Μια μεστή περιεχομένου και ταυτόχρονα πλήρως ενημερωτική για τα μέχρι τώρα πεπραγμένα της περιφερειακής αρχής, δίνει σήμερα στη «δημοκρατική» ο περιφερειάρχης κ. Γ. Χατζημάρκος και δεν απομένει παρά να εξαχθούν απ’ όλους τα χρήσιμα συμπεράσματα που περιλαμβάνει αλλά και τα καθαρά μηνύνατα που στέλλονται.
• Κύριε Περιφερειάρχη, αν σας ζητούσα να δώσετε ένα τίτλο στη χρονιά που φεύγει, που να αποτυπώνει όλα τα χαρακτηριστικά του τρίτου χρόνου της θητείας σας, ποιος θα ήταν αυτός;
Κύριε Αθανασίου, δεδομένου ότι η χρονιά αυτή συνέπεσε με τον ένατο συνεχή χρόνο οικονομικής κρίσης της χώρας και με βάση τα όσα καταφέραμε, που δεν ήταν λίγα, θα έδινα ένα τίτλο που πιστεύω ότι αποτυπώνει με μεγάλη ακρίβεια αυτό που είναι η Περιφέρειά μας: “ Το Νότιο Αιγαίο απέδειξε οτι είναι το μεγάλο παράθυρο αισιοδοξίας της Ελλάδας”. Επειδή όμως η πορεία προς ένα θετικό απολογισμό, κάθε άλλο παρά εύκολη ήταν, θα έδινα ως υπότιτλο “ Κανένας δεν πρόκειται να χαρίσει τίποτα στα νησιά μας, αν εμείς οι ίδιοι δεν παλέψουμε για να το κατακτήσουμε”.
• Ξεκινώντας από το αισιόδοξο μήνυμα, εκτιμώ ότι αναφέρεστε στις επιδόσεις του Νοτίου Αιγαίου στον τομέα του τουρισμού.
Όταν διοικείς την Περιφέρεια όπου το 85% του τοπικού ΑΕΠ προέρχεται από τον τουρισμό, είναι αυτονόητο, κάθε απολογισμός και αποτίμηση, να ξεκινούν από εκεί. Αλλά και για έναν επιπλέον λόγο: επειδή τα πέραν πάσης αμφισβήτησης στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, του ΙΤΕΠ και του ΞΕΕ, που τοποθέτησαν το Νότιο Αιγαίο στο βάθρο του πρωταθλητή του ελληνικού τουρισμού, ήρθαν σε μια περίοδο που κανένας δεν θα μπορούσε να τα διανοηθεί. Σας θυμίζω ότι το 2015 κορυφώθηκε η προσφυγική κρίση στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου. Και η πιο αισιόδοξη πρόβλεψη για το 2016, πολύ δύσκολα είχε θετικό πρόσημο για την περιοχή μας. Δουλέψαμε εντατικά, με επαγγελματισμό, με συγκεκριμένο πλάνο και καταφέραμε το – για πολλούς – ακατόρθωτο. Το 2016, το Νότιο Αιγαίο έκοψε πρώτο το νήμα στον τουριστικό στίβο, σπάζοντας το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Το 2017, τα νησιά μας ακολούθησαν ανάλογη πορεία. Η πολιτική επιλογή μας να στηρίξουμε τον κλάδο που στηρίζει την τοπική κοινωνία και οικονομία, αλλά και ολόκληρη τη χώρα, αποδείχθηκε σωστή και η “συνταγή” μας, για την διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, απολύτως επιτυχημένη.
• Όταν αναφέρεστε στον τουρισμό, τονίζετε πάντα την συνεισφορά του στο εθνικό ΑΕΠ και αντιλαμβανόμαστε όλοι τι μπορεί να σημαίνει αυτό, μετά από εννέα χρόνια οικονομικής ύφεσης. Η Πολιτεία ωστόσο δεν μοιάζει να το αντιλαμβάνεται.
