Αξιοι –και με το παραπάνω– αντικαταστάτες των… Κινέζων και των Ρώσων αποδεικνύονται οι Αμερικανοί τουρίστες σε ό,τι αφορά τις δαπάνες που κάνουν κατά τη διαμονή τους στην Ελλάδα για ψώνια από τα εμπορικά καταστήματα, καθώς και πολλά ξοδεύουν και σε είδη πολυτελείας στρέφονται.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι ολοένα και αυξάνεται το μερίδιο των κοσμημάτων και ρολογιών στις αγορές tax free, γεγονός που προκαλεί και συνολική αύξηση της δαπάνης. Θα πρέπει πάντως να επισημάνουμε ότι αν και για δεύτερη συνεχή χρονιά οι δαπάνες για αγορές από τουρίστες από τρίτες χώρες που μπορούν να κάνουν αγορές tax free είναι αυξημένες σε σύγκριση με το 2019, και το πρόσημο συνολικά για το λιανεμπόριο είναι θετικό, η απουσία Κινέζων και Ρώσων τουριστών προκάλεσε απώλειες σε καταστήματα σε συγκεκριμένες περιοχές και κατηγορίες λιανεμπορίου, καθώς συνήθιζαν να αγοράζουν άλλα είδη από αυτά που ψωνίζουν οι Αμερικανοί, οι Ισραηλινοί και οι Αραβες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας – παρόχου επιστροφής φόρου Global Blue, που παρουσιάζει σήμερα η «Καθημερινή» της Κυριακής, οι δαπάνες για αγορές tax free τον φετινό Σεπτέμβριο ήταν 70% πάνω από τα επίπεδα του 2019, καθιστώντας την Ελλάδα τη χώρα με τη μεγαλύτερη ανάκαμψη σε αυτόν τον τομέα σε σύγκριση με τον μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ενωση και βεβαίως σε σύγκριση με άλλες τουριστικές χώρες του ευρωπαϊκού Νότου και όχι μόνο. Συνολικά στην Ε.Ε. η δαπάνη ήταν αυξημένη μόλις κατά 8% σε σύγκριση με το 2019, στην Πορτογαλία 59%, στη Γαλλία 29%, στην Ιταλία μόλις 8% και στην Ισπανία ακόμη χαμηλότερα, μόλις 3%. Σύμφωνα μάλιστα με τον κ. Μάνθο Δημόπουλο, γενικό διευθυντή της Global Blue Hellas, η πρωτιά της Ελλάδας σε ανάκαμψη ήταν εμφανής καθ’ όλη τη διάρκεια του εννεαμήνου Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022.
Το μεγαλύτερο μερίδιο αγορών tax free με βάση την αξία αγορών κατέχουν πλέον οι Αμερικανοί τουρίστες (35%), ακολουθούν οι Ισραηλινοί με 12%, οι Αραβες και εν γένει οι τουρίστες από τις χώρες του Κόλπου στην τρίτη θέση με 8%, οι Βρετανοί που μετά Brexit κάνουν επίσης tax free αγορές με 6%, οι Αυστραλοί με 4%, οι Καναδοί επίσης με 4%, οι Αιγύπτιοι με 3%, οι τουρίστες από τη Βόρεια Μακεδονία με 3%, οι Σέρβοι με 2%, όπως και οι Λιβανέζοι, ενώ το υπόλοιπο 21% αφορά αγορές από τις λοιπές εθνικότητες εκτός Ε.Ε.
Οι δαπάνες των Αμερικανών, σύμφωνα με τα στοιχεία εννεαμήνου, αυξήθηκαν κατά 229% σε σύγκριση με το 2019, με τη μέση δαπάνη για αγορές tax free να ανέρχεται φέτος στα 1.360 ευρώ, αυξημένη κατά 61% σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Τριπλάσιες είναι οι δαπάνες που κάνουν οι Ισραηλινοί που επισκέπτονται τη χώρα μας για αγορές tax free (δηλαδή δεν συμπεριλαμβάνονται οι δαπάνες για διαμονή, εστίαση και διασκέδαση) σε σύγκριση με το 2019, με τη μέση δαπάνη να ανέρχεται σε 215 ευρώ, αυξημένη κατά 22% σε σύγκριση με το 2019. Τη μεγαλύτερη μέση δαπάνη μετά τους Αμερικανούς κάνουν οι Αραβες (995 ευρώ), ακολουθούν οι Βρετανοί (925 ευρώ) και οι Καναδοί με 800 ευρώ.
Οι ελίτ ταξιδιώτες
Οι Αμερικανοί και οι Αραβες είναι αυτοί που κυριαρχούν στους λεγόμενους ελίτ ταξιδιώτες. Ο εν λόγω χαρακτηρισμός αποδίδεται στους ταξιδιώτες εκείνους που τους τελευταίους 24 μήνες έχουν ξοδέψει πάνω από 40.000 ευρώ σε αγορές tax free.
Αν και στην Αθήνα πραγματοποιούνται οι μισές αγορές tax free, η μέση δαπάνη είναι υψηλότερη στον πλέον κοσμοπολίτικο προορισμό της Ελλάδας, τη Μύκονο. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ένας μετά τον άλλον οι μεγάλοι οίκοι μόδας, αξεσουάρ και κοσμημάτων ανοίγουν καταστήματα στο Νησί των Ανέμων. Ετσι, στην Αθήνα όπου πραγματοποιείται το 51% των συνολικών αγορών tax free, η μέση δαπάνη φέτος διαμορφώθηκε σε 540 ευρώ, ενώ στη Μύκονο, όπου πραγματοποιείται το 30% των tax free αγορών, η μέση δαπάνη εκτοξεύεται στα 1.730 ευρώ. Στη Σαντορίνη όπου πραγματοποιείται το 5% των tax free αγορών, η μέση δαπάνη διαμορφώθηκε φέτος στα 925 ευρώ.
Αν και οι περισσότερες αγορές αφορούν είδη ένδυσης και υπόδησης (63%), αυξάνεται το μερίδιο των αγορών κοσμημάτων και ρολογιών, φτάνοντας φέτος στο 30% από περίπου 20% το 2019. Η μέση δαπάνη για την αγορά κοσμημάτων ανήλθε φέτος σε 3.700 ευρώ, αυξημένη κατά 69% σε σύγκριση με το 2019, ενώ η μέση δαπάνη για την αγορά ειδών ένδυσης – υπόδησης έφτασε τα 420 ευρώ, αυξημένη κατά 18% σε σχέση με τρία χρόνια πριν.
Σε ό,τι αφορά ειδικά τις αγορές από τους ελίτ ταξιδιώτες, η μέση δαπάνη στην Ελλάδα ανήλθε στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου σε 14.000 ευρώ, αυξημένη κατά 119% σε σύγκριση με το 2019. Αθήνα, Μύκονος και Σαντορίνη είναι οι περιοχές στις οποίες κυρίως κάνουν τις αγορές τους οι ταξιδιώτες αυτής της κατηγορίας, και συγκεκριμένα στην Αθήνα έγινε το 59% των αγορών, στη Μύκονο το 32% και στη Σαντορίνη το 5%. Το ενδιαφέρον είναι ότι τη μεγαλύτερη μέση δαπάνη έκαναν φέτος οι ελίτ ταξιδιώτες από τη Βρετανία (25.800 ευρώ), ακολουθούν οι Αμερικανοί με μέση δαπάνη 21.500 ευρώ, οι Ισραηλινοί με 16.400 ευρώ και πενταπλάσια αύξηση μέση δαπάνης σε σύγκριση με το 2019, οι ταξιδιώτες από τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας (πλην Κίνας) με 13.800 ευρώ και οι Αραβες με 11.500 ευρώ.
Ψηφιακή επικύρωση αγορών tax free
Γεγονός αποτελεί –τουλάχιστον στα χαρτιά– η ψηφιακή επικύρωση των αποδείξεων από αγορές tax free, κάτι που ζητούσαν εδώ και χρόνια οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις υπηρεσίες επιστροφής φόρου αλλά και ο εμπορικός κόσμος, καθώς η ψηφιοποίηση της διαδικασίας επιταχύνει τις επιστροφές φόρου και λειτουργεί ως κίνητρο για τους ταξιδιώτες να προβαίνουν σε περισσότερες αγορές. Τον Αύγουστο, συγκεκριμένα, δημοσιεύθηκε η σχετική απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, η οποία επιτρέπει την ψηφιακή θεώρηση των τελωνείων.
Με αυτή την απόφαση επιτρέπεται σε κάθε εταιρεία διαμεσολάβησης για την επιστροφή του ΦΠΑ, που δραστηριοποιείται στη χώρα μας, να αναπτύξει τη δική της υπηρεσία ψηφιακής θεώρησης για τις συναλλαγές από συνεργαζόμενους εμπόρους. Επίσης, η απόφαση επιβάλλει την υποχρεωτική ανάρτηση των επιπλέον δεδομένων της συναλλαγής tax free (όνομα ταξιδιώτη, αριθμό διαβατηρίου, χώρα έκδοσης, τόπο κατοικίας κ.ά.) στην πλατφόρμα myData.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Δημόπουλος, το σύντομο χρονικό διάστημα για την υποχρεωτική εφαρμογή του νέου συστήματος (θα καταστεί υποχρεωτικό από την 1η Ιανουαρίου 2023) σε συνδυασμό με την υποχρέωση ανάρτησης στο myData των επιπλέον δεδομένων εντός 24 ωρών από τη συναλλαγή εκτιμάται ότι θα δημιουργήσουν προβλήματα στην αγορά, η οποία δεν μπορεί να αντεπεξέλθει άμεσα. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, δύο είναι οι βασικοί κίνδυνοι: πρώτον, καθώς οι αποδείξεις tax free δεν απαιτείται να φέρουν φορολογική σήμανση και μπορούν να εξαιρούνται από τους φορολογικούς μηχανισμούς, τελικά να παρέχονται εκπτώσεις στους ταξιδιώτες χωρίς την έκδοση απόδειξης, δηλαδή να οδηγηθούμε σε φοροδιαφυγή, ή, δεύτερον, αρκετοί έμποροι να εκδίδουν απλή έκδοση απόδειξης λιανικής και να σταματήσουν να προσφέρουν tax free διότι δεν θα προλαβαίνουν να αναρτούν εντός 24 ωρών τα επιπλέον στοιχείων των αγοραστών, ειδικά μάλιστα κατά την αιχμή της τουριστικής περιόδου. «Σε μια τουριστική χώρα σαν την Ελλάδα κάτι τέτοιο θα πλήξει την εικόνα της χώρας και θα είναι καταστροφικό για τις πωλήσεις του λιανικού εμπορίου. Αυτό το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο στους μικρότερους εμπόρους, που όμως βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές και έχουν ιδιαίτερα αυξημένη κίνηση tax free πωλήσεων», επισήμανε ο κ. Δημόπουλος.
Πηγή kathimerini.gr