Ιδιαίτερης σημασίας για τη βελτίωση της εικόνας του ενεργειακού τοπίου της χώρας χαρακτηρίζουν στελέχη των ανεξάρτητων εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας την αποκρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και την πώληση μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από τη ΔΕΗ, ούτως ώστε να ανοίξει ο ανταγωνισμός και να έχουν πρόσβαση ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί στις φθηνές πηγές ηλεκτροπαραγωγής. Δηλαδή λιγνίτες και υδροηλεκτρικά.
O πρόεδρος του Συνδέσμου τους (ΕΣΑΗ) κ. Αν. Καλλιτσάντσης σε συνάντησή του με δημοσιογράφους χαρακτήρισε σημαντική εξέλιξη τη διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο. Διπλό το όφελος, επί του προκειμένου, καθώς θα επιτρέψει να απορροφηθεί ηλεκτρική ενέργεια από τις μονάδες του διασυνδεδεμένου συστήματος, που τώρα υπολειτουργούν λόγω της μειωμένης ζήτησης εξαιτίας της κρίσης, ενώ θα πέσει και το κόστος ηλεκτροπαραγωγής κατά 300 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, εφόσον πάψουν να λειτουργούν οι μονάδες με καύσιμο ντίζελ και μαζούτ στο νησί.
Εν τω μεταξύ, σημειώνεται ότι την οριστική έγκρισή της έδωσε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για τον Κώδικα Διαχείρισης Ηλεκτρικών Συστημάτων των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, ανοίγοντας τον δρόμο για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού στη νησιωτική χώρα. Το εμπορικό ενδιαφέρον εστιάζεται στα μεγάλα νησιά, όπως Κρήτη, Ρόδος, Λέσβος κ.λπ., όπου υπάρχει η κρίσιμη μάζα πελατών για την ανάπτυξη ανταγωνισμού με τη ΔΕΗ. Κάθε ένα από τα νησιά αυτά θα λειτουργεί ως αυτόνομο σύστημα, με τους δικούς του προμηθευτές, οι οποίοι θα μπορούν να αγοράζουν ρεύμα από τον ΔΕΔΔΗΕ και στη συνέχεια να πωλούν στους καταναλωτές.
Σημειώνεται πως η διασύνδεση της Κρήτης περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ, με στόχο ολοκλήρωσης το τέλος του 2019 – εκτιμάται όμως ότι το έργο μπορεί και πρέπει να ολοκληρωθεί νωρίτερα, σε ορίζοντα τριετίας αν κατασκευαστεί με τη μέθοδο των ΣΔΙΤ. Εκτιμάται δε από την αγορά, ότι μόνο η είσοδος στρατηγικού επενδυτή που θα βάλει τα απαραίτητα κεφάλαια είναι η διέξοδος, έτσι ώστε να υλοποιηθεί η διασύνδεση της Κρήτης (και των άλλων μη διασυνδεδεμένων νησιών), να γίνει το κύκλωμα των 400 kV στην Πελοπόννησο και τα απαραίτητα κέντρα υψηλής τάσης.
Σε ό,τι αφορά στο φυσικό αέριο, οι παραγωγοί θεωρούν πως είναι εμφανής η αναγκαιότητα σχετικών μονάδων (ΔΕΗ + ιδιώτες) για την ασφαλή λειτουργία του συστήματος και την κάλυψη της ζήτησης, σημειώνοντας ότι η επένδυση σε αυτόν τον τομέα είναι σωστή επένδυση. Απόδειξη ότι η ΔΕΗ κατασκεύασε το Αλιβέρι 5 και συνεχίζει την ολοκλήρωση της Μεγαλόπολης 5.
Σε ό,τι αφορά, τέλος, τα φωτοβολταϊκά, οι ιδιώτες παραγωγοί ρεύματος είχαν προειδοποιήσει πως οι υψηλές επιδοτήσεις θα προκαλούσαν προβλήματα. Μέρος των επιδοτήσεων, λένε, θα μπορούσαν να δοθούν στην διασύνδεση της Κρήτης. Ετσι το έλλειμμα στην αγορά από 200 εκατ. ευρώ που ήταν το 2011, το 2013 ανέβηκε στα 500 εκατ. ευρώ, σήμερα είναι στο 1 δισ. ευρώ και στο τέλος του 2014 θα ανέβει στο 1,2 δισ. ευρώ. Σήμερα, πάντως, το πρόβλημα του ελλείμματος δεν έχει λυθεί.
Σύμφωνα με στοιχεία του ENTSO-E (Ευρωπαϊκός ΑΔΜΗΕ) το 2016 με 2017 θα υπάρχει έλλειμμα επάρκειας ισχύος. Αν οι ιδιώτες φύγουν, το έλλειμμα θα μεγαλώσει 12% με 15%. Αν φύγουν και οι μονάδες φυσικού αερίου της ΔΕΗ τότε το έλλειμμα θα ανέβει στο 23%. Γι’ αυτό χρειάζονται όλες οι μονάδες φυσικού αερίου αλλιώς θα έχουμε μπλακάουτ. Σήμερα, η αξιόπιστη διαθέσιμη ισχύς είναι λιγότερη από 11 έως 12 GW και η ζήτηση είναι στα 10 GW (αιχμή). Αν φύγουν οι μονάδες φυσικού αερίου της ΔΕΗ και των ιδιωτών το έλλειμμα της επάρκειας ισχύος θα είναι 3 GW.
Ρεπορτάζ: Εύη Παπαδοσηφάκη
