Η Αθηνά Γιομπλιάκη είναι μια καλλιτέχνης ζωγράφος και αγιογράφος από τη Θεσσαλονίκη, η όποια, όμως, επέλεξε να ζήσει στη Ρόδο την οποόα υπεραγάπησε και τίμησε. Σπούδασε ζωγραφική, αγιογραφία και ψηφιδωτό και είχε δάσκαλο έναν από τους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους, τον Αντώνη Απέργη. Δούλεψε στην Ολυμπιακή Αεροπορία από όπου και συνταξιοδοτήθηκε.
Έχει πραγματοποιήσει 43 εκθέσεις από τις οποίες οι δεκαεπτά έχουν γίνει στην περιοχή του Veneto στη Βόρεια Ιταλία. Η πρώτη της έκθεση στην Ιταλία έγινε το 1987 στο Castelfranco Veneto στην οικία και σημερινό μουσείο του ζωγράφου της Αναγέννησης Giorgone. Έχει εκθέσει σε Αυστραλία, Γαλλία, Νορβηγία. Ελβετία, στα ελληνόφωνα χωριά της Καλαβρίας στην Πινακοθήκη της εταιρείας Μακεδονικών σπουδών στη ΔΕΘ, στην Αθήνα και βεβαίως στη Ρόδο. Το 2017 δώρισε 37 έργα της στον Δήμο Ρόδο από την μεσαιωνική περίοδο του νησιού, κυρίως δε από την πρώτη πολιορκία του νησιού το 1480. Έργα της κοσμούν, την εκκλησία των Ιωαννιτών ιπποτών στο Παρίσι και έχουν δοθεί ως αναμνηστικά δώρα από το Στρατιωτικό Κυρίαρχο Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ, της Ρόδου και της Μάλτας, σε αρχηγούς κρατών.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
• Κυρία Γιομπλιάκη, ποιο ήταν το κίνητρο να ασχοληθείτε με την ιπποτική περίοδο του νησιού, ξεκινώντας από την ζωγραφική τέχνη και δίνοντας τώρα συνέχεια με την έκδοση ενός βιβλίου για την «Ιστορία των Μαγίστρων της Ρόδου»;
-Από το 2000 περίπου άρχισα κυρία Παμπρή να στρέφομαι στο Μεσαίωνα. Να ζωγραφίζω παράλληλα με τις αγιογραφίες μου. Η ιστορία των ιπποτών της Ρόδου με εντυπωσίασε και μελετώντας την συνειδητοποιούσα πόσα προσέφεραν αυτοί οι άνθρωποι στη Ρόδο. Με τα κάστρα, τις οχυρώσεις για την προστασία των κατοίκων από τις επιδρομές των βαρβάρων, με την ελευθερία που παρείχαν στους ντόπιους, στη γλώσσα, στο θρήσκευμα, στο εμπόριο. Και ενώ η υπόλοιπη Ελλάδα, δεν έζησε την Αναγέννηση, στη Ρόδο έχουμε τοιχογραφίες με αναγεννησιακά στοιχεία και δυτική επιρροή, όπως η Αγία Λουκία στην Παναγία του Κάστρου, ή οι ιππότες στον Άγιο Γεώργιο τον Xωστό στη Φιλέρημο. Μαζί με το Τάγμα στη Ρόδο, είχαν έρθει έμποροι, επιστήμονες, αλλά και καλλιτέχνες. Διαπίστωσα πως δεν υπάρχει ζωγραφικό αποτύπωμα της μεσαιωνικής περιόδου, όπως επίσης και μια γενικότερη άγνοια ή ενδεχομένως και αδιαφορία από ένα μέρος του πληθυσμού. Τι ήταν το παλάτι του Μαγίστρου. Ποιος ήταν αυτός; Σε ποιους ανήκουν και γιατί υπάρχουν οικόσημα στα τείχη της πόλης; Απορίες που μετεξελίχθηκαν σε γνώση και παράλληλα σε έργα ζωγραφικής.