Έχετε δίκιο. Είναι ακριβώς αυτό που περιγράφω στον “υπότιτλο” που σας έδωσα. Η λογική λέει ότι ο αιμοδότης της ελληνικής οικονομίας, ο μοναδικός τομέας που δίνει ΑΕΠ, που δίνει θέσεις εργασίας, που δίνει προοπτική και δυνατότητες, αυτός που δίνει ελπίδα και αισιοδοξία για ένα καλύτερο μέλλον, είναι εκείνος που πρέπει κατά απόλυτη προτεραιότητα να στηριχτεί. Ο μοναδικός τομέας που πάει καλά στη χώρα, είναι ο τουρισμός. Κι εδώ βλέπουμε το ελληνικό παράδοξο. Ζούμε σε μια χώρα που δεν συγχωρεί την επιτυχία. Αντιθέτως, την τιμωρεί. Από τον καταιγισμό των φορολογικών μέτρων που έχουν ληφθεί τα τρία τελευταία χρόνια, με προφανή την στοχοποίηση του Νοτίου Αιγαίου, δεν τιμωρούνται μόνο τα νησιά. Πλήττεται και η ανταγωνιστικότητα του τουρισμού. Το Νότιο Αιγαίο στηρίζει τη χώρα, στηρίζει την οικονομία και μάλιστα με όρους πρωταθλητισμού. Στην Ελλάδα, ο πρωταθλητισμός δεν συγχωρείται. Διώκεται το Νότιο Αιγαίο, διώκεται και ο τουρισμός. Γι αυτό εμείς, ως Περιφέρεια, επενδύουμε ένα πολύ μεγάλο μέρος των διαθέσιμων πόρων μας στον τουρισμό και στηρίζουμε την οικονομία και την κοινωνία των νησιών μας. Το ίδιο θα συνεχίσουμε να κάνουμε και τα επόμενα δύο χρόνια της θητείας μας, αξιοποίωντας πόρους ευρωπαϊκούς.
• Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό; Πως είναι δυνατόν το προφανές και αυταπόδεικτο για όλους, να είναι τόσο δυσδιάκριτο για το κεντρικό κράτος;
Δεν είναι δυσδιάκριτο. Δεν πιστεύω ότι δεν το βλέπουν ή δεν το γνωρίζουν. Είμαι πεπεισμένος ότι το Νότιο Αιγαίο είναι θύμα πολιτικών σκοπιμοτήτων και στο βωμό αυτών θυσιάζεται. Δεν είναι μόνο οι προσωπικές ατζέντες που συχνά υπαγορεύουν και επιβάλλουν παράλογα, καταστροφικά για τα νησιά και δημοσιονομικά ασήμαντα μέτρα. Είναι και μια βαθιά ριζωμένη αντίληψη στο πολιτικό προσωπικό αυτής της χώρας που έχει να κάνει με την εξάρτηση, ως μέσο πολιτικής επιβίωσης. Όσο πιο ισχυρή είναι οικονομικά μια κοινωνία, τόσο μικρότερη είναι η εξάρτησή της. Και το αντίστροφο. Τόσο απλό…
• Αν ισχύει αυτό, τότε η μάχη για τη διατήρηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά, ήταν “από χέρι χαμένη”.
Η υπόθεση του ΦΠΑ δεν είναι το μόνο μέτρο που ελήφθη σε βάρος των νησιών, είναι όμως το πιο χαρακτηριστικό μιας πολιτικής νοοτροπίας και ενός τρόπου πολιτικής διαχείρισης της κοινής γνώμης, που αξίζει, πιστεύω, προσοχής και μελέτης. Η σταδιακή κατάργησή του, η συστηματική κατασυκοφάντηση των νησιών, η άνευ πραγματικού αντικειμένου συζήτηση περί ανταποδοτικών μέτρων, η προσχηματική επίδειξη ευαισθησίας για κάποια νησιά, είναι η πιο τρανή απόδειξη ότι ο ΦΠΑ ήταν μια απόφαση που ελήφθη στο εσωτερικό της χώρας και δεν επιβλήθηκε από τους δανειστές. Έγινε μάλιστα με τέτοιο τρόπο, που στο τέλος κατάφερε να αδρανοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τα αντανακλαστικά της νησιωτικής κοινωνίας. Και αυτό είναι σίγουρα ένα μεγάλο “επίτευγμα” που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο, ως προς την μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε. Εδώ, συναντάμε ένα ακόμη ελληνικό παράδοξο: η Ελλάδα, η κατ’ εξοχήν νησιωτική χώρα της Ευρώπης, να έχει απολέσει πλέον εντελώς και το τελευταίο ψήγμα νησιωτικής πολιτικής.
