Την ανάγκη να ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση στην Τουρκία από την Ευρώπη για να σεβαστεί όσα έχει συμφωνήσει για το μεταναστευτικό και να υποστεί κυρώσεις, όσο δεν το πράττει, επισημαίνει σήμερα με συνέντευξή του στη «δημοκρατική», ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Ιωάννης Πλακιωτάκης.
Όπως δηλώνει, η Τουρκία επιχειρεί να παρουσιάσει το μαύρο ως άσπρο και η στάση της στο μεταναστευτικό αποτελεί μέρος της ευρύτερης γεωστρατηγικής της ατζέντας.
Σε ό,τι αφορά στις άγονες γραμμές, θέμα το οποίο επανήλθε προσφάτως στην επικαιρότητα λόγω των προβλημάτων στη σύνδεση της Κασοκαρπαθίας με τον Πειραιά, τη Ρόδο και την Κρήτη, ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αναφέρει ότι θα διατεθούν 80 εκατομμύρια ευρώ, εξασφαλίζοντας όχι μόνο σταθερή και συχνότερη ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών, τόσο με την ηπειρωτική Ελλάδα όσο και μεταξύ τους, αλλά και ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Επιπλέον στη συνέντευξή του, υπογραμμίζει ότι στο πλαίσιο του σχεδιασμού των τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων για την νέα προγραμματική περίοδο ΕΤΠΑ 2021-2027, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής υπέβαλε προτάσεις για δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 1,6 δισ. ευρώ, σημειώνοντας ότι για πρώτη φορά συμπεριλήφθηκε στο εγκεκριμένο κείμενο της συμφωνίας η έννοια της νησιωτικότητας.
• Κύριε υπουργέ, θα ήθελα να ξεκινήσουμε την συνέντευξη από την κατάσταση που επικρατεί στο Αιγαίο. Η Τουρκία κλιμακώνει τη ρητορική της εναντίον της Ελλάδας κατηγορώντας τη χώρα μας ότι θέτει σε κίνδυνο τις ζωές των μεταναστών και παράλληλα οι μεταναστευτικές ροές, και προς τα Δωδεκάνησα, παρουσιάζουν αύξηση. Πού αποσκοπεί η Τουρκία με αυτούς τους τακτικισμούς;
Η τακτική και ρητορική προκλήσεων από τη μεριά της Τουρκίας αφενός στοχεύει στο να αποσείσει τις βαριές ευθύνες που έχει για τις συνεχείς παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου στον αέρα και τη θάλασσα και αφετέρου υπηρετεί την προσπάθεια του Τούρκου Προέδρου να συσπειρώσει εκλογικό ακροατήριο, στην πορεία προς τις προεδρικές εκλογές του Ιουνίου του 2023.
Η έντονη διπλωματική προσπάθεια της Ελλάδας, οι διεθνείς συμμαχίες των τελευταίων ετών, αλλά και η σημαντική ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης της χώρας μας, ακυρώνουν την προσπάθεια της Τουρκίας να παρουσιάσει το μαύρο ως άσπρο. Είναι σε όλους σαφές ότι η Ελλάδα σέβεται το Διεθνές Δίκαιο, ενώ η Τουρκία το παραβιάζει. Η Ελλάδα σέβεται τις διεθνείς συνθήκες, ενώ η Τουρκία υιοθετεί λογικές αναθεωρητισμού. Η Ελλάδα σώζει ζωές, ενώ η Τουρκία επιτρέπει σε κυκλώματα αδίστακτων διακινητών να τις θέτουν σε θανάσιμο κίνδυνο.
• Η στάση αυτή της Τουρκίας στο μεταναστευτικό θα λέγατε ότι σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με την «ατζέντα αναθεωρητισμού» της γείτονος σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η στάση της Τουρκίας στο μεταναστευτικό αποτελεί μέρος της ευρύτερης γεωστρατηγικής της ατζέντας, που εκτυλίσσεται εδώ και αρκετά χρόνια. Αν η Τουρκία σεβόταν και τηρούσε τη συμφωνία της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν θα υπήρχε μεταναστευτικό πρόβλημα στο Αιγαίο. Εάν η Τουρκία δεν επέτρεπε στα κυκλώματα διακινητών να δρουν ανενόχλητα, δεν θα χάνονταν ανθρώπινες ζωές στη θάλασσα. Πόσους διακινητές έχει συλλάβει τα τελευταία χρόνια η Τουρκία; Πόσα κυκλώματα διακινητών έχει εξαρθρώσει;
Από τη δική μας μεριά, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατέστησε από την πρώτη ημέρα της διακυβέρνησής μας σαφές ότι η Ελλάδα έχει θαλάσσια σύνορα και είναι αποφασισμένη να τα προστατεύσει. Αυτό ακριβώς κάνουμε. Ενισχύουμε συνεχώς με μέσα, εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό το Λιμενικό Σώμα, ώστε με αυξημένες επιχειρησιακές δυνατότητες να μπορεί να λειτουργεί πολύ πιο αποτελεσματικά.