• Με το σύγχρονο Τάγμα των Ιωαννιτών Ιπποτών πώς ήρθατε σε επαφή και αναπτύξατε συνεργασία;
-Σε έκθεση στο Παρίσι που περιλάμβανε αγιογραφίες και πίνακες από την πρώτη πολιορκία του 1480- που πρώτη φορά εντοπίσαμε στο βιβλίο του αείμνηστου Ηλία Κόλλια- ήρθε στην έκθεση ένας αρχαιολόγος ο οποίος ήταν μέλος των Ιωαννιτών Ιπποτών και μας πρότεινε να πάμε να συναντήσουμε τον πρίγκηπα S.E. Dominique de la Rochefoucauld- Montbel, τρίτο στην ιεραρχία του Τάγματος.
Όταν είδε την δουλειά μου ενθουσιάστηκε και δεσμεύτηκε για καλλιτεχνική συμπαράσταση. Εγώ δεν κατάλαβα τότε τι μπορούσε να σημαίνει αυτό, αλλά το συνειδητοποίησα αργότερα. Ήρθε στα εγκαίνια της έκθεσής μου με τίτλο «Ηρωική Ρόδος» στο Γαλλικό Κατάλυμα το 2013 και το 2014 μου πρότεινε να εκθέσω πίνακές μου στο μεγάλο Παγκόσμιο Συνέδριο των Ιπποτών που διοργανώθηκε στο Rhodos Palace.
• Καταφέρατε όμως να φωτογραφίσετε τις γκραβούρες μικρογραφίες από το βιβλίο του G. Caursin;
-Ο σύζυγός μου Μάριος Κατσιδώνης, Γάλλος υπήκοος και λάτρης της ιστορίας της Ρόδου, βρήκε το πρωτότυπο βιβλίο του χρονικογράφου της πολιορκίας του 1480 G. Caursin και μπόρεσε να φωτογραφίσει τις 50 μικρογραφίες. Αυτό ήταν για μένα το πολύτιμο υλικό και έτσι πλέον άρχισα να ζωγραφίζω πίνακες μεγάλων διαστάσεων. Οι πίνακες έγιναν 33 σε μουσαμά, δύο πορτραίτα και δύο παράθυρα με οικόσημα της Παλιάς Πόλης, σύνολο 37. Οι πίνακες της πολιορκίας της Ρόδου του 1480, ήταν ιστορικοί και όχι εμπορικοί για ένα πολύ ιδιαίτερο κοινό. Και όσο τους δούλευα, ένοιωθα ότι ανήκαν στη Ρόδο.
• Πώς προέκυψε η δωρεά αυτών των 37 έργων ζωγραφικής στο Δήμο Ρόδου;
-Με προέτρεψαν φίλοι μου να επισκεφθώ τον τότε αντιδήμαρχο Πολιτισμού, Μεσαιωνικής Πόλης & Μνημείων Τέρη Χατζηιωάννου, όπου και ζήτησα την συμβουλή του για το πώς θα μπορούσα να προστατέψω αυτά τα έργα. Ο κ. Χατζηιωάννου μου πρότεινε να τα δωρίσω στο Δήμο Ρόδου, γιατί ανήκουν δικαιωματικά στην κληρονομιά του τόπου. Ενθουσιάστηκα και με μεγάλη χαρά συμφώνησα. Η υπογραφή της δωρεάς εγκρίθηκε από το δημοτικό συμβούλιο και δεν μετάνιωσα στιγμή γι’ αυτό. Θα ήθελα με την ευκαιρία που μου δίνετε να ευχαριστήσω τον κ. Χατζηιωάννου, τον κ. Γ. Κακούλη, πρώην πρόεδρο της ΔΕΡΜΑΕ και τον εκλιπόντα δήμαρχο Χατζηδιάκο που αμέσως αγκάλιασε την πρόταση και θέλησε να βρει κατάλληλο χώρο έκθεσής τους. Ήταν μια ευτυχής συγκυρία ανθρώπων. Η επόμενη έκθεσή μου έγινε το 2018 στη αίθουσα De Milly με πολλή μεγάλη επιτυχία. Είχαν έρθει σχολεία και οι καθηγητές έκαναν μάθημα ιστορίας και έβαζαν τεστ στα παιδιά, πάνω στους πίνακές μου. Απερίγραπτη η χαρά μου, γιατί σκοπός του καλλιτέχνη ποιος είναι; Η επικοινωνία, τι άλλο; Η έκθεση επαναλήφθηκε το 2021 στο κατάλυμα της Γαλλίας με την συμπαράσταση της προξένου Αλίκης Μόσχη. Ο χώρος συγκλονιστικός για μένα, γιατί ένας πίνακας μου που εικονίζει το γεύμα του Πρίγκιπα Τζεμ με τον Μάγιστρο d’Aubusson έγινε εκεί στην κεντρική αίθουσα του καταλύματος. Κι εγώ το ιστόρησα.
