Γράφει ο
Νεκτάριος Καλογήρου
«…κι ο γερο-Λαδάς μασουλίζει κι αυτός σκορδάκι, ταπεινά και νοικοκυρεμένα και βουλιάζει ο νους του στο δώσε πάρε: πόσο λάδι, πόσο κρασί, πόσο καρπό λογαριάζει εφέτο, και πόσοι του χρωστούν, και πόσα και πώς να τα πάρει… εμένα η μάνα μου πέθανε της πείνας την εποχή που το χωριό κολυμπούσε στο λάδι και στο κρασί κι όλοι οι φούρνοι της γειτονιάς ξεροφούρνιζαν ψωμί κι η μάνα μου λιγοθυμούσε από τη μυρουδιά…» Νίκος Καζαντζάκης, «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται».
Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια χάνεται ενώπιον της ΔΕΗ, που ως εταιρεία σήμερα έχει αναχθεί ως τον χειρότερο εκβιαστή της ελληνικής κοινωνίας και επιχειρηματικότητας. Ο χαρακτηρισμός δεν είναι υπερβολικός, καθώς οι πρακτικές που ακολουθεί για την είσπραξη των οφειλομένων μπορούν να συγκριθούν με εκείνες των τοκογλύφων του περασμένου αιώνα.
Παλιοί επαγγελματίες, απλοί πολίτες, ακόμα και συνταξιούχοι εκβιάζονται ωμά από την, άλλοτε, δημόσια επιχείρηση κοινής ωφέλειας: Χωρίς διάκριση τούς γίνεται άμεση διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος. Για τη συντριπτική πλειοψηφία των συνδρομητών δεν υπάρχει ούτε μία προειδοποίηση. Το συνεργείο που κόβει το ρεύμα αδιαφορεί αν μέσα στο σπίτι υπάρχει κάποιος άρρωστος, μια ξεχασμένη γιαγιά, μια εγκυμονούσα γυναίκα, αν η διακοπή σημαίνει ένα παγωμένο σπίτι στην καρδιά του χειμώνα ή μια σειρά από κατεστραμμένες ψηφιακές συσκευές. Το συνεργείο έχει λάβει οδηγίες να αδιαφορεί: «Ο διακόπτης κατεβαίνει, τα καλώδια πρέπει να αποσυνδεθούν, να διπλοσφραγιστούν εσωτερικά και εξωτερικά με αριθμημένες μολυβδοσφραγίδες».
Μύθος οι ρυθμίσεις
Το μεγαλύτερο ποσοστό της δουλειάς που έχουν οι υπάλληλοι γραφείου της ΔΕΗ είναι η υποδοχή αιτήσεων για ρύθμιση και επαναρρύθμιση οφειλών. Εχει αποδειχθεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των οφειλετών χάνει τις ρυθμίσεις και εκβιάζεται με διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος για έναν και μοναδικό λόγο: Μαζί με τις ρυθμισμένες υποχρεώσεις πρέπει να πληρώνουν και τις τρέχουσες. Εάν μία από αυτές τις πληρωμές δεν καταβληθεί κανονικά, τότε η ρύθμιση χάνεται και το ρεύμα κόβεται.
Το ειδικό συνεργείο στην κυριολεξία δεν προλαβαίνει να υλοποιεί διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος από όλους εκείνους που είναι συνεπείς στις τρέχουσες υποχρεώσεις, αλλά έχουν σταματήσει να πληρώνουν τις ρυθμισμένες παλιές.
Βέβαια, από τον περασμένο Μάιο παρέχεται η δυνατότητα, κατά περίπτωση, ενσωμάτωσης παλαιών οφειλών και τρέχουσας κατανάλωσης σε ένα λογαριασμό. Το μέτρο είναι καλό μόνο στο σκέλος του νοικοκυρέματος της υποχρέωσης, ωστόσο υπάρχουν δύο βασικά μειονεκτήματα:
1. Είναι μικρός ο αριθμός των δόσεων για την αποπληρωμή των παλαιών οφειλών
2. Είναι τεράστιος ο αριθμός των οφειλετών και θα περάσουν αρκετοί μήνες μέχρις ότου όλοι να υπαχθούν στο μέτρο. Στο μεταξύ όλοι θα αναγκάζονται να προβαίνουν σε παράνομες συνδέσεις, γεγονός που επιβαρύνει το ιστορικό τους ως καταναλωτές.
Εξάλλου, η ΔΕΗ επαίρεται ότι λαμβάνει μέριμνα για τις ειδικές ομάδες καταναλωτών. Αυτό αποτελεί ένα τεράστιο ψέμα, μιας και για να υπάρξει απόφαση για την υποστήριξη κάποιου καταναλωτή, θα πρέπει αυτή να υπογραφεί από τον ίδιο τον διευθύνοντα σύμβουλο της επιχείρησης.
Θηλιά
στους επαγγελματίες
Το παράδειγμα γνωστού εμπόρου στη Ρόδο είναι χαρακτηριστικό: «Λειτουργούσα την επιχείρησή μου από το έτος 1974 μέχρι και πριν από πέντε χρόνια» περιέγραψε ο ίδιος προς τη “δημοκρατική” και συμπλήρωσε: «Στα 40 χρόνια λειτουργίας, έχω πληρώσει προς τη ΔΕΗ περισσότερα από 500.000 ευρώ. Βλέπετε ως επιχείρηση έπρεπε να έχω τριφασικό ρεύμα και μεγάλο μετρητή. Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης τα φέσια πλήθυναν και εγώ ήμουν αναγκασμένος να πληρώνω τους προμηθευτές για τους πελάτες που πήραν εμπόρευμα και εξαφανίστηκαν. Πλήρωσα ακόμα και τον ΦΠΑ για τα τιμολόγια που έκοψα και δεν πληρώθηκαν ποτέ. Δεν κατηγορώ τους πελάτες μου. Υπήρξαν κι εκείνοι συνεπείς μέχρι εκεί που μπορούσαν, αλλά δεν άντεξαν. Από ένα σημείο και μετά ούτε κι εγώ μπορούσα να καλύψω τις υποχρεώσεις μου. Δεν σταμάτησα τη δραστηριότητά μου, όμως πριν από τέσσερα χρόνια το κτήριο έκλεισε. Γι’ αυτό το κλειστό κτήριο εγώ τώρα οφείλω στη ΔΕΗ 20.000 ευρώ που προέκυψαν από το πάγιο του μεγάλου μετρητή, τον ειδικό φόρο κατανάλωσης και τα δημοτικά τέλη. Για να ξεκινήσω ξανά τη δραστηριότητά μου, η ΔΕΗ μου ζητά προκαταβολή 8000 ευρώ για να μου επανασυνδέσουν το ρεύμα, χώρια οι λίγες δόσεις. Πού θα βρεθούν αυτά τα λεφτά;».
Ανάλογα παραδείγματα υπάρχουν χιλιάδες στα νησιά και σε ολόκληρη τη χώρα. Σε χειρότερη μοίρα βρίσκονται εκείνοι που έχουν ως έδρα της επιχείρησης το σπίτι τους ή τμήμα του σπιτιού τους. Ολοι τους απειλούνται με αφαίρεση του μετρητή.
Κοινωνική πολιτική
με ψίχουλα
Η κυβέρνηση έχει διαθέσει 10 εκατομμύρια ευρώ προς τη ΔΕΗ (εγγράφηκαν στον λογαριασμό της ΔΕΔΔΗΕ) για την υποστήριξη των κοινωνικά ευπαθών ομάδων. Αυτά τα χρήματα έχει υπολογιστεί ότι θα εξυπηρετήσουν λιγότερα από 3000 νοικοκυριά σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Για να γίνει αντιληπτό το πόσο μικρό είναι το συγκεκριμένο χρηματικό ποσό, αρκεί να γίνει σύγκριση με το σκάνδαλο Energa – Hellas Power, όπου η υπεξαίρεση του δημόσιου χρήματος έφτασε τα 250 εκατομμύρια ευρώ και η απώλεια της ΔΕΗ ανήλθε στα 130 εκατομμύρια ευρώ.
