Συνέντευξη στον Δημ. Γκαρτζώνη
«Η προσπάθεια για την ανάκαμψη της οικονομίας, δεν είναι δυνατή χωρίς ανάπτυξη, χωρίς νέες ποιοτικές επενδύσεις στον τουρισμό, που θα δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία στο προσφερόμενο προϊόν της χώρας και νέες θέσεις απασχόλησης», δηλώνει σε συνέντευξή του στη «δημοκρατική» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), Γιάννης Ρέτσος. Παράλληλα τονίζει ότι η υπεροφορολόγηση πλήττει ευθέως την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων, αλλά και το τελικό κόστος του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος.
Ο κ. Ρέτσος μιλά και για την ανάγκη βελτίωσης των δημόσιων υποδομών, με στόχο την εύρυθμη λειτουργία των προορισμών και την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία και να αναπτυχθούν συνέργειες μεταξύ των αρμόδιων ή συναρμόδιων φορέων (κεντρική διοίκηση, τοπική αυτοδιοίκηση, Περιφέρειες κ.α.). Όσο για την έκβαση της νέας σεζόν, σημειώνει ότι μία σειρά παραγόντων θα παίξουν ρόλο στην τελική διαμόρφωση των βασικών τουριστικών μεγεθών, καταλήγοντας ότι απαιτείται ένα συντονισμένο σχέδιο για τη διατήρηση του ταξιδιωτικού ενδιαφέροντος των ξένων επισκεπτών μας για την Ελλάδα και την προσεχή περίοδο.
Διαβάστε παρακάτω αναλυτικά τη συνέντευξη του προέδρου του ΣΕΤΕ, κ. Γιάννη Ρέτσου.
• Κύριε πρόεδρε, οι τουριστικές αφίξεις το 2018 ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Θα συνεχισθεί αυτή η δυναμική και το 2019; Η δυναμική επιστροφή της Τουρκίας αλλά και το Brexit, θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την πορεία της νέας σεζόν;
Για τη φετινή χρονιά, υπολογίζεται ότι επισκέφτηκαν τη χώρα μας περισσότεροι από 30 εκατ. τουρίστες (σχεδόν 33 εκατ. μαζί με τις αφίξεις επισκεπτών από κρουαζιέρα). Επίσης, οι άμεσες ταξιδιωτικές εισπράξεις, κινήθηκαν κοντά στα 16 δισ. ευρώ. Για το 2019, υπάρχει μία σειρά παραγόντων που θα παίξουν ρόλο στην τελική διαμόρφωση των βασικών τουριστικών μεγεθών. Στις παραμέτρους που θα καθορίσουν τις εξελίξεις στον τουρισμό, κεντρικό ρόλο έχει το οικονομικό περιβάλλον, όπως θα διαμορφωθεί στην Ευρώπη και ειδικότερα στις βασικές αγορές μας. Παρακολουθούμε τις διαδικασίες για την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις που θα προκύψουν στο εισερχόμενο ταξιδιωτικό ρεύμα από τη βρετανική αγορά. Σε ό,τι αφορά την άλλη βασική μας αγορά, τη Γερμανία, είναι νωρίς για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, καθώς ο όγκος των κρατήσεων προς τους προορισμούς περιλαμβανομένης και της Ελλάδας, είναι ακόμη μικρός. Σε γεωπολιτικό επίπεδο, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η επιστροφή των άμεσα ανταγωνιστικών προορισμών μας, όπως η Αίγυπτος και η Τουρκία, σε υψηλές θέσεις στην παγκόσμια τουριστική κατάταξη. Απαιτείται ένα συντονισμένο σχέδιο για τη διατήρηση του ταξιδιωτικού ενδιαφέροντος των ξένων επισκεπτών μας για την Ελλάδα και την προσεχή περίοδο.
• Η υπερφορολόγηση, όπως έχετε αναφέρει, πλήττει χιλιάδες τουριστικές επιχειρήσεις και προτείνατε η ελάφρυνση της φορολογίας να ξεκινήσει από την αποκλιμάκωση του ΦΠΑ. Τι συνέπειες θα υπάρξουν μακροπρόθεσμα, εάν δεν ληφθούν μέτρα προς την επιθυμητή κατεύθυνση;
H υπεροφορολόγηση πλήττει ευθέως την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων, αλλά και το τελικό κόστος του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος. Σύμφωνα με μελέτες του Ινστιτούτου του ΣΕΤΕ (ΙΝΣΕΤΕ), οι ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις επιβαρύνονται με 6 έως 7 μονάδες υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ, σε σχέση με τις αντίστοιχες επιχειρήσεις των άμεσα ανταγωνιστικών χωρών. Ο ΣΕΤΕ έχει ταχθεί υπέρ της μείωσης της φορολογίας και ιδιαίτερα των συντελεστών του ΦΠΑ, για το σύνολο των κλάδων του τουρισμού. Μία τέτοια εξέλιξη, θα βοηθήσει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος έναντι άλλων χωρών, ενώ θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την εξασφάλιση κεφαλαίων, τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την υλοποίηση νέων επενδύσεων. Παράλληλα, πρέπει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις, λόγω των συνεχώς αυξανόμενων φορολογικών βαρών, έχουν περιορισμένη πλέον ευελιξία, σε σχέση με το παρελθόν, να αξιοποιήσουν τη τιμολογιακή τους πολιτική ως εργαλείο για την ενίσχυση των κρατήσεων.
• Έχετε αναφερθεί και στην αναγκαιότητα των συνεργειών στον τουρισμό. Ποιος είναι ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ειδικότερα;
Ο ΣΕΤΕ, στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής του για την ενίσχυση του ελληνικού τουρισμού, επισημαίνει την ανάγκη βελτίωσης των δημόσιων υποδομών που διαθέτει η χώρα εν γένει, με στόχο την εύρυθμη λειτουργία των προορισμών και την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών μας. Για τον συντονισμό των δράσεων που απαιτούνται προκειμένου να υλοποιηθούν τα αναγκαία έργα, αλλά και για να καλυφθούν οι ανάγκες σε επίπεδο προσφερόμενων υπηρεσιών, θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία και να αναπτυχθούν συνέργειες μεταξύ των αρμόδιων ή συναρμόδιων φορέων (κεντρική διοίκηση, τοπική αυτοδιοίκηση, Περιφέρειες κ.α.). Όλες αυτές οι ενέργειες, προφανώς, αποσκοπούν και στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ίδιων των κατοίκων των προορισμών. Ένας τόπος δεν πρέπει να αρέσει μόνο στους τουρίστες που τον επισκέπτονται, αλλά και στους κατοίκους που ζουν σε αυτόν και στους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν.
• Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τον κάθε τουριστικό προορισμό και δη για έναν προορισμό μαζικού τουρισμού, όπως η Ρόδος, όταν οι αφίξεις αυξάνονται συνεχώς;
Οι προκλήσεις είναι κοινές για τους περισσότερους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας. Πέραν όμως των γενικών ζητημάτων που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε όλους τους προορισμούς και σας ανέλυσα παραπάνω, υπάρχουν και κατά τόπους προβλήματα. Για παράδειγμα, η Ρόδος αντιμετώπισε φέτος συχνές διακοπές ρεύματος, γεγονός το οποίο επηρέασε την εύρυθμη λειτουργία των επιχειρήσεων. Αντίστοιχο ζήτημα αντιμετώπισαν στην αιχμή της σεζόν και άλλοι προορισμοί. Οι συχνές διακοπές ρεύματος, πέραν της δυσαρέσκειας των επισκεπτών, εγκυμονούν και κινδύνους για τα εμπορεύματα των επιχειρήσεων. Στις προτεραιότητες, ανάλογα με τον προορισμό, θα πρέπει να τεθούν και άλλα θέματα πέραν της ηλεκτροδότησης, όπως η επαρκής υδροδότηση, το αποχετευτικό σύστημα, η διαχείριση των απορριμμάτων, καθώς και η καθαριότητα, τα περισσότερα εκ των οποίων άπτονται της ευθύνης των τοπικών αρχών.
• Σε τι βαθμό πλήττει η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού την ανάπτυξη του τουριστικού τομέα στην Ελλάδα;
Ο ΣΕΤΕ, σε κάθε ευκαιρία, επισημαίνει την ανάγκη ενός απλού και φιλοεπενδυτικού χωροταξικού πλαισίου για τον τουρισμό, το οποίο να συνδυάζει την αειφορία και ανάπτυξη. Η προσπάθεια για την ανάκαμψη της οικονομίας, είναι αυτονόητο ότι δεν είναι δυνατή χωρίς ανάπτυξη, χωρίς νέες ποιοτικές επενδύσεις στον τουρισμό, που θα δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία στο προσφερόμενο προϊόν της χώρας και νέες θέσεις απασχόλησης. Έχει παρατηρηθεί ότι οι νέες τουριστικές επενδύσεις, εστιάζουν κυρίως σε εξαγορές και ανακατασκευές υφιστάμενων μονάδων ή μετατροπή χρήσεων κτηρίων και δευτερευόντως σε εξ’ αρχής νέες επενδύσεις. Αποτελεί άμεση ανάγκη να αναληφθούν πρωτοβουλίες για την άρση των γραφειοκρατικών προβλημάτων και τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την ασφάλεια δικαίου.
• Πιστεύετε ότι έχουν δρομολογηθεί οι απαιτούμενες λύσεις για το ζήτημα των βραχυχρόνιων μισθώσεων; Ποια είναι τα καλά παραδείγματα των άλλων χωρών και πώς θα μπορούσε να τα υιοθετήσει η Ελλάδα;
Το ζήτημα των βραχυχρόνιων μισθώσεων, δεν έχει ακόμα επιλυθεί σε επίπεδο φορολογίας και θέσπισης κανόνων λειτουργίας. Αρκετές χώρες και προορισμοί έχουν ρυθμίσει την αγορά και η Ελλάδα πρέπει να παραδειγματιστεί από τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι, οι επισκέπτες που κάνουν κρατήσεις στη Λισαβόνα, πληρώνουν τουριστικό φόρο 1 ευρώ ανά άτομο ανά διανυκτέρευση, με ανώτατο πλαφόν ημερών διαμονής, ενώ στο Πόρτο ο αντίστοιχος φόρος είναι 2 ευρώ. Στο Μπέργκαμο καταβάλλεται τουριστικός φόρος 5% επί της τιμής της κράτησης για έως και 5 διανυκτερεύσεις, ενώ στη Νάπολη, καταβάλλεται φόρος 3 ευρώ ανά άτομο ανά διανυκτέρευση, για έως και 14 διανυκτερεύσεις. Παράλληλα, θα πρέπει να θεσπιστούν κανόνες λειτουργίας στα ακίνητα που διατίθενται για βραχυχρόνιες μισθώσεις, σε θέματα όπως υγιεινής και ασφάλειας και να διενεργούνται έλεγχοι για την τήρησή τους.