• Και πώς φτάσατε στην συγγραφή του βιβλίου;
-Παράλληλα με την ζωγραφική έγραφα μικρές περιλήψεις για την ιστορία του κάθε πίνακα. Στην προσπάθειά μου να κατανοήσω το έργο των Μαγίστρων είχα ήδη σημειώσεις από τις διάφορες έρευνες. Έτσι έγινε ένα ιστορικό βιβλίο 303 σελίδων που η παρουσίασή του θα γίνει στις 2 Αυγούστου, μαζί με όλο το ζωγραφικό υλικό που υπάρχει σε αυτό. 45 πίνακες 20 πορτραίτα και διάφορες γκραβούρες. Το εξέδωσε ο εκδοτικός οίκος Ocelotos και διατίθεται στη Ρόδο στα Βιβλιοπωλεία «Ακαδημία», «Δέντρο» και «Καραβάκι». Σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Κύπρο. Επειδή ανέλαβα εξολοκλήρου όλα τα έξοδα της έκδοσης του βιβλίου, θα περιμένω λίγο ώστε να συγκεντρωθεί ένα ποσόν για να προχωρήσω και στην αγγλική έκδοση.
• Τι θα κάνετε με τους υπόλοιπους πίνακες που έχετε φτιάξει;
-Σκοπός μου είναι να χαρίσω και τους υπόλοιπους πίνακες στο Δήμο Ρόδου όταν βρεθεί ένας κατάλληλος χώρος ούτως ώστε να υπάρχει μια μόνιμη έκθεση για να μπορούν οι επισκέπτες της Ρόδου αλλά και οι Ροδίτες να βλέπουν μια ιστορική αναφορά της πρώτης πολιορκίας του 1480. Γιατί 5.000 Ρόδιοι περίπου μαζί με 500 Ιππότες αντιμετώπισαν 100.000 Οθωμανούς και τους νίκησαν. Μια φράση που την σκέφτομαι συχνά είναι η εξής: «Ζούμε σαν θνητοί και δημιουργούμε σαν αθάνατοι..». Γιατί από όλους εμάς θα μείνει το έργο μας, κι εγώ θέλω να αφήσω κάτι πίσω μου…
• Ποια είναι τα καλλιτεχνικά σας σχέδια για το μέλλον;
-Να εκθέσω στη Μάλτα η οποία εξέφρασε ενδιαφέρον λόγω της κοινής μας ιστορίας. Επίσης να γράψω την ιστορία της βασίλισσας της Κύπρου Regina Cornaro η οποία ήρθε στη Ρόδο για να ζητήσει βοήθεια από τους ιππότες της Ρόδου για να διεκδικήσει το βασίλειό της από τον αδελφό της που σφετερίστηκε τον θρόνο της.
Ο Μ.Μ. αρνήθηκε και οι Ενετοί την έστειλαν στο Βένετο. Έζησε στην πόλη Asolo πολύ κοντά στο Castelfranco, την πόλη του ζωγράφου Giorgione του οποίου έγινε ερωμένη. Όταν άρχισα να πηγαίνω στην περιοχή, μου είπαν για μια Βασίλισσα της Κύπρου, η οποία είχε σχέσεις με τον Giorgione, αλλά τότε δεν μπορούσα να φανταστώ κάτω από ποιες συνθήκες θα την ξανασυναντούσα και μετά από πόσα χρόνια…
Αθηνά Γιομπλιάκη: «Θέλω να αφήσω κάτι πίσω μου…»
