Σε μια ελβετική εταιρεία εντοπισμού και ανίχνευσης των λαθραίων, τη Societe Industrielle Commercielle de Produits Alimentaires (SICPA), και στις πληροφορίες που κυρίως παίρνει από τις βρετανικές υπηρεσίες δίωξης στηρίζει σε μεγάλο βαθμό η κυβέρνηση τις ελπίδες της για την καταπολέμηση της λαθρεμπορίας τσιγάρων, που αποτελεί και το μεγαλύτερο μέρος του στόχου της πάταξης του λαθρεμπορίου τσιγάρων και πετρελαιοειδών.
Σε σύσκεψη που έγινε στο τέλος Ιουλίου υπό τον υπουργό Επικρατείας Παναγιώτη Νικολούδη, αποφασίσθηκε να αλλάξει το καθεστώς που ίσχυε μέχρι σήμερα στην καταπολέμηση του λαθρεμπορίου. Στο νέο κυβερνητικό σχέδιο προβλέπεται η καταγραφή εκείνων που συμμετέχουν στην αλυσίδα διακίνησης και εμπορίας προϊόντων καπνού αλλά και την ειδική σήμανση από την SICPA που θα περιλαμβάνει πληροφορίες για το πού και πότε πουλήθηκε το προϊόν (π.χ. πακέτο).
Οι πληροφορίες αυτές θα καταχωρίζονται σε τρεις διαφορετικές βάσεις δεδομένων. Στην πρώτη θα καταγραφούν κατ’ αρχάς όλοι οι παραγωγοί καπνού της χώρας οι οποίοι θα έχουν ειδική άδεια, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα. Πέρα από τα στοιχεία τους, η βάση αυτή θα περιλαμβάνει το μέγεθος της παραγωγής τους, όπως επίσης τις συμβάσεις που θα υπογράφουν με τις καπνοβιομηχανίες, έτσι ώστε το υπουργείο Οικονομικών να γνωρίζει ανά πάσα ώρα και στιγμή ποιος παράγει, πόσο παράγει, πού πουλάει και τι ποσότητα πουλάει. Στην ίδια βάση δεδομένων θα καταγραφούν και όσοι μεσολαβούν από τον παραγωγό ώς τη βιομηχανία (π.χ. αποθήκες), καθώς και όσοι μεσολαβούν από τη βιομηχανία ώς την τελική διάθεση των προϊόντων. Ολοι οι εμπλεκόμενοι θα έχουν ειδικές άδειες, αλλιώς θα υπόκεινται σε αυστηρές διοικητικές ή και ποινικές κυρώσεις.
Στη δεύτερη βάση δεδομένων θα καταγράφονται όλα τα προϊόντα καπνού που πωλούνται.
Στο σημείο αυτό θα εισαχθεί η ταινία ασφαλείας, η οποία δεν θα περιλαμβάνει μόνο ότι έχουν πληρωθεί οι αναλογούντες φόροι ανά μονάδα προϊόντος, αλλά θα εμπεριέχει με ηλεκτρονικό τρόπο -όπως λειτουργεί το barcode- πληροφορίες για την προέλευση του προϊόντος.
Το σημαντικότερο ωστόσο πρόβλημα είναι η απουσία ελέγχων. «Δεν έχουμε αυτόνομη ροή πληροφοριών διότι δεν πληρώνουμε για πληροφορίες και άρα δεν είμαστε σε θέση από μόνοι μας να κάνουμε ελέγχους αν δεν μας δώσουν τέτοιες πληροφορίες οι βρετανικές υπηρεσίες», λέει στην «Κ» αξιωματούχος των υπηρεσιών δίωξης που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Εταιρείες όπως η Philip Morris υπολογίζουν ότι το συγκεκριμένο λαθρεμπόριο των fake τσιγάρων, εκείνων που είναι λαθραία και του χύμα καπνού προσέγγισε πλέον το 2014 το 21% της αγοράς ή σε αξία τα 650 εκατομμύρια ευρώ. Το κίνητρο είναι τεράστιο. Οι φόροι καπνού φθάνουν τα 3,1 δισ., περίπου το 7% των συνολικών εσόδων του προϋπολογισμού. Το τσιγάρο επιβαρύνεται με 84% φόρους, περίπου 20 εκατοστιαίες μονάδες πάνω από τα καύσιμα.
Το αποτέλεσμα είναι ότι πλέον στην Αθήνα ένα στα τρία τσιγάρα να μην είναι νόμιμο. Την τελευταία 5ετία η επίσημη αγορά τσιγάρων και καπνού έχει μειωθεί 46% αλλά συνολικά η κατανάλωση παραμείνει σταθερή: ένα θαύμα της στατιστικής που εξηγείται από την έκρηξη του λαθρεμπορίου. Το 2009 η παράνομη αγορά τσιγάρων και καπνού ήταν 7 φορές… μικρότερη.
Τα πετρελαιοειδή
Ο τέως υπουργός Οικονομίας Γ. Σταθάκης αποδέχθηκε τελικά τις εκτιμήσεις της αγοράς (100 εκατομμύρια) και όχι τους υπολογισμούς ερευνών και δημοσιευμάτων για τους διαφυγόντες φόρους από το λαθρεμπόριο πετρελαιοειδών (2 δισ). Το 4ο τελωνείο (πετρελαιοειδών) έχει εισπράξει, από τον Ιανουάριο του 2012, 100 εκατομμύρια ευρώ ενώ στο ίδιο διάστημα καταλογίσθηκαν πρόστιμα και φόροι 3 δισ. Ομως σε πολλές περιπτώσεις οι υπεύθυνοι των εταιρειών που κάνουν λαθρεμπορία είναι ανύπαρκτα φορολογικά πρόσωπα, ο εντοπισμός των οποίων καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής. Η κυβέρνηση αποφάσισε στις 30 Ιουλίου να ολοκληρώσει την εγκατάσταση του συστήματος εισροών-εκροών, τα στοιχεία από το οποίο στοιβάζονται πάντως σήμερα στην ΓΓΠΣ χωρίς να αξιοποιούνται.
Καθημερινή
