να πάρει νερό μόνο από αφαλάτωση. Άρα εκεί γνωρίζουμε ότι είναι αποκλειστική λύση.
Οι αφαλατώσεις είναι ένα ακριβό σπορ, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις είναι η μοναδική λύση για να δημιουργήσεις νερό εκεί που δεν έχεις. Δεν είμαι υπέρμαχος των αφαλατώσεων, είμαι όμως της πολύ λογικής χρήσης της μεθόδου αυτής, όταν έχεις έκτακτα γεγονότα. Προφανώς πρέπει να αποφεύγουμε την χρήση της αφαλάτωσης ακριβώς γιατί είναι κάτι κοστοβόρο. Είναι κοστοβόρο για δύο λόγους όμως. Ο ένας, ο σημαντικότερος, έχει να κάνει με το ενεργειακό κόστος και δευτερευόντως ότι έχει υψηλότερο κόστος λειτουργίας. Ακούσατε πρόσφατα την ανακοίνωση που έκανε ο πρωθυπουργός από τη Νάξο για το Ταμείο Απανθρακοποίησης των νησιών. Αυτό προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία, ώστε να συσχετίσουμε την ολοκληρωμένη διαχείριση φυσικών πόρων όπως το νερό με την ενέργεια» υπογράμμισε ο γ.γ. του υπουργείου Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής.
350 έργα την
τελευταία τριετία
«Ήδη άνω από 350 έργα την τελευταία τριετία μας έδωσαν τη δυνατότητα στα μικρά νησιά να μην αντιμετωπίσουμε πρόβλημα λειψυδρίας. Πάνω από 25 νέες αφαλατώσεις μπήκαν, πάνω από 35 έργα σε μικρά νησιά αφορούσαν την αντικατάσταση του δικτύου. Οι απώλειες στο δίκτυο είναι σημαντικότερες από το να προσθέσεις νέες ποσότητες νερού και επίσης δώσαμε πάρα πολλά χρήματα για μελέτες, για να ωριμάσουν έργα, για να μπορούμε να τα χρηματοδοτήσουμε. Τον Απρίλιο φέτος του 2024, κάναμε μια πολύ συστηματική προσπάθεια με την διεύθυνση μελετών της Γενικής Γραμματείας, σε συνεργασία και με το υπουργείο Περιβάλλοντος και σε απαντήσεις που λάβαμε από 74 νησιωτικούς φορείς, λάβαμε την πρώτη επαρκή εικόνα του υδατικού ισοζυγίου. Τι προσφέρει και τι καταναλώνει σε νερό κάθε νησί. Είναι η πρώτη φορά που έγινε συστηματική καταγραφή όλων των υποδομών. Επενδύουμε πολλά χρήματα στην τηλεμετρία, επενδύουμε πάρα πολλά χρήματα σε αντικαταστάσεις των δικτύων. Αν δεν έχουμε ένα επαρκές σύστημα δεδομένων για να γνωρίσουμε τι καταναλώνουμε, πού καταναλώνουμε και πότε, δεν θα μπορέσουμε να είμαστε επαρκείς. Ούτε εμείς αλλά κυρίως αυτοί που έχουν την αρμοδιότητα οι δήμοι και οι ΔΕΥΑ» κατέληξε ο κ. Κουτουλάκης.
Μανώλης Κουτουλάκης: Ολοκληρωμένη προσέγγιση για την διαχείριση των φυσικών πόρων στα νησιά