Κι όμως η ΔΕΔΔΗΕ
έχει κέρδη
και ο πιο μεγάλος
της οφειλέτης είναι το
Ελληνικό Δημόσιο
Η παλιά ΔΕΗ μπορεί να έχει διασπαστεί σε τρία κομμάτια, ωστόσο η μητρική εταιρεία δεν παύει να αποτελεί τον βασικό μέτοχο των θυγατρικών εταιρειών που προέκυψαν από τη διάσπασή της. Η πιο ισχυρή από τις θυγατρικές της εταιρείες είναι η ΔΕΔΔΗΕ, που διαχειρίζεται όλο το δίκτυο ηλεκτροδρότησης. Στον ετήσιο απολογισμό του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας για το έτος 2017 εγγράφεται ότι η επιχείρηση έχει μηδενικό τραπεζικό δανεισμό, είχε ετήσιο τζίρο 895 εκατομμύρια ευρώ και παρουσίασε κέρδη ύψους 26,9 εκατομμυρίων ευρώ. Η ΔΕΔΔΗΕ διατηρεί 130 αποθήκες, όπως περιγράφεται στην έκθεση των ορκωτών λογιστών, από τις οποίες μόνο μία έχει μέσα υλικά μεγάλης αξίας. Μια απλή ανάγνωση των 74 σελίδων της έκθεσης δείχνει ότι ολόκληρη η επιχείρηση έχει σοβαρά περιθώρια εξοικονόμησης χρημάτων και περιορισμού του βαρέως λειτουργικού κόστους. Αντί της οικονομίας, τα στελέχη της ΔΕΔΔΗΕ αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν ένδικα μέσα για να πιέσουν τους εξαθλιωμένους καταναλωτές ώστε να αδειάσουν ακόμα και τις φλέβες τους στα ταμεία της ΔΕΗ.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η έκθεση οικονομικού απολογισμού 2017 της ΔΕΔΔΗΕ δείχνει ότι οι Δημόσιες Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας είναι σήμερα οι μεγαλύτεροι οφειλέτες στο δίκτυο ηλεκτρικού ρεύματος. Το κράτος είναι αφερέγγυο στις υποχρεώσεις του, παρότι ξεζουμίζει τους πολίτες. Εδώ η αδικία και η κακοδιαχείριση εμφανίζονται σε όλο τους το μεγαλείο.
Η κατηγοριοποίηση
της ντροπής
Η ΔΕΗ πρόσφατα έσπευσε να ανακοινώσει, μετά βαΐων και κλάδων, την έλευση ειδικών ρυθμίσεων για τους οφειλέτες. Μάλιστα, χωρίς ίχνος αιδούς, προχώρησε στο να κατηγοριοποιήσει τους πολίτες σε «συνεπείς», «μισοσυνεπείς», «ασυνεπείς», «ασυνεπείς κατά συρροή» και διάφορες άλλες κατηγορίες, σαν να επρόκειτο για ινδικές κάστες. Ανάλογα με την «κάστα» δίδονται και διευκολύνσεις αποπληρωμής των υποχρεώσεων, λες και οι πολίτες είναι από πεποίθηση οφειλέτες και κακοπληρωτές.
Όλα αυτά γίνονται υπό την ομπρέλα μιας «Αριστερής» κυβέρνησης και από μια εταιρεία που έχασε το Δημόσιό της χαρακτήρα. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα το Δημόσιο ελέγχει το 51% των μετοχών της ΔΕΗ, η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας το 34% και το ΤΑΙΠΕΔ το 17%. Το ποσοστό που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ προωθείται κι αυτό προς άμεση ιδιωτικοποίηση, γεγονός που θα οδηγήσει σε ακόμα πιο σκληρή στάση της επιχείρησης ηλεκτρισμού προς τους καταναλωτές.
Φαίνεται πως οι εντολές των δανειστών έχουν επιφέρει τόσο μεγάλη σήψη στη σκέψη του πολιτικού συστήματος, ώστε η κατηγοριοποίηση των πολιτών, η πίεση μέχρι τελικής πτώσεως είναι τόσο λογικά, όσο λογική ήταν η ατάκα του ηθοποιού Δήμου Σταρένιου «…δεν είναι εχθροί, είναι φίλοι μας, θέλουν το καλό μας», που έπαιζε τον καταδότη στην ταινία «Η χαραυγή της νίκης».
