• Πώς έχει το ιστορικό της τραγικής υπόθεσης
Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), με την απόφαση 2084/2024 που καθαρογράφηκε πρόσφατα, επιβεβαίωσε την υποχρέωση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου να αποζημιώσει συγγενείς θύματος θανατηφόρου τροχαίου, λόγω παραλείψεων στη συντήρηση της οδικής ασφάλειας το 2010.
Η απόφαση αυτή θέτει νέα δεδομένα για την ευθύνη των δημόσιων αρχών και τη νομολογία σχετικά με την προστασία των πολιτών από επικίνδυνες υποδομές.
Η υπόθεση αφορά στο θανατηφόρο τροχαίο δυστύχημα του Βασιλείου Κυριακούλη, ο οποίος στις 27 Αυγούστου 2010, σε ηλικία 31 ετών, έχασε τη ζωή του οδηγώντας το φορτηγό του στην επαρχιακή οδό Κολυμπίων-Αρχίπολης στη Ρόδο.
Το όχημά του προσέκρουσε σε τσιμεντένιο τοιχίο τοποθετημένο στην άκρη της οδού, προκαλώντας τον ακαριαίο θάνατό του.
Οι συγγενείς του εκλιπόντος προσέφυγαν στα δικαστήρια, ισχυριζόμενοι ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου είχε παραλείψει να διασφαλίσει την οδική ασφάλεια στο σημείο.
Το κύριο επιχείρημα των συγγενών ήταν ότι η ύπαρξη του τοιχίου, σε συνδυασμό με την απουσία επαρκούς σήμανσης, φωτισμού και προστατευτικών μέτρων, αποτελούσε παράλειψη που συνέβαλε καθοριστικά στο δυστύχημα.
Ζήτησαν χρηματική αποζημίωση για ψυχική οδύνη, επικαλούμενοι την ευθύνη του Δημοσίου για την έλλειψη συντήρησης και ασφαλούς διαμόρφωσης του οδικού δικτύου.
Η εκδίκαση της υπόθεσης είχε προσδιοριστεί για την 15η Ιανουαρίου 2024 από το Α’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, με εισηγητή τον πάρεδρο κ. Δημήτριο Τσαρούχα.
Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Ρόδου, στην αρχική του απόφαση 362/2016, έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή των συγγενών του θύματος, αναγνωρίζοντας την υποχρέωση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου να καταβάλει στην πρώτη ενάγουσα το ποσό των 50.000 ευρώ (ατομικά), 20.000 ευρώ για καθένα από τα ανήλικα τέκνα της, και 5.000 ευρώ για καθέναν από τους λοιπούς συγγενείς του, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής.
Το Διοικητικό Εφετείο Πειραιά (Θ’ Τριμελές), με μεταγενέστερη απόφαση, επικύρωσε την κρίση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και καταλήγοντας ότι το κράτος έφερε ευθύνη σε ποσοστό 60% για το δυστύχημα, ενώ το υπόλοιπο 40% αποδόθηκε στο ίδιο το θύμα, λόγω μη χρήσης ζώνης ασφαλείας.
Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας την ακύρωση της απόφασης, ισχυριζόμενη ότι το θύμα είχε την πλήρη ευθύνη για το δυστύχημα και ότι δεν υπήρχε αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ των παραλείψεων της διοίκησης και του ατυχήματος.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας, με την απόφασή του, απέρριψε την αίτηση αναιρέσεως της Περιφέρειας, επιβεβαιώνοντας τη δικαστική κρίση ότι οι ελλείψεις στην οδική ασφάλεια συνέβαλαν στο μοιραίο δυστύχημα. Ειδικότερα, το ΣτΕ έκρινε ότι:
-Το συγκεκριμένο τσιμεντένιο τοιχίο βρισκόταν σε επικίνδυνο σημείο της οδού και δεν είχε τοποθετηθεί κανένα προστατευτικό μέτρο για τους διερχόμενους οδηγούς.
-Υπήρχε ανεπαρκής σήμανση, καθώς και έλλειψη οριζόντιας διαγράμμισης και φωτισμού, γεγονός που επιδείνωνε την επικινδυνότητα της διαδρομής.
-Οι περιφερειακές αρχές είχαν την υποχρέωση να λάβουν προληπτικά μέτρα, βάσει της αρχής της πρόνοιας και της ασφάλειας των πολιτών, γεγονός που δεν έπραξαν.
Η απόφαση 2084/2024 αποτελεί ορόσημο στη νομολογία, καθώς εδραιώνει αυστηρότερα κριτήρια ευθύνης για τις δημόσιες αρχές.
Η απόρριψη της αίτησης αναιρέσεως σηματοδοτεί ότι:
-Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι υποχρεωμένες να διασφαλίζουν την ασφάλεια του οδικού δικτύου και να λαμβάνουν μέτρα για την πρόληψη ατυχημάτων.
-Η ύπαρξη επικίνδυνων κατασκευών ή ανεπαρκώς συντηρημένων οδικών τμημάτων μπορεί να οδηγήσει στην επιβολή αποζημιώσεων, εάν αποδειχθεί ότι η διοίκηση δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα.
-Οι πολίτες μπορούν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη για ζητήματα οδικής ασφάλειας, ενισχύοντας το νομικό πλαίσιο προστασίας από επικίνδυνες υποδομές.
Στην εκδίκαση της υπόθεσης για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου παρέστη ο κ. Γεώργιος Μαυρομμάτης και για τους αναιρεσιβλήτους η κ. Τσαμπίκα Δουβή.
