Σήμερα στα σχολεία της Ρόδου υπάρχουν παιδιά που αδυνατούν να αγοράσουν από το κυλικείο κάτι για κολατσιό. Στα ίδια σχολεία, υπάρχουν παιδιά που γνωρίζουν την οικονομική αδυναμία των φίλων τους και με κάθε τρόπο βοηθούν ώστε να τους εξασφαλίσουν, στο μεγάλο διάλειμμα, το πολύτιμο σάντουιτς. Στα μέλη των πολύ – πολύ στενών παρεών είναι γνωστό ότι για ορισμένους φίλους το σαντουιτσάκι με τη μία φέτα τυρί και άλλη τόση γαλοπούλα θα είναι το μοναδικό τους φαγητό μέχρι το βράδυ, ή ίσως μέχρι και την επόμενη μέρα. Η όλη κατάσταση αποτελεί το μικρό μυστικό των παιδιών και ίσως γι’ αυτό οι Σχολικές Επιτροπές του Δήμου Ρόδου δεν έχουν αιτήσεις για «τροφεία».
«Ο μπαμπάς μου θα πληρωθεί την Παρασκευή». Κάπως έτσι ξεκινά η συζήτηση μεταξύ των παιδιών και το ένα δίνει στο άλλο να καταλάβει το τι ακριβώς συμβαίνει. Δεν ανταλλάσσουν πολλές κουβέντες για το όλο θέμα, άλλωστε τα λίγα και κοφτά λόγια είναι ο δικός τους τρόπος επικοινωνίας, όπως αυτός καλλιεργήθηκε μέσα από τις εφαρμογές των social media. Βέβαια, όλο αυτό εμπεριέχει κόστος ψυχολογικό, καθώς η πολυπόθητη Παρασκευή της πληρωμής συνήθως αργεί να έρθει, ή μπορεί και να περνούν μερικές Παρασκευές (ήδη από την αρχή του σχολικού έτους έχουν περάσει δύο) μέχρις ότου τελικά κάτι κινηθεί στα οικονομικά της οικογενείας με τη στέρηση.
Πόσα παιδιά;
Σε κάθε σχολείο της Ρόδου, όπως προφανώς και σε κάθε σχολείο όλης της Ελλάδας, υπάρχουν παιδιά που στερούνται τα πάντα. Το κολατσιό είναι το ελάχιστο των όσων τους λείπουν, ωστόσο ουσιαστικό. Αυτή η μικρή αδυναμία να διαθέσουν 1,6 ευρώ, έρχεται ως επιστέγασμα μιας σειράς άλλων ζητημάτων που περιλαμβάνουν την ένδυση, την υπόδηση, τα προβλήματα στο σπίτι, συχνά τις ελλιπείς επιδόσεις στα μαθήματα. Για τη ψυχολογία αυτών των παιδιών υπάρχουν ειδικοί για να μιλήσουν και σίγουρα έχουν να πουν πολλά.
Από συνομιλία της «δημοκρατικής» με διευθυντές σχολείων προέκυψε ότι οι μαθητές / μαθήτριες που βρίσκονται στο φάσμα της στέρησης αριθμούν κατά μέσο όρο τα 10 άτομα ανά σχολική μονάδα. Σε κάποια συγκροτήματα ο αριθμός είναι μεγαλύτερος, σε άλλα μικρότερος. Εξαρτάται από την περιοχή. Η στέρηση για όλα είναι ίδια. Στην πόλη της Ρόδου το πρόβλημα είναι οξύτερο.
Δε ζητούν «τροφεία»
Οι Σχολικές Επιτροπές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου Ρόδου είναι αρμόδιες για να διαχειριστούν το συγκεκριμένο θέμα. Συνήθως η επίλυσή του γίνεται ως εξής:
Ο διευθυντής του σχολείου συντάσσει λίστα με τα ονόματα των παιδιών που έχουν αδυναμία να αγοράσουν το οτιδήποτε και αυτή την παραδίδει στο κυλικείο. Τα παιδιά της λίστας μπορούν να πάρουν ένα σάντουιτς κι ένα χυμό, χωρίς να πληρώσουν το αντίτιμο. Στο τέλος κάθε μήνα το πρόσωπο που λειτουργεί το κυλικείο κάνει το λογαριασμό των όσων διέθεσε χωρίς χρήματα και το γινόμενο αφαιρείται από το ενοίκιο που οφείλει να καταβάλλει προς το Δήμο.
Διευθυντής γυμνασίου της Ρόδου δήλωσε προς τη «δ» ότι «εδώ και μερικά χρόνια η Σχολική Επιτροπή έχει σταματήσει τη χορήγηση τροφείων».
Ο κ. Σάββας Χριστοδούλου, εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος Σχολικών Κτηρίων και πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης μιλώντας στη ‘δ’ υποστήριξε ότι «εδώ και δύο χρόνια δεν έχουμε δεχθεί ούτε ένα αίτημα για την κάλυψη αναγκών μαθητών που βρίσκονται σε στέρηση. Προφανώς, μόλις μας ζητηθεί θα το πράξουμε».
Περίπου, ίδια ήταν η θέση που διατύπωσε προς τη ‘δ’ και ο πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου Ρόδου και αντιδήμαρχος κ. Αθανάσιος Βυρίνης: «ως Επιτροπή καλύπτουμε αυτού του είδους τις ανάγκες, είτε με αφαίρεση του ποσού από το ενοίκιο, είτε διαθέτοντας προς τη σχολική μονάδα επιπλέον οικονομικούς πόρους».
Αν και όλες οι πλευρές φαίνεται ότι κάνουν σωστά τη δουλειά τους, για ποιο λόγο εξακολουθούν να υπάρχουν μαθητές που στερούνται και δε μπαίνουν σε λίστα σίτισης;
Υπερήφανα παιδιά
Μέσα στα σχολεία συμβαίνει κάτι το καταπληκτικό. Τα παιδιά αρνούνται να μπουν σε λίστες, στρέφουν πεισματικά την πλάτη σε οτιδήποτε μπορεί να τους χαλάσει τη διάθεση, έστω κι αν θα πρέπει να μείνουν πεινασμένα στη διάρκεια της ημέρας. Είναι προικισμένα με δύναμη, έχουν τη δυνατότητα να σκεφτούν και να επιλέξουν τον τρόπο ζωής που θα τα συνοδεύει στο υπόλοιπο του βίου τους. Αντί να στηριχθούν στην βοήθεια των αγνώστων, προτιμούν την ειλικρίνεια με τους φίλους τους και σε αυτό επενδύουν.
Το υπερήφανο μυστικό της αλληλοϋποστήριξης δένει τους μαθητές μεταξύ τους και το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από τις διηγήσεις των ίδιων των παιδιών. Στις ιστορίες τους και στη στάση τους αυτή χτίζεται για την κοινωνία ένα καινούριο θεμέλιο.
Σε ό,τι αφορά στα «τροφεία», ακόμα και ως λήμμα εμπεριέχει μέσα του όλο τον αναχρονισμό μιας εποχής που ζει για να δοξάζεται από εκείνους που ο Μπαλζάκ πριν από 250 χρόνια τους περιέγραφε ως… μεγιστάνες της μιας ημέρας.
Όλα στον κόσμο αλλάζουν και είναι μάλλον η ώρα να αλλάξει και ο τρόπος αναγνώρισης και υποστήριξης των αναγκών των ανθρώπων της κοινωνίας. Ξεκινώντας από την κατάργηση των «τροφείων» και την αντικατάστασή τους από κάτι λιγότερο προσδιοριστικό και περισσότερο συλλογικό.
