Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και ο Δήμος Ρόδου, καθόρισαν, παρά τις κραυγές και τις καταγγελίες για αλλαγές στο τοπίο διαχείρισης των απορριμμάτων στα νησιά, το πλαίσιο για την επέκταση του μοντέλου του νέου Ειδικού Περιφερειακού Διβαθμιδικού ΦΟΔΣΑ (Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) Νοτίου Αιγαίου και στην υπόλοιπη χώρα!
Οπως έγραψε η «δημοκρατική», ο νέος περιβαλλοντικός νόμος, μεταξύ των άλλων αντιμετωπίζει το πρόβλημα των απορριμμάτων στα νησιά με τη σύσταση Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) με συμμετοχή της περιφέρειας και των δήμων – ο οποίος θα έχει τη διαχειριστική και τεχνική επάρκεια να αντιμετωπίσει τα ζητήματα που προκύπτουν από το υπάρχον καθεστώς κατακερματισμού.
Θυμίζουμε ότι τον Ιούνιο ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος συγκάλεσε την Ιδρυτική Γενική Συνέλευση των μετόχων του Ειδικού Περιφερειακού Διαβαθμικού Φορέα Διαχείρισης Στέρεων Αποβλήτων Νοτίου Αιγαίου ΑΕ Ο.Τ.Α. (ΦΟΔΣΑ).
Η Γενική Συνέλευση πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Ρόδου, με παρόντα τον πρόεδρο της ΠΕΔ και δήμαρχο Ρόδου, Αντώνη Καμπουράκη και το σύνολο σχεδόν των δημάρχων του Νοτίου Αιγαίου, και συστάθηκε ο νέος φορέας με βάση τον νέο περιβαλλοντικό νόμο «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις».
Με τη ρύθμιση αυτή γίνεται ένα σημαντικό βήμα προς ένα πιο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων στα νησιά.
Την 28η Αυγούστου 2020 κι ενώ το Νότιο Αιγαίο «εδειξε» τον δρόμο απεστάλη αρμοδίως σχέδιο προτεινόμενης νομοθετικής ρύθμισης αναφορικά με τους ΦΟΔΣΑ, η οποία συντάχθηκε κατόπιν της τελευταίας συνάντησης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστή Χατζηδάκη, με το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΝ.Π.Ε.
Σκοπός των προτεινομένων διατάξεων είναι, η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση (άρθρο 93 Ν. 4685/2020), που αφορά τους ΦΟΔΣΑ των Περιφερειών Ιονίων Νήσων και Νοτίου Αιγαίου, να ισχύσει ανάλογα και για τις υπόλοιπες Περιφέρειες.
Ειδικότερα για κάθε μία από τις Περιφέρειες, συστήνεται Ειδικός Περιφερειακός Διαβαθμιδικός Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, με τη μορφή Ανώνυμης Εταιρείας ΟΤΑ, στον οποίο μετέχουν η οικεία Περιφέρεια και υποχρεωτικά όλοι οι Δήμοι της Περιφέρειας αυτής.
Η συμμετοχή των Δήμων στο αρχικό μετοχικό κεφάλαιο ανέρχεται σε 60% και της οικείας Περιφέρειας σε ποσοστό 40%.
Οι νέοι ΦΟΔΣΑ καθίστανται καθολικοί διάδοχοι σε όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία των λειτουργούντων σήμερα ΦΟΔΣΑ, οιασδήποτε μορφής, εντός της οικείας Περιφέρειας καθώς και των εγκαταστάσεων υγειονομικής ταφής αποβλήτων, μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων συμπεριλαμβανομένων των βιοαποβλήτων και λοιπών εγκαταστάσεων διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων των Δήμων – μελών τους, ενώ υπεισέρχονται αυτοδικαίως σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των λειτουργούντων ΦΟΔΣΑ.
Εγκαταστάσεις και εξοπλισμός που εξυπηρετούν τις ανάγκες συλλογής και μεταφοράς των στερεών αποβλήτων παραμένουν στους Δήμους.
Στο εισαγωγικό σημείωμα της νέας ρύθμισης αναφέρονται τα εξής:
«Οι Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ), της χώρας παρουσιάζουν ποικιλομορφία και ιδιαιτερότητες ανά Περιφέρεια.
Η υφιστάμενη κατάσταση* έχει ως εξής: Στην Περιφέρεια Αττικής ρόλο ΦΟΔΣΑ έχει ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ). Ορισμένες Περιφέρειες, όπως η Κεντρική Μακεδονία και η Πελοπόννησος, διαθέτουν έναν ΦΟΔΣΑ, με τη μορφή διαβαθμιδικού συνδέσμου. Σε κάποιες Περιφέρειες ο ΦΟΔΣΑ έχει μορφή ανώνυμης εταιρείας. Για παράδειγμα, η ΔΙ.Α.ΔΥ.ΜΑ. ΑΕ ως συλλογικός φορέας των δήμων από στις τέσσερις περιφερειακές ενότητες στις Δυτικής Μακεδονίας (Κοζάνη, Γρεβενά, Φλώρινα και Καστοριά).
Σε άλλες περιπτώσεις υπάρχει στις κεντρικός ΦΟΔΣΑ, που στις δεν καλύπτει όλη την Περιφέρεια. Για παράδειγμα, στην Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, η ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ.Α Α.Ε. έχει ως μέλη στις 22 δήμους όλων των περιφερειακών ενοτήτων πλην στις Ξάνθης (4 δήμοι), στην οποία τη διαχείριση των απορριμμάτων έχει ο τοπικός σύνδεσμος διαχείρισης (ΣΔΑΝΞ). Η ΔΙΑΑΜΑΘ Α.Ε. είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση όλων των υποδομών πλην του ΧΥΤΑ Ξάνθης και την εφαρμογή του περιφερειακού σχεδιασμού σε στις ανεξαιρέτως στις περιοχές.
Σε κάποιες Περιφέρειες υπάρχουν περισσότεροι ΦΟΔΣΑ, όπως στην ‘Ηπειρο (Αναγκ. Σύνδεσμος Διαχ. Απορριμμάτων 1ης ΔΕ Περ. Ηπείρου, Σύνδεσμος Διαχ. Απορριμμάτων Πεδινής και Ημιορεινής Περιοχής Ν. Άρτας κ.ά.). Ομοίως, στη Θεσσαλία υπάρχουν διαφορετικοί φορείς για Λάρισα, Μαγνησία και Τρίκαλα-Καρδίτσα (ΠΑ.ΔΥ.ΘΑ ΑΕ). Στην Κρήτη στην Κρήτη συνυπάρχουν ανώνυμες εταιρείες (ΔΕΔΙΣΑ για τον νομό Χανίων, ΑΜΑΡΙ ΑΕ) με τον Ενιαίο Σύνδεσμο Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ). Τέλος, με στις διατάξεις του πρόσφατου ν. 4685/2020, στις νησιωτικές Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου και των Ιονίων Νήσων, συστάθηκε Ειδικός Περιφερειακός Διαβαθμιδικός Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, ως Ανώνυμη Εταιρία ΟΤΑ.
Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος διαχείρισης στερεών αποβλήτων το οποίο έχει, πέραν των περιβαλλοντικών και οικονομικές συνέπειες για τη χώρα μας (πρόστιμα που επιβάλλονται από την Ε.Ε.), προτείνεται η θέσπιση ενός και μοναδικού ΦΟΔΣΑ ανά Περιφέρεια, με τη μορφή Ειδικού Περιφερειακού Διαβαθμιδικού Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, ως Ανώνυμης Εταιρία ΟΤΑ, σύμφωνα με το μοντέλο διαχείρισης στερεών αποβλήτων του ν. 4685/2020 των Περιφερειών Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων, για το σύνολο των Περιφερειών της χώρας».
Χατζημάρκος-Καμπουράκης καθόρισαν το πλαίσιο για την επέκταση του μοντέλου των ΦΟΔΣΑ
