Την ίδια ώρα που η Ελλάδα αναμένει ρεκόρ αύξησης στον εισερχόμενο τουρισμό, μελέτη του Πολυτεχνείου αποτυπώνει τις τραγικές ελλείψεις υποδομών στα ελληνικά ακτοπλοϊκά λιμάνια.
Σε σύνολο 93 ακτοπλοϊκών λιμένων το 69,89% έχει ανεπαρκείς χερσαίες διευκολύνσεις, το 86,02% αντιμετωπίζει προβλήματα κυματισμού, στα μισά εξ αυτών (49,46%) καταγράφονται προβλήματα βάθους, ενώ το 75,27% είναι ακατάλληλα για κρουαζιερόπλοια.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Μιχάλη Σακέλλη, προέδρου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), «από τα 10,8 εκατομμύρια αλλοδαπούς τουρίστες που θα επισκεφθούν τα ελληνικά νησιά, το 15% εξ αυτών που αντιστοιχεί σε 1,6 εκατομμύρια τουρίστες θα χρησιμοποιήσουν πλοία και παρότι τα απαραίτητα λιμενικά έργα είναι κοστοβόρα και χρονοβόρα, η ανάγκη υλοποίησής τους πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά, γιατί διαφορετικά τα λιμάνια θα αποτελέσουν μεγάλο ανασχετικό παράγοντα κάθε εξέλιξης σε επίπεδο υπηρεσιών, κόστους ταξιδίου και ασφάλειας».
Προβλήματα που αναγκάζουν τον πρόεδρο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας να… εκπέμψει SOS αντιμετωπίζουν και οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις με τις συνολικές τους ζημιές να αγγίζουν πλέον το ένα δισεκατομμύριο ευρώ παρά τη μείωση των τιμών των καυσίμων κατά 10% σε σύγκριση με το 2012.
Αποσύρθηκαν
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λόγω της πτώσης της κίνησης, των συσσωρευμένων ζημιών, της έλλειψης ρευστότητας και κυρίως λόγω του διπλασιασμού της τιμής των καυσίμων, παρά την περσινή μείωση.
Το 2013 δύο παραδοσιακές ακτοπλοϊκές εταιρείες ανέστειλαν τη λειτουργία τους, οι γραμμές Πειραιάς – Ρέθυμνο και Πάτρα – Σάμη – Ιθάκη διακόπηκαν, ενώ αντιμετωπίζονται προβλήματα στην εξυπηρέτηση των γραμμών Β. Αιγαίου αλλά και στη γραμμή Ικαρία – Σάμος.
Από τα 59 πλοία που είναι σήμερα δρομολογημένα τα 24 έχουν μέσον όρο ηλικίας μικρότερο των 10 ετών και εξυπηρετούν το 70% της συνολικής κίνησης.
«Οι θεσμικές αλλαγές των δύο τελευταίων χρόνων και οι προσπάθειες του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου για τον καλύτερο συντονισμό των δρομολογίων έχουν συμβάλει θετικά στην επίλυση κάποιων προβλημάτων τα οποία όμως αποτελούν μόλις το 5% του συνολικού προβλήματος» επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Επιβατηγού Ναυτιλίας, Μιχάλης Σακέλλης και συνεχίζει:
«Εχουμε παρατηρήσει ότι εκτός από το υπουργείο Ναυτιλίας, το οποίο καταβάλλει επίπονες προσπάθειες σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας, τα λοιπά συναρμόδια υπουργεία και άλλοι παράγοντες δεν έχουν κατανοήσει τη σημασία και τη συμβολή των ακτοπλοϊκών μας συγκοινωνιών στην προάσπιση των εθνικών συμφερόντων, στη βιωσιμότητα των νησιών μας, στον τουρισμό και στην εθνική οικονομία».
Η εσωτερική ζήτηση σήμερα για ακτοπλοϊκές υπηρεσίες βρίσκεται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Ακόμα και δρομολόγια στις λεγόμενες περιοχές «φιλέτα» των Κυκλάδων είτε έχουν συρρικνωθεί είτε έχουν αυξήσει τους λιμένες προσέγγισης.
Πιο συγκεκριμένα η κίνηση επιβατών στο Αιγαίο σε απόλυτα μεγέθη έχει μειωθεί κατά 24% σε σχέση με το 2006, ενώ για την περίοδο 2011-2012 η μείωση είναι της τάξης του -12%. Δραματική είναι και η συρρίκνωση και του ακτοπλοϊκού στόλου. Πενήντα πλοία λιγότερα ταξιδεύουν σήμερα στο Αιγαίο και στην Αδριατική σε σχέση με το 2001.
Οι εταιρείες, αν και η καθεμία ακολουθεί διαφορετική στρατηγική στον εξορθολογισμό του διαχειριζόμενου στόλου, συνεχίζουν να συρρικνώνονται.
Οι στρατηγικές που εφαρμόζουν (πώληση πλοίων, γεωγραφική διασπορά του στόλου σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και συνεργασία σε γραμμές έντονου ανταγωνισμού) δεν διαφαίνεται να αποφέρουν εμφανή αποτελέσματα στα οικονομικά τους στοιχεία αφού ημειωμένη ζήτηση και το υψηλό κόστος δρομολόγησης εξαφανίζουν κάθε όφελος από την εφαρμογή των στρατηγικών αυτών.
Εξίσου άσχημη είναι και η εικόνα στην Αδριατική λόγω τόσο της συνεχιζόμενης μείωσης των εισαγωγών της χώρας αλλά και του έντονου ανταγωνισμού. Το μεταφορικό έργο των επιβατών δείχνει σημάδια σημαντικής συρρίκνωσης και τις εταιρείες στο σύνολό τους να εμφανίζουν σωρευτική μείωση της τάξης του 34%.
Την περίοδο 2009-2012 η μείωση της επιβατικής κίνησης έφτασε το 39% και των φορτηγών αυτοκινήτων το 20%, ενώ τα ελληνικά πλοία από 26 το 2000 και 18 το 2004, σήμερα είναι μόλις 7. Στην Αδριατική το 2013 εκτελέστηκαν 3.500 δρομολόγια και διακινήθηκαν 1,4 εκατ. επιβάτες και 316.000 φορτηγά αυτοκίνητα.
1 δισ. ευρώ υπολογίζονται οι ζημιές των εταιρειών οι οποίες λόγω έλλειψης χρηματοδότησης «ρευστοποιούν» πλοία και κόβουν δρομολόγια.
24% έχει μειωθεί σε σχέση με το 2006 η επιβατική κίνηση ακόμη και στις γραμμές «φιλέτο» των Κυκλάδων, ενώ προβληματική είναι η εξυπηρέτηση των γραμμών του Βόρειου Αιγαίου.
80 από τα 93 λιμανια της χώρας αντιμετωπίζουν προβλήματα κυματισμού, ενώ οι χερσαίες διευκολύνσεις στα 65 και ο εξοπλισμός υποδοχής στα 91 είναι ανεπαρκείς. (ethnos)