Της Μαρίας Βουργάνα
Με αργούς ρυθμούς εξελίσσεται η διαδικασία υποβολής των φετινών φορολογικών δηλώσεων, αφού μέχρι στιγμής μόλις 1 στους 4 φορολογούμενους έχει υποβάλει τη φορολογική του δήλωση, ενώ υπολείπονται 31 ημέρες μέχρι την εκπνοή της προθεσμίας.
Για ακόμη μια χρονιά οι φορολογούμενοι δεν βιάζονται να υποβάλουν τη φορολογική τους δήλωση και το αφήνουν για τις τελευταίες ημέρες του Ιουνίου καθώς και φέτος τα εκκαθαριστικά θα είναι για πολλούς εξαιρετικά βαριά. Βέβαια η καθυστέρηση στην υποβολή της δήλωσης δεν σημαίνει ότι θα καθυστερήσει και η πληρωμή του φόρου, αφού οι ημερομηνίες εξόφλησης του φόρου είναι δεδομένες. Η πληρωμή του φόρου εισοδήματος γίνεται σε τρεις ίσες διμηνιαίες δόσεις, εκ των οποίων η πρώτη έως 31 Ιουλίου, η δεύτερη έως 29 Σεπτεμβρίου και η τρίτη μέχρι 30 Νοεμβρίου.
Το 35% ή 548.169 είναι χρεωστικές με το μέσο φόρο που καλούνται να πληρώσουν οι φορολογούμενοι να ανέρχεται στα 765 ευρώ.
Μόλις το 16,4% ή 257.169 είναι πιστωτικές με το συνολικό ποσό του επιστρεφόμενου φόρου να αγγίζει τα 82 εκατ. ευρώ.
Το 48,58% ή 760.946 είναι μηδενικές. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για μισθωτούς και συνταξιούχους με χαμηλά εισοδήματα που δεν έχουν άλλες πηγές εισοδήματος. Επειδή για πολλούς φορολογούμενους η συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης δεν είναι εύκολη υπόθεση, η ΑΑΔΕ δίνει απαντήσεις στους γρίφους των δηλώσεων και στα πιο συνηθισμένα ερωτήματα των φορολογούμενων.
[1] Ποιες ιατρικές δαπάνες μειώνουν το φόρο εισοδήματος;
• Έξοδα για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις
• Έξοδα νοσηλείας
• Έξοδα φαρμακευτικής περίθαλψης
• Έξοδα για την απασχόληση νοσηλευτή/τριας
• Έξοδα σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλικιωμένων που εδρεύουν στην Ελλάδα
• Έξοδα αγοράς και τοποθέτησης οργάνων στο σώμα του ασθενούς και αντικατάστασης μελών του σώματός του με τεχνητά
• Ειδικές δαπάνες περίθαλψης τέκνων με αναπηρία
• Νοσήλια που καταβάλλονται στην αλλοδαπή
Σημειώνεται ότι η έκπτωση φόρου 10% για τα ιατρικά έξοδα που ισχύει για όλα τα φυσικά πρόσωπα ενεργοποιείται μόνο στην περίπτωση που οι δαπάνες αυτές υπερβαίνουν το 5% του εισοδήματος του φορολογούμενου. Φέτος είναι η τελευταία χρονιά που εφαρμόζεται η συγκεκριμένη έκπτωση φόρου, αφού με τα μέτρα που ψηφίστηκαν πρόσφατα στη Βουλή από την 1η Ιανουαρίου 2017 καταργείται η συγκεκριμένη φορολογική έκπτωση.
[2] Πώς αποδεικνύεται ότι ένα ακίνητο παρέμεινε κενό;
Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δηλώνει στο έντυπο Ε2 κάποιο ακίνητό του ως κενό για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, φωτοαντίγραφα των λογαριασμών της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινόχρηστων κ.λπ.), από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για το υπόψη χρονικό διάστημα.
[3] Μπορούν να εκχωρηθούν στο Δημόσιο τα ανείσπρακτα μισθώματα του έτους 2016;
Όχι, η δήλωση εκχώρησης μη εισπραχθέντων μισθωμάτων ακίνητης περιουσίας έχει καταργηθεί. Μπορούν όμως να δηλωθούν ως ανείσπρακτα και να μην φορολογηθούν κατά το φορολογικό έτος 2016, εφόσον προσκομιστούν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και πριν από την υποβολή της δήλωσης ευκρινή φωτοαντίγραφα των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων ή αγωγών που έχουν ασκηθεί και που, κατά περίπτωση, υπάρχουν.
[4] Πώς πρέπει να δηλωθούν οι αναδρομικές αποδοχές, οι οποίες εισπράχθηκαν μέσα στο φορολογικό έτος 2016;
Με τροποποιητικές δηλώσεις οι οποίες θα παραλαμβάνονται χωρίς κυρώσεις μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν, κατά περίπτωση, οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων.
[5] Σε περίπτωση διάστασης των συζύγων και υποβολής χωριστών δηλώσεων, ποια δικαιολογητικά πρέπει να συνυποβάλλουν με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος;
Για την απόδειξη της διάστασης των συζύγων, απαιτείται αντίγραφο αγωγής για διαζύγιο ή διατροφή ή πρακτικό κατανομής της κοινής περιουσίας για συναινετικό διαζύγιο, ή σε περίπτωση που δεν υπάρχουν αυτά, οποιοδήποτε στοιχείο που να αποδεικνύει τη χωριστή διαβίωση των συζύγων (π.χ. χωριστή στέγη που θα αποδεικνύεται με την προσκόμιση μισθωτηρίου, λογαριασμών ΔΕΗ κτλ, φιλοξενούμενος με αποδεικτικό την αναγραφή στην προσωπική του δήλωση φορολογίας εισοδήματος, δωρεάν παραχώρηση, τα οποία σε κάθε περίπτωση κρίνονται ως πραγματικά γεγονότα από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.)
[6] Ισχύουν οι δωρεές χρηματικών ποσών για την κάλυψη συνολικής ετήσιας δαπάνης;
Μόνο οι δωρεές χρηματικών ποσών για τις οποίες η οικεία φορολογική δήλωση έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη.
[7] Οι αγροτικές επιδοτήσεις καλύπτουν τεκμήρια;
Οι εισοδηματικές αγροτικές επιδοτήσεις (κωδ. 908, 911 και 914), καθώς και το μέρος των πρασίνων και συνδεδεμένων που δεν λήφθηκε υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα (αθροιζόμενες, δηλαδή, μέχρι τις 12.000 ευρώ), δύνανται να καλύπτουν τεκμήρια. Γι’ αυτό τον λόγο, τα ποσά αυτά, αναγράφονται στους κωδ. 659/660 του Εντύπου Ε1 της δήλωσης φόρου εισοδήματος. Τα ανωτέρω δεν ισχύουν για όλες τις περιπτώσεις των επενδυτικών ενισχύσεων/επιδοτήσεων (κωδ. 907, 910 και 913). Η κατηγορία της πρόωρης συνταξιοδότησης (κωδ. 912), αν και δεν προσμετρείται στον προσδιορισμό του κέρδους, αντιμετωπίζεται φορολογικά, όπως, οι εισοδηματικές ενισχύσεις/επιδοτήσεις, δύναται δηλαδή να καλύπτει τεκμήρια.
[8] Πώς υποβάλλεται η φορολογική δήλωση σε περίπτωση θανάτου ενός φορολογουμένου;
Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων υποβάλλονται αποκλειστικά σε χειρόγραφη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., εμπρόθεσμα, έως 31/12/2017.
[9] Ποιες αντικειμενικές δαπάνες λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της συνολικής ετήσιας δαπάνης του φορολογουμένου;
• Ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρούμενες κύριες κατοικίες, καθώς και ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες δευτερεύουσες κατοικίες και των βοηθητικών χώρων αυτών
• Δαπάνες επιβατικών αυτοκινήτων Ι.Χ.
• Δαπάνη ιδιωτικών σχολείων
• Δαπάνη οικιακών βοηθών (πέραν του ενός), οδηγών αυτοκινήτου, δασκάλων κλπ.
• Δαπάνες σκαφών αναψυχής.
• Δαπάνες αεροσκαφών, ελικοπτέρων, ανεμόπτερων.
• Δαπάνες δεξαμενών κολύμβησης.
Επίσης, στις παραπάνω αντικειμενικές δαπάνες, προστίθεται και ένα ποσό ως ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης που ορίζεται στο ποσό των 3.000 ευρώ προκειμένου για άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο και στο ποσό των 5.000 ευρώ προκειμένου για συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση, εφόσον δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. Σημειώνεται ότι οι δαπάνες διαβίωσης δεν εφαρμόζονται για φυσικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην αλλοδαπή. Οι δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων δεν εφαρμόζονται για φυσικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην αλλοδαπή εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.
[10] Ποιον βαρύνει η αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης στην περίπτωση που παραχωρείται δωρεάν κύρια κατοικία από γονείς σε τέκνα ή το αντίθετο;
Στην περίπτωση αυτή, η αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης βαρύνει αυτόν που χρησιμοποιεί την κατοικία αυτή.
Ημερησία