• Πως μπορεί ο τόπος να ανακτήσει το χαμένο έδαφος, στο βαθμό που αυτό μπορεί να ανακτηθεί;
Ένα μέτρο που εφαρμόζεται οριζόντια και πλήττει τους πάντες, δύσκολα μπορεί να αντισταθμιστεί. Αυτό σημαίνει ότι η ισονομία πρέπει να είναι η σημαία μας από εδώ και πέρα. Έγκαιρα εμείς, ως περιφερειακή αρχή ανοίξαμε το θέμα και διεκδικούμε για τα νησιά μας, έσοδα ανάλογα με την προσφορά τους στο εθνικό κορβανά. Δεν είναι δυνατόν όταν επιβάλλουν πρόστιμα, το Νότιο Αιγαίο να αντιμετωπίζεται με βάση τα έσοδα και όταν πρόκειται για τις κατανομές πιστώσεων, κριτήριο να είναι το πληθυσμιακό μέγεθος. Γι αυτό ζητάμε και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, την πλήρη αποτύπωση από το Υπουργείο Οικονομικών, της συνεισφοράς του Νοτίου Αιγαίου στα δημόσια έσοδα. Παράλληλα, έχουμε στραφεί στις Βρυξέλλες, από όπου διεκδικούμε αλλαγή των κριτηρίων που κατατάσσουν τις Περιφέρειες στους λεγόμενους “Στόχους”, και που μέχρι σήμερα, είναι το ΑΕΠ. Δεν είναι μια εύκολη διεκδίκηση αυτή, όταν υπονομεύεται από την ίδια σου τη χώρα. Κάθε φορά που θέτω αυτό το ζήτημα στους αξιωματούχους των Βρυξελλών, ως απάντηση έρχεται πάντα η ίδια ερώτηση: “αυτά που ζητάτε από μας, τα έχει υιοθετήσει η χώρα σας;”. Είναι στ’ αλήθεια μια πολύ άβολη και δυσάρεστη στιγμή αυτή.
• Ποια θεωρείτε πιο σημαντική στιγμή, στο έργο που παρήχθη από την Περιφέρεια, μέσα στο 2017;
Ασφαλώς το Φράγμα Γαδουρά. Το ό,τι μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, ένα τεράστιο έργο , που παραλάβαμε, σταματημένο αφού πέρασαν δεκαετίες από την έναρξή του, όχι μόνο ολοκληρώθηκε, αλλά λειτούργησε, λειτουργεί και δίνει το καλύτερο νερό που ήπιε ποτέ η Ρόδος. Η ‘Οδύσσεια” που περάσαμε, λόγω των εμπλοκών που δημιούργησαν εκείνοι που δεν μας έχουν συγχωρήσει για ό, τι καταφέραμε, είναι γνωστή και δεν δίστασαν να το κάνουν εις βάρος και ενός ολοκλήρου νησιού. Αυτό συνέβη διότι ο τρόπος με τον οποίο δουλέψαμε όλο αυτό το διάστημα, τους εξέθεσε ανεπανόρθωτα στα μάτια της κοινωνίας. Για όλα εκείνα που έμειναν μισά λόγω ανικανότητας αλλά και για εκείνα που δεν ολοκληρώθηκαν για λόγους σκοπιμότητας.
• Εκτός από το Φράγμα Γαδουρά, ποιά έργα θεωρείτε κομβικά στη χρονιά που πέρασε;
Η δράση της Περιφέρειας, παρά την σοβαρή υποστελέχωση και υποχρηματοδότησή της αναπτύχθηκε σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, ως αποτέλεσμα της ορθής χρήσης των διαθέσιμων πόρων, Εθνικών, Ευρωπαϊκών και Ιδίων. Οδικό δίκτυο, υγεία, σχολεία, αθλητικές υποδομές, όλα τέθηκαν σε προτεραιότητα και σε ισορροπία με τις δράσεις στήριξης του Τουρισμού, του Πολιτισμού και του Αθλητισμού.
