Πού να το φανταστούμε; Τόσα χρόνια πιστεύαμε πως η πανσέληνος κρύβει κινδύνους μόνον στα βιβλία με λυκανθρώπους και παρόμοια νυκτόβια όντα. Όπως φαίνεται όμως, κρύβει πραγματικούς κινδύνους και για όσους οδηγούν την ιδιαίτερα αυτή μέρα κάθε μήνα.
Αυτό καταλάβαμε τουλάχιστον, διαβάζοντας την αναφορά μίας καναδικής έρευνας που δημοσιεύτηκε στο The British Medical Journal (ιατρικό περιοδικό). Η έρευνα διαπιστώνει πως οι απρόσεκτοι οδηγοί κι εκείνοι που ασχολούνται με αλλότρια κατά την οδήγηση -στέλνοντας SMS για παράδειγμα- αποτελούν κίνδυνο για τον εαυτό τους και τους άλλους χρήστες των δρόμων. Ακόμη και μια στιγμιαία ματιά εκτός πορείας μπορεί να αποβεί μοιραία.
Όλα αυτά τα γνωρίζαμε ήδη. Οπότε, γιατί ασχολήθηκαν οι Καναδοί με ένα θέμα που έχει ήδη σχεδόν εξαντληθεί; Η απάντηση είναι: δεν ασχολήθηκαν με αυτό, αλλά με το αν ένα συγκεκριμένο «φυσικό φαινόμενο» προκαλεί απόσπαση της προσοχής και άρα ενέχει κινδύνους.
Αναφερόμαστε στην πανσέληνο, την οποία η μελέτη υποδεικνύει σε θανατηφόρο παράγοντα τροχαίων, τις 12 μέρες τον χρόνο που συμβαίνει (κάθε 30 μήνες όμως συμβαίνει μία επιπλέον).
Το εύρημα δίνει μια απρόσμενη απάντηση στο ερώτημα ορισμένων, αφού όπως φαίνεται δεν σκοτώνουν οι λυκάνθρωποι, αλλά το γιομάτο φεγγάρι. Οπότε ένα σωρό ταινίες όπως η τετραλογία Twilight Saga θα πρέπει να ξαναγυριστούν με το σωστό σενάριο –προς τέρψη και αγαλλίαση των απανταχού εφήβων.
«Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως τις νύχτες με πανσέληνο τα θανατηφόρα ατυχήματα με μοτοσυκλέτες αυξάνουν κατά 5% σε σχέση με τις άλλες νύχτες», αναφέρεται σχετικά. «Ακόμα, τις νύχτες με υπερπανσέληνο η αύξηση φθάνει το 32%».
Υπερπανσέληνος ονομάζεται η πανσέληνος που συμπίπτει με την μικρότερη απόσταση της σελήνης από τη γη. Ευτυχώς αυτή η σύμπτωση δεν συμβαίνει τακτικά. Το 2017 είχε μία υπερπανσέληνο, το 2018 θα έχει δύο που θα συμβούν Γενάρη και Φλεβάρη.
Η έρευνα περιέλαβε στοιχεία από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και την Αυστραλία. Η σχέση μεταξύ πανσελήνου και ατυχημάτων δεν αποδεικνύεται ακλόνητα, διότι δεν έχει ελεγχθεί η συμμετοχή άλλων παραγόντων, όπως π.χ. αυτός των καιρικών συνθηκών.
Όπως δηλώνει ο ένας από τους συντάκτες της, ο Eldar Shafir, καθηγητής Συμπεριφορικών Επιστημών και Δημόσιας Πολιτικής, Ψυχολογίας και Δημοσίων Σχέσεων στη Σχολή Δημοσίων και Διεθνών Σχέσεων Γούντρο Ουίλσον. «Η έρευνά μας έρχεται να προστεθεί στην υπάρχουσα βιβλιογραφία σχετικά με το πώς ακόμα και οι μικρότεροι περισπασμοί μπορούν να έχουν καταστροφικές συνέπειες για τη ζωή μας».
«Η εκτροπή του βλέμματος ενός μοτοσυκλετιστή από τον δρόμο προς την πανσέληνο μπορεί να προκαλέσει απώλεια ελέγχου», βεβαιώνει και ο βασικός συγγραφέας της μελέτης Donald Redelmeier, καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Τορόντο.
Οι Redelmeier και Shafir ξεκίνησαν κάνοντας την υπόθεση πως η προσοχή του ανθρώπου στρέφεται ενστικτωδώς προς την πανσέληνο, πράγμα που πιθανώς συμβάλλει στην πρόκληση θανατηφόρων ατυχημάτων. Για να αποδείξουν το αληθές ή όχι της υπόθεσής τους, ανέλυσαν τα στοιχεία των ετών 1975 – 2014 από το αρχείο καταγραφής οδικών ατυχημάτων στις ΗΠΑ. Στο διάστημα αυτών συνέβησαν 494 πανσέληνοι και 65 υπερπανσέληνοι.
Έπειτα κατέγραψαν τον αριθμό των θανατηφόρων ατυχημάτων κατά τις νύχτες με πανσέληνο και τον συνέκριναν με τον αριθμό ατυχημάτων σε βραδιές με ημισέληνο (πρώτο τέταρτο της σελήνης) –δηλαδή μια εβδομάδα πριν και μία μετά την πανσέληνο.
Βρήκαν ότι κατά τις νύχτες με πανσέληνο συνέβησαν 4.994 θανατηφόρα, για ένα μέσο όρο 9,10 ατυχημάτων ανά πανσέληνο. Αντίθετα τις νύχτες χωρίς πανσέληνο συνέβησαν 8,64 θανατηφόρα κατά μέσο όρο, ενώ όταν είχε υπερπανσέληνο ο μέσος όρος εκτινάχτηκε στο 10,82 (703 θανατηφόρα συνολικά).
Η διαφορά υπονοεί πως κάθε δύο νύχτες με πανσέληνο συνέβη ένα επιπλέον θανατηφόρο, ενώ κάθε δύο νύχτες με υπερπανσέληνο το νούμερο διπλασιάζεται στα δύο επιπλέον θανατηφόρα.
Συνολικά καθ’ όλο το διάστημα για το οποίο αναζητήθηκαν στοιχεία, τα επιπλέον ατυχήματα με πανσέληνο ήταν 226. Το τυπικό “σετ” ενός τροχαίου όπως καταγράφηκε, αποτελείται από έναν μεσήλικα αναβάτη που κινείται σε επαρχιακό δρόμο με μία μοτοσυκλέτα μεγάλου κυβισμού και συγκρούεται μετωπικά. Κράνος φορούσαν λιγότερα από τα μισά θύματα.
Το 73% των δυστυχημάτων συνέβη σε προμεσονύκτιες ώρες και μόλις το 27% σε μεταμεσονύκτιες.
Οι ερευνητές κατόπιν χρησιμοποίησαν στοιχεία από το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και την Αυστραλία με παρόμοια αποτελέσματα. Ωστόσο δεν ισχυρίζονται το αλάθητο των ευρημάτων τους καθώς όπως λένε, η μελέτη δεν διαχωρίζει τη συμμετοχή παραγόντων όπως η απόσπαση προσοχής από άλλες αιτίες, τα τυχόν τροχαία εμπόδια, οι καιρικές συνθήκες και η ορατότητα της σελήνης ή όχι λόγω συννεφιάς.
Επιπλέον όπως βλέπουμε, δεν διευκρινίζεται το πόσα ακριβώς τροχαία οφείλονται σε επιθέσεις λυκανθρώπων ή πόσοι από τους οδηγούς ήταν τέτοιοι…
