Ισχυρές ενδείξεις καθίζησης παρουσιάζει το λιανεμπόριο με τους επιχειρηματίες του κλάδου να εκτιμούν πως τα χειρότερα έπονται. Το φαινόμενο δεν κάνει διακρίσεις και αγγίζει όλους τους κλάδους, από τα τεχνολογικά προϊόντα έως τα ρούχα και τα είδη πρώτης ανάγκης που αγοράζουμε από τα σούπερ μάρκετ. Οι φορολογικές υποχρεώσεις που κλήθηκαν να καλύψουν οι καταναλωτές τον Σεπτέμβριο σε συνδυασμό με τη συνολικότερη οικονομική δυσπραγία οδηγούν σε περιστολή των δαπανών. Και αν τα πρώτα χρόνια της κρίσης υπήρχε το λεγόμενο «λίπος», τώρα πλέον έχει εξαφανισθεί κι αυτό. Τον κώδωνα του κινδύνου για το λιανεμπόριο έκρουσε άλλωστε πριν από λίγες ημέρες ο επικεφαλής της Jumbo κ. Απ. Βακάκης μιλώντας στην Ενωση Θεσμικών Επενδυτών, λέγοντας χαρακτηριστικά (ίσως και προφητικά): «Ακούμε τους τριγμούς της αγοράς που σύντομα θα μεγιστοποιηθούν». Η εταιρεία είναι leader στον χώρο της λιανικής και συνεπώς η εκτίμηση αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Ανάλογα είναι τα μηνύματα που έρχονται και από τον κλάδο των σούπερ μάρκετ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου έκλεισε με μείωση πωλήσεων κατά 7,8% για το σύνολο της αγοράς σούπερ μάρκετ σε σύγκριση με το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2015, ενώ καθοδική τάση καταγράφει ο κλάδος και τον Οκτώβριο. Το 2016 αποδεικνύεται, δυστυχώς μέχρι στιγμής, η χρονιά που οι πωλήσεις στα σούπερ μάρκετ «σπάνε» το ένα αρνητικό ρεκόρ μετά το άλλο, καθώς από την αρχή του έτους καταγράφονται πρωτοφανείς απώλειες.
Ειδικά, τον Σεπτέμβριο του 2016, οι πωλήσεις στον κλάδο των σούπερ μάρκετ υποχώρησαν κατά 7,19% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2015. Βάσει των στοιχείων που διαθέτει ο κλάδος και αποκαλύπτει σήμερα η «Κ» την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου καταγράφονται απώλειες της τάξεως του 4,3%, ενώ τη δεύτερη εβδομάδα η κάμψη είναι ακόμη μεγαλύτερη, της τάξεως του 5,6%. Αν και τα στοιχεία του Οκτωβρίου δείχνουν μια σχετική επιβράδυνση της κάμψης, κορυφαίος παράγοντας του κλάδου υποστήριξε μιλώντας στην «Κ»: Η πραγματικότητα είναι ότι η αγορά πάει χειρότερα τώρα απ’ ό,τι το πρώτο 8μηνο, που δεν πήγαινε με τόσο αρνητικά νούμερα όσο λέει η IRI».
Με βάση αυτή την εξέλιξη, η πρόβλεψη στην οποία είχε προβεί τον περασμένο Μάρτιο η εταιρεία ερευνών αγοράς IRI και είχε παρουσιασθεί σε εκδήλωση του ECR Hellas, πρόβλεψη η οποία έκανε λόγο για πτώση των πωλήσεων κατά 3,9% το 2016 σε σύγκριση με το 2015, μάλλον πλέον θα πρέπει να θεωρείται αισιόδοξη. Θα πρέπει εδώ να επισημανθεί ότι η υποχώρηση στο σύνολο του έτους κατά 3,9% των πωλήσεων αποτελεί ούτως ή άλλως αρνητικό ρεκόρ. Το 2015 οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ μειώθηκαν κατά 2,1% σε σύγκριση με το 2014, ενώ το 2014 η μείωση σε σύγκριση με το 2013 ήταν 1,4%.
Η μεγάλη υποχώρηση που καταγράφεται φέτος οφείλεται σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς και ειδικούς αναλυτές στους εξής λόγους: οι άμεσες φορολογικές υποχρεώσεις (φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ) και οι έμμεσες φορολογικές επιβαρύνσεις (ΦΠΑ) εξαντλούν μήνα με τον μήνα τα περιθώρια αντοχής των καταναλωτών. Η μετάταξη πολλών ειδών διατροφής από τον χαμηλό συντελεστή 13% στον συντελεστή 23% που έγινε πέρυσι το καλοκαίρι (σ.σ. πλέον ο ΦΠΑ από 1η Ιουνίου 2016 έχει αυξηθεί σε 24%) έχει προκαλέσει κάμψη της κατανάλωσης. Σταθερά όλους τους μήνες του 2016 παρατηρείται μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση του όγκου πωλήσεων από τη μείωση της αξίας πωλήσεων.
Ο δεύτερος λόγος που καταγράφεται μεγάλη μείωση είναι οι ανακατατάξεις στον κλάδο των σούπερ μάρκετ. Ο τζίρος που παλαιότερα γινόταν στα καταστήματα της αλυσίδας Μαρινόπουλου εν μέρει μόνο έχει κατανεμηθεί στις άλλες αλυσίδες και ούτε λίγο ούτε πολύ ένα μεγάλο μέρος αυτού μοιάζει σαν να έχει χαθεί σε κάποια «μαύρη» τρύπα. Αυτή η «μαύρη» τρύπα” αποτιμάται από την αγορά σε περίπου 200 εκατ. ευρώ…
Καθημερινή