Μετά από μία αλυσίδα ιστορικών γεγονότων, η αναμφισβήτητη ελληνικότητα των νησιών και η απαίτηση του ελληνικού λαού για την εκδίωξη των κατακτητών από τα Δωδεκάνησα κατέληξε στο αίσιο για τη Δωδεκάνησο αποτέλεσμα με την οριστική λύση του Δωδεκανησιακού ζητήματος από τη Διάσκεψη Ειρήνης των νικητριών δυνάμεων και την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων, στις 2 Φεβρουαρίου 1947 μεταξύ των Συμμάχων και συνασπισμένων δυνάμεων μεταξύ αυτών και της Ελλάδας και της Ιταλίας από την άλλη και στο άρθρο 14 αναφέρεται: «Η Ιταλία εκχωρεί εις την Ελλάδα εν πλήρη κυριαρχία τας νήσους της Δωδ/σου: Αστυπάλαια, Ρόδο, Χάλκη, Κάρπαθο, Κάσο, Τήλο, Νίσυρο, Κάλυμνο, Λέρο, Πάτμο, Σύμη, Κω και Καστελλόριζο, ως και τας παρακειμένας νησίδας».
Η τελετή παράδοσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα από τις βρετανικές αρχές έγινε εβδομήντα χρόνια πριν, στις 31 Μαρτίου 1947 στη Ρόδο, κατά την οποία μέσα σ’ ένα παραλήρημα ενθουσιασμού των κατοίκων ο Άγγλος ταξίαρχος Πάρκερ μπροστά σε πλήθος κόσμου, που παραληρεί από ενθουσιασμό στο Δημαρχείο της Pόδου στις 12 ακριβώς διαβάζει: “Παραδίδω σήμερον την διοίκηση της στρατιωτικώς κατεχόμενης περιοχής Δωδεκανήσου» και δίδεται η εντολή υποστολής της βρετανικής σημαίας από τον ιστό του διοικητηρίου, ενώ σιγά-σιγά η πελώρια ελληνική σημαία υψώνεται από τον λοχαγό του Ιερού Λόχου, κάτω από τις επευφημίες, τους λυγμούς χαράς και συγκίνησης και υπογράφεται το πρωτόκολλο παράδοσης της στρατιωτικής διοίκησης Δωδεκανήσου στον ‘Ελληνα Στρατιωτικό Διοικητή Αντιναύαρχο Περικλή Ιωαννίδη, ο οποίος διαβάζει την προκήρυξη του: ”…Αίμα, θλίψεις, δάκρυα είχε πληρώσει, όπως πάντα η ελληνική φυλή, για να εξαγοράσει αυτήν την ακριβή ώρα, που θα έβλεπε την ποθητή γαλανόλευκη…Πολλοί έμειναν να κοιτούν αχόρταγα τη σημαία να κυματίζει και ποιος ξέρει εκείνη τη μέρα, ως το βράδυ, πόσες φορές να ξαναγύρισαν σ’ αυτό το μέρος για να την καμαρώνουν και πάλι…Εκ μέρους της Μητρός Ελλάδος». O πανεπιστημιακός και δικαστικός Μιχαήλ Στασινόπουλος, μετέπειτα πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, στις 9.8.1948 αναφέρει:”…‘Οσοι αξιώθηκαν να ζήσουν εκείνη την στιγμή δεν θα την ξεχάσουν ποτέ …Η πλατεία ήταν γεμάτη…τα πλήθη των κατοίκων παρακολουθούσαν με την ψυχή όλη στα μάτια, τη σκηνή της παραδόσεως…».
Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Ιωάννης Θεοτόκης στο τηλεγράφημα του στον ΄Ελληνα στρατιωτικό διοικητή γράφει: «δια μέσου της αιθερίου αύρας του Αιγαίου πελάγους διάπυρον αδελφικόν χαιρετισμόν προς τον μαρτυρικόν και ηρωϊκόν ελληνικόν λαόν της Δωδεκανήσου, όστις χάρις εις την βοήθειαν και ακλόνητον πίστιν του και εμμονήν εις την πατρίδα, εορτάζει την εθνικήν του αποκατάστασιν».
Ο Εμμανουήλ Καλαμπίχης περιγράφει στο αυτοβιογραφικό του βιβλίο «Από την ζωή μου»: “Yψούτο επί του ιστού του Διοικητηρίου η γαλανόλευκος. Πυκνή ομίχλη εκάλυπτε την ημέραν …Τα πλήθη, προ του Διοικητηρίου, γονυπετή με οφθαλμούς δακρύοντας εκ χαράς παρηκολούθουν την έπαρσιν της γαλανολεύκου, η οποία με την επικρατούσαν άπνοιαν ανήρχετο εις τον ιστόν χωρίς κυματισμούς και αναδιπλώσεις.»
Ο αθηναϊκός τύπος, μέσα από την εφημερίδα «Ελευθερία» περιγράφει τα ιστορικά γεγονότα της 31ης Μαρτίου 1947: «Τα Δωδεκάνησα πανηγυρίζουν την ΄Ενωσιν των». «…Οι δήμαρχοι και κοινοτάρχαι, ετόνιζον, ότι η σκληρά δουλεία εξακοσίων ετών καταργείται, εκπληρούμενου του προαιώνιου πόθου των Δωδεκανησίων, όπως ενωθούν μετά της μητρός Ελλάδος…». «Η Δωδεκάνησος είναι ελληνική»: Ολόκληρος η νήσος, πλέει εις μιαν θάλασσαν σημαιών….»
Η επανενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα, στις 7 Μαρτίου 1948, σφράγισε την ιστορία της Ελλάδας και καθόρισε την στρατηγική γεωπολιτική της θέση στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, ως εξωτερικό σύνορο της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δίνει το δικαίωμα στην πατρίδα μας να αξιώνει τον απαιτούμενο σεβασμό και την δύναμη του ρυθμιστή των διεθνών εξελίξεων.
Σήμερα, η ιστορική επέτειος της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου, σημαδεύει την συλλογική μνήμη των Δωδεκανησίων και αποκτά σήμερα ιδιαίτερη αξία καθώς η διαχρονικότητά των ιστορικών αυτών γεγονότων, αποτελεί την αφετηρία, μέσα από την οποία το κοινό παρελθόν δίδει νόημα και αξία στο κοινό μέλλον.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΡΟΔΟΥ
ΦΩΤΗΣ ΧΑΤΖΗΔΙΑΚΟΣ