Το έχω πει πολλές φορές, επιτρέψτε μου να το επαναλάβω. Οι γυναίκες και οι άνδρες του Λιμενικού Σώματος επιχειρούν 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο, με αποτελεσματικότητα, αφού οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί πάνω από 80% σε σχέση με το 2019, με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και με προτεραιότητα την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Μόνο στα τελευταία δύο χρόνια έχουμε διασώσει πάνω από 6.000 άτομα που οι Τούρκοι διακινητές έσπρωξαν στο θάνατο στις θάλασσές μας.
• Πώς σχολιάζετε τη στάση της Ε.Ε. για όσα διαδραματίζονται στο Αιγαίο, αλλά και σε ό,τι αφορά γενικώς στην προκλητική στάση της Τουρκίας;
Δεν θέλω να κρύψω ότι αναμένουμε μια πολύ πιο αποφασιστική στάση της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία, η οποία συστηματικά παραβιάζει τη συμφωνία για το μεταναστευτικό, για την οποία η γειτονική χώρα έχει εισπράξει τεράστια ποσά. Ακριβώς γι’ αυτό η Ελλάδα ενημερώνει συστηματικά τους εταίρους μας για όσα συμβαίνουν, έτσι ώστε να υπάρχει πλήρης εικόνα της τουρκικής στάσης. Κάτι που έγινε και με τα πρόσφατα τραγικά περιστατικά στη θάλασσα, αλλά και με την περίπτωση των 92 μεταναστών στον Έβρο. Η παρουσία της FRONTEX βοηθά και η συνεργασία μας μαζί της είναι θετική, αναμένουμε, όπως, σε πολιτικό επίπεδο μεγαλύτερη πίεση στην Τουρκία για να σεβαστεί όσα έχει συμφωνήσει με την ΕΕ και να υποστεί κυρώσεις, όσο δεν το πράττει.
• Αλλάζοντας θέμα, θα ήθελα να σας ρωτήσω για τον προγραμματισμό του Υπουργείου Ναυτιλίας για τις «άγονες γραμμές» του Αιγαίου, αλλά και για τις χρηματοδοτήσεις για την αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών στα νησιά. Σε ποιο σημείο βρίσκεται η διαδικασία;
Σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και μέσω συστηματικών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξασφαλίσαμε 175 εκατομμύρια ευρώ για την ανάπτυξη των υποδομών των νησιωτικών λιμένων και 80 εκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση επιλεγμένων άγονων γραμμών.
Ένα συνολικό έργο που αλλάζει τα δεδομένα για τους νησιώτες και τα νησιά μας. Εξασφαλίζει όχι μόνο σταθερή και συχνότερη ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών, τόσο με την ηπειρωτική Ελλάδα όσο και μεταξύ τους, αλλά και ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, με καλύτερες λιμενικές υποδομές και μεγαλύτερη ενθάρρυνση για τη δρομολόγηση νέων “πράσινων” πλοίων.
Επιπλέον, στο πλαίσιο του σχεδιασμού των τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων για την νέα προγραμματική περίοδο ΕΤΠΑ 2021-2027, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής υπέβαλε προτάσεις για δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 1,6 δισ. ευρώ, που αφορούν:
– Θαλάσσιους λιμένες και θαλάσσιες υποδομές.
– Παράκτια ναυτιλία και θαλάσσιες μεταφορές.
– Προσβασιμότητα και ανάπτυξη για τα νησιά μας.
– Στρατηγική θαλάσσιας επιτήρησης και ασφάλειας.
– Ναυτική εκπαίδευση, ενδυνάμωση των γαλάζιων επαγγελμάτων και απασχόληση, και
– Θεσμική ενδυνάμωση και ψηφιοποίηση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά συμπεριλήφθηκε στο εγκεκριμένο κείμενο της συμφωνίας ΕΤΠΑ η έννοια της νησιωτικότητας, η οποία συνδέθηκε με την υποχρέωση διασφάλισης της εδαφικής συνοχής της χώρας.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής συμμετέχει επίσης στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Ελλάδα 2.0, με αναπτυξιακές δράσεις που στοχεύουν στην προστασία του περιβάλλοντος και στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Ο συνολικός προϋπολογισμός των δράσεων ανέρχεται σε 30 εκατ. ευρώ και ο ορίζοντας υλοποίησης είναι το 2025.
