• Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και η αντίδραση Καμπουράκη
• Η νέα προσφυγή αναμένεται να βασιστεί σε συγκεκριμένους λόγους που συνδέονται με την ερμηνεία των θεμελιωδών δικαιωμάτων του εκλογικού σώματος και του υποψηφίου, όπως αυτά προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (2170/2024) έθεσε τέλος στη νομική διαδικασία που ακολούθησε ο πρώην δήμαρχος Ρόδου κ. Αντώνης Καμπουράκης, σχετικά με την εγκυρότητα των δημοτικών εκλογών του 2023.
Η απόφαση του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου επικύρωσε την εκλογική νίκη του κ. Αλέξανδρου Κολιάδη και της παράταξής του «ΕΝΑ-ΕΝΩΜΕΝΟΙ ΑΛΛΑΖΟΥΜΕ-ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗ ΡΟΔΟ», απορρίπτοντας τις αιτήσεις αναιρέσεως.
Ωστόσο, ο πρώην δήμαρχος δεν φαίνεται διατεθειμένος να εγκαταλείψει τη νομική μάχη και ανακοίνωσε την πρόθεσή του να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η προσφυγή αυτή αναμένεται να βασιστεί σε συγκεκριμένους λόγους που συνδέονται με την ερμηνεία των θεμελιωδών δικαιωμάτων του εκλογικού σώματος και του υποψηφίου, όπως αυτά προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Πιο συγκεκριμένα έγκριτοι νομικοί κύκλοι αναφέρουν ότι ο κ. Καμπουράκης δύναται να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου επικαλούμενος τα εξής:
Παραβίαση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη (Άρθρο 6 ΕΣΔΑ)
Ένας από τους κύριους λόγους στους οποίους μπορεί να στηριχθεί η προσφυγή του κ. Καμπουράκη είναι η πιθανή παραβίαση του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ, το οποίο εγγυάται το δικαίωμα σε δίκαιη και αμερόληπτη δίκη.
Ο πρώην δήμαρχος υποστηρίζει ότι:
• Το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν εξέτασε επαρκώς συγκεκριμένα διαδικαστικά και νομικά ζητήματα.
• Δεν δόθηκε η δέουσα σημασία στην εγκυρότητα συγκεκριμένων ψηφοδελτίων.
• Η έλλειψη αναλυτικής αιτιολόγησης της απόφασης καθιστά τη διαδικασία ανεπαρκώς δικαστικά ισότιμη.
• Οι χρόνοι εξέτασης και οι διαδικαστικοί περιορισμοί εμπόδισαν μία σε βάθος ανάλυση των στοιχείων της υπόθεσης.
Παραβίαση του δικαιώματος συμμετοχής σε ελεύθερες εκλογές (Άρθρο 3 του Πρωτοκόλλου 1 της ΕΣΔΑ)
Ο κ. Καμπουράκης ισχυρίζεται ότι:
• Η ερμηνεία των εκλογικών κανόνων και η απόφαση του ΣτΕ αλλοίωσαν τη βούληση των πολιτών.
• Η απόρριψη αιτημάτων για ανακαταμέτρηση και η αποδοχή αμφισβητούμενων ψηφοδελτίων συνιστούν έλλειψη διαφάνειας.
• Ο τρόπος εξέτασης των καταγγελιών για εκλογικές παρατυπίες δεν διασφάλισε τη διαφάνεια της διαδικασίας.
Δικαίωμα προστασίας από διακρίσεις (Άρθρο 14 ΕΣΔΑ)
Ένας ακόμα πυλώνας της προσφυγής του μπορεί να είναι η άνιση εφαρμογή του εκλογικού νόμου, καθώς:
• Οι εκλογικοί κανόνες ερμηνεύτηκαν κατά τρόπο που τον έθεσε σε μειονεκτική θέση έναντι του αντιπάλου του.
• Η μη αποδοχή συγκεκριμένων ενστάσεων οδήγησε σε άνιση μεταχείριση.
• Η έλλειψη επαρκούς αιτιολόγησης μπορεί να ερμηνευτεί ως διακριτική μεταχείριση εις βάρος του.
Ανεπάρκεια δικαστικής προστασίας (Άρθρο 13 ΕΣΔΑ)
Ο πρώην δήμαρχος μπορεί να ισχυριστεί ότι το ελληνικό δικαστικό σύστημα δεν του παρείχε επαρκή προστασία απέναντι στις καταγγελίες του, γεγονός που μπορεί να συνιστά παραβίαση του άρθρου 13 της ΕΣΔΑ.
• Δεν υπήρξε δυνατότητα αναθεώρησης ή επανεξέτασης της απόφασης από ένα άλλο ανεξάρτητο δικαστικό όργανο.
• Οι διαδικαστικές ελλείψεις περιόρισαν το δικαίωμά του να αμφισβητήσει αποτελεσματικά το αποτέλεσμα.
Η κρίση του Συμβουλίου της Επικρατείας
Το ΣτΕ απέρριψε τις αιτιάσεις Καμπουράκη κρίνοντας ότι:
• Η διαδικασία των εκλογών ήταν σύμφωνη με το Σύνταγμα και την εκλογική νομοθεσία.
• Η ερμηνεία των εκλογικών κανόνων έγινε σύμφωνα με τη νομολογία.
• Δεν προέκυψαν στοιχεία που να δικαιολογούν την ανατροπή του εκλογικού αποτελέσματος.
• Η εκλογική διαδικασία παρείχε επαρκείς εγγυήσεις για την ορθή καταγραφή της λαϊκής ετυμηγορίας.
Επιπλέον, το ΣτΕ έκρινε ότι η απόφασή του βασίστηκε σε αντικειμενικά κριτήρια και πως η απόρριψη των ενστάσεων έγινε με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.
Προοπτικές και προκλήσεις της προσφυγής
Η διαδικασία ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι σύνθετη και απαιτεί αποδείξεις ότι η απόφαση του ΣτΕ παραβίασε τη Σύμβαση.
Το βασικό νομικό ερώτημα θα είναι εάν οι διαδικαστικές και νομικές επιλογές των ελληνικών αρχών περιόρισαν αδικαιολόγητα τη δυνατότητά του να εκλεγεί ή να αμφισβητήσει αποτελεσματικά το εκλογικό αποτέλεσμα.
Εάν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεχθεί την προσφυγή του και διαπιστώσει παραβίαση της ΕΣΔΑ, η υπόθεση μπορεί να οδηγήσει σε διεθνή πίεση για αλλαγές στο εκλογικό σύστημα.
Ωστόσο, η επιτυχία της προσφυγής δεν είναι δεδομένη, καθώς το Δικαστήριο εξετάζει αυστηρά τις υποθέσεις και συχνά απορρίπτει περιπτώσεις που δεν αποδεικνύουν σαφή παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Η επιλογή του Αντώνη Καμπουράκη να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αναδεικνύει ένα ζήτημα που υπερβαίνει τα τοπικά πολιτικά δρώμενα και αγγίζει την εφαρμογή των θεμελιωδών δικαιωμάτων στις εκλογικές διαδικασίες.
Αν και το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει κλείσει το νομικό ζήτημα στην Ελλάδα, η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου θα μπορούσε να έχει ευρύτερες συνέπειες για το ελληνικό εκλογικό σύστημα, ειδικά όσον αφορά τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα της δικαστικής προστασίας σε εκλογικές διαφορές.