Του Μιχ. Χατζημιχαήλ
Η Ρόδος ευρισκόμενη στην νοτιοανατολικότερη, θερμότερη και ξηρότερη γωνιά της Ευρώπης απειλείται τακτικά από δασικές πυρκαγιές.
Οι κατακτητές (Ιταλοί) είχαν λάβει μέτρα πρόληψης κατά των πυρκαγιών τόσο εντός πόλης, όσο και εκτός πόλης Ρόδου.
Εντός πόλης είχαν κατασκευάσει δίκτυο πυρόσβεσης, ανεξάρτητο της ύδρευσης, με υπόγεια υδροστόμια που κάλυπταν από πλευράς πυρασφάλειας τις δημόσιες υπηρεσίες και συγκεκριμένα: Τράπεζα της Ελλάδος, Δικαστήρια, Λιμεναρχείο, Ταχυδρομείο, Ανωτέρα, Δήμος, Εθνικό Θέατρο, Στρατολογικό γραφείο, Πολεοδομία, Ξενοδοχείο των Ρόδων, μέχρι 100 χουρμαδιές, Χημείο, Αγροτική Τράπεζα κ.λπ. με αντλιοστάσιο που αντλούσε νερό από το πηγάδι που είναι στο προαύλιο της εκκλησίας του Ταξιάρχη στο Νιοχώρι.
Εκτός πόλης είχαν θεσπίσει υπηρεσίες δασοφυλάκων, αγροφυλάκων και στρατήνων για την φύλαξη, συντήρηση και πρόληψη πυρκαγιών, των δασών, των αγρών και των ερεισμάτων των δρόμων δεξιά και αριστερά.
Η πρόληψη φυσικών
καταστροφών εντός
της πόλης Ρόδου σήμερα
Τα δίκτυα πυρόσβεσης των πόλεων πρέπει να είναι ανεξάρτητα του δικτύου της ύδρευσης όπως είναι στο εξωτερικό και στα περισσότερα ξενοδοχεία της Ρόδου για να μπορούν να κάνουν κατάσβεση πυρκαγιών άμεσα, με τα δικά τους μέσα πυρόσβεσης.
Το δίκτυο πυρόσβεσης (υδροστόμια – κρουνοί) της πόλης Ρόδου, είναι συνδεμένο με το δίκτυο ύδρευσης με αποτέλεσμα την θερινή περίοδο να είναι μειωμένη η πίεση του δικτύου λόγω της μεγάλης κατανάλωσης νερού και να μην μπορούν να εφοδιαστούν τα οχήματα της πυροσβεστικής υπηρεσίας, γρήγορα σε περίπτωση πυρκαγιάς (τελευταία πυρκαγιά Μόντε Σμιθ).
Τα υδροστόμια (κρουνοί) που είναι εγκατεστημένα, έχουν εισαγωγή φ 80 ή φ 100 δηλ. 3″ ή 4″ ίντσες και οι εξαγωγές τους είναι 2,5″ και 2,5″ ίντσες. Η εταιρεία ύδρευσης της Ρόδου έχει εγκαταστήσει στο δίκτυο ύδρευσης υπέργεια υδροστόμια με εισαγωγή 1,5″ ίντσες και σε ορισμένα σημεία 2″ με εξαγωγές 2,5″ και 2,5″ ίντσες και για του λόγου το αληθές ένα από αυτά υπάρχει σε εμφανές σημείο στην διασταύρωση των οδών Θεμ. Σοφούλη και Διαγοριδών μπροστά στο Σουηδικό.
Πώς είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί μια πυρκαγιά και μάλιστα εντός πόλεως όταν όχημα της πυροσβεστικής υπηρεσίας αδειάζει το βυτίο του σε μικρότερο χρόνο από το γέμισμα του ίδιου βυτίου;
Η πρόληψη εκτός
της πόλεως Ρόδου
Στην Ρόδο μέχρι της κατάργησης των στρατήνων, αγροφυλάκων και δασοφυλάκων και χωρίς εναέρια μέσα πυρόσβεσης, αντιμετώπιζαν προληπτικά και κατασταλτικά τις πυρκαγιές με χειρονακτικά μέσα, την δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, με αντεμπρησμούς άνοιγαν και καθάριζαν δρόμους μέσα στα δάση για την κυκλοφορία των αυτοκινήτων δασοπυρόσβεσης, καθάριζαν και έκοβαν κλαδιά δεξιά και αριστερά των δρόμων (ερείσματα) σε ολόκληρο το νησί υπό την διεύθυνση πάντα της Δασικής Υπηρεσίας και με την συνεργασία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας στην κατάσβεση πυρκαγιών δασών.