Η μεγάλη παρέμβαση που για πρώτη φορά επιχειρείται σε τέτοια έκταση, αφορά τα έργα οδικής ασφάλειας στο νησί της Ρόδου, αλλά και στα μικρότερα νησιά. Ειδικά στο νησί της Ρόδου, πρόσφατα δημοπρατήσαμε δύο έργα που αφορούν την ασφάλεια του οδικού δικτύου με την τοποθέτηση φωτισμού των πιο σύγχρονων ευρωπαϊκών προδιαγραφών, προϋπολογισμού 11 εκατ. ευρώ.
Η Γέφυρα Αφάντου που εξελίσσεται εντός χρονοδιαγράμματος και θα δοθεί στην κυκλοφορία στο πρώτο τρίμηνο του νέου έτους, δρομολογήθηκε λύση στο ζήτημα της γέφυρας της Κρεμαστής, εξασφαλίστηκαν οι πόροι και υπεγράφη η σύμβαση για το Φράγμα Κρητηνίας, εξασφαλίστηκαν πόροι 10 εκατ. Ευρώ για τις συντηρήσεις των σχολικών μονάδων των νησιών μας, επίκειται η ολοκλήρωση των αδειοδοτήσεων σε 8 απο τα υδατοδρόμια που αποτελούν και ένα μεγάλο και φιλόδοξο εγχείρημα της Περιφέρειάς μας, δημοπρατήθηκαν τα πρώτα δέκα έργα παρεμβάσεων στις αθλητικές υποδομές των νησιών μας και θα ακολουθήσουν πολλά περισσότερα το 2018, χρηματοδοτήθηκε η αγορά ασθενοφόρων και πυροσβεστικών οχημάτων, μέσω του ΕΣΠΑ για τη θωράκιση των νησιών, συμφωνήθηκαν οι παρεμβάσεις στο Νοσοκομείο της Ρόδου για την χρηματοδότηση κατασκευής του Ογκολογικού Τμήματος, προχώρησε σημαντικά η μελέτη του Ακτινοδιαγνωστικού Τμήματος. Αυτές είναι ορισμένες μόνο από τις παρεμβάσεις της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, για να κλείσει παλιές πληγές που δεν κατάφεραν να κλείσουν εκείνοι που διαχειρίστηκαν δισεκατομμύρια τα τελευταία χρόνια.
Παράλληλα, ετοιμαζόμαστε για την μετά ΕΣΠΑ εποχή. Το τρέχον ΕΣΠΑ είναι το τελευταίο, με τη μορφή των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων όπως τις γνωρίζουμε μέχρι σήμερα και έχουμε ήδη ξεκινήσει την εκπαίδευση μας, εκπαίδευση των στελεχών και του πολιτικού προσωπικού, στην μετά ΕΣΠΑ εποχή, καταθέτοντας αίτημα χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων αρχικά των μελετών και εν συνεχεία τριών μεγάλων έργων στο Νότιο Αιγαίο, για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και την εξοικονόμηση ενέργειας.
Το 2018, θα είναι μια χρονιά που πολλά από τα παραπάνω θα ολοκληρωθούν, δίνοντας νέα πνοή σε ένα τόπο που επί χρόνια βρισκόταν σε στασιμότητα, αφού φαίνεται πως η υπερ-χρηματοδότηση που υπήρχε, αντί να εντείνει τη δημιουργικότητα και την παραγωγή έργου, οδήγησε σε ραστώνη.
