Σε μάστιγα τείνει να εξελιχθεί το φαινόμενο – Τρίτη κατά σειρά αιτία θανάτου από ατύχημα παγκοσμίως – 300 περιστατικά, κατά μέσο όρο, στην Ελλάδα ετησίως
Οι υψηλές θερμοκρασίες των περασμένων ημερών οδήγησαν αρκετούς στις παραλίες, ωστόσο μαζί με τα μπάνια ξεκίνησε και η καταγραφή θανάτων λουομένων. Οπως λέει ο κ. Δημήτρης Α. Σαϊτάκης, τ. περιφερειακός διοικητής Λιμενικών Αρχών Κρήτης και Κεντρικός Λιμενάρχης Ηρακλείου, «με τον όρο “πνιγμός” ορίζεται ο θάνατος που οφείλεται σε ασφυξία κατά τη βύθιση σε ένα υγρό μέσο, συνήθως νερό, ή εντός 24 ωρών από τη βύθιση. Ειδικότερα, ο υδάτινος πνιγμός είναι σύνολο ασφυκτικών φαινομένων και πολύπλοκες βιοχημικές μεταβολές και διαταραχές που ακολουθούν την απόφραξη των αεροφόρων οδών από βύθιση του σώματος στο νερό και οι οποίες τελικά επιφέρουν τον θάνατο. Ο πνιγμός είναι θανατηφόρος εκτός αν έγκαιρα το θύμα διασωθεί και υποστεί ανάνηψη, οπότε μπορεί να επιβιώσει. Ως “παρ’ ολίγον πνιγμός” ή υδροπληξία ορίζεται ένα επεισόδιο βύθισης στο νερό ικανής σοβαρότητας ώστε να απαιτηθεί ιατρική φροντίδα και το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε νοσηρότητα ως και θάνατο, ακόμα και μετά την παρέλευση 24ώρου από το συμβάν».
Και προσθέτει «ετησίως καταγράφονται σε παγκόσμιο επίπεδο περίπου 140.000 θάνατοι λόγω πνιγμού. Για τους παρ’ ολίγον πνιγμούς δεν υφίστανται ακριβή στατιστικά στοιχεία. Εν τούτοις, εκτιμάται ότι οι περιπτώσεις συμβάντων παρ’ ολίγον πνιγμού εμφανίζονται με συχνότητα 20-50 φορές μεγαλύτερη αυτής των πνιγμών».
Σημειώνει ακόμη ότι «το πρόβλημα του πνιγμού και της ασφάλειας στο υδάτινο στοιχείο γίνεται όλο και πιο επίκαιρο γιατί παρατηρείται αύξηση του αριθμού των πνιγμών παγκοσμίως (500.000 περίπου ετησίως). Ο πνιγμός αποτελεί την τρίτη κατά σειρά αιτία θανάτου από ατύχημα παγκοσμίως. Μόνο στην Ευρώπη 35.000 – 40.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο από πνιγμό. Στην Ελλάδα έχουμε κατά μέσο όρο 300 περιστατικά πνιγμού τον χρόνο (στη θάλασσα, στατιστικά 2001-2010). Δυστυχώς κάθε χρόνο ο πνιγμός καταλαμβάνει παγίως μία θέση από τις κύριες αιτίες ατυχηματικών θανάτων, ακολουθώντας σε ορισμένες ηλικιακές κατηγορίες πληθυσμού, τα τροχαία ατυχήματα που διατηρούν τα θλιβερά πρωτεία. Επιπλέον, αναλογιζόμενοι ότι το 30% των θυμάτων είναι αλλοδαποί, γίνεται αντιληπτό ότι κάθε ατύχημα με τραυματισμό στη θάλασσα έχει παρεπόμενες επιπτώσεις στον τουρισμό και τα παρακλάδια του».
Ο κ. Σαϊτάκης τονίζει επιπλέον ότι τα τελευταία χρόνια «οι πνιγμοί στη θάλασσα τείνουν να εξελιχθούν σε μάστιγα. Οι επιπτώσεις τους πρόδηλες επίσης, στις οικογένειες των θυμάτων, την κοινωνία και την οικονομία της χώρας. Η πρόληψη είναι το κλειδί της αποτροπής κάθε κίνδυνου και η εκπαίδευση της κοινωνίας είναι το κλειδί της πρόληψης. Η ανελαστικότητα του αριθμού των πνιγμών στη χώρα μας καταδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για την ανάληψη ολοκληρωμένων δράσεων εκπαίδευσης και ενημέρωσης τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο».
Σχετικά με το πώς αντιμετωπίζεται το πρόβλημα σε άλλα κράτη υπογραμμίζει ότι στο κομμάτι της πρόληψης η εστίαση είναι σε δύο σημεία: «Τη διδασκαλία των νέων από μικρή ηλικία και τη χρήση εποπτικών μέσων και μέσων ευρείας μετάδοσης γνώσεων και μηνυμάτων. Στη διδασκαλία από μικρή ηλικία μπορούμε να δούμε το παράδειγμα της Νορβηγίας, η οποία διδάσκει αυτοδιάσωση στο πλαίσιο της βρεφικής κολύμβησης. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, εκπαιδευμένο προσωπικό, συνήθως προπονητές κολύμβησης με εξειδίκευση στη βρεφική κολύμβηση και τη διάσωση στο νερό, διδάσκουν κολύμβηση σε βρέφη. Τα βρέφη συνοδεύονται από έναν κηδεμόνα ο οποίος τα βοηθάει κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας. Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, μέσω του προγράμματος αυτού αν βρεθούν κατά λάθος στο νερό, όπως συχνά συμβαίνει σε κολυμβητικές δεξαμενές κ.λπ., θα έχουν αναπτύξει δεξιότητες που θα τα καταστήσουν πιο ψύχραιμα στο υγρό στοιχείο και θα μπορέσουν να κολυμπήσουν αυτή την ελάχιστη απόσταση που απαιτείται προκειμένου να βρεθούν σε ασφαλές σημείο. Μέσω του προγράμματος αυτού, τα μικρά παιδιά αναπτύσσουν σεβασμό και υιοθετούν μια ασφαλή συμπεριφορά για το υδάτινο περιβάλλον».
Επιπροσθέτως ο κ. Σαϊτάκης λέει ότι «οι εκστρατείες για την πρόληψη των ατυχημάτων θα πρέπει να στοχεύουν τόσο στον πληθυσμό εντός της χώρας όσο και των αλλοδαπών τουριστών. Ως τέτοιες προτείνονται: Η συνεχής και ευρεία ενημέρωση των πολιτών μέσω μηνυμάτων, τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κ.λπ., καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, η κατάρτιση και η επιβολή κανονισμών με βάση την εκτίμηση κινδύνου των παραλιών, η εκπόνηση χρηστικού εντύπου που θα διανέμεται με την άφιξη των τουριστών αλλά και οπτικού υλικού στους τόπους διαμονής τους σε συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού, η ενημέρωση των λουομένων με την τοποθέτηση ηλεκτρονικών πινακίδων σε όλες τις οργανωμένες παραλίες, η επέκταση της παρουσίας των ναυαγοσωστών τόσο της ημερήσιας παρουσίας τους χρονικά όσο και της παρουσίας τους ημερολογιακά, η ένταξη υποχρεωτικού σχετικού μαθήματος στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση για την απόκτηση κολυμβητικής παιδείας, η ενεργοποίηση της αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού κ.ά.».
ΒΗΜΑ