Με την ανάληψη της πυρόσβεσης των δασών από το Πυροσβεστικό Σώμα άρχισαν τα παρατράγουδα, εμπρησμοί, σταμάτησε η πρόληψη, η συντήρηση των δασικών δρόμων απαγορεύοντας ακόμα και το κόψιμο των κλαδιών, αντιπυρικών ζωνών, αντεμπρησμών με λίγα λόγια η Ρόδος στο έλεος του Θεού και ευτυχώς η εμφάνιση των πυροσβεστικών αεροσκαφών.
Κατά την περίοδο αυτή δημιουργήθηκε η ΕΤΑΙ.ΠΡΟ.ΦΥ.ΚΑ. (Εταιρεία Πρόληψης Φυσικών Καταστροφών) με σκοπό την πρόληψη πυρκαγιών, πάρα πολύ καλή ιδέα και ενέργεια για την προστασία των δασών και της υπαίθρου της Ρόδου, πλην όμως η οργάνωση, η προσφορά και οι υπηρεσίες της συγκεκριμένης εταιρείας είναι εκτός τόπου, χρόνου και τρόπου.
ΕΚΤΟΣ ΤΟΠΟΥ. Οι εργασίες που πραγματοποιούν οι εργαζόμενοι στην ΕΤΑΙ.ΠΡΟ,ΦΥ.ΚΑ. καθαρίζοντας τις νησίδες των λεωφόρων Ρόδου-Φαληράκι, Τσαΐρι – Αεροδρομίου είναι λάθος καθότι οι νησίδες αυτές δεν κινδυνεύουν από πυρκαγιά, απλώς ευπρεπίζονται. Οι εργασίες αυτές πρέπει να γίνονται στους περιφερειακούς και δασικούς δρόμους ολόκληρου του νησιού της Ρόδου και περισσότερο προς τις ευαίσθητες περιοχές.
ΕΚΤΟΣ ΧΡΟΝΟΥ. Η πρόληψη – καθαρισμός της υπαίθρου, ερείσματα δρόμων κ.λπ. για την αποφυγή πυρκαγιάς πρέπει να πραγματοποιείται με την έναρξη της βλάστησης Μάρτιο – Απρίλιο μέχρι τον Αύγουστο και όχι να αρχίζει τον Αύγουστο που τα χόρτα έχουν σποριάσει.
Με το θέρισμα των χόρτων και πέφτοντας οι σπόροι στο έδαφος, τα χόρτα πολλαπλασιάζονται και αυξάνεται η επιφάνειά τους κατά πλάτος και ύψος κάθε χρόνο και περισσότερο (βλέπε νησίδα Φαληράκι – Αεροδρόμιο). Με το θέρισμα, τα χόρτα τεμαχίζονται σε πολύ ψηλά τεμάχια με αποτέλεσμα να μειώνεται και το σημείο ανάφλεξης της καυσίμου ύλης, καθότι όσο μικρότερος είναι ο τεμαχισμός, τόσο μικρότερος είναι και ο βαθμός ανάφλεξης του καύσιμου υλικού (καίγεται πιο γρήγορα).
ΕΚΤΟΣ ΤΡΟΠΟΥ. Ο τρόπος που εφαρμόζεται για το καθάρισμα των νησίδων αντενδείκνυται καθότι γίνεται μεγαλύτερη ζημιά παρά πρόληψη και συγκεκριμένα:
1) Το κούρεμα των χόρτων με το χορτοκοπτικό μηχάνημα έχει καταστρέψει τους περισσότερους ιβίσκους που βρίσκονται στην νησίδα Φαληράκι – Αεροδρόμιο.
2) Με το κούρεμα των χόρτων, το χορτοκοπτικό μηχάνημα έχει τραυματίσει αρκετές πικροδάφνες και κινδυνεύουν να ξεραθούν (Τσαΐρι-Ρόδος).
Για να έχουμε μια σωστή και επιτυχή πρόληψη τα χόρτα και οι θάμνοι πρέπει να ξεριζώνονται ή να καταστρέφονται και όχι να κουρεύονται όπως κάποιοι θάμνοι (βάτος) που έφτασαν τα δύο και πλέον μέτρα ύψος καλύπτοντας πινακίδες και στάσεις λεωφορείων (Τσαΐρι-Ρόδος).
Για τις πλημμύρες οι εργασίες πρέπει να αρχίζουν τουλάχιστον τον Σεπτέμβριο πριν ξεκινήσουν τα πρωτοβρόχια για να προλάβουμε τις ξαφνικές καταρρακτώδεις βροχές και επειδή το κεφάλαιο των πλημμυρών είναι μεγάλο και ιδιόμορφο, θα επανέλθω.
Για όλα τα παραπάνω υπάρχουν προτάσεις και λύσεις και μάλιστα άμεσα οι οποίες χρήζουν περαιτέρω συζητήσεων.
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ
Αρχ/ρχος Ε.Α.