• Επιστρέφοντας στο ζήτημα του Φράγματος Γαδουρά και των γεγονότων του περασμένου καλοκαιριού, τι είναι εκείνο που κατά τη γνώμη σας ενόχλησε περισσότερο όλους όσοι αντέδρασαν , αλλά και γενικά όλους εκείνους που σας επιτίθενται για τον τρόπο με τον οποίο διοικείτε την Περιφέρεια;
Το γεγονός ότι τα θέματα με τα οποία καταπιανόμαστε, τα προχωράμε. Οι ανοιχτές πληγές που βρήκαμε στο τέλος του 2014 και ο τρόπος που δουλεύουμε για να τις κλείσουμε. Και τις κλείνουμε, γιατί δουλεύουμε με σχέδιο, με αφοσίωση, γιατί δεν κοροϊδεύουμε κανένα, γιατί δεν λέμε ψέματα, γιατί από την αρχή θέλαμε να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά. Και τα κάνουμε διαφορετικά. Όλα αυτά ενοχλούν, γιατί τους εκθέτουν. Βλέπουν την κοινωνία να ανταποκρίνεται θετικά, να αντιλαμβάνεται τη διαφορά και καταλαβαίνουν ότι αν αλλάξει ο βηματισμός μιας ολόκληρης γενιάς, τότε οι ίδιοι θα πάνε οριστικά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Όσο θα προσπαθούν να αποτρέψουν αυτή την εξέλιξη, τόσο πιο επιθετικοί θα γίνονται. Είναι ο μοναδικός τρόπος να καλύψουν την ανεπάρκειά τους, όταν μέχρι σήμερα δεν έχουν τίποτα να παρουσιάσουν ως αντίλογο. Την απουσία πρότασης την υποκαθιστούν με τον ανταρτοπόλεμο στον οποίο επιδίδονται.
• Σας ανησυχεί αυτό, δεδομένου ότι διανύετε το δεύτερο μισό της θητείας σας ;
Και εγώ και οι συνεργάτες μου είμαστε απολύτως ψύχραιμοι ως προς αυτό. Όχι μόνο το ξέραμε και το περιμέναμε, αλλά το προκαλέσαμε με τον τρόπο λειτουργίας μας. Το προκαλέσαμε γιατί με αυτό ακριβώς θέλαμε να συγκρουστούμε. Ενσυνείδητα ακολουθώ τον δύσκολο δρόμο. Για να γίνει ευδιάκριτη και σαφής η διαφορά. Η θητεία μας από την πρώτη μέρα, ήταν ένα μεγάλο πείραμα. Να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά. Είμαι χαρούμενος γιατί οι αντιδράσεις δείχνουν ότι πετύχαμε αυτό που θέλαμε. Αναλάβαμε καθήκοντα στην πιο κρίσιμη περίοδο των τελευταίων δεκαετιών. Στην πρόκληση αυτής της τόσο ιδιαίτερης πρόκλησης, επέλεξα να κάνω τα πράγματα με το δικό μου τρόπο. Λέγοντας την αλήθεια, παίρνοντας δύσκολες αποφάσεις. Δεν βάζω νερό στο κρασί μου και δεν θέλω να κάνω στην πολιτική αυτά που κατηγορούσα και επέκρινα. Αναλαμβάνω ο ίδιος το κόστος των αποφάσεων αυτών και δεν μετακυλύω το κόστος της προσωπικής μου διαδρομής στην κοινωνία.
• H αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές έχει ξεκινήσει ;
Μα και σε αυτό η απάντηση μας είναι : επιτέλους ! Οι πρώτοι που δηλώνουν το παρών είμαστε εμείς και επιτέλους γιατί φτάνει πιά με το αντάρτικο και τις μάχες δια αντιπροσώπων. Επιτέλους, γιατί έτσι θα αναγκαστούν οι ενδιαφερόμενοι να εμφανιστούν οι ίδιοι, με τα πρόσωπα τους, με τις προτάσεις τους, με την διαδρομή τους. Κυρίως, με την διαδρομή τους. Και τότε θα ειπωθούν όλα με καθαρότητα.
• Ποια είναι η ευχή σας στο ξεκίνημα της νέας χρονιάς;
Έχω συνεχώς στο μυαλό μου την εικόνα των νησιών, βράχων του Νοτίου Αιγαίου, να δέχονται τα χτυπήματα των κυμάτων αλλά να στέκουν όρθια και να βγαίνουν νικητές. Αυτή είναι και η ευχή μου. Σε ένα περιβάλλον γενικευμένης μιζέριας, να παραμείνουμε και το 2018 τα νησιά της δημιουργικότητας, της προοπτικής και της αισιοδοξίας. Και να μάθουμε από αυτούς τους βράχους που στέκονται μόνοι τους, αβοήθητοι στο πέλαγος, πως να νικάμε τα κύματα. Όσο άγρια κι αν είναι!
