«Ας ξεκινήσουμε αυτή τη φορά διαφορετικά… Ας υποθέσουμε πως θα δίδαμε σε κάποιον την ευκαιρία να αποκτήσει χρήματα βάζοντας το χέρι του μέσα σ’ ένα τεράστιο πιθάρι γεμάτο πολύτιμα αντικείμενα αρκεί να έλυνε ορισμένους γρίφους, ώστε να αποκτούσε τη δυνατότητα πρόσβασης σε αυτό. Όσους περισσότερους γρίφους έλυνε, τόσο περισσότερα χρήματα θα αποκτούσε.
Γράφει ο Δρα. Στέφανος Ι. Δράκος
Civil Engineer, PhD
MPhil Swansea University UK
Civil & Computational Engineering
PgD Mathematical Finance York, UK
Για να συμμετάσχει στη δοκιμασία αυτή, το μόνο που θα έπρεπε να κάνει είναι να καταβάλλει ένα αντίτιμο και να αποδεχθεί πως εάν αποτύχει θα χάσει το σύνολο των χρημάτων που κατέβαλλε. Επιδιώκοντας να λύσει τους γρίφους θα είχε τη δυνατότητα να ανατρέξει στη βιβλιογραφία, να συμβουλευτεί φίλους, να αναζητήσει παλαιότερες λύσεις και ότι άλλο εκείνος επιλέξει.
Μήπως όμως, αυτό το «παιχνίδι» σας θυμίζει κάτι;
Σκεφτείτε λίγο…
Στην πραγματική ζωή πολλοί έχουν παίξει αυτό το «παιχνίδι» μέσα από χρηματιστηριακές συναλλαγές. Το πιθάρι με τα χρήματα ήταν εκεί και το ζητούμενο ήταν πάντοτε να λυθεί το πρόβλημα της πορείας των τιμών.
Την πρόκληση αυτή την αντιμετώπισε το σύνολο σχεδόν του ελληνικού λαού το 1998-2000 που από τη μια μέρα στην άλλη οι περισσότεροι έγιναν αναλυτές, μελετώντας οικονομικές εφημερίδες ή άλλοι ακολουθούσαν τυφλά του δείκτες της τεχνικής ανάλυσης με στόχο την εξασφάλιση της σωστής πρόβλεψης και τη λύση του γρίφου.
Το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό και σχεδόν το σύνολο αυτών που συμμετείχαν σε αυτή τη διαδικασία, έχασαν τα χρήματά τους.
Δέκα οκτώ (18) χρόνια αργότερα όλα έχουν αλλάξει. Οι επαγγελματίες της αγοράς χρησιμοποιούν αλγοριθμικές συναλλαγές βασισμένες στην τεχνητή νοημοσύνη και οι απλοί επενδυτές συνεχίζουν με τις ίδιες μεθόδους που χρησιμοποιούσαν το 2000 χάνοντας κατά πλειοψηφία εκ νέου τα χρήματα τους.
O Johann Christian Lotter έκανε ένα πείραμα χρησιμοποιώντας δεδομένα από το 2010-2015 και επενδύοντας αλγοριθμικά στις ισοτιμίες EUR/USD στον αμερικάνικο δείκτη S&P 500 και στο ασήμι.
Για τους υπολογισμούς χρησιμοποίησε διάφορες συχνότητες συναλλαγών, ενώ σαν κριτήρια επιλογής θέσεων έλαβε συνηθισμένους δείκτες τεχνικής ανάλυσης, όπως SMA (κινούμενος μέσος όρος), ΕΜΑ (εκθετικός μέσος όρος) και πιο σύνθετους όπως είναι οι ecycler και Lowpass filter. Οι δείκτες αυτοί, για να μη δημιουργηθεί σύγχυση, χρησιμοποιούν διάφορα στατιστικά τιμών και δίδουν το κατάλληλο σήμα για αγορά ή πώληση στο αντικείμενο διαπραγμάτευσης.
Εξετάζοντας λοιπόν τις ανάδρομες αναλύσεις από το 2010-2015 ο Lotter παρουσίασε τον παρακάτω πίνακα 1. Από τα αποτελέσματα αυτού, βλέπουμε ότι στο σύνολο τους όλες οι συναλλαγές παρουσιάζουν πολύ χαμηλά ποσοστά επιτυχών αποτελεσμάτων οδηγώντας σε ορισμένες περιπτώσεις και σε απώλεια των χρημάτων των επενδυτών.
Πίνακας 1 | Συναλλαγές | |||
Προιόν, Περίοδος, Δείκτης | Ποσοστό επιτυχίας στρατηγικών | Σύνολο | Νικητήριες | Χαμένες |
EUR/USD | 38% | 237 | 89 | 148 |
S&P 500 | 3% | 237 | 6 | 231 |
Silver | 21% | 231 | 48 | 183 |
15 Minutes | 14% | 297 | 41 | 256 |
1 Hour | 20% | 239 | 48 | 191 |
4 Hours | 32% | 169 | 54 | 115 |
ALMA | 16% | 64 | 10 | 54 |
Decycle | 15% | 74 | 11 | 63 |
EMA | 20% | 69 | 14 | 55 |
HMA | 25% | 63 | 16 | 47 |
Laguerre | 31% | 32 | 10 | 22 |
LinearReg | 26% | 74 | 19 | 53 |
Lowpass | 20% | 71 | 14 | 57 |
SMA | 23% | 70 | 16 | 54 |
Smooth | 19% | 108 | 20 | 88 |
ZMA | 16% | 82 | 13 | 6 |
Αντί τώρα των κλασικών μεθόδων τεχνικής ανάλυσης τα μεγάλα fund χρησιμοποιούν αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης. Ένα τέτοιο σύστημα αλγοριθμικών συναλλαγών βασισμένο στη μηχανική μάθηση ανέπτυξα προσωπικά το 2016 χρησιμοποιώντας αντί για τις τιμές των μετοχών ή των ισοτιμιών, δείκτες τεχνικής ανάλυσης, οι οποίοι προκύπτουν από μαθηματικά αξιολόγησης της συνεισφοράς τους στο αποτέλεσμα. Εκπαιδεύοντας το σύστημα αυτό στην αγορά FOREX (ισοτιμιών) σε ωριαίες συναλλαγές EUR/USD προκύπτουν ετήσια αποτελέσματα σε ανάδρομες αναλύσεις από το 2010-2015 που φτάνουν το 110%, ενώ σε πραγματικό χρόνο από 15-30/10/2018 (13 εργάσιμες μέρες) με 102 ωριαίες συναλλαγές (σχήμα 1) παρουσιάζοντας ποσοστό επιτυχίας συναλλαγών 66.7% και κέρδος σε 13.22%. Αντίστοιχα με 1.171 συναλλαγές από 18/5-15/9 του 2017 ο αλγόριθμος παρουσίασε ποσοστό επιτυχίας 73,4% και ποσοστό κέρδους 65%.
Μελετώντας τα παραπάνω αποτελέσματα, διαπιστώνουμε ότι τελικά μπορεί να υπάρξει λύση στο γρίφο, δίδοντας την ευκαιρία σε όποιον το επιθυμεί να έχει πρόσβαση στα κέρδη των αγορών με τον καλύτερο δυνατό σύμβουλο. Μέχρι σήμερα, παρότι η τεχνολογία βρίσκεται στο απόγειο της, οι αγορές έδιναν και δίνουν πρόσβαση στους περισσότερους εάν όχι σε όλους να συμμετάσχουν, αλλά με δυσάρεστα τις περισσότερες φορές αποτελέσματα, αφού οι περισσότεροι έχαναν τα χρήματα τους από τους μεγάλους παίκτες και τα όπλα που ασκούσαν. Βάση στατιστικών μόνο το 5% κερδίζει από την αγορά του FOREX.
Στη σημερινή όμως δημοκρατία των αγορών, έχουμε τη δυνατότητα να αναπτύξουμε τα εργαλεία και να κερδίσουμε μέσα από το σύστημα «χακάροντας» τις ίδιες τις αγορές. Στη δημοκρατία έχουν όλοι τα ίδια δικαιώματα αρκεί να ξέρουν πως θα τα διεκδικήσουν. Ζούμε σε ένα σύγχρονο κόσμο που ο θόρυβος είναι μεγαλύτερος από την πληροφορία και αποστολή μας είναι να δημιουργήσουμε διαδικασίες και αλγόριθμους ώστε και οι μικροί να έχουν την πρόσβαση σε τεχνολογίες των μεγάλων. Τα αποτελέσματα του συγκεκριμένου αλγόριθμού σήμερα που γράφεται το άρθρο είναι διαθέσιμα στο κοινό προς αξιοποίηση του όπως ο καθένας τον αντιλαμβάνεται.