Εχει πανσέληνο απόψε κι είν’ ωραία…
Όμως η αποψινή πανσέληνος έχει ακόμη ένα χαρακτηριστικό: λέγεται «μπλέ φεγγάρι» (blue moon).
Το γιατί λέγεται έτσι, μας εξηγεί η NASA με ένα βίντεο που ανέβασε πριν 6 μέρες στο YouTube.
Ο αφηγητής ξεκινά με την αγγλική φράση «once in a blue moon», που σημαίνει στην καθομιλουμένη ότι κάτι γίνεται εξαιρετικά σπάνια. Κι αυτός ο Ιούλιος έχει πράγματι κάτι που δεν είναι πολύ συνηθισμένο: έχει δύο πανσελήνους, μία στις 2 του μηνόας και μία η αποψινή.
Το 1946 το επιστημονικό περιοδικό «Sky and Telescope» δημοσίευσε ένα άρθρο που έφερε τον τίτλο «once in a blue moon». Από τότε είναι καταγραμμένο πως η δεύτερη πανσέληνος εντός του ίδιου μηνός ονομάζεται μπλε φεγγάρι. Και όπως σημειώνει ο σχολιαστής της NASA, «όσο κι αν αυτός ο χαρακτηρισμός δεν είναι σωστός, τουλάχιστον ήταν κατανοητός. Κι έτσι γεννήθηκε το σύγχρονο μπλε φεγγάρι».
Όσο για το αν η σελήνη μπορεί να φαίνεται όντως μπλε; Η NASA αναφέρει ως παράδειγμα ότι το 1883 οι άνθρωποι έβλεπαν μπλε φεγγάρια σχεδόν κάθε νύχτα, μετά από την έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα στην Ινδονησία που είχε μέγεθος αντίστοιχο μίας ατομικής βόμβας 10 μεγατόνων. Τα σύννεφα σκόνης στην ατμόσφαιρα γέμισαν με σωματίδια τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και έτσι η σελήνη έδειχνε μπλε.
Επίσης, το φεγγάρι έγινε μπλε και κατά την έκρηξη του ηφαιστείου Ελ Χιχόν στο Μεξικό το 1983, κατά την έκρηξη του ηφαιστείου Πινατούμπο Λουζόν στις Φιλιππίνες το 1991.
Το ίδιο μπορεί να γίνει και κατά τη διάρκεια πυρκαγιών, όπως στις πυρκαγιές στη Σουηδία το 1950 και στον Καναδά το 1951.