Αρθρο του Ιωάννη Κρικώνη
Πριν από δύο εβδομάδες στις Νότιες Πολιτείες των Η.Π.Α αναζωπυρώθηκε μια σύγκρουση, η οποία για την πλειοψηφία του πλανήτη είχε λήξει πριν από 150 χρόνια. Με αφορμή την απομάκρυνση των αγαλμάτων-μνημείων δύο κορυφαίων στρατηγών των Νοτίων στον Αμερικανικό Εμφύλιο, δύο φαινομενικά αντίπαλες ομάδες συγκρούστηκαν με αποτέλεσμα νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. Οι δύο ομάδες, εκ των οποίων η μία χαρακτηρίστηκε ως «ακροδεξιά, ρατσιστική και φασιστική» ενώ η άλλη ως «δημοκρατική και αριστερή», είχαν κατά βάθος κάτι απόλυτα κοινό: την παραχάραξη της αμερικανικής Ιστορίας, παραχάραξη δρομολογημένη από τα ιδεολογήματα της κάθε ομάδας.
Ο Στρατηγός Λη, αρχιστράτηγος των Νοτίων οι οποίοι υποστήριζαν την συνέχιση της δουλείας και την ύπαρξη σκλαβοπαζάρων, υπήρξε φανατικός πολέμιος της δουλείας. Ανέλαβε τη θέση αυτή, όχι από ιδεολογική ταύτιση με τον Νότο, αλλά λόγω της άρνησής του να πολεμήσει ενάντιον των Νότιων Πολιτειών,όπου γεννήθηκε και γαλουχήθηκε. Πολέμησε με αυταπάρνηση και ηρωισμό, όχι διότι πίστευε στο δίκαιο των Νοτίων, αλλά διότι ήθελε να τιμήσει τον στρατιωτικό και πολιτικό του όρκο στις Νότιες Πολιτείες. Τραγική φιγούρα ενός πολέμου, η οποία αναγνωρίστηκε από τους στρατιωτικούς τους αντιπάλους και για τον λόγο αυτό αποκαταστάθηκε αμέσως μετά τον πόλεμο στην στρατιωτική ιεραρχία.Ως εκ τούτου, η φήμη του δεν χρειάζεται τη στήριξη της Κου ΚλουξΚλαν, αλλά δεν νοείται να αμαυρώνεται και από την ανιστόρητη και απαίδευτη δήθεν «Αριστερά» του Αμερικάνικου Νότου.
Θα μου πείτε ότι αυτά συμβαίνουν στον «πνευματικά υπανάπτυκτο» Νότο των Η.Π.Α. Δυστυχώς όμως στην Ευρώπη τα πράγματα είναι τρισχειρότερα.
Το 2009 ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όρισε την 23η Αυγούστου ως ημέρα αφιερωμένη στα θύματα «των ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων». Η σημερινή Εσθονική προεδρία της Ε.Ε., εκμεταλλευόμενη το συγκεκριμένο ψήφισμα, αποφάσισε αρχικά να διοργανώσει συνέδριο για να αναδείξει τον «εγκληματικό χαρακτήρα» του Σοβιετικού Στρατού κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά την αντίδραση του ακαδημαϊκού κόσμου και της κοινότητας των Ιστορικών, ο τίτλος άλλαξε και αποφασίστηκε να αναδειχθεί ο «εγκληματικός χαρακτήρας» του Σοβιετικού Καθεστώτος. Μετά την αντίδραση της Ελλάδας, αλλά και πλήθους οργανώσεων και ευρωπαϊκών κομμάτων, ο τίτλος άλλαξε και πάλι και έγινε συνολικότερη αναφορά στα εγκλήματα των ολοκληρωτικών καθεστώτων.
Το ζήτημα αυτό καθαυτό δεν αφορά τον γράφοντα το κείμενο αυτό. Αυτό που τον αφορά είναι η – για μια ακόμη φορά – σύνδεση εγκλημάτων μόνο με τα ολοκληρωτικά καθεστώτα,σύνδεση η οποία «απαλλάσει» τις αστικές δημοκρατίες από εγκλήματα που διέπραξαν οι ίδιες διαχρονικά, ακόμη και μετά το τέλος του Β΄ Π.Π.
Κανείς δεν δύναται να αμφισβητήσει ή να λησμονήσει τα εγκλήματα του ναζιστικού, του φασιστικού, του σοβιετικού, του φρανκικού καθεστώτος ή του καθεστώτος Χότζα στην Αλβανία (αναφέρομαι αποκλειστικά στην ευρωπαική ήπειρο).
Μήπως όμως επήλθε και ο χρόνος να ανοίξει και διάλογος για τα «Εγκλημάτα των Δημοκρατιών»;
Ας πάρουμε μια γεύση, ξεκινώντας από την υποδειγματική Δημοκρατία της Μεγάλης Βρετανίας (δειγματοληπτικά):
Κατά τον 2oΠόλεμο των Μπόερς στη Νότια Αφρική (1902) οι Βρετανοί συγκέντρωσαν περίπου το ένα έκτο των Μπόερ (Ευρωπαίοι, ολλανδικής καταγωγής), κυρίως γυναίκες και παιδιά, και το έστειλαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ( περίπου 107.000 άνθρωποι). Οι συνθήκες ήταν τόσο άθλιες, με αποτέλεσμα 27.927 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους, αλλά και άγνωστος αριθμός μαύρων Αφρικανών.
Όταν Ινδοί διαδηλωτές αγνόησαν κυβερνητική εντολή και διαδήλωσαν ειρηνικά στις 13 Απριλίου 1919 κοντά στον «Χρυσό ναό» του Amritsar, οι στρατιώτες πήραν εντολή να ανοίξουν πυρ εναντίον του πλήθους. Εκτιμάται ότι έχασαν τη ζωή τους 1.100 άνθρωποι μέσα σε 10 λεπτά.Η ημέρα εκείνη έμεινε στην ιστορία ως «η σφαγή του Άμριτσαρ».
Το 1943 περίπου τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι στη Βεγγάλη πέθαναν από την πείνα, καθώς ο Τσώρτσιλ έστελνε τα αποθέματα τροφίμων και ρυζιού αποκλειστικά στους Βρετανούς στρατιώτες.Για το λιμό της Βεγγάλης ο Τσώρτσιλ είπε: «Τους μισώ τους Ινδούς. Είναι ζώα και έχουν μια ζωώδη θρησκεία. Ο λιμός ήταν δικό τους λάθος που αναπαράγονται σαν κουνέλια».
Το 1952ξέσπασεη εξέγερση των ΜάουΜάου (Κένυα), ως αντίδραση εναντίον των βρετανικών αρχών και των λευκών εποίκων. Πολλοί στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου εκτελέστηκαν, βασανίστηκαν άγρια και κακοποιήθηκαν σεξουαλικά. Η ιστορικόςCarolineElkins (Harvard) ανεβάζει τον αριθμό των θυμάτων στις 100.000.
Μεταξύ 1955 και 1959 οι Βρετανοί βασάνισαν τουλάχιστον 3.000 Κύπριους που αντετίθεντο στο βρετανικό ζυγό.Οι ξυλοδαρμοί, οι εικονικοί πνιγμοί και εκτελέσεις με συνοπτικές διαδικασίες ήταν ο κανόνας. Δεν γλίτωναν ούτε τα παιδιά. Υπάρχουν καταγγελίες για βασανισμούς 15χρονων που μεταξύ άλλων τους έτριβαν τα μάτια με καυτερή κόκκινη πιπεριά,ενώ άλλα τα μαστίγωναν. Ακολούθησαν και οιγνωστές εκτελέσεις.
Σε μια πορεία διαμαρτυρίας για την κατάσταση που επικρατούσε στη Βόρεια Ιρλανδία σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα το 1972, 26 άτομα πυροβολήθηκαν από τα μέλη του 1ου Τάγματος του Βρετανικού Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών. 14 άνθρωποι, 6 εκ των οποίων ήταν ανήλικοι, σκοτώθηκαν επί τόπου. Πολλοί μάρτυρες, συμπεριλαμβανομένων και δημοσιογράφων, πιστοποιούν ότι όλοι όσοι πυροβολήθηκαν ήταν άοπλοι. Πέντε από εκείνους πυροβολήθηκαν στην πλάτη.
Να πάμε στην Γαλλική Δημοκρατία του LIBERTE – EGALITE – FRATERNITE (Ελευθερία- Ισότης – Αδελφότης, σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης). Σε 460.000 νεκρούς υπολογίζει τους νεκρούς του πολέμου της Αλγερίας (1956-61)το Γαλλικό Κράτος. Οι Αλγερινοί υπολογίζουν όμως 1.500.000 νεκρούς, εκ των οποίων το 90% άμαχοι που σκοτώθηκαν από τη μαζική χρήση βομβών Ναπάλμ. Δεν χρειάζεται να υπενθυμίσουμε τα αίσχη και τα βασανιστήρια στα γαλλικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και τις γαλλικές στρατιωτικές φυλακές. Διπλάσιοι οι νεκροί στον πόλεμο της Ινδοκίνας από τους ίδιους λόγους (1946-54).
Περιττεύει επίσης να αναφέρουμε εκτενώς τη δράση της Γαλλίας, του Βελγίου και της Ολλανδίας κατά τη διάρκεια των επαναστάσεων και των κινημάτων κατά της αποικιοκρατίας και τι κόστισε αυτό σε ανθρώπινες ζωές και σε ανθρώπινες αξίες. Εκείνο το οποίο όμως οφείλουμε να επισημάνουμε είναι ότι τα περισσότερα δημοκρατικά αποικιοκρατικά κράτη της Ευρώπης στήριζαν την αποικιοκρατία ισχυριζόμενα ότι οι ιθαγενείς ήταν «κατώτερα όντα» (σας θυμίζει κάτι;).
Για όλα αυτά – και πολλά άλλα – εγκλήματα των Δυτικών Δημοκρατιών υπήρξε μια κάποια αυτοκριτική, αλλά ούτε μέρες μνήμης καθιερώθηκαν, ούτε συνέδρια με ευρωπαική κάλυψη διοργανώθηκαν, ούτε καν στοιχειώδης ιστορική αναφορά γίνεται στα σχολικά εγχειρίδια των αντίστοιχων κρατών.Δεν δημιουργήθηκαν ούτε επιτροπές έρευνας, ούτε αποδόθηκαν ευθύνες. Αντιθέτως, οι συμμετέχοντες σε εγκλήματα κατά του Πολιτισμού τιμήθηκαν ως ήρωες και ανήλθαν σε υψηλές διοικητικές και πολιτικές θέσεις.
Όσοι λοιπόν συνδέουν εγκλήματα μόνο με ολοκληρωτικά καθεστώτα, δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από το να παραχαράσσουν την Ιστορία. Και όσοι πιστεύουν ότι με τον τρόπο αυτό χτίζουν την ευρωπαϊκή ταυτότητα, πλανώνται πλάνηνοικτράν.
Απλώςρίχνουν στα τάρταρα της λήθης μια σκοτεινή Ιστορία και προετοιμάζουν το άλλοθι για μια νέα.
Ιωάννης Κρικώνης
Δρ. Κοινωνιολογίας
iankrik@gmail.com
