Μια γεμάτη «ατζέντα» στην οποία κυριαρχούν η μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων που θα δώσει ισχυρή, περαιτέρω ώθηση στην οικονομία, αλλά και κρίσιμες πολιτικές επιλογές, όπως η ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας και ο νέος εκλογικός νόμος, έχει προετοιμάσει για το 2020 ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε επισήμως στην ανάγκη μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων του 3,5% από το 2021, ήδη στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ συζήτησε το θέμα και στη συνάντηση με τη νέα πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, που είναι υποστηρικτική προς τις ελληνικές θέσεις.
Σύμφωνα, δε, με ασφαλείς πληροφορίες, το αίτημα της Αθήνας θα τεθεί αρμοδίως στο Eurogroup το διάστημα μετά τις αρχές Απριλίου και σίγουρα πριν από τα τέλη Μαΐου, οπότε η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει διαμορφώσει το νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα. Βέλτιστος στόχος του Μεγάρου Μαξίμου είναι τα πρωτογενή πλεονάσματα για τα επόμενα χρόνια να μειωθούν στο 2% του ΑΕΠ. Ομως, με δεδομένο ότι στις Βρυξέλλες οι συμφωνίες αποτελούν προϊόντα διαπραγμάτευσης, πιθανότερος θεωρείται ένας συμβιβασμός σε ποσοστό λίγο υψηλότερο. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και η μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 2,5%, δηλαδή κατά μία ποσοστιαία μονάδα, θα δημιουργήσει πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο της τάξεως των δύο δισ. ευρώ περίπου ετησίως.
Βιωσιμότητα χρέους
Ενόψει των διεργασιών στις Βρυξέλλες, η Αθήνα θα προετοιμάσει, προκειμένου να ενισχύσει το δικό της «οπλοστάσιο», έκθεση βιωσιμότητας χρέους μέσω του ΟΔΔΗΧ, πέραν εκείνων της Κομισιόν και της ΤτΕ, ενώ παράλληλα επενδύει σε τέσσερα στοιχεία που θα παίξουν κρίσιμο ρόλο για τις τελικές αποφάσεις. Πρώτον, στα στοιχεία για τον ρυθμό ανάπτυξης του επόμενου χρόνου. Εάν η οικονομία φαίνεται ότι το πρώτο τρίμηνο του έτους «τρέχει» με ρυθμούς της τάξεως του 2,8%, όπως εκτιμά η κυβέρνηση η επιχειρηματολογία της Αθήνας θα καταστεί ισχυρότερη. Δεύτερον, το Μέγαρο Μαξίμου θεωρεί κρίσιμο να παραμείνουν στο υφιστάμενο ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο τα επιτόκια δανεισμού της χώρας. Τρίτον, τους επόμενους μήνες σχεδιάζεται να γίνει νέα κίνηση αποπληρωμής των ακριβών δανείων του ΔΝΤ. Τέταρτον, θα έχει κλείσει σε ποια αναπτυξιακά πρότζεκτ θα οδηγηθούν τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα (ANFAs – SNPs) που είναι βέβαιο ότι θα δώσουν περαιτέρω ώθηση στην οικονομία.
Οπως προαναφέρθηκε, τον Μάιο θα διαμορφωθεί το νέο μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής, και σύμφωνα με συνομιλητές του πρωθυπουργού, ο κ. Μητσοτάκης «επιθυμεί σε αυτό να συμπεριλαμβάνεται η μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων».
Παράλληλα, σε πολιτικό επίπεδο, ο χρόνος μετράει αντίστροφα για την ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας και τον νέο εκλογικό νόμο. Για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο πρωθυπουργός κρατάει «κλειστά χαρτιά», αλλά οι εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά ενισχύουν το σενάριο περί επιλογής προσώπου με «πολιτικά χαρακτηριστικά».
Επίσης, οι αναφορές του Μεγάρου Μαξίμου ότι «η επιλογή του προσώπου θα καθορίσει και το κυβερνητικό στίγμα» ενισχύουν την αίσθηση πως θα αναζητηθεί ευρύτερη συναίνεση, καθώς και ότι η πρόταση θα εμπεριέχει το στοιχείο της «νεωτερικότητας».
Αναφορικά με τον εκλογικό νόμο γίνεται λόγος για σύστημα ενισχυμένης αναλογικής που θα δίνει ισχυρό bonus στο πρώτο κόμμα, με στόχο να προκύπτει κυβερνητική λύση στις διπλές κάλπες που θα ακολουθήσουν, αφού είναι δεδομένο πως η αμέσως επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα πραγματοποιηθεί με σύστημα απλής αναλογικής. Σύμφωνα με πληροφορίες, το μπόνους θα είναι κλιμακωτό, αλλά το πρώτο κόμμα θα διασφαλίζει την αυτοδυναμία με ποσοστό άνω του 37%.
Τα ελληνοτουρκικά
Ακόμη, δεδομένο είναι ότι πολύ ψηλά στην ατζέντα του πρωθυπουργού θα βρεθούν η πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων και μία δέσμη μέτρων που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο άπτονται της λεγόμενης «καθημερινότητας» των πολιτών. Στις 2 Ιανουαρίου υπογράφεται η συμφωνία για τον East Μed, ενώ πέντε ημέρες αργότερα ο κ. Μητσοτάκης θα συναντηθεί στον Λευκό Οίκο με τον Ντόναλντ Τραμπ. Στα τέλη του μήνα ο πρωθυπουργός θα έχει στο Παρίσι συνομιλίες με τον Εμανουέλ Μακρόν που είναι ιδιαίτερα υποστηρικτικός στις ελληνικές θέσεις έναντι της Αγκυρας, ενώ την άνοιξη θα επισκεφθεί το Πεκίνο και ενδεχομένως τη Μόσχα.
Επίσης, στο πεδίο της καθημερινότητας, ο χρόνος μετράει αντίστροφα για πρωτοβουλίες όπως η ψήφιση του νομοσχεδίου για τις πορείες στο κέντρο, το ασφαλιστικό που θα αίρει τις αδικίες του νόμου Κατρούγκαλου, το νέο πλαίσιο για τη δημόσια υγεία, το νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ που θα συνδέει τη χρηματοδότηση με την αξιολόγηση και οι νέες αντικειμενικές αξίες, σε συνδυσμό με την περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% μεσοσταθμικά. Τέλος, εντός του 2020 θα κριθεί πόσο αποτελεσματικά ήταν τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για το προσφυγικό.
Σε κάθε περίπτωση, στο Μέγαρο Μαξίμου αντιλαμβάνονται πλήρως πως το 2020 θα είναι καθοριστικό όχι μόνο για την ίδια την κυβέρνηση, αλλά και για την πορεία της χώρας τα επόμενα χρόνια.