Στο πλαίσιο αυτό έχουν ενταχθεί παρεμβάσεις για την αναβάθμιση 12 περιφερειακών λιμένων σε νησιά και περιοχές με ανεπτυγμένη τουριστική δραστηριότητα.
Παράλληλα, έχει εκπονηθεί αναλυτικό σχέδιο και μελέτη για τη σταδιακή ανανέωση του στόλου των επιβατηγών πλοίων της χώρας στο πλαίσιο του πράσινου μετασχηματισμού της οικονομίας και ο σχεδιασμός του χρηματοδοτικού μηχανισμού για την υλοποίησή του.
Η υλοποίηση σημαντικών έργων και ο σχεδιασμός νέων αναπτυξιακών δράσεων στην περιφερειακή Ελλάδα αποτελεί σταθερή προτεραιότητα της κυβέρνησής μας. Η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά σε τροχιά ανάπτυξης και στόχος μας είναι η συνεχής βελτίωση της ποιότητας ζωής των νησιωτών και γενικώς των κατοίκων μας.
-Προσφάτως αναφερθήκατε στην αναγκαιότητα αναβάθμισης της δημόσιας ναυτικής εκπαίδευσης και στο «άνοιγμα» της ιδιωτικής και θα είχε ενδιαφέρον να μας πείτε τι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός του Υπουργείου.
Από την πρώτη στιγμή στο υπουργείο υπογράμμισα ότι η ναυτική εκπαίδευση είναι απόλυτα συνυφασμένη με τη ναυτοσύνη των Ελλήνων.
Πρέπει να αναδεικνύει δυναμικά αυτό το κυρίαρχο στοιχείο που έχει κάνει τον Έλληνα ναυτικό ξακουστό και περιζήτητο. Ταυτόχρονα όμως η ναυτική εκπαίδευση πρέπει να είναι απόλυτα προσαρμοσμένη στα δεδομένα που ισχύουν στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία.
Σήμερα τα πλοία είναι πλήρως αυτοματοποιημένα. Οι σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν πλέον μια νέα πραγματικότητα στην καθημερινή λειτουργία των πλοίων. Υβριδικά μοντέλα επικοινωνίας του πλοίου με το γραφείο ήδη χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία. Τα big data είναι και αυτά μια νέα πραγματικότητα.
Θα μπορούσα να σας απαριθμήσω πλήθος νέων δεδομένων που ήδη αποτελούν το περιβάλλον μέσα στο οποίο καλείται ένας ναυτικός να ασκήσει σήμερα τα καθήκοντά του.
Τα στελέχη λοιπόν που καλείται να παράγει η ναυτική εκπαίδευση πρέπει να είναι έτοιμα να ενσωματωθούν σε αυτό το νέο περιβάλλον και αυτό προϋποθέτει μια νέα προσέγγιση τόσο στο περιεχόμενο των σπουδών, όσο και στην δομή με την οποία συγκροτείται ένα πρόγραμμα σπουδών.
Για τον σκοπό αυτό έχουμε μια στενή συνεργασία με το Ίδρυμα Ευγενίδου το οποίο έχει αναλάβει να μελετήσει και να προσδιορίσει τους τομείς στους οποίους οφείλει να παρέμβει η Πολιτεία ώστε να αποκτήσουμε μια ναυτική εκπαίδευση αντάξια της ναυτικής ιστορίας μας και της ναυτοσύνης μας.
Βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο και σύντομα θα είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στη νομοθέτηση ενός σύγχρονου ολιστικού πλαισίου.
Αναφορικά τώρα με την ιδιωτική ναυτική εκπαίδευση έχω δηλώσει και κατά το παρελθόν πως το υπουργείο δεν είναι αρνητικό. Αυτό που πιστεύω είναι πως η Ελλάδα οφείλει να έχει μια ισχυρή δημόσια ναυτική εκπαίδευση και συνάμα μια σύγχρονη ιδιωτική ναυτική εκπαίδευση η οποία θα ενισχύει και θα καλύπτει τα όποια κενά της δημόσιας ναυτικής εκπαίδευσης